Importante nga mga Punto Tikang ha mga Surat ha mga Taga-Galasia, Taga-Efeso, Taga-Filipos, ngan Taga-Kolosas
An Pulong ni Jehova Buhi
Importante nga mga Punto Tikang ha mga Surat ha mga Taga-Galasia, Taga-Efeso, Taga-Filipos, ngan Taga-Kolosas
HAN PAKABATI ni apostol Pablo nga an iba nga Kristiano binaya ha tinuod nga pagsingba tungod ha impluwensya han mga nangungumbirte ha Judaismo, nagsurat hiya hin makapabantad gud “ha mga singbahan ha Galasia.” (Gal. 1:2) Iginsurat ini durante han 50-52 K.P. nga may-ada prangka ngan marig-on nga sagdon.
Mga napulo ka tuig an naglabay, samtang nakadto hi Pablo ha Roma sugad nga “binilanggo ni Kristo Jesus,” nagsurat hiya ha mga kongregasyon ha Efeso, Filipos, ngan Kolosas ha paghatag ha ira hin maopay nga sagdon ngan mahigugmaon nga pagdasig. (Efe. 3:1) Makakapahimulos kita yana pinaagi ha pagtagad han mensahe ha mga libro han Biblia: Mga Taga-Galasia, Taga-Efeso, Taga-Filipos, ngan Taga-Kolosas.—Heb. 4:12.
IGINPAHAYAG NGA ‘MATADONG’—PAONAN-O?
Tungod kay tuso nga nangangalimbasog an mga nangungumbirte ha Judaismo ha pagpakaraot kan Pablo, gindepensahan niya an iya pagkaapostol pinaagi ha pag-unabi hin pipira nga detalye han iya kinabuhi. (Gal. 1:11–2:14) Basi pamatud-an niya nga buwa an ira katutdoan, hiya nagsiring: “An tawo waray pagmatadunga pinaagi han mga buhat han kasugoanan kondi pinaagi han pagtoo kan Jesu-Kristo.”—Gal. 2:16.
‘Gintubos ni Kristo an mga aada ha ilarom han kasugoanan’ ngan ginhatagan hira hin kagawasan sugad nga mga Kristiano basi magpahimulos hito, nagsiring hi Pablo. Marig-on nga ginsagdonan niya an mga taga-Galasia: “Manindog kamo hin marig-on, ngan diri magpasakop na liwat ha yugo han pagkauripon.”—Gal. 4:4, 5; 5:1.
Mga Baton ha mga Pakiana Mahitungod ha Kasuratan:
3:16-18, 28, 29—Mapulsanon pa ba gihapon an kauyonan kan Abraham? Oo. An Balaud nga kauyonan igindugang ha kauyonan han Dios kan Abraham ngan diri kasaliwan hito. Salit, an kauyonan kan Abraham mapulsanon pa gihapon bisan han “kakuha” han Balaud. (Efe. 2:15) An mga saad pinaagi hito iginpasa ha tinuod nga “katulinan” o binhi ni Abraham—hi Kristo Jesus, an siyahan nga bahin hito, ngan hadton “kan Kristo.”
6:2—Ano an “balaud ni Kristo”? Ini nga balaud nag-uupod han ngatanan nga igintutdo ngan iginsugo ni Jesus, labi na han sugo nga “maghigugmaanay an usa kag usa.”—Juan 13:34.
6:8—Paonan-o kita ‘nagpupugas ngadto ha espiritu’? Ginbubuhat naton ini pinaagi han bug-os nga pagsunod ha giya han espiritu han Dios. Nag-uupod ini han kinasingkasing nga pakigbahin ha mga buruhaton nga ginigiyahan han espiritu.
Mga Leksyon Para ha Aton:
1:6-9. An Kristiano nga mga tigurang kinahanglan gumios dayon kon may-ada bumangon nga mga problema ha kongregasyon. Pinaagi han maopay nga pangatadongan nga ginagamit an Kasuratan, mababaton dayon nira an sayop nga argumento.
2:20. An lukat personal nga regalo han Dios ha aton. Ito an sadang magin pagtagad naton hito.—Juan 3:16.
5:7-9. An magraot nga kaupod ‘makakaulang ha aton ha pagtuman han kamatuoran.’ Maaramon an paglikay ha ira.
6:1, 2, 5. An “mga espirituhanon” o may espirituwal nga kwalipikasyon makakabulig ha aton ha pagdara han aton pinas-an, sugad han pag-atubang ha makuri nga kahimtang nga resulta han aton diri tinuyo nga pakasayop. Kondi, may kalabotan ha pagdara han aton espirituwal nga “darad-on” o responsabilidad, kinahanglan nga kita mismo an magpas-an hito.
“PAGTIROK HAN NGATANAN NGA MGA BAGAY KAN KRISTO”
Ha pagpabug-at ni Pablo mahitungod ha pagkaurosa han mga Kristiano ha iya surat ha mga taga-Efeso, naghisgot hiya han “pagkatinugyanan han kabug-osan han panahon, ha pagtirok han ngatanan nga mga bagay kan Kristo, an mga bagay nga aadto ha langit ngan hahani ha tuna.” Hi Kristo nagtagana hin “mga hatag [nga] mga tawo” basi mabuligan an ngatanan “ha pagkaurosa han pagtoo.”—Efe. 1:10; 4:8, 13.
Basi mapasidunggan an Dios ngan mapauswag an pagkaurosa, an mga Kristiano sadang ‘magsul-ot han bag-o nga pagkatawo’ ngan ‘magpasakop an usa kag usa ha kahadlok kan Kristo.’ Kinahanglan liwat nira ‘atubangon an mga limbong han yawa’ pinaagi ha pagsul-ot han bug-os nga espirituwal nga hinganiban.—Efe. 4:24; 5:21; 6:11.
Mga Baton ha mga Pakiana Mahitungod ha Kasuratan:
1:4-7—Paonan-o ginpili nga daan an dinihogan nga mga Kristiano antes pa hira matawo? Ginpili hira nga daan sugad nga grupo o klase, diri sugad nga indibiduwal. Nahitabo ini antes pa umiksister an magpakasasala nga katawohan. An tagna ha Genesis 3:15 nga iginpahayag antes ipanamkon an bisan hin-o nga makasasala nga tawo, nag-uupod han katuyoan han Dios nga may-ada mga sumurunod ni Kristo nga magmamando kaupod niya ha langit.—Gal. 3:16, 29.
2:2—Paonan-o an espiritu han kalibotan pariho han hangin, ngan paonan-o ginagamit an kagamhanan hito? “An espiritu han kalibotan”—an espiritu han pagkaindependente ngan pagkadiri-masinugtanon—kalyap gud pariho han hangin nga aton giniginhawa. (1 Kor. 2:12) Ginagamit hito an kagamhanan o awtoridad ha kalibotan pinaagi han makusog ngan nagpapadayon nga impluwensya hito.
2:6—Paonan-o an dinihogan nga mga Kristiano aadto ha “mga langitnon nga lugar” samtang aanhi pa ha tuna? An mga pulong dinhi nga “mga langitnon nga lugar” diri nagpapasabot han iginsaad ha ira nga panurundon ha langit. Lugod, nagpapasabot ito han ira hitaas nga espirituwal nga katungdanan tungod han ira pagin ‘ginselyohan han iginsaad nga espiritu santo.’—Efe. 1:13, 14.
Mga Leksyon Para ha Aton:
4:8, 11-15. Hi Jesu-Kristo ‘nagdara hin mga bihag,’ karuyag sidngon, nagkuha hin kalalakin-an tikang ha gahum ni Satanas basi gamiton hira sugad nga regalo ha pagparig-on han Kristiano nga kongregasyon. “Ha gugma, magtubo kita ha ngatanan nga mga bagay ngadto . . . [kan] Kristo” pinaagi ha pagsugot ngan pagpasakop ha mga nangunguna ha aton ngan pagkooperar ha mga kahikayan han kongregasyon.—Heb. 13:7, 17.
5:22-24, 33. Labot pa ha pagpasakop, sadang tahuron han asawa an iya bana. Ginbubuhat niya ini pinaagi ha pagpakita hin “maaghop ngan mabuot nga espiritu,” ngan pagpangalimbasog nga mapasidunggan an iya bana pinaagi han diri pagpakaraot ha iya ngan pagkooperar basi maglampos an iya desisyon.—1 Ped. 3:3, 4; Tito 2:3-5.
5:25, 28, 29. Sugad la nga “gin-aataman” han bana an iya kalugaringon, sadang hiya magin maopay nga paratagana ha iya asawa—ha pisikal, emosyon ngan espirituwal. Sadang liwat niya paurahon an iya asawa pinaagi ha pagkaada igo nga panahon ha iya ngan ha mahigugmaon nga pagtratar ha iya ha pulong ngan buhat.
6:10-13. Basi maatohan an mga demonyo, kinahanglan bug-os kasingkasing nga isul-ot naton an espirituwal nga hinganiban tikang ha Dios.
PADAYON NGA PAGLAKAT HIN MAOPAY
Gugma an ginpabug-atan ni Pablo ha iya bug-os nga surat ha mga taga-Filipos. “Ini an akon igin-ampo nga an iyo gugma magtubo gud kaopay ha kaaram ngan ha ngatanan nga sarabotan,” siring niya. Ha pagbulig ha ira nga malikyan an lit-ag han sobra nga kompyansa ha kalugaringon, hiya nagsagdon: “Talinguhaon niyo pagbuhat ha iyo kalugaringon nga kaluwasan nga may kahadlok ngan pangurog.”—Fil. 1:9; 2:12.
Gindasig ni Pablo an mga hamtong nga mangalimbasog “ngadto ha kataposan tungod ha balos han hitaas nga pagtawag han Dios.” Hiya nagsiring: “Sugad han aton la nadangat, amo man an aton pagsundon” o padayon nga maglakat hin maopay hini gihapon nga rutina.—Mga Baton ha mga Pakiana Mahitungod ha Kasuratan:
1:23—Ha ano nga “duha” nga butang nagruhaduha hi Pablo, ngan ano nga “pagbaya” an iya ginhingyap? Tungod han kahimtang ni Pablo, nagruhaduha hiya kon hain ha duha nga posibilidad an iya pipilion: kinabuhi o kamatayon. (Fil. 1:21) Bisan kon waray niya isaysay kon ano an iya pipilion, iginsumat niya an iya ginhihingyap—“pagbaya ngan [pagin] upod kan Kristo.” (Fil. 3:20, 21; 1 Tes. 4:16) Tungod hini nga “pagbaya” ni Pablo durante han presensya ni Kristo, makakarawat niya an regalo nga gin-andam ni Jehova para ha iya.—Mat. 24:3.
2:12, 13—Ha ano nga paagi gintutdoan kita han Dios nga mahibaro ha “pagbuot ngan pagbuhat”? An baraan nga espiritu ni Jehova makakaimpluwensya ha aton kasingkasing ngan hunahuna nga mas maghingyap nga buhaton an aton gimaopayi ha pag-alagad ha iya. Salit, may-ada kita bulig samtang ‘nagtatalinguha kita para ha aton kalugaringon nga kaluwasan.’
Mga Leksyon Para ha Aton:
2:5-11. Sugad han ipinapakita han susbaranan ni Jesus, an pagpaubos diri tigaman han kaluyahan kondi han karig-on ha moral. Dugang pa, ginpapasidunggan ni Jehova an mga mapainubsanon.—Prob. 22:4.
3:13. “An mga bagay nga tinalikdan” posible nga an mga butang sugad han daku-an-sweldo nga trabaho, seguridad tungod ha pagin membro han riko nga pamilya, o seryoso nga sala pa ngani hadto nga aton ginbasulan ngan “lininisan” na. (1 Kor. 6:11) Sadang naton kalimtan ini nga mga butang, karuyag sidngon, diri na naton tagdon ini, ngan kab-uton naton an ‘mga bagay ha atubangan’ o ha unhan.
4:14-16. Bisan kon pobre ha materyal an mga taga-Filipos, nagpakita hira hin susbaranan ha aton ha pagin mahinatagon.—2 Kor. 8:1-6.
‘GINPARIG-ON HA PAGTOO’
Ha surat ni Pablo ha mga taga-Kolosas, iginbuhayhag niya an sayop nga panhunahuna han palso nga mga magturutdo. Nangatadongan hiya nga an kaluwasan diri nakadepende ha pagsunod ha Balaud, kondi ha ‘pagpadayon ha pagtoo.’ Gindasig niya an mga taga-Kolosas nga ‘magsunod kan Kristo, nga manggamot ngan tumukdaw ha iya, ngan magrig-on ha pagtoo.’ Paonan-o sadang makaapekto ha ira an sugad nga pagparig-on?—Kol. 1:23; 2:6, 7.
“Labaw pa hini nga mga bagay,” nagsurat hi Pablo, “manul-ot kamo hin paghigugma, nga amo an higot han pagkahingpit. Ngan an kamurayawan ni Kristo maghadi unta ha iyo mga kasingkasing.” Iya ginsidngan hira: “Kon ano an iyo pagbuhaton, buhata niyo ha kinasingkasing, sugad nga ha Ginoo, ngan diri nga tungod ha mga tawo.” Mahitungod ha mga diri-tumuroo, hiya nagsiring: “Manggawi kamo ha kaaram” ngadto ha ira.—Kol. 3:14, 15, 23; 4:5.
Mga Baton ha mga Pakiana Mahitungod ha Kasuratan:
2:8—Hi Pablo nagpahamangno kontra ha ano nga “binata nga pagturon-an han kalibotan”? Ini an mga bahin han kalibotan ni Satanas—simple nga mga butang o prinsipyo nga nagkukompwesto, naggigiya, o nagpapagios hito. (1 Juan 2:16) Upod hini an pilosopiya, materyalismo, ngan palso nga mga relihiyon hini nga kalibotan.
4:16—Kay ano nga an surat ha mga taga-Laodisea diri bahin han Biblia? Bangin tungod kay waray ito mga impormasyon nga kinahanglanon yana. O bangin gin-utro la hito an mga punto ha iba nga kanonikal nga surat.
Mga Leksyon Para ha Aton:
1:2, 20. An lukat, nga igintagana tungod han diri-takos nga pagkabuotan han Dios, makakalimpyo han aton konsensya ngan makakahatag ha aton hin kamurayawan ha hunahuna.
2:18, 23. An “kinaiya nga pagkamapainubsanon”—salingkapaw nga pagpaubos basi dayawon han iba bangin pinaagi ha pagsalikway han materyal nga mga butang o pagpasakit ha lawas—usa nga tigaman han ‘pagparayaw uyon ha lawasnon nga hunahuna’ han usa.