Kon Ano an Nahinumdoman ni Josue

“HI Moises nga akon surugoon patay na,” nagsiring hi Jehova, “busa yana tumindog ka, tabok hinin Jordan, ikaw, ngan ini ngatanan nga katawohan, ngadto ha tuna nga akon ihahatag ha ira.” (Josue 1:2) Makuri gud ito nga toka para kan Josue! Kabulig hiya ni Moises hadto ha sulod hin 40 ka tuig. Yana ginsugo hiya nga sumaliwan ha katungdanan han iya agaron ngan manguna han agsob makuri pakibagayan nga mga anak ni Israel ngadto ha Tuna nga Iginsaad.

Samtang ginpapamalandong ni Josue an aada ha unhan, bangin an mga pagsari nga iya na gin-atubang ngan nalamposan madagmit ngan sunod-sunod nga iya nahunahuna. Waray ruhaduha nga an nahinumdoman ni Josue birilhon gud nga bulig ha iya hito nga panahon, ngan birilhon ito para ha mga Kristiano yana.

Tikang ha Pagin Uripon Ngadto ha Pagin Kumander

An damu nga mga tuig han pagin uripon bahin han mga nahinumdoman ni Josue. (Eksodo 1:13, 14; 2:23) Anoman an mga naeksperyensyahan ni Josue durante hito nga panahon, mahahanduraw la naton, tungod kay waray irekord ha Biblia an ngatanan nga mga detalye han mga eksperyensya ni Josue. Bangin hinbaroan ni Josue an pagin maopay nga organisador durante han iya pagserbisyo ha Ehipto, ngan bangin binulig hiya ha pag-organisa han pagpalagiw han mga Hebreohanon ngan han “nagkakasaralakot nga kadam-an” tikang hito nga nasud.—Eksodo 12:38.

Hi Josue bahin han usa nga pamilya ha tribo ni Epraim. An iya apoy-nga-lalaki nga hi Elisama amo an punoan han tribo ngan matin-aw nga nanguna han 108,100 nga armado nga kalalakin-an ha usa han tulo-ka-tribo nga bahin han Israel. (Numeros 1:4, 10, 16; 2:18-24; 1 Kronikas 7:20, 26, 27) Kondi, han sinulong an mga Amalekanhon ha Israel waray pag-iha katapos bumaya an  mga Israelita tikang ha Ehipto, gintawag ni Moises hi Josue ha pag-organisa han depensa. (Eksodo 17:8, 9a) Kay ano nga hi Josue ngan diri, pananglitan, an iya apoy-nga-lalaki o an iya amay? An usa nga suhestyon amo ini: “Sugad nga usa nga punoan han importante nga tribo ni Epraim, ngan sugad nga usa nga kilala na gud tungod han iya kaabtik ha pag-organisa, ngan usa nga ginsarigan na gud han katawohan, pinili ni Moises [hi Josue] sugad nga an lider nga kuwalipikado gud ha pagpili ngan pag-organisa han mga sundalo.”

Anoman an hinungdan, han napili, ginbuhat ni Josue sugad gud han iginsugo ni Moises. Bisan kon waray pa gud eksperyensya an Israel ha pakig-away, kombinsido hi Josue ha bulig han Dios. Salit han magsiring hi Moises ha iya, “buwas matukdaw ako ha bawbaw han tayod dara an tungkod han Dios ha akon mga kamot,” igo na ito ha pagkombinse kan Josue. Sigurado nga nahinumdoman ni Josue nga ginpoo pa la ni Jehova an gidadakui nga gahum han militar hito nga panahon. Kinabuwasan, han gin-alsa ni Moises an iya mga kamot tubtob ha katunod han adlaw, waray kaaway an nakadaog kontra han Israel, ngan an mga Amalekanhon napirde. Katapos, ginsugo ni Jehova hi Moises nga isurat ha usa nga libro ngan ‘sublion [“ipahayag,” NW] ha mga talinga ni Josue’ an sugo ni Jehova: “Akon paparaon gud an hinumdoman kan Amalek tikang ha sirong han langit.” (Eksodo 17:9b-14) Oo, tutumanon gud ni Jehova ito nga sirot.

Sugad nga Kabulig ni Moises

An nahitabo ha Amalek sigurado nga nagpatubo han mas duok pa gud nga relasyon nira Josue ngan Moises. Hi Josue nagkaada dungog ha pagin personal nga kabulig ni Moises, o “alagad,” “tikang han iya pagkabatan-on” tubtob ha kamatay ni Moises, usa nga peryodo han mga 40 ka tuig.—Numeros 11:28.

Ito nga katungdanan nangahulogan hin mga pribilehiyo ngan mga responsabilidad. Pananglitan, han hira Moises, Aaron, an mga anak nga kalalakin-an ni Aaron, ngan an 70 nga hamtong nga kalalakin-an han Israel sinagka ha Bukid Sinai ngan kinita han bisyon han himaya ni Jehova, posible nga kaupod nira hi Josue. Ha iya pagin kabulig, iya gin-updan hi Moises ngadto ha igbaw han bukid ngan matin-aw nga nagpabilin ha hirayo han sinulod hi Moises ha dampog nga nagsisimbolo han presensya ni Jehova. Makatirigamnan nga baga hin nagpabilin hi Josue ha bukid ha sulod hin 40 ka adlaw ngan 40 ka gab-i. Matinumanon nga naghulat hiya ha pagbalik han iya agaron, kay han linusad hi Moises nga dara an mga papan han Pagpamatuod, nakadto hi Josue ha pagtapo ha iya.—Eksodo 24:1, 2, 9-18; 32:15-17.

Katapos han pagsingba han Israel ha bulawan nga baka, padayon nga binubuligan ni Josue hi Moises ha tolda han katirokan ha gawas han kampo. Didto nawong-ha-nawong nga nakiistorya hi Jehova kan Moises. Kondi han binalik hi  Moises ha kampo, hi Josue “waray gumawas tikang ha butnga han tolda.” Bangin an iya presensya didto kinahanglanon basi mapugngan an mga Israelita ha pagsulod ha tolda ha ira mahugaw nga kahimtang. Seryoso gud nga gintuman ni Josue ito nga responsabilidad!—Eksodo 33:7, 11.

An pakig-upod kan Moises, nga sumala ha historyador nga hi Josephus, 35 anyos an pagkamagurang kan Josue, nagparig-on gud han pagtoo ni Josue. An ira relasyon tinatawag nga “an pag-usa han hamtong ngan batan-on, han magturutdo ngan han estudyante,” nga nagresulta han kan Josue pagin “marig-on, masasarigan nga lalaki.” Waray kita kaupod nga mga propeta nga pariho kan Moises yana nga panahon, kondi ha mga kongregasyon han katawohan ni Jehova may-ada gud mga edaran nga tungod han ira eksperyensya ngan espirituwalidad nagrirepresentar hin totoo nga surok han kusog ngan pagdasig. Inaapresyar mo ba hira? Ngan nagpapahimulos ka ba ha pakig-upod ha ira?

Usa nga Espiya ha Kanaan

Nahitabo an usa nga importante nga bahin ha kinabuhi ni Josue waray pag-iha katapos karawaton han Israel an Balaud. Ginpili hiya ha pagrepresentar han iya tribo ha pag-espiya han Tuna nga Iginsaad. Kaylap nga hinbabaroan an istorya. An ngatanan nga 12 nga espiya nagkauyon nga an lugar totoo nga “nag-aagas hin gatas ngan dugos,” sugad han iginsaad ni Jehova. Kondi, an napulo nga waray pagtoo nahadlok nga bangin diri mapaiwas han mga Israelita an mga umurukoy hito nga tuna. Hira Josue ngan Kaleb la an nagsagda ha mga tawo nga diri magrebelde tungod han kahadlok, tungod kay sigurado nga kaupod nira hi Jehova. Dida hito, an ngatanan nga katawohan nagdumiri ngan nagkauyon nga batuhon an duha. Bangin nabuhat nira ito kon waray manhilabot hi Jehova pinaagi han pagpakita han iya himaya. Tungod han ira kawaray pagtoo, nagpahayag an Dios nga waray hadton nakarehistro ha Israel tikang ha 20 anyos paigbaw an makakasulod ha Kanaan. Hini nga grupo, hira Josue, Kaleb, ngan an mga Lebita la an naluwas.—Numeros 13:1-16, 25-29; 14:6-10, 26-30.

Waray ba makita han ngatanan nga tawo an gamhanan nga mga buhat ni Jehova ha Ehipto? Ano, kon sugad, an nakabulig kan Josue nga sumarig ha bulig han Dios samtang an kadam-an nagruhaduha? Sigurado nga nahinumdoman hin matin-aw ni Josue an ngatanan nga iginsaad ngan ginbuhat ni Jehova, ngan iya pinamalandong ini. Paglabay hin mga tuig nakasiring hiya nga ‘waray usa nga pulong han ngatanan nga maopay nga mga pulong nga iginyakan ni Jehova ha Israel an napakyas. Natuman ito ngatanan.’ (Josue 23:14, NW) Salit tinoo hi Josue nga an ngatanan nga mga iginsaad ni Jehova may kalabotan ha tidaraon sigurado nga matutuman. (Hebreo 11:6) Sadang ini magpagios ha usa ka tawo nga magpakiana: ‘Kumusta man ako? An akon ba pangalimbasog ha pag-aram ngan pamalandong han mga saad ni Jehova nakakombinse ha akon han pagkamasasarigan hito? Natoo ba ako nga mapapanalipdan ako han Dios upod han iya katawohan durante han tiarabot nga daku nga kagol-anan?’

Diri la kay tinoo hi Josue kondi nagpakita liwat hiya hin kaisog ha pagbuhat han husto. Hira Josue ngan Kaleb la an sinarig kan Jehova, ngan an ngatanan han katawohan nagkauyon ha pagbato ha ira. Kon ikaw, ano an imo aabaton? Mahahadlok ka ba? Waray mahadlok hi Josue. Hiya ngan hi Kaleb marig-on nga nagpahayag han ira gintoohan. An pagkamaunungon kan Jehova bangin magkinahanglan nga usa ka adlaw buhaton naton an pariho han ira ginbuhat.

An istorya mahitungod han mga espiya nagpapahibaro liwat ha aton nga ginbag-o an ngaran ni Josue. Ha iya orihinal nga ngaran, Hoshea, nga nangangahulogan hin “Kaluwasan,” igindugang ni Moises an silaba nga nagpapakita han ngaran han Dios ngan gintawag hiya nga Jehosue, o Josue—“Hi Jehova An Kaluwasan.” Hinuhubad han Septuagint an iya ngaran nga “Jesus.” (Numeros 13:8, 16) Uyon ha kahulogan hiton nga bantogan nga ngaran, maisugon nga iginpasamwak ni Josue nga hi Jehova an kaluwasan. Diri kay basta la nga ginbag-o an ngaran ni Josue. Nagpakita ito han pagtagad ni Moises ha personalidad ni Josue ngan igin-uyon ha may pribilehiyo nga katungdanan ni Josue ha panguna han bag-o nga henerasyon ngadto ha Tuna nga Iginsaad.

Han nagkamatay an ira mga amay, nagpatlaag an mga Israelita ha kamingawan ha sulod hin 40 nga nakakaguol nga tuig. Diri kita maaram han kahimtang ni Josue durante hito nga panahon. Kondi, sigurado nga daku an igintutdo hito ha iya. Posible nga nakita niya an paghukom han Dios ha  mga rebelde nga hira Kore, Datan, ngan Abiram ngan ha ira mga sumurunod ngan hadton nakigbahin ha mahugaw nga pagsingba kan Baal han Peor. Waray ruhaduha nga ha daku nga kasubo hinbaroan ni Josue nga hi Moises diri liwat makakasulod ha tuna nga iginsaad tungod kay napakyas hi Moises ha pagdayaw kan Jehova may kalabotan han tubig ha Meriba.—Numeros 16:1-50; 20:9-13; 25:1-9.

Ginpili Sugad nga Kasaliwan ni Moises

Han tikamatay na hi Moises, naghangyo hiya ha Dios nga magpili hin iya kasaliwan basi an Israel diri “masugad han mga karnero nga waray magbarantay.” Ano an baton ni Jehova? Hi Josue, nga “lalaki nga ha iya aada an espiritu,” an pipilion ha atubangan han ngatanan nga katawohan. Kinahanglan mamati hira ha iya. Maopay gud ito nga rekomendasyon! Nakita ni Jehova an pagtoo ngan abilidad ni Josue. An panguna ha Israel iginhatag ha pinakakuwalipikado nga tawo. (Numeros 27:15-20) Kondi, maaram hi Moises nga naatubang hi Josue hin dagku gud nga mga ayat. Salit ginsagdonan ni Moises an masaliwan ha iya nga “magpakabaskog . . . ngan magmaisugon,” tungod kay hi Jehova padayon nga maupod ha iya.—Deuteronomio 31:7, 8.

Gin-utro han Dios mismo an pariho nga pagdasig kan Josue ngan nagdugang: “Pagbantay ha pagbuhat sumala han bug-os nga balaud, nga iginsugo ha imo ni Moises nga akon surugoon: ayaw simang tikang hito ngadto ha too o ngadto ha wala, nga may maada ka maopay nga kauswagan bisan diin ka kadto. Ini nga basahon han balaud diri ibulag ha imo baba, kondi mamalandong ka hito ha adlaw ngan ha gab-i, nga mabantayan mo pagbuhat sumala han ngatanan nga nahisurat dida: kay dida hito ikaw magmamauswagon ha imo paglakat, ngan dida hito mamamay-ada ka maopay nga kauswagan. Waray ko ba ikaw sugoa? Magpakabaskog ka ngan magmadasigon: ayaw patarhog ngan ayaw man liwat kahulop: kay hi Jehova nga imo Dios maupod ha imo bisan ngain ka kadto.”—Josue 1:7, 9.

Paonan-o magruruhaduha hi Josue, nga nahisilsil na ha iya ini nga mga pulong ni Jehova ngan damu na an iya eksperyensya? Sigurado na an pagsakop han tuna. Siyempre, mabangon an mga kakurian, nga an usa han pinakamakuri hito amo an siyahan mismo, an pagtabok ha Salog Jordan samtang naapaw ito. Kondi, hi Jehova mismo nagsugo: “Tumindog ka, tabok hinin Jordan.” Salit, ano an problema?—Josue 1:2.

An sunod-sunod nga mga hitabo ha kinabuhi ni Josue—an pagsakop han Jeriko, an hinay-hinay nga pagsakop han ira mga kaaway, ngan an pagbahin-bahin han tuna—nagpapahayag nga waray gud niya hingalimti an mga saad han Dios. Han tikamatay na hiya, han gintagan ni Jehova hin kapahuwayan an Israel tikang ha ira mga kaaway, gintirok ni Josue an katawohan basi repasuhon an mga pakig-upod han Dios ha ira ngan basi dasigon hira nga mag-alagad ha Iya ha bug-os nga kasingkasing. Sugad nga resulta, seryoso nga ginparig-on utro han Israel an kauyonan hito kan Jehova, ngan waray ruhaduha nga naparig-on han susbaranan han ira lider, “an Israel nag-alagad kan Jehova ha ngatanan nga adlaw ni Josue.”—Josue 24:16, 31.

Hi Josue nagtatagana hin maopay nga susbaranan para ha aton. An mga Kristiano yana nga panahon naatubang hin damu nga mga pagsari ha pagtoo. An paglampos hito importante ha pagtipig han pag-uyon ni Jehova ngan ha kataposan, ha pakapanunod han iya mga saad. An kalamposan ni Josue nagdepende ha iya marig-on nga pagtoo. Oo, waray naton makita an gamhanan nga mga buhat han Dios sugad han nakita ni Josue, kondi kon may-ada magruhaduha, an libro han Biblia nga may-ada han ngaran ni Josue nagtatagana hin asoy tikang ha usa nga nakakita han pagkamasasarigan han pulong ni Jehova. Pariho kan Josue, makakasiguro kita han kinaadman ngan kalamposan kon aton basahon an Pulong han Dios kada adlaw ngan mangalimbasog ha pag-aplikar hito ha aton kinabuhi.

Nasasakitan ka ba usahay tungod han paggawi han mga igkasi-Kristiano? Hunahunaa an pagpailob ni Josue durante han 40 ka tuig nga obligado hiya nga magpatlaag ha kamingawan upod han waray-pagtoo nga mga kaupod, bisan kon waray niya sala. Nakukurian ka ba ha pagdepensa han imo gintotoohan? Hinumdumi an ginbuhat nira Josue ngan Kaleb. Tungod han ira pagtoo ngan pagsugot, kinarawat nira an makatirigamnan nga balos. Oo, tinoo gud hi Josue nga tutumanon ni Jehova an ngatanan han iya mga saad. Hinaot sugad man liwat kita hito.—Josue 23:14.

[Retrato ha pahina 10]

An pakig-upod kan Moises nagparig-on han pagtoo ni Josue

[Retrato ha pahina 10]

Sinarig hira Josue ngan Kaleb ha gahum ni Jehova

[Retrato ha pahina 10]

An panguna ni Josue nagpagios han mga tawo nga magpabilin nga duok kan Jehova