1-2. Sumala ha 1 Pedro 4:7, 8, ano an mabulig ha aton nga makaya an magkuri nga kahimtang?

SAMTANG nagtitikahirani kita ha ultimo nga bahin han “kataposan nga mga adlaw,” posible kita umatubang hin magkuri gud nga kahimtang. (2 Tim. 3:1) Pananglitan, nagkaada mga araway ha usa nga nasud ha weste han Aprika katapos han eleksyon. Ha sobra unom ka bulan, nameligro an kinabuhi han kabugtoan tungod han araway ha ira lugar. Ano an nakabulig ha ira nga makaya an sugad nga kakurian? An pipira namalagiw ngadto ha balay han kabugtoan nga naukoy ha talwas nga lugar. Usa nga brother an nagsiring: “Ha sugad nga kahimtang, naapresyar ko gud nga may kaupod ako nga kasangkayan. Naparig-on namon an kada tagsa.”

² Kon umabot na an “daku nga kasakitan,” magigin mapasalamaton gud kita nga may-ada kita mag-opay nga kasangkayan nga nahigugma ha aton. (Pah. 7:14) Salit yana pa la importante gud nga magkaada kita marig-on nga pagkamagsangkay. (Basaha an 1 Pedro 4:7, 8.) Damu an aton mahibabaroan ha eksperyensya ni Jeremias. Ginbuligan hiya han iya duok nga kasangkayan nga makatalwas ha mga panahon antes gud bungkagon an Jerusalem. * Paonan-o naton masusubad hi Jeremias?

3. (a) Ano an puydi unta magin hinungdan nga igbulag ni Jeremias an iya kalugaringon? (b) Ano an iginsumat ni Jeremias kan Baruc, ngan ano an resulta hito?

³ Ha sulod hin diri maminos 40 ka tuig, nag-ukoy hi Jeremias kaupod an diri maunungon nga mga tawo, nag-uupod ito han mga  amyaw ngan posible han pipira nga paryente nga taga-Anatot, an iya natawhan nga lugar. (Jer. 11:21; 12:6) Bisan pa hito, waray niya igbulag an iya kalugaringon. Ngani, iginsumat niya ha iya maunungon nga sekretaryo nga hi Baruc an iya mga inaabat ngan ha urhi, nahibaro liwat kita hito. (Jer. 8:21; 9:1; 20:14-18; 45:1) Posible gud nga samtang iginsusurat ni Baruc an mga eksperyensya ni Jeremias, nakultibar nira an hilarom nga gugma ngan respeto ha kada tagsa.​—Jer. 20:1, 2; 26:7-11.

4. Ano an iginpabuhat ni Jehova kan Jeremias, ngan paonan-o ini nga toka nagparig-on han pagkamagsangkay nira Jeremias ngan Baruc?

⁴ Ha sulod hin damu ka tuig, maisugon nga ginpahamangnoan ni Jeremias an mga Israelita mahitungod han mahitatabo ha Jerusalem. (Jer. 25:3) Ha dugang nga pag-aghat ni Jehova ha mga tawo nga magbasol, iginpasurat niya kan Jeremias ha linukot nga basahon an iya pahamangno. (Jer. 36:1-4) Samtang magkaupod nga gintutuman nira Jeremias ngan Baruc ini nga toka nga tikang ha Dios, nga posible inabot hin pipira ka bulan, sigurado nga nagkaada hira mga pag-istorya nga nagparig-on han ira pagtoo.

5. Paonan-o iginpakita ni Baruc nga maopay hiya nga sangkay ni Jeremias?

⁵ Han panahon na para ipahayag an sulod han linukot nga basahon, kinahanglan itapod ni Jeremias ha iya sangkay nga hi Baruc an pagsumat han mensahe. (Jer. 36:5, 6) Maisugon nga gintuman ni Baruc an iya delikado nga toka. Hunahunaa la an kalipay ni Jeremias han kinadto hi Baruc ha bungsaran han templo ngan gintuman an igintoka ha iya. (Jer. 36:8-10) Nahibaroan han mga prinsipe han Juda an ginbuhat ni Baruc, ngan ira hiya ginsugo nga basahon ha ira ha daku nga tingog an linukot nga basahon! (Jer. 36:14, 15) Nagdesisyon an mga prinsipe nga isumat kan Hadi Jehoiakim an ginsiring ni Jeremias. Tungod han ira konsiderasyon, ginsidngan nira hi Baruc: “Lakat ngan tago kamo ni Jeremias, ngan ayaw sumati an bisan hin-o kon hain kamo.” (Jer. 36:16-19) Maopay gud ito nga sagdon!

6. Ano an ginbuhat nira Jeremias ngan Baruc han ginkukontra hira?

 ⁶ Nasina gud hi Hadi Jehoiakim han nabatian niya an mga pulong nga ginsurat ni Jeremias salit iya ginsunog an linukot nga basahon ngan nagsugo nga dakpon hira Jeremias ngan Baruc. Pero, waray mahadlok hi Jeremias. Nagkuha hiya hin usa pa nga linukot nga basahon, iginhatag ito kan Baruc, ngan samtang igindidikta ni Jeremias an mensahe ni Jehova, iginsusurat ni Baruc “an ngatanan nga pulong ha linukot nga basahon nga ginsunog ha kalayo ni Hadi Jehoiakim han Juda.”​—Jer. 36:26-28, 32.

7. Ano an posible nga nahitabo samtang magkaupod nga nagbubuhat hira Jeremias ngan Baruc?

⁷ An mga tawo nga magkaupod nga gin-aatubang an mga pagsari kaurogan na nga nagigin duok nga magsangkay. Salit maiimadyin naton nga samtang magkaupod nga ginsasaliwnan nira Jeremias ngan Baruc an linukot nga basahon nga ginsunog han maraot nga hi Hadi Jehoiakim, mas naaapresyar nira an mga kalidad han kada tagsa. Paonan-o kita makakapahimulos ha ehemplo hinin duha nga magtinumanon nga tawo?

8. Ano an mahimo makaulang ha aton nga magkaada duok nga kasangkayan, ngan kay ano nga diri kita angay umundang?

⁸ Bangin makurian kita nga isumat ha iba an aton ginhuhunahuna ngan inaabat kay bangin may nakapasubo ha aton hadto. (Prob. 18:19, 24) O bangin inaabat naton nga waray kita panahon ngan kusog ha pagkultibar hin duok nga relasyon. Pero diri kita angay umundang. Kon karuyag naton nga unongan kita han aton kabugtoan pag-abot han mga pagsari, kinahanglan magkaada kita yana marig-on nga pakigsangkay ha ira. Usa nga importante nga paagi ha pagbuhat hito amo an pagsumat ha ira han aton ginhuhunahuna ngan inaabat.​—1 Ped. 1:22.

9. (a) Paonan-o iginpakita ni Jesus nga natapod hiya ha iya kasangkayan? (b) Paonan-o an maopay nga komunikasyon nabulig nga maparig-on an imo relasyon ha iba? Paghatag hin ehemplo.

⁹ Iginpakita ni Jesus an iya pagtapod ha iya kasangkayan pinaagi han diri pag-alang ha pagsumat ha ira han iya ginhuhunahuna ngan inaabat. (Juan 15:15) Masusubad naton hiya kon isusumat naton ha iba an aton kalipay, kabaraka, ngan kapakyasan. Pamati hin maopay kon may nakikiistorya ha imo, ngan posible mahibaroan mo nga damu an iyo ginkakaparihoan ha iyo ginhuhunahuna, gin-aabat, ngan mga tumong. Pananglitan, tagda an ehemplo han sister nga hi Cindy nga sobra 20 anyos. Nakigsangkay hiya ha payunir nga hi Marie-Louise nga sobra 60 anyos. Kada Huwebes han aga, magkaupod nga nagsasangyaw hira Cindy ngan Marie-Louise, ngan diri hira nag-aalang nga pag-istoryahan an magkalain-lain  nga topiko. Hi Cindy nagsiring, “Nag-i-enjoy ako pakiistorya hin seryoso nga mga topiko ha akon kasangkayan kay nabulig ito ha akon nga mas makilala ngan masabtan hira.” Nagririg-on an pagkamagsangkay kon may maopay nga komunikasyon. Pariho kan Cindy, kon mag-uuna ka ha pag-istorya ha iba han imo ginhuhunahuna ngan inaabat ngan mamamati ka liwat ha ira, posible gud nga magrig-on an iyo pagkamagsangkay.​—Prob. 27:9.

10. Sumala ha Proberbios 27:17, ano an resulta kon nagbubuhat kita kaupod han aton mga igkasi-tumuroo?

¹⁰ Pariho han nahitabo kanda Jeremias ngan Baruc, kon nagbubuhat kita kaupod han aton mga igkasi-tumuroo ngan nakikita an ira mag-opay nga kalidad, nahibabaro kita tikang ha ira ngan nagigin duok liwat. (Basaha an Proberbios 27:17.) Pananglitan ha ministeryo, ano an imo aabaton kon mabatian mo an imo sangkay nga maisugon nga gindidepensahan an iya gintotoohan o nagyayakan nga may pagtoo mahitungod kan Jehova ngan ha iya mga katuyoan? Posible gud nga mas higugmaon mo hiya.

11-12. Paghatag hin ehemplo kon paonan-o an pakigbahin ha ministeryo nakakaparig-on han pagkamagsangkay.

¹¹ Tagda an duha nga ehemplo nga nagpapakita kon paonan-o an pakigbahin ha ministeryo nakakapaduok han pagkamagsangkay. An 23 anyos nga sister nga hi Adeline naghangyo ha usa niya nga sangkay nga hi Candice nga updan hiya ha pagsangyaw ha teritoryo nga talagsa la makobrehan. “Karuyag namon nga magin mas madasigon ngan malipayon ha ministeryo,” siring ni Adeline. “Kinahanglan namon hin espirituwal nga pagdasig.” Paonan-o hira nagpahimulos ha pagbuhat nga magkaupod? Hi Adeline nagsiring: “Kada katatapos han adlaw nag-iistorya kami kon ano an amon inaabat, kon ano an nakadasig ha amon mahitungod ha amon pakiistorya ha ministeryo, ngan kon paonan-o namon nakita an giya ni Jehova ha amon pagministeryo. Nalipay gud kami hini nga amon pag-istorya ngan mas nakilala namon an kada tagsa.”

¹² Hira Laïla ngan Marianne nga mga solo nga sister nga taga-France, nagsangyaw hin lima ka semana ha Bangui, an matawo nga kapital han Central African Republic. Hi Laïla nagsiring:  “Nakaeksperyensya kami ni Marianne hin mga problema tungod han magkaiba nga personalidad ngan mga karuyag, pero tungod han maopay nga komunikasyon ngan tinuod nga gugma, nagin mas marig-on an amon pagkamagsangkay. Samtang nakikita ko an pagkamapauyon-uyon ni Marianne, an iya gugma ha mga tawo, ngan an iya kadasig ha ministeryo, mas nadudugangan an akon respeto ha iya.” Diri mo na kinahanglan bumalhin ha iba nga nasud para la mapahimulsan ito. Ha kada pagsasangyaw mo ha iyo teritoryo kaupod an usa nga bugto, may higayon ka nga mas makilala hiya ngan maparig-on an iyo pagkamagsangkay.

13. Ano usahay an nahitatabo kon nagbubuhat kita kaupod han aton kasangkayan?

¹³ Usahay kon nagbubuhat kita kaupod han aton kasangkayan, nakikita naton diri la an ira mag-opay nga kalidad kondi pati an ira mga kaluyahan. Ano an mahimo makabulig ha aton nga magpabilin nga duok ha aton kasangkayan bisan pa han ira kaluyahan? Tagda utro an ehemplo ni Jeremias. Ano an nakabulig ha iya nga makita an mag-opay nga kalidad han iba ngan pasayloon an ira mga sayop?

14. Ano an nahibaroan ni Jeremias mahitungod kan Jehova, ngan paonan-o ito nakabulig ha iya?

¹⁴ Hi Jeremias an nagsurat han libro nga ginngaranan han iya ngaran, ngan posible pati liwat han libro han Biblia nga 1 ngan 2 Hadi. Ito nga toka nakabulig ha iya nga makita an kalooy ni Jehova ha diri perpekto nga mga tawo. Pananglitan, hinbaroan niya nga han nagbasol hi Hadi Ahab ha iya magraot nga buhat, waray pahinaboa ni Jehova an pagbungkag han iya pamilya han buhi pa hiya. (1 Hadi 21:27-29) Sugad man, hinbaroan liwat ni Jeremias nga mas maraot an ginbuhat ni Manases ha pagpasina kan Jehova kay han ginbuhat ni Ahab. Bisan pa hito, ginpasaylo ni Jehova hi Manases tungod kay nagbasol hiya. (2 Hadi 21:16, 17; 2 Cron. 33:10-13) Ini nga mga asoy posible gud nga nakabulig kan Jeremias nga masubad an pagpailob ngan kalooy han Dios ha iya pagtratar ha iya duok nga kasangkayan.​—Sal. 103:8, 9.

15. Paonan-o ginsubad ni Jeremias an pagpailob ni Jehova han nawara an pokus ni Baruc?

¹⁵ Tagda kon paonan-o ginbuligan ni Jeremias hi Baruc han temporaryo nga nawara an iya pokus ha iya toka. Imbes nga mawad-an hin paglaom ha iya sangkay, ginbuligan ni Jeremias hi Baruc pinaagi ha pagsumat ha iya han buotan pero prangka nga mensahe han Dios para ha iya. (Jer. 45:1-5) Ano nga mga leksyon an aton mahibabaroan hini nga asoy?

16. Uyon ha Proberbios 17:9, ano an kinahanglan naton buhaton basi matipigan an aton pagkamagsangkay?

¹⁶ Tinuod, diri kita makakalaom hin kahingpitan ha aton kabugtoan. Salit, kon magkaada na kita duok nga pagkamagsangkay, kinahanglan maningkamot kita nga tipigan ito. Kon nakasayop an aton kasangkayan, bangin kinahanglan naton hira tagan hin buotan pero prangka nga sagdon basado ha Pulong han Dios. (Sal. 141:5) Ngan kon nakasakit hira ha aton, kinahanglan naton hira pasayloon. Kon napasaylo na naton hira, kinahanglan naton likyan nga unabihon utro an ira nabuhat nga sayop. (Basaha an Proberbios 17:9.) Hinin makuri nga panahon, importante gud nga magpokus kita ha mag-opay nga kalidad han aton kabugtoan imbes ha ira mga kaluyahan! An pagbuhat hito nagpaparig-on han aton pagkamagsangkay. Importante nga buhaton naton ito yana kay pagkikinahanglanon naton an duok nga kasangkayan ha daku nga kasakitan.

17. Kay ano nga masisiring naton nga hi Jeremias usa nga tinuod nga sangkay ha panahon han kakurian?

¹⁷ Iginpakita ni propeta Jeremias nga tinuod hiya nga sangkay ha panahon han kakurian. Pananglitan, katapos talwason han opisyal han palasyo  nga hi Ebed-melec hi Jeremias tikang ha sigurado nga kamatayon ha atabay nga lapok an sulod, nahadlok hi Ebed-melec nga may maraot nga buhaton ha iya an mga prinsipe. Han nahibaroan ito ni Jeremias, waray la hiya magpabilin nga hilom, nga naglalaom nga malalamposan ito han iya sangkay ha iya la kalugaringon. Bisan kon priso hi Jeremias, ginbuhat niya kon ano an iya kaya pinaagi ha pagsumat ha iya sangkay nga hi Ebed-melec han nakakaliaw nga saad ni Jehova.​—Jer. 38:7-13; 39:15-18.

18. Sumala ha Proberbios 17:17, ano an angay naton buhaton kon naatubang hin kakurian an aton sangkay?

¹⁸ Yana, naatubang hin iba-iba nga problema an aton kabugtoan. Pananglitan, damu an nag-aantos tungod han mga panhitabo sugad han linog o girra. Kon nahitatabo an sugad hini, an pipira ha aton nagpapaukoy han kabugtoan ha aton balay. An iba nahatag hin pinansyal nga bulig. Pero kita ngatanan puydi maghangyo kan Jehova nga buligan an aton kabugtoan. Kon nahibabaroan naton nga nanluluya an usa nga bugto, bangin diri kita maaram kon ano an aton iyayakan o bubuhaton. Pero damu gud an aton maibubulig. Pananglitan, mahimo kita maggahin hin panahon nga makaupod an aton sangkay. Mahimo kita mamati hin mapinairon kon nagyayakan hiya. Ngan mahimo naton isumat ha iya an nakakaliaw nga teksto nga aton paborito. (Isa. 50:4) An pinakaimportante, andam ka bumulig ha imo kasangkayan kon kinahanglan ka nira.​—Basaha an Proberbios 17:17.

19. Paonan-o an pagkaada marig-on nga pagkamagsangkay yana mabulig ha aton ha tiarabot nga panahon?

¹⁹ Kinahanglan magin determinado kita nga magkaada marig-on nga relasyon ha aton kabugtoan yana ngan tipigan ito. Kay ano? Tungod kay an aton mga kaaway magamit hin mga kabuwaan basi magkabahinbahin kita. Maniningkamot hira nga wad-on an aton pagtapod ngan pagsuporta ha usa kag usa. Pero diri hira maglalampos. Diri nira mauutod an bugkos han aton gugma ha kada tagsa. Anoman an ira buhaton diri nira mabubungkag an pagkamagsangkay nga aton nakultibar. Ha pagkamatuod, ini nga pagkamagsangkay magpapadayon diri la ha kataposan hini nga sistema kondi tubtob ha kadayonan!