Mga Pakiana Tikang ha mga Magbarasa
Mga Pakiana Tikang ha mga Magbarasa
Mahimo ba paiwason an usa ka tawo ha Kristiano nga kongregasyon tungod ha pagbuhat hin kahugawan ha pariho nga paagi nga mahimo hiya paiwason tungod han pornikasyon ngan kalaw-ayan?
Oo, an usa nga indibiduwal mahimo paiwason ha kongregasyon kon diri mabinasulon nga nagbubuhat hiya hin pornikasyon, pipira nga klase hin kahugawan, o kalaw-ayan. Gin-unabi ni apostol Pablo inin tulo nga sala upod han iba nga sala nga takos han pagpaiwas han hiya nagsurat: “Madayag an mga buhat han unod nga amo ini: pakighilawas [“pornikasyon,” NW], kahugawan, kalaw-ayan . . . Ginsusumatan ko kamo nga daan . . . nga an mga magbubuhat hin sugad hini nga mga bagay diri makakapanunod ha ginhadian han Dios.”—Galasia 5:19-21.
An pornikasyon (Griego, por·neiʹa) nagtutudlok ha sayop nga seksuwal nga mga relasyon ha gawas han pag-asawa nga uyon ha Kasuratan. Nag-uupod ito han pag-adulteryo, prostitusyon, ngan seksuwal nga relasyon han diri mag-asawa sugad man han oral sex ngan anal sex ngan han pagmanipula han mga ikinatawo han diri niya asawa. An tawo
nga diri-mabinasulon nga nagbubuhat han pornikasyon diri angay magin bahin han Kristiano nga kongregasyon.An kalaw-ayan (Griego, a·selʹgei·a) nangangahulogan hin “pagpatakas; pagpasobra; waray kaawod nga panggawi; malaw-ay nga panggawi.” An The New Thayer’s Greek-English Lexicon naghahatag han kahulogan han Griego nga termino sugad nga “sobra nga urag, . . . kawaray-limitasyon, kawaray awod, sobra nga kawaray pagtagad.” Sumala ha usa pa nga diksyonaryo, an kalaw-ayan usa nga klase hin panggawi nga “nagtatalapas han ngatanan nga limitasyon nga kinakarawat han sosiedad.”
Sugad han ipinapakita han gin-unabi nga mga kahulogan, an “kalaw-ayan” nag-uupod hin duha nga bahin: (1) An panggawi mismo usa nga seryoso nga pagtalapas ha balaud han Dios, ngan (2) an disposisyon han magburuhat han sayop waray pagtahod, waray pagtagad.
Salit, an “kalaw-ayan” diri nagtutudlok ha maraot nga panggawi nga diri seryoso. Nagtutudlok ito ha mga buhat nga seryoso nga nagtatalapas ha balaud han Dios ngan nagpapakita hin matig-a o sobra nga nakakaminos nga disposisyon—disposisyon nga nagpapakita hin kawaray pagtahod o kangalas pa ngani ha awtoridad, balaud, ngan suruklan. Iginkakaw-ing ni Pablo an kalaw-ayan ha sayop nga pakighilawas. (Roma 13:13, 14) Tungod kay ha Galasia 5:19-21 nakalista an kalaw-ayan nga usa han damu nga sala nga hinungdan han diri pakapanunod han usa han Ginhadian han Dios, an kalaw-ayan basihan para hin pagsaway ngan posible nga pagpaiwasa tikang ha Kristiano nga kongregasyon.
An kahugawan (Griego, a·ka·thar·siʹa) amo an may pinakahaluag nga lukop ha tulo nga termino nga ginhubad nga “pornikasyon,” “kahugawan,” ngan “kalaw-ayan.” Nag-uupod ito han bisan ano nga klase han pagkadiri-putli—ha panggawi may kalabotan ha sekso, pagyakan, buhat, ngan espirituwal nga mga relasyon. An “kahugawan” nag-uupod han damu nga seryoso nga sala.
Sugad han nakarekord ha 2 Korinto 12:21, gin-unabi ni Pablo adton ‘nagpakasala, ngan waray pagbasol ha ira mga kahugawan ngan pakighilawas [“pornikasyon,” NW] ngan kalaw-ayan nga ira ginbuhat.’ Tungod kay an ‘kahugawan’ nakalista upod han “pornikasyon” ngan ‘kalaw-ayan,’ an pipira nga klase han kahugawan nagkikinahanglan hin hudisyal nga aksyon. Kondi an kahugawan usa nga termino nga haluag an lukop nga nag-uupod hadton diri nanginginahanglan hin hudisyal nga aksyon. Ha pariho nga paagi nga an balay mahimo magin mahugaway la o mahugaw hinduro, iba-iba liwat an pagkaseryoso han kahugawan.
Sumala ha Efeso 4:19, hi Pablo nagsiring nga may mga indibiduwal nga “nagkawawad-an . . . ha pag-abat” ngan “nagtubyan ha ira kalugaringon ha pagkalaw-ayan, ha pagbuhat ha ngatanan nga mahugaw ha kahikaw,” o kahakog. Hito nga paagi, iginbutang ni Pablo an ‘kahugaw nga may kahikawan’ ha kategoriya nga kapariho han kalaw-ayan. Kon an usa nga bawtismado diri-mabinasulon nga nagbubuhat hin ‘kahugaw nga may kahikawan,’ mahimo hiya paiwason ha kongregasyon tungod han duro nga kahugaw.
Kon pananglitan an mag-uyab makadamu na magrinumansa hinduro, bangin magdesisyon an mga tigurang nga bisan kon waray hira magpakita hin matig-a nga disposisyon nga pangirilal-an han kalaw-ayan, may-ada kahakog ha ira panggawi. Salit bangin magbuhat hin hudisyal nga aksyon an mga tigurang tungod kay nahidadabi an duro nga kahugawan. An duro nga kahugawan bangin angayan liwat nga basihan ha pagdumara hin kaso may kalabotan ha tawo nga pauro-utro nga nagtitinawag ha iba ngan nag-iinistorya hin maglaw-ay, labi na kon ginsagdonan na hiya hadto mahitungod hini.
An mga tigurang nagkikinahanglan hin husto nga pagturutimbang ha paghimo han sugad nga mga desisyon. Basi masiguro kon kinahanglanon an hudisyal nga aksyon, kinahanglan usisahon nira hin maopay an nahitabo ngan an pagkagrabe han pagbuhat hito. Diri ito nangangahulogan hin pag-akusar ha usa hin kalaw-ayan tungod la kay diri hiya nakarawat hin Kasuratanhon nga sagdon; diri liwat ito pagdesisyon nga basado la ha kadamuon han pagbuhat han sala antes pagkinahanglanon an hudisyal nga aksyon. Sadang turutimbangon hin maopay ngan ha mainampoon nga paagi han mga tigurang an tagsa nga kahimtang ngan usisahon an nahitabo ngan kon mationan-o kaagsob, an kahimtang ngan pagkaseryoso han sayop nga panggawi, ngan an tuyo ngan motibo han nakasayop.
An duro nga kahugawan nagdadabi diri la han mga sala nga may kalabotan ha sekso. Pananglitan, an bawtismado nga bata bangin magsigarilyo ha 2 Korinto 7:1) Kon diri hiya mabinasulon, papaiwason hiya ha kongregasyon.
halipot nga panahon ngan magsumat hini ha iya mga kag-anak. Determinado hiya nga diri na mag-utro. Kahugawan ini, kondi waray ito umabot ha punto ha pagin duro nga kahugawan o ‘kahugaw nga may kahikawan.’ Igo na an Kasuratanhon nga sagdon han usa o duha nga tigurang ngan an bulig han mga kag-anak han bata. Kondi kon agsob na hiya magsinigarilyo, tinuyo na ini nga paghugaw ha unod, ngan magpuporma hin hudisyal nga komite basi tagdon ini nga kaso han duro nga kahugaw. (An iba nga mga Kristiano nahidadabi ha pagkinita hin pornograpiya. Nasisina hini an Dios, ngan bangin mangirhat an mga tigurang ha paghibaro nga nabuhat ini hin igkasi-tumuroo. Kondi diri ngatanan nga pagkinita hin pornograpiya nagkikinahanglan hin hudisyal nga komite. Pananglitan, usa nga bugto nga lalaki an nagkita hin diri duro kalaw-ay nga pornograpiya hin pipira ka beses. Naawod hiya, nagsumat ha usa nga tigurang, ngan determinado nga diri na mag-utro. Bangin hunahunaon han tigurang nga an nabuhat han bugto waray magtikaduro ngadto ha punto nga nagbubuhat na hiya hin ‘kahugaw nga may kahikawan’; waray liwat hiya magpakita hin matig-a nga disposisyon, nga pangirilal-an han kalaw-ayan. Bisan kon diri pagkikinahanglanon an hudisyal nga aksyon, ini nga klase hin kahugawan magkikinahanglan hin mabug-at nga Kasuratanhon nga sagdon ngan bangin hin dugang nga bulig tikang ha mga tigurang.
Kondi, pananglitan an usa nga Kristiano sekreto nga nagkinita hin sobra gud nga seksuwal nga pornograpiya ha sulod hin mga tuig ngan nagbuhat han ngatanan nga mahihimo ha pagtago hini nga sala. An sugad nga pornograpiya bangin nag-uupod han gang rape, pakighilawas ha nakagapos, sadistiko nga pagpasakit, brutal nga buhat ha kababayin-an, o bisan han pornograpiya ha bata. Han hibaroan ini han iba, naawod gud hiya. Waray hiya magtig-a, kondi bangin magdesisyon an mga tigurang nga ‘igintubyan na niya an iya kalugaringon’ ngada hinin mahugaw nga panggawi ngan nagbubuhat hin ‘kahugaw nga may kahikawan,’ nga amo an duro nga kahugawan. Usa nga hudisyal nga komite an pupormahon tungod kay nahidadabi an duro nga kahugawan. Papaiwason hiya kon waray hiya magpakita hin diosnon nga pagbasol ngan han determinasyon nga diri na gud magkita utro hin pornograpiya. Kon nag-imbitar hiya hin iba ha iya balay ha pagkita hin pornograpiya—ha iba nga pagkayakan, igin-aaghat ito—nagpapakita hiya hin matig-a nga disposisyon nga pangirilal-an han kalaw-ayan.
An Kasuratanhon nga termino nga “kalaw-ayan” pirme nag-uupod hin seryoso nga sala, agsob nga may kalabotan ha sekso. Kon nangangalimbasog ha pagsiguro kon kalaw-ayan ito, sadang pamilngon han mga tigurang an pagkamatig-a, pagpasobra, kahugaw, kawaray-awod, ngan diri uyon ha suruklan han pagkadesente ha publiko. Ha luyo nga bahin, an seryoso nga mga pagtalapas ha balaud ni Jehova nga ginbubuhat han usa nga diri nagpapakita hin matig-a nga disposisyon mahimo mag-upod hin ‘kahikaw.’ Ini nga mga kaso kinahanglan desisyonan basado ha duro nga kahugawan nga nahidadabi hito.
Seryoso nga responsabilidad an pagdesisyon kon an usa nakasala tubtob na ha punto han pagin salaan hin duro nga kahugawan o kalaw-ayan tungod kay nahidadabi an mga kinabuhi. Adton naghuhukom ha sugad nga mga kaso sadang magin mainampoon ha pagbuhat hito, nangangaro ha Dios han iya baraan nga espiritu, kahibaro, ngan pagsabot. Kinahanglan tipigan han mga tigurang an kalimpyo han kongregasyon ngan kinahanglan ibasar an ira paghukom ha Pulong han Dios sugad man ha giya han “matinumanon ngan maaramon nga uripon.” (Mateo 18:18; 24:45, NW) Ngan hinin maraot hinduro nga panahon labaw kay ha kakan-o pa man, kinahanglan hinumdoman han mga tigurang an mga pulong: “Hunahunaa an iyo binubuhat: kay kamo maghuhukom diri para ha tawo, kondi para kan Jehova.”—2 Kronikas 19:6.