Pakabiling hin Katalwasan Tikang ha Madulom nga Pagkabatan-on

Iginsumat ni Eusebio Morcillo

Han Septyembre 1993, kinadto ako ha usa nga “maximum-security” nga prisohan. Hito nga panahon pagdudumarahon an bawtismo han usa nga priso, an akon manghod nga hi Mariví. An pipira nga priso ngan mga opisyal han prisohan matinalahuron nga nag-obserba samtang gindudumara ko an bawtismo. Pero, antes ko isaysay kon paonan-o kami nahinganhi, akon anay isusumat an amon kinabuhi han bata pa kami.

NATAWO ako ha Espanya han Mayo 5, 1954, ngan ako an suhag han walo nga anak. Hi Mariví an ikatulo. Ginpadaku kami han amon lola sugad nga debotado nga Katoliko, ngan han kaupod ko hiya han bata pa ako, inabat ko nga debotado ako ha Dios. Kondi iba an kahimtang ha amon balay tungod kay diri relihiyoso an akon mga kag-anak. Pirme ginkakastigo ni Tatay hi Nanay, pati kami nga mga anak. An kahadlok nagin bahin han amon kinabuhi, ngan nasasakitan gud ako nga makita nga nag-aantos hi Nanay.

Ha eskwelahan, nakaeksperyensya ako hin dugang nga nakakapanluya nga kahimtang. Usa han amon magturutdo nga padi, an nagrarantok han amon ulo ha pader kon sayop an amon baton. Usa pa nga padi an nanlulugos han mga estudyante samtang iya ginrirepaso an ira homework. Dugang pa, nagugupong ngan nahahadlok ako ha katutdoan han Katoliko sugad han naglalaga nga impyerno. Waray pag-iha nawara an akon debosyon ha Dios.

Nahingada ha Waray Pulos nga Pagkinabuhi

Tungod kay waray naggigiya ha akon, nagtikang ako pag-inistambay ha mga diskohan kaupod hin imoral ngan madarahog nga mga tawo. Agsob nga nagkakaada mga away gamit hin kutsilyo, kadena, bildo, ngan bangko. Bisan kon diri ako naapi hito, makausa naigo ako ngan nawad-an hin sarabotan.

Inabot an panahon, ginkapoy ako hito nga palibot salit namiling ako hin diri sugad kasamok nga mga diskohan. Bisan hito nga mga lugar, komon an droga. Kondi, imbes nga malipay ngan magkaada kamurayawan, nagkaada ako mga imahinasyon ngan kabaraka tungod han droga.

Bisan kon waray ako matagbaw, nadani ko an usa han akon manghod, hi José Luis, ngan an usa  han akon duok nga sangkay, hi Miguel, nga buhaton an pariho. Upod han damu nga batan-on ha Espanya hito nga panahon, nahingada kami ha mahugaw nga kalibotan. Bubuhaton ko an haros ngatanan basi makakwarta para ipalit hin droga. Nawara ko gud an akon dignidad.

Ginbuligan Ako ni Jehova

Durante hito nga panahon, damu ka beses nga nakiistorya ako ha akon kasangkayan mahitungod han pag-eksister han Dios ngan han kahulogan han kinabuhi. Nagtikang ako pamiling han Dios pinaagi ha pagpamiling hin masusumatan han akon inaabat. Naobserbahan ko nga hi Francisco, usa han akon katrabaho, naiiba gud. Baga hin malipayon, tangkod, ngan buotan hiya, salit nagdesisyon ako nga sumatan hiya han akon inaabat. Usa hiya nga Saksi ni Jehova, ngan iya ako gintagan hin An Barantayan nga may-ada artikulo mahitungod han droga.

Katapos basahon an artikulo, nag-ampo ako ha Dios nga buligan ako: “Maaram ako nga naeksister ka Ginoo ko, ngan karuyag ko kilalahon ka ngan buhaton an imo kaburut-on. Alayon buligi gad ako!” Gin-gamit ni Francisco ngan han iba nga Saksi an Biblia ha pagdasig ha akon, ngan gintagan nira ako hin mga publikasyon nga basado ha Biblia. Nasantop ko nga gintatagan nira ako han bulig nga ginhangyo ko ha Dios. Waray pag-iha, iginsumat ko ha akon mga barkada ngan kan José Luis an akon hinbabaroan.

Usa ka adlaw, han tigawas na kami nga magbabarkada ha usa nga rock concert, binulag ako ha grupo. Ginkinita ko hira sugad nga diri kaupod nira, ngan naobserbahan ko nga maraot na gud an amon panggawi tungod han impluwensya han droga. Hito mismo nga takna, nagdesisyon ako nga bayaan ito nga klase hin pagkinabuhi ngan magin Saksi ni Jehova.

Nangaro ako kan Francisco hin Biblia, ngan gintagan niya ako pati hin libro nga An Kamatuoran nga Nagtutungway Ngadto ha Kinabuhi nga Waray Kataposan. a Han nabasa ko an saad han Dios ha pagwara han ngatanan nga luha ngan han kamatayon pa ngani, nagin sigurado ako nga nabilngan ko an kamatuoran nga nakakahatag hin kagawasan ha mga tawo. (Juan 8:32; Pahayag 21:4) Waray pag-iha, tinambong ako hin katirok ha Kingdom Hall han mga Saksi ni Jehova. An pagkamakisangkayon ngan pagkamaabiabihon nga naobserbahan ko didto nakaapekto gud ha akon.

Naikag ako ha pagsumat ha iba han akon eksperyensya ha Kingdom Hall, salit gintirok ko dayon an akon barkada ngan hi José Luis ngan ginsumatan ko hira han ngatanan nga nahitabo didto. Paglabay hin pipira ka adlaw, kami ngatanan tinambong hin katirok. Usa nga babaye nga nalingkod ha amon atubangan an liningi ngan siniplat ha amon. Nahipausa gud hiya ha pakakita ha amon nga mga hipi ngan higlaba an buhok, ngan naglikay na gud hiya ha paglingi utro. Kondi, sigurado nga mas nahipausa hiya ha amon pagbalik ha Kingdom Hall han sunod nga semana, tungod kay hito nga takna nakaamerikana na kami.

Waray pag-iha, tinambong liwat kami ni Miguel hin sirkito nga asembleya han mga Saksi ni Jehova. Waray pa gud kami makaeksperyensya hin pariho hito—tinuod nga pagminagburugto han mga tawo anoman an ira pangidaron. Ngan diri gud ako makatoo nga an asembleya gindumara ha teatro diin tinambong pa la kami hin konsyerto. Kondi hini nga okasyon, an palibot ngan an musika nakapabantad gud ha amon.

 An amon bug-os nga grupo nagtikang ha pag-aram han Biblia. Paglabay hin walo ka bulan, han Hulyo 26, 1974, nabawtismohan kami ni Miguel. Bainte anyos kami nga duha hito nga panahon. Paglabay hin pipira ka bulan, nabawtismohan liwat an upat ha amon grupo. An basado-ha-Biblia nga pagbansay nga akon nakarawat nakaaghat ha akon nga buligan an akon maiha na nga nag-aantos nga nanay ha trabahoon ha balay ngan sumatan hiya han akon bag-o nga relihiyon. Nagin duok kami. Naggasto liwat ako hin daku nga panahon ha pagbulig ha akon kamanghoran.

Inabot an panahon, hi Nanay ngan an ngatanan ko nga kamanghoran, gawas han usa, nahibaro han kamatuoran han Biblia ngan nabawtismohan. Han 1977, ginkasal kami ni Soledad. Hiya an batan-on nga nahipausa ha pakakita ha amon durante han amon siyahan nga pagtambong ha Kingdom Hall. Ha sulod hin pipira la ka bulan, nagpayunir kami, sugad han pagtawag han mga Saksi ni Jehova ha bug-os-panahon nga magsarangyaw han maopay nga sumat.

Nabuligan an Usa nga Hinigugma

An akon manghod nga hi Mariví ginlugos han bata pa hiya, ngan iton makangingirhat nga eksperyensya nakaapekto gud ha iya. Sugad nga tinedyer, nagkinabuhi hiya ha maraot nga paagi—naggamit hiya hin droga, nangawat, ngan naghostes. Ngan ha edad nga 23, napriso hiya, diin iginpadayon niya an iya maraot nga pagkinabuhi.

Hito nga panahon, nag-aalagad ako sugad nga paramangno han sirkito o nagbibiyahe nga ministro han mga Saksi ni Jehova. Han 1989, igintoka kami ni Soledad ha lugar diin priso hi Mariví. Hito nga panahon, bag-o pa la nga ginkuha han awtoridad an iya anak ngan naapektohan gud hiya; salit nawarayan hiya interes nga mabuhi. Usa ka adlaw ginbisita ko hiya ngan gintanyagan hin pag-aram ha Biblia, ngan ginkarawat niya ito. Paglabay hin usa ka bulan nga pag-aram, inundang hiya ha paggamit hin droga ngan tabako. Nalipay ako ha pakasantop nga gintagan hiya ni Jehova hin kusog nga makagbag-o.—Hebreo 4:12.

Waray pag-iha, nagtikang hi Mariví pagsumat han kamatuoran ha Biblia ha iya igkasi-priso ngan ha mga opisyal han prisohan. Bisan kon ginburubalhin hiya hin prisohan, nagpadayon hiya ha pagsangyaw. Ha usa nga prisohan, nagsangyaw pa ngani hiya ha kada selda. Ha paglabay han katuigan, nakagdumara hiya hin pag-aram ha Biblia ha damu nga priso ha magkalain-lain nga prisohan.

Usa ka adlaw, ginsumatan ako ni Mariví han iya hingyap ha pagdedikar han iya kinabuhi kan Jehova ngan ha pagpabawtismo. Kondi waray hiya tuguti nga gumawas ha prisohan, ngan waray man liwat didto mahimo makagbawtismo ha iya. Nag-ilob hiya hin upat pa ka tuig hiton maraot nga prisohan. Ano an nakabulig ha iya nga matipigan an iya pagtoo? Ha oras nga an kongregasyon hito nga lugar may-ada katirok, iya ginrirepaso an pariho nga programa ha iya selda. May-ada liwat hiya regular nga programa han personal nga pag-aram han Biblia ngan pag-ampo.

Inabot an panahon, iginbalhin hi Mariví ha high-security nga prisohan nga may swimming pool. Nahunahuna niya nga inin bag-o nga kahimtang bangin makabulig nga magin posible na an iya bawtismo. Ngan ito gud man an nahitabo, ha kataposan gintugotan an iya hangyo nga mabawtismohan. Ito an hinungdan nga nakagpahayag ako para han iya bawtismo. Kaupod ko hiya ha pinakaimportante nga takna han iya kinabuhi.

Sugad nga resulta han klase han pagkinabuhi ni Mariví hadto, nagkaada hiya AIDS. Kondi tungod han iya maopay nga panggawi, ginpahalipot an iya sentensya ngan nakagawas hiya han Marso 1994. Linungon hiya ha balay kaupod ni Nanay, ngan nagin aktibo nga Kristiano tubtob han iya kamatay paglabay hin duha ka tuig.

Paglampos han Nakakadaot nga mga Pagbati

Apektado pa gihapon ako han resulta han klase han akon pagkinabuhi hadto. An pagmaltrato ha akon ni Tatay ngan an klase han akon pagkinabuhi sugad nga tinedyer nakaapekto ha akon personalidad. Han adulto na ako, agsob ako  maapektohan han pag-abat hin pagin salaan ngan pagminos ha kalugaringon. Usahay nasusubo ako hinduro. Kondi, an Pulong han Dios nakabulig gud ha akon ha pag-ato hinin nakakapanluya nga pagbati. Ha paglabay han katuigan, an pauroutro nga pagpamalandong ha mga teksto sugad han Isaias 1:18 ngan Salmo 103:8-13 nakabulig ha akon nga mawara an nagbabalik-balik nga pag-abat hin pagkasalaan.

An pag-ampo usa pa nga bulig nga igintagana ni Jehova basi maatohan ko an pag-abat hin kawaray pulos. Agsob nga nagtitinuok ako samtang nag-aampo kan Jehova. Kondi, an mga pulong ha 1 Juan 3:19, 20 nagpaparig-on ha akon: “Tungod hini hibabaroan ta nga kanan kamatuoran kita, ngan parig-unon ta an aton kasingkasing ha iya atubangan; kay kon an aton kasingkasing maghukom hin sirot ha aton, an Dios daku pa ha aton kasingkasing, ngan maaram ha ngatanan nga mga bagay.”

Tungod kay sinsero nga nanginginyupo ako ha Dios nga may ‘ruba ngan mabinasulon’ nga kasingkasing, nasantop ko nga diri ako sugad karaot pariho han akon ginhunahuna hadto. Ginpapasarig ni Jehova an ngatanan nga namimiling ha iya nga diri niya ginpapakaminos an sinsero nga nagbabasol han ira naglabay nga panggawi ngan nagbubuhat na yana han iya kaburut-on.—Salmo 51:17.

Ha panahon nga nabalik an akon pagruhaduha ha kalugaringon, nangangalimbasog ako ha paghunahuna hin positibo nga mga butang, an klase han espirituwal nga mga butang nga gin-unabi ha Filipos 4:8. Ginmemorya ko an Salmo 23 ngan an Sermon ha Bukid. Kon negatibo an akon nahuhunahuna, ginyayakan ko ini para ha akon kalugaringon. Mapulsanon gud an pagpara han negatibo nga panhunahuna labi na ha mga gab-i nga diri ako nahingangaturog.

An usa pa nga surok hin bulig amo an kumendasyon han akon asawa ngan han iba nga hamtong nga Kristiano. Bisan kon ha siyahan, nakurian ako pagkarawat hito, nabuligan ako han Biblia nga hisabtan nga an gugma ‘natuod ha ngatanan nga bagay.’ (1 Korinto 13:7) Ngan, syempre, hinay-hinay nga mapainubsanon nga nakarawat ko an akon kaluyahan ngan limitasyon.

Ha positibo nga bahin, an akon pangalimbasog kontra ha negatibo nga emosyon nakabulig ha akon nga magin mapinairon nga nagbibiyahe nga paramangno. An kada tagsa ha amon nga mag-asawa haros 30 ka tuig na ha bug-os-panahon nga pag-alagad. Tungod han akon kalipay ha pagbulig ha iba, mas nagtitikawara an akon negatibo nga mga pagbati ngan mas nahingangalimtan ko an akon magraot nga eksperyensya.

Kon akon ginhihinumdom ngan ginpapamalandong yana an ngatanan nga bendisyon nga iginhatag ni Jehova ha akon, naaaghat ako ha pagpahayag sugad han ginsiring han salmista: “Bulahana hi Jehova, . . . hiya nga nagpapasaylo ha ngatanan mo nga mga karat-an; hiya nga nagtatambal han ngatanan mo nga mga sakit; hiya nga nagbabawi han imo kinabuhi tikang han kaanawan; hiya nga nagpupudongpudong ha imo hin mahigugmaon nga kalooy ngan maghumok nga mga kalooy.”—Salmo 103:1-4.

[Footnote]

[Blurb ha pahina 30]

Agsob ako maapektohan han pag-abat hin pagin salaan ngan pagminos ha kalugaringon. Kondi, an Pulong han Dios nakabulig gud ha akon ha pag-ato hinin nakakapanluya nga pagbati

[Retrato ha pahina 27]

Ginsubad nira José Luis ngan Miguel an akon maraot ngan maopay nga ginbuhat

[Retrato ha pahina 28]

An amon pamilya han 1973

[Retrato ha pahina 29]

Hi Mariví sugad nga priso

[Retrato ha pahina 30]

Upod ko hi Soledad, an akon asawa