AN PAGTOO may daku gud nga gahum. Pananglitan, bisan kon karuyag ni Satanas nga patayon an aton espirituwalidad, an pagtoo nabulig nga ‘maparong an ngatanan nga naglalaga nga pana han usa nga maraot.’ (Efe. 6:16) Pinaagi han pagtoo, maaatubang naton an sugad bukid nga mga problema. Hi Jesus nagsiring ha iya mga disipulo: “Kon may pagtoo kamo nga sugad kagutiay han liso han mustasa, masiring kamo hini nga bukid, ‘Balhin tikang didi ngadto didto,’ ngan mabalhin ito.” (Mat. 17:20) Tungod kay an pagtoo nabulig nga maparig-on an aton espirituwalidad, maopay nga hisgotan naton ini nga mga pakiana: Ano an pagtoo? Paonan-o an kondisyon han aton kasingkasing nakakaapekto ha aton pagtoo? Paonan-o mapaparig-on an aton pagtoo? Ngan kan kanay kita kinahanglan magpakita hin pagtoo?​—Roma 4:3.

An pagtoo labaw pa kay ha pagtuod o pagkarawat la han kamatuoran, kay bisan “an mga demonyo liwat natoo [nga may Dios] ngan nangungurog.” (San. 2:19) Kon sugad, ano an pagtoo?

Ha Biblia, an kahulogan han pagtoo may duha nga aspekto. Siyahan, “an pagtoo amo an marig-on nga pagsarig nga mahitatabo an ginlalaoman.” (Heb. 11:1a) Kon may pagtoo ka, matoo ka gud nga an ngatanan nga ginsisiring ni Jehova tinuod ngan matutuman. Pananglitan, ginsidngan ni Jehova an mga Israelita: “Kon mabungkag niyo an akon ginhimo nga kasabotan mahitungod han adlaw ngan an akon ginhimo nga kasabotan mahitungod han gab-i, basi pugngan an adlaw ngan an gab-i ha pag-abot ha husto nga panahon hito, dida la mabubungkag an akon kasabotan kan David nga akon surugoon.” (Jer. 33:20, 21) Nahadlok ka na ba nga bangin diri na sumirang o matunod an adlaw, salit diri na magkakaada adlaw ngan gab-i? Kon diri ka nagruruhaduha han pisikal nga mga balaud nga nagpapahinabo nga an tuna padayon nga tumuyok ha aksis hito ngan lumibot ha adlaw, pagruruhaduhaan mo ba an Maglalarang hini nga mga balaud ha pagtuman han iya mga saad? Diri gud!​—Isa. 55:10, 11; Mat. 5:18.

Ikaduha, an pagtoo amo “an matin-aw nga proyba han mga reyalidad nga diri nakikita.” An pagtoo masisiring nga amo “an matin-aw nga proyba,” o “makakombinse nga ebidensya,” han mga butang nga diri nakikita pero tinuod. (Heb. 11:1b; ftn.) Ha ano nga paagi? Sidngon ta nga ginpakianhan ka hin bata, ‘Kay ano nga makakasiring ka nga may hangin?’ Bisan kon waray mo pa makita an hangin, posible mo mabuligan an bata pinaagi ha pangatadongan uyon ha ebidensya nga nakikita​—an pagginhawa, an mga epekto han hangin, ngan iba pa. Kon makombinse na an bata han mga ebidensya, matoo na hiya nga may mga butang nga naeksister bisan kon diri niya ito nakikita. Ha pariho nga paagi, an pagtoo iginbasar ha marig-on nga ebidensya.​—Roma 1:20.

Tungod kay an pagtoo iginbasar ha ebidensya, basi magkaada pagtoo an usa kinahanglan anay niya magkaada “husto nga kahibaro han kamatuoran.” (1 Tim. 2:4) Pero diri la ito an nahiuupod. Hi apostol Pablo nagsurat: “Pinaagi han kasingkasing an usa nagpapakita hin pagtoo.” (Roma 10:10) An usa nga tawo kinahanglan diri la tumoo han kamatuoran kondi pabilhan liwat niya ito. Kay dida la hito mapapagios hiya nga magpakita hin pagtoo, karuyag sidngon,  magkinabuhi uyon ha kamatuoran. (San. 2:20) Kon an usa nga tawo diri sinsero nga nag-aapresyar han kamatuoran, bangin diri hiya tumoo ha usa nga butang bisan kon may marig-on ito nga ebidensya kay diri niya karuyag bag-uhon an iya na gintotoohan o kay an iya la karuyag buhaton an iya naruruyagan. (2 Ped. 3:3, 4; Jud. 18) Ini an rason nga ha panahon han Biblia, diri ngatanan nga nakakita han mga milagro nagkaada pagtoo. (Num. 14:11; Juan 12:37) An baraan nga espiritu han Dios nagbubunga la hin pagtoo ha mga tawo nga nahigugma gud ha kamatuoran kay ha kabuwaan.​—Gal. 5:22; 2 Tes. 2:10, 11.

Usa hadton may marig-on gud nga pagtoo amo hi Hadi David. (Heb. 11:32, 33) Pero diri ngatanan nga iya kapamilya may sugad nga pagtoo. Pananglitan, ha usa nga okasyon, hi Eliab nga magurang nga bugto ni David nagpakita hin kakulang hin pagtoo han gin-isgan niya hi David tungod han kasina ni David ha pangayat ni Goliat. (1 Sam. 17:26-28) Waray natawo nga may pagtoo na, ngan diri liwat ito napapanunod ha mga kag-anak, salit nagkaada pagtoo hi David tungod han iya mismo relasyon ha Dios.

Ha Salmo 27, iginpakita ni David kon paonan-o nagrig-on an iya pagtoo. (Ber. 1) Ginpamalandong ni David an iya naglabay nga mga eksperyensya ngan kon ano an ginbuhat ni Jehova ha mga nakontra ha iya. (Ber. 2, 3) Gin-apresyar gud niya an kahikayan ni Jehova para ha pagsingba. (Ber. 4) Ginsingba ni David an Dios didto ha tabernakulo upod han iya mga igkasi-tumuroo. (Ber. 6) Sinsero nga ginpamiling niya hi Jehova pinaagi han pag-ampo. (Ber. 7, 8) Karuyag liwat ni David nga magpatutdo han paagi han Dios. (Ber. 11) Importante gud kan David an pagtoo salit nakagpakiana hiya: “Hain daw la ako kon waray ako pagtoo?”​—Ber. 13.

Magkakaada ka pagtoo pariho han kan David kon susubaron mo an paagi ha paghunahuna ngan panggawi nga iginpapakita han Salmo 27. Tungod kay an pagtoo iginbasar ha husto nga kahibaro, samtang mas gin-aadman mo an Pulong han Dios ngan an basado ha Biblia nga mga publikasyon, mas magigin masayon an pagkaada hini nga bahin han bunga han espiritu han Dios. (Sal. 1:2, 3) Paggahin hin panahon ha pagpamalandong kon nag-aaram ka. An pagpamalandong amo an tuna diin natubo an apresasyon. Samtang naghihilarom an imo apresasyon kan Jehova, naghihilarom liwat an imo hingyap nga ipakita an pagtoo pinaagi ha pagsingba ha iya ha mga katirok ngan pagsumat han imo paglaom ha iba. (Heb. 10:23-25) Iginpapakita liwat naton an aton pagtoo kon padayon kita nga ‘mag-aampo ngan diri maundang.’ (Luc. 18:1-8) Salit “padayon nga mag-ampo” kan Jehova, nga nasarig nga “nagtatagad hiya ha iyo.” (1 Tes. 5:17; 1 Ped. 5:7) An pagtoo mag-aaghat ha aton nga magbuhat, ngan an aton mga buhat magpaparig-on han aton pagtoo.​—San. 2:22.

Han gab-i antes patayon hi Jesus, ginsidngan niya an iya mga disipulo: “Magpakita kamo hin pagtoo  ha Dios; magpakita liwat kamo hin pagtoo ha akon.” (Juan 14:1) Salit kinahanglan magpakita kita hin pagtoo diri la kan Jehova kondi pati kan Jesus. Paonan-o mo maipapakita an imo pagtoo kan Jesus? Hisgotan naton an tulo nga paagi.

Siyahan, hunahunaa an lukat sugad nga regalo han Dios para ha imo. Hi apostol Pablo nagsiring: ‘Nagkikinabuhi ako uyon ha pagtoo ha Anak han Dios, nga nahigugma ha akon ngan nagtubyan han iya kalugaringon para ha akon.’ (Gal. 2:20) Kon nagpapakita ka hin pagtoo kan Jesus, natoo ka gud nga an lukat para gud ha imo, amo an basihan han kapasayloan han imo mga sala, naghahatag ha imo hin paglaom nga mabuhi ha kadayonan, ngan amo an pinakadaku nga pamatuod han gugma han Dios ha imo. (Roma 8:32, 38, 39; Efe. 1:7) Mabulig ini ha imo nga diri magin negatibo ha imo kalugaringon.​—2 Tes. 2:16, 17.

Ikaduha, pahirani kan Jehova pinaagi han pag-ampo, nga nagin posible tungod han halad ni Jesus. Tungod han lukat, mahimo na kita mag-ampo kan Jehova “nga may kagawasan ha pagyakan, basi makarawat naton an kalooy ngan mabilngan an diri matupngan nga pagkabuotan nga mabulig ha aton ha husto nga panahon.” (Heb. 4:15, 16; 10:19-22) An pag-ampo nagpaparig-on han aton determinasyon nga diri masulay ha pagbuhat hin sala.​—Luc. 22:40.

Ikatulo, sugta hi Jesus. Hi apostol Juan nagsurat: “An nagpapakita hin pagtoo ha Anak may kinabuhi nga waray kataposan; an diri nasugot ha Anak diri magkakaada hin kinabuhi, kondi an kapungot han Dios nagpapabilin ha iya.” (Juan 3:36) Tigamni nga iginpakita ni Juan an kaibahan han pagpakita hin pagtoo ngan han pagin diri masinugtanon. Salit, nagpapakita ka hin pagtoo kan Jesus kon nasugot ka ha iya. Ginsusugot mo hi Jesus pinaagi ha pagsunod han “balaud han Kristo,” karuyag sidngon, han ngatanan nga iya igintutdo ngan iginsugo. (Gal. 6:2) Ginsusugot mo liwat hi Jesus pinaagi ha pagsunod han giya nga iya iginhahatag pinaagi han “matinumanon ngan maaramon nga uripon.” (Mat. 24:45) Kon susugton mo hi Jesus, magkakaada ka kusog nga maatubang an sugad bagyo nga mga problema.​—Luc. 6:47, 48.

Makausa, may lalaki nga nagsinggit kan Jesus: “May pagtoo ako! Buligi ako kon diin kulang an akon pagtoo!” (Mar. 9:24) Ini nga lalaki may pagtoo na, pero mapainubsanon nga gin-aksiptar niya nga kinahanglan pa niya hin dugang nga pagtoo. Pariho hini nga lalaki, may mga panahon nga kita ngatanan magkikinahanglan hin dugang nga pagtoo. Salit mahimo naton parig-unon an aton pagtoo yana. Sugad han aton nahisgotan na, napaparig-on naton an aton pagtoo kon gin-aadman ngan ginpapamalandong naton an Pulong han Dios, nga magpapahilarom han aton apresasyon kan Jehova. Magigin marig-on liwat an aton pagtoo kon kita​—upod han aton mga igkasi-tumuroo—​magsisingba kan Jehova, magsusumat ha iba mahitungod han aton paglaom, ngan padayon nga mag-aampo. Dugang pa, kon paparig-unon naton an aton pagtoo, makakarawat naton an pinakadaku nga balos. An Pulong han Dios nag-aaghat ha aton: “Mga hinigugma, parig-ona an iyo kalugaringon ha iyo pinakabaraan nga pagtoo . . . basi magpabilin kamo ha gugma han Dios.”​—Jud. 20, 21.