1, 2. Ko te tau moʼoni fea ʼae ka vave hoko mai anai? Kotea ʼae ʼe mole ʼaoga anai ke tou fai ʼi te tau ʼaia?

 ʼI TE ʼaho 30 ʼo Oketopeli 1938, ko te toko lau ʼi miliona hahaʼi ʼi Amelika neʼe natou fagono ki te fakamatala ʼi te latio. Ko te hahaʼi ʼi te fakamatala ʼaia neʼe natou faʼifaʼitakiʼi he hahaʼi talalogo neʼe natou tala ifo kua ʼohofi mo maumauʼi totatou kele e te ʼu meʼa mai te kele ko Malesio. Logola neʼe tala ʼi te latio neʼe ko he fakamatala pe ia, kaʼe tokolahi neʼe natou manatu kua kamata he tau moʼoni, pea neʼe natou matataku ai. Neʼe toe fai pe la e ʼihi ni fakatuʼutuʼu moʼo puipui natou.

² ʼI te temi nei, ʼe ʼi ai te tau ʼe moʼoni ka vave hoko mai anai. Kaʼe mole teuteu ki ai te hahaʼi tokolahi. ʼE ko te tau ʼo Alemaketone, pe ko Halamaketone, ko tona fakaʼuhiga ʼe ko te tau ʼa te ʼAtua ki te malama agakovi ʼaeni. ʼE mole ko he fakamatala feia pe ia. ʼE tou iloʼi ʼe hoko anai te tau ʼaia he neʼe fakaha mai e te ʼAtua ʼi tana Folafola, te Tohi-Tapu. (Apk. 16:14-16) ʼE mole ʼaoga anai ke tou kau ki te tau ʼaia. He fakaʼaoga anai e Sehova tona malohi ʼi hona aluʼaga fakaofoofo moʼo haofaki tatou.

3. Ko te lea fakapolofeta fea ʼae ka tou vakaʼi anai? He ko ʼe ʼe maʼuhiga te lea fakapolofeta ʼaia kia tatou ia ʼaho nei?

³ ʼI te lea fakapolofeta ʼae ʼe tou lau ia Sakalia kapite 14, ʼe talanoa lahi ai ʼo ʼuhiga mo te tau ko Halamaketone. Logola neʼe tohi te lea fakapolofeta ʼaia kua hili ki ai taʼu ʼe 2 500, kaʼe maʼuhiga ʼaupito kia tatou ia ʼaho nei. (Loma 15:4) ʼE talanoa ai ki he ʼu faʼahi neʼe hoko ki te hahaʼi ʼa te ʼAtua talu mai te kamata ʼafio ʼa Kilisito ʼi selo ʼi te taʼu 1914. ʼE toe fakaha ai foki te ʼu fakafiafia ka vave hoko mai anai. ʼE talanoa te lea fakapolofeta ʼaia ki “he [“mafa,” MN] lahi” pea mo “ni vai mauli.” (Sakl. 14:4, 8) ʼI te alatike ʼaeni, ʼe tou vakaʼi anai pe kotea te mafa ʼaia pea mo feafeaʼi te puipui ai  ʼo te kau atolasio ʼa Sehova. ʼE tou toe vakaʼi anai pe kotea te ʼu vai maʼuli pea mo feafeaʼi hatatou maʼu te ʼu lelei mai ai. ʼI tatatou ʼosi vakaʼi te ʼu faʼahi ʼaia, ʼe mole gata pe anai ki tatatou mahino ʼae ʼe maʼua ke tou inu ki te ʼu vai ʼaia, kaʼe tou toe fia inu anai kiai. Ko ia tou vakavakaʼi fakalelei ia te lea fakapolofeta ʼaia.—2 Pet. 1:19, 20.

4. (1) Neʼe kamata ʼanafea ia “te aho o [Sehova]”? (2) ʼI muʼa ʼo te taʼu 1914, kotea ʼae neʼe fakamafola e te kau Kilisitiano fakanofo? Neʼe feafeaʼi te aga ʼa te kau takitaki politike mo lotu?

⁴ Ko te lea fakapolofeta ʼa Sakalia kapite 14 ʼe kamata fenei: “Kua hau te aho o [Sehova].” (Lau ia Sakalia 14:1, 2.) Kotea te ʼaho ʼaia? ʼE tatau mo “te aho o te Aliki,” ʼae neʼe kamata ʼi te taʼu 1914 ʼi te fakanofo ʼo Sesu ʼi selo ko te Hau ʼo te Puleʼaga ʼo te ʼAtua. (Apk. 1:10; 11:15) Lolotoga ni taʼu, neʼe fakamafola e te kau Kilisitiano fakanofo ko “te temi o te u puleaga” ʼe fakaʼosi anai ʼi te taʼu 1914. Neʼe natou toe fakamafola, ʼe kamata hoko anai ʼi te taʼu ʼaia ni maveuveu neʼe mole heʼeki hoko ki muʼa atu ʼi te malamanei. (Luka 21:24) Neʼe fakalogo koa “te u puleaga” ki te fakatokaga ʼaia? Kailoa ia. Neʼe manukiʼi mo fakataga e te kau takitaki politike mo lotu ia te kau Kilisitiano ʼaia. Kaʼe ʼi tona fakahagatonu, neʼe manukiʼi e te kau takitaki ʼaia ia te ʼAtua Mafimafi totonu, koteʼuhi ko te kau Kilisitiano fakanofo ʼe natou fakafofoga ia te Puleʼaga ʼo te ʼAtua.—Hep. 12:22, 28.

5, 6. (1) Kotea ʼae neʼe fai e te ʼu fili ʼo te hahaʼi ʼa te ʼAtua? (2) Neʼe ko ai “te toega o te hahai”?

⁵ Neʼe fakakikite e Sakalia te meʼa ʼae ka fai anai e te ʼu fili ʼo te ʼAtua, ʼo ina ui fenei: “E too anai te kolo.” Ko “te kolo” ʼaia, ia Selusalemi, ʼe ina fakata te Puleʼaga ʼo te ʼAtua. Ko te kau Kilisitiano fakanofo ʼae kei maʼuʼuli ʼi te kele ʼe natou kau ki te Puleʼaga ʼaia. (Filp. 3:20) Koia, neʼe “too” te kolo lolotoga te ʼUluaki Tau Fakamalamanei, ʼi te temi ʼae neʼe puke ai te ʼu tehina takitaki ʼo te kautahi ʼa Sehova pea mo pilisoniʼi natou ʼi te kolo muʼa ʼo Géorgie, ko Atlanta, ʼi Amelika. Neʼe heʼe faitotonu te ʼu fili pea mo natou gaohi koviʼi te kau Kilisitiano fakanofo, mo tapuʼi ʼanatou tohi, pea mo faiga ke natou fakagata tanatou gaue faifakamafola. Neʼe hage pe neʼe “kaihaa” e te ʼu fili ʼaki he agamalohi ia te ʼu ʼapi ʼo te kolo.

⁶ Logola te fakataga e te ʼu fili malohi ia te hahaʼi ʼa te ʼAtua pea mo natou tala ni loi ʼo ʼuhiga mo natou, kaʼe neʼe mole natou lava molehi ia te tauhi moʼoni. He neʼe nofo agatonu pe te kau Kilisitiano fakanofo. Ohage ko tona ui e Sakalia, ko natou ʼaia neʼe ko “te toega o te hahai” ʼae neʼe natou fia nonofo ʼi te kolo.

7. Kotea te faʼifaʼitaki neʼe tuku mai kia tatou ia ʼaho nei e te kau Kilisitiano fakanofo?

⁷ Neʼe fakagata koa e te ʼu fili tanatou fakataga te hahaʼi ʼa te ʼAtua hili te ʼUluaki Tau Fakamalamanei? Kailoa ia. Ko te fakataga ʼae neʼe fakakikite e Sakalia neʼe hoko atu pe ia. (Apk. 12:17) Ohage la, neʼe fakamataku te fakataga ʼo ʼotatou tehina lolotoga te Lua Tau Fakamalamanei. Kaʼe ko te nofo agatonu ʼa te kau Kilisitiano fakanofo ʼe ko he faʼifaʼitaki, ʼe ina fakalotomalohi tatou ia ʼaho nei ke tou ʼutakiʼi he faigataʼaia pe ʼe feala ke tou tau mo ia. Ohage la ko te fakafeagai ʼi te loto fale, ʼi te gaue, pea ʼi te fale ako mai ia natou ʼae ʼe natou manukiʼi tatou ʼuhi ko tatatou tui. (1 Pet. 1:6, 7) Tatau aipe te potu ʼe tou maʼuʼuli ai, kaʼe tou fakatotonu ke tou nonofo agatonu pea ke mole tou matataku ki hotatou fili. (Filp. 1:27, 28) Kaʼe lava puipui feafeaʼi tatou ʼi te malamanei ʼae ʼe fehiʼa kia tatou?—Soa. 15:17-19.

8. (1) ʼI te Tohi-Tapu, kotea ʼae ʼe fakata ʼi ʼihi temi e te ʼu moʼuga? (2) Kotea ʼae ʼe fakata e “te mouga o Oliveto”?

⁸ Neʼe tou ako ko “te kolo” pe ko Selusalemi ʼae ʼe talanoa ki ai ʼi te lea fakapolofeta ʼaia, ʼe ko he fakata ʼo te Puleʼaga ʼo te ʼAtua. Ko ia, kotea ʼae ʼe fakata e “te mouga o Oliveto, ae e hagahaga ki Selusalemi”? ʼE feafeaʼi anai te “mafaa . . . i lotomalie” ʼo te moʼuga ʼaia pea mo liliu ko he ʼu moʼuga ʼe lua? Pea he ko ʼe ʼe ui e Sehova ko “oku mouga”? (Lau ia Sakalia 14:3-5.) ʼI te Tohi-Tapu, ʼi ʼihi temi ʼe fakata te ʼu moʼuga ki he ʼu puleʼaga. Pea ʼe tau ui ʼi te Tohi-Tapu ko te ʼu tapuakina mo te puipui ʼe haʼu mai te moʼuga ʼo te ʼAtua. (Pes. 72:3; Esa. 25:6, 7) Ko ia ko te moʼuga ʼo Oliveto ʼe ina fakata te pule faʼitaliha ʼa Sehova ʼi te ʼatulaulau.

9. Kotea te fakaʼuhiga ʼo te mafaʼa “i lotomalie” ʼo te moʼuga ʼo Oliveto?

⁹ ʼE ui ʼi te lea fakapolofeta, ko te moʼuga ʼo Oliveto ʼe mafaʼa “i lotomalie.” Kotea tona fakaʼuhiga? Ko tona fakaʼuhiga ʼe fakatupu e Sehova he tahi age puleʼaga moʼo fakahoko he fakatuʼutuʼu. Ko te puleʼaga ʼaia ʼe fakalogo ki te ʼAtua, pea ʼe ko Sesu Kilisito tona Hau. Mai tona aluʼaga ʼae ʼe ʼa Sehova ia te ʼu puleʼaga ʼaia, ko ia ʼe ina ui ai ko “oku mouga.”—Sakl. 14:4, 5.

10. Kotea ʼae ʼe fakata e te “[“mafa,” MN] lahi” ʼi te lotomalie ʼo te ʼu moʼuga ʼe lua?

¹⁰ Ohage ko tona ui ʼi te lea fakapolofeta, ʼi te mafaʼa ʼi lotomalie ʼo te moʼuga ʼo Oliveto, te tahi koga ki te noleto pea ko te tahi koga ki te saute, neʼe tuʼu te ʼu vaʼe ʼo Sehova ʼi te ʼu moʼuga ʼaia ʼe lua. ʼI te mafaʼa ʼaia, neʼe tupu ai “he [“mafa,” MN] lahi” ʼi te ʼu lalo vaʼe ʼo Sehova. Kotea te mafa ʼaia? ʼE ina fakata ia te puipui ʼa te ʼAtua. Ohage pe ko te puipui ʼa te hahaʼi ʼi he mafa ʼi te lotomalie ʼo he ʼu moʼuga, ʼo toe feia aipe ʼe puipui te ʼu kaugana ʼa Sehova e tana pule faʼitaliha pea mo te puleʼaga ʼo tona ʼAlo. ʼE mole fakagafua anai e Sehova ke molehi ʼi he ʼaho te tauhi maʼa. Ko ʼanafea ʼae neʼe mafaʼa ai te moʼuga ʼo Oliveto? Neʼe hoko ʼi te taʼu 1914, ʼi te kamata pule ʼa Sesu ʼi selo. ʼE toe ui ʼi te lea fakapolofeta ʼe feholaki anai te hahaʼi ʼa Sehova ki te mafa lahi ʼaia. Neʼe kamata ʼanafea te faʼahi ʼaia?

11, 12. (1) Ko ʼanafea ʼae neʼe kamata feholaki ai te hahaʼi ʼa te ʼAtua ki te mafa? (2) Kotea ʼae ʼe fakamoʼoni ai ko Sehova ʼe ina puipui tana hahaʼi?

¹¹ Neʼe fakatokaga fenei e Sesu ki ʼana tisipulo: “E fehiainai anai koutou e te u puleaga fuli, o tupu ko toku huafa.” (Mat. 24:9) Neʼe malohi tafitō te fehiʼa ʼaia talu mai te taʼu 1914, ʼi te kamata ʼo te ʼu ʼaho fakamuli. Lolotoga te ʼUluaki Tau Fakamalamanei, neʼe kovi ʼaupito te fakatagaʼi e te ʼu fili ia te kau Kilisitiano fakanofo agatonu, ʼo pilisoni ʼihi ia natou. Kaʼe neʼe mole feala hanatou molehi ia te tauhi moʼoni. ʼI te taʼu 1919, neʼe fakaʼateaina natou mai tonatou pilisoniʼi ʼaia. Hili ʼaia, neʼe fakaʼateaina leva te hahaʼi ʼa te ʼAtua mai te ʼu lotu hala, ʼae ko Papilone Lahi. (Apk. 11:11, 12) a ʼI te taʼu ʼaia, neʼe kamata feholaki ai te hahaʼi ʼa te ʼAtua ki te mafa.

¹² Talu mai te taʼu 1919, ʼe kei puipui e Sehova te kau atolasio moʼoni ʼi te potu fuli pe ʼo te kele. ʼI te temi fuli pe, neʼe lahi te ʼu puleʼaga neʼe natou faiga ke fakagata te faifakamafola ʼa te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova pe neʼe natou tapuʼi ʼanatou tohi. ʼE kei hoko atu te faʼahi ʼaia ʼi ʼihi fenua. Kaʼe mole tuku e Sehova ke molehi e te ʼu puleʼaga ʼaia te tauhi moʼoni. Tatau aipe  te ʼu meʼa ʼe feala ke fai e te ʼu puleʼaga fakatagata, kaʼe fakaʼaoga pe anai e Sehova tona malohi mafimafi moʼo puipui tana hahaʼi.—Tet. 11:2.

13. ʼE feafeaʼi hatatou nonofo ʼi te mafa ʼo Sehova ʼae ʼe puipui ai tatou? He ko ʼe ʼe maʼuhiga ʼaupito, tafitō ʼi te temi nei, ke tou nonofo ʼi te mafa ʼo Sehova?

¹³ Kapau ʼe tou haga nonofo agatonu kia Sehova, pea ʼe tou nonofo ai ʼi te mafa ʼo Sehova ʼae ʼe puipui ai tatou. ʼE mole fakagafua anai e Sehova mo tona ʼAlo ki he tahi pe ko he meʼa ke ina toʼo tatou mai tanā puipui. (Soa. 10:28, 29) ʼE foaki mai e Sehova te tokoni ʼae ʼe ʼaoga kia tatou ke tou agatonu ai ki tana pule faʼitaliha pea mo te puleʼaga ʼo tona ʼAlo. ʼE toe ʼaoga lahi anai kia tatou tana tokoni lolotoga te mamahi lahi ʼae ka vave hoko mai. Ko ia ʼe maʼuhiga ʼaupito, tafitō ʼi te temi nei, ke tou nonofo ʼi te mafa ʼo Sehova ʼae ʼe puipui ai tatou.

14, 15. ʼI te ʼaho ʼae ʼe tauʼi ai e Sehova ʼona fili, kotea ʼae ka hoko anai kia natou ʼae ʼe mole puipui e te ʼAtua?

¹⁴ ʼO kamata ʼi te temi nei ʼo kaku ki te fakaʼosi ʼo te malama agakovi ʼaeni, ʼe ʼasili malohi anai te ʼohofi ʼa Satana ia te hahaʼi ʼa te ʼAtua. Kaʼe kua tau ovi mai pe te ʼohofi fakaʼosi e Satana ia te hahaʼi ʼa te ʼAtua, koteʼuhi ʼi te ʼaho ʼaia, ʼe tau anai Sehova pea mo ina fakaʼauha te ʼu fili fuli ʼo tana hahaʼi. ʼE ko te ʼaho ʼaia ʼo “tana tau” ʼae neʼe fakakikite e Sakalia. ʼE ha anai ʼi te tau ʼaia, ʼo lahi age ʼi te ʼu tau ki muʼa atu, ko Sehova ʼe ko he Tagata Tau fakaofoofo.—Sakl. 14:3.

¹⁵ ʼI te ʼaho ʼae ʼe tauʼi ai e Sehova ʼona fili, kotea ʼae ka hoko anai kia natou ʼae ʼe mole puipui e te ʼAtua? ʼE ui ʼi te lea fakapolofeta ʼe mole natou maʼu anai “he malama.” Ko tona fakaʼuhiga ʼe mole natou maʼu anai te ʼofa ʼo te ʼAtua. ʼE hoko atu te lea fakapolofeta ʼo ui ko “te u hosi, mo te u mule, mo te u kamelo, mo te u asino, pea mo te u manu fuli” ʼe liliu anai ʼo “aisi.” Ko tona fakaʼuhiga ko te ʼu mahafu tau fuli ʼe mole kei ʼi ai anai honatou ʼaoga. ʼE ui e Sakalia ʼe tautea anai e Sehova ʼona fili ʼaki he “malaia,” pe ko he mahaki. Ko ʼonatou mata pea mo ʼalelo ʼe “pala” anai. ʼE mole tou iloʼi pe fakaʼuhiga ki he mahaki moʼoni. Kaʼe tou iloʼi ʼe mole feala anai ke natou fai mai he meʼa ʼe kovi pe lau kovi ki te ʼAtua. (Sakl. 14:6, 7, 12, 15) Ko “te u hau o te kele, pea mo anatou fua tau” ʼe natou lagolago fuli anai kia Satana. Kaʼe tatau aipe te potu ʼo te kele ʼae ʼe natou nonofo ai, ʼe fakaʼauha anai natou. (Apk. 19:19-21) “Ko natou ae e tamatei anai e [Sehova] i te aho aia e tanaki anai mai ae potu ki ae potu o te kele.”—Sel. 25:32, 33.

16. Kotea te ʼu fehuʼi ʼe lelei ke tou fakakaukauʼi? Kotea ʼae ʼe tonu ke tou fai ʼi te mamahi lahi?

¹⁶ Moka hoko he tau, ʼe ko te hahaʼi fuli ʼae ʼe mamahi, maʼia mo natou ʼae ʼe malo. Mo tatou foki ʼe lagi tou mamahi anai ʼi te mamahi lahi. ʼE lagi mole kei lahi anai hatatou meʼa kai, pe puli hatatou ʼu koloa, pe mole kei feala anai hatatou faʼitaliha ohage ko te temi nei. Kapau ʼe tou tau mo te ʼu aluʼaga ʼaia, kotea anai ka tou fai? ʼE tou matataku anai koa? ʼE tou lotovaivai anai koa pea puli ai mo tatatou ʼamanaki? ʼE tou liakī anai koa tatatou tauhi ʼae kia Sehova? ʼI te mamahi lahi, ʼe tonu ke tou nonofo ʼi te mafa ʼae ʼe puipui ai tatou, ʼo tou agatonu kia Sehova pea mo falala ʼe ina puipui anai tatou.—Lau ia Hapakuke 3:17, 18.

17, 18. (1) Kotea ʼae ʼe fakata e te ʼu “vai mauli”? (2) Kotea ʼae ʼe fakata e “te tai o te potu esite” pea mo “te tai o te potu uesite”? (3) Kotea ʼae ʼe tou fakatotonu ke tou fai?

¹⁷ Hili ia Halamaketone, ʼe tatafe lahi anai “ni vai mauli” mai te Puleʼaga ʼo Kilisito.  Ko te ʼu “vai mauli” ʼaia ʼe natou fakata ia meʼa fuli ʼae ʼe foaki e te ʼAtua ki te hahaʼi, ke feala hanatou maʼuʼuli ʼo heʼe gata. ʼI te lea fakapolofeta ʼa Sakalia, ko “te tai o te potu esite” ʼe ko te Tai Mate pea ʼe ina fakata ia te hahaʼi ʼae ʼi te faitoka, ʼae ka fakatuʼuake anai. Ko “te tai o te potu uesite” ʼe ko te Tai Metitelanea, ʼae ʼe mahu ai te maʼuli, pea ʼe ina fakata ia te “hahai kaugamalie osi” pe ko te toe hahaʼi tokolahi, ʼae ka hao ʼi Halamaketone. (Lau ia Sakalia 14:8, 9; Apk. 7:9-15) Ko te hahaʼi ʼo te ʼu kutuga ʼaia ʼe lua ʼe natou iinu anai ki te ʼu “vai mauli” ʼo “te vaitafe o te vai o te mauli.” Pea ʼe natou liliu fuli anai ʼo haohaoa pea mo maʼuʼuli ʼo heʼe gata.—Apk. 22:1, 2.

¹⁸ Ka fakaʼauha e Sehova te tuʼu agakovi ʼaeni, ʼe ina puipui pea mo fakahu anai tatou ki tona malama foʼou mo faitotonu. Logope te fehiʼa ʼo te ʼu puleʼaga fuli ʼo te malama ʼaeni kia tatou, kaʼe tou fakatotonu ke tou agatonu tuʼumaʼu ki te Puleʼaga ʼo te ʼAtua pea mo tou nonofo ʼi te mafa ʼo Sehova ʼae ʼe puipui ai tatou.