Han Girra ha Kalibotan II, an akon mga kag-anak binaya ha Estonia ngan kinadto ha Germany, diin ako natawo. Hito nga panahon, nag-aandam hira nga bumalhin ha Canada. An amon siyahan nga balay, hirani ha Ottawa, Canada, gutiay la nga payag ngan gin-uukyan liwat hin mga manok. Pobre gud kami, pero sige la kay pirme kami may bonay ha pamahaw.

Usa ka adlaw, ginbasa han mga Saksi ni Jehova kan Nanay an Pahayag 21:3, 4. Nalipay gud hiya ha iya nahibaroan salit nakatangis hiya. An liso han kamatuoran tinubo, ngan hira Nanay ngan Tatay madagmit nga nag-uswag tubtob nga nagpabawtismo.

An akon mga kag-anak diri masyado maaram mag-Ingles, pero ginseryoso nira an kamatuoran. Haros kada Sabado, kami han akon manghod nga hi Sylvia gin-uupod ni Tatay ha pagsangyaw, bisan kon mag-aga hiya nga nagtatrabaho sugad nga paratunaw hin nickel ha Sudbury, Ontario. Ngan kada semana gin-aadman namon an Barantayan sugad nga pamilya. Ginbuligan ako nira Nanay ngan Tatay nga magkaada gugma ha Dios. Nagpagios ito ha akon nga idedikar an akon kinabuhi kan Jehova han 1956 han dyes anyos ako. An ira hilarom nga gugma kan Jehova nagparig-on ha akon nga padayon nga mag-alagad.

Katapos ko maggradwar ha high school, medyo nawara an akon pokus. Nahunahuna ko nga kon magpapayunir ako, diri gud ako magkakaada igo nga kita basi matuman an akon hingyap nga makakadto ha iba-iba nga nasud. Nakatrabaho ako sugad nga DJ ha estasyon han radyo ha amon lugar, ngan naruyagan ko gud ito. Pero pan-gab-i an akon trabaho; salit pirme ako napalya ha katirok ngan nakig-upod ako ha mga tawo nga waray gugma ha Dios. Ha urhi, an akon konsensya nga binansay ha Biblia nagpagios ha akon nga maghimo hin mga pagbag-o.

Binalhin ako ha Oshawa, Ontario. Nakilala ko didto hi Ray Norman, an iya bugto nga hi Lesli, ngan an iba pa nga payunir. Iginpaabat nira nga welcome ako. An ira daku nga kalipay nakabulig ha akon nga usisahon utro an akon mga tumong. Gindasig nira ako nga magpayunir, ngan ginbuhat ko ito han Septyembre 1966. Nag-i-enjoy na ako ngan kontento. Pero may mga surprisa ngay-an nga tiabot nga makakagbag-o han akon kinabuhi.

Han high school pa ako, nag-aplay ako ha Bethel ha Toronto, Canada. Ha urhi han payunir na ako, gin-imbitar ako nga mag-alagad hin upat ka tuig ha  Bethel. Pero naruruyag gud ako kan Lesli, ngan nahadlok ako nga kon karawaton ko ini nga imbitasyon, diri ko na hiya makikita utro. Katapos han hilaba nga pag-inampo, ginkarawat ko an imbitasyon ngan masurub-on nga nagsarit kan Lesli nga malakat na ako.

Nagtrabaho ako ha laundry ha Bethel ngan ha urhi sugad nga sekretaryo. Hito liwat nga panahon, hi Lesli nagin espesyal payunir ha Gatineau, Quebec. Agsob ko mahunahuna kon nag-aano hiya ngan kon tama ba an akon nagin desisyon. Katapos, inabot an usa han pinakamakalilipay nga mga surprisa ha akon kinabuhi. Hi Ray, nga bugto ni Lesli, gintawag ha Bethel. Nagin roommate ko hiya! Tungod hito, nagkaada kami utro komunikasyon ni Lesli. Ginkasal kami han Pebrero 27, 1971, an ultimo nga adlaw han akon upat ka tuig nga asaynment.

Gin-asayn kami ha usa nga kongregasyon nga French an linggwahe ha Quebec. Paglabay hin pipira ka tuig, han 28 anyos ako, nasurprisa ako han gin-asayn ako sugad nga paramangno han sirkito. Inabat ko nga bata pa ako ngan kulang hin eksperyensya, pero nadasig ako han mga pulong ha Jeremias 1:7, 8. Pero hi Lesli, pipira ka beses na nga naaksidente ha awto ngan nakukurian hiya pagkaturog. Salit paonan-o namon makakaya an sirkito nga buruhaton? Bisan pa hito nagsiring hiya, “Kon may iginpapabuhat ha aton hi Jehova, diri ba dapat kita mangalimbasog nga buhaton ito?” Ginkarawat namon ito nga asaynment ngan nag-enjoy ha pagbiyahe nga buruhaton ha sulod hin 17 ka tuig.

Busy gud ako sugad nga paramangno han sirkito, ngan danay kulang an akon panahon kan Lesli. Kinahanglan ko mahibaro hin usa pa nga leksyon. Usa ka aga han Lunes han temprano pa, may nag-doorbell. Pagkadto ko waray tawo, pero may basket nga may sapin ha lamesa, prutas, keso, tinapay, usa ka botilya nga bino, mga baso, ngan may surat nga nasiring, “Pagpiknik kamo han imo asawa,” pero waray nakasurat kon kan kanay tikang. Maopay gud hadto an panahon. Pero ginsidngan ko hi Lesli nga mag-aandam pa ako hin mga pahayag ngan diri puydi lumakat. Nasabtan niya ito, pero medyo nasubo hiya. Samtang nalingkod ako ha akon lamesa, nakonsensya ako. Nahunahuna ko an Efeso 5:25, 28. Paagi ba ito ni Jehova ha pagpahinumdom ha akon nga hunahunaon an emosyonal nga panginahanglan han akon asawa? Katapos ko mag-ampo, nagsiring ako kan Lesli, “Tara,” ngan nalipay hiya. Kinadto kami ha mahusay nga lugar ha ligid han salog, naglatag hin sapin, ngan usa ito han amon pinakamakalilipay nga adlaw nga magkaupod. Ngan naiandam ko gihapon an akon mga pahayag.

Makalilipay ngan damu an mga sirkito nga gin-asayn ha amon, tikang ha British Columbia ngadto ha Newfoundland. Natutuman na an akon hingyap nga magbiyahe. Nahunahuna ko hadto mag-aplay ha Gilead School pero diri ko karuyag magin misyonero ha iba nga nasud. Baga hin espesyal nga mga tawo an mga misyonero, ngan para ha akon diri ako kwalipikado. Labot pa hito, nahahadlok ako nga bangin  ig-asayn kami ha usa nga nasud ha Africa nga apektado han mga sakit ngan girra. Malipayon na ako ha akon hinmumutangan.

Han 1992 han tapos na an pagdiri ha aton buruhaton ha mga nasud nga kaapi hadto han Soviet Union, ginpakianhan kami kon andam ba kami bumalhin ha Estonia ngan magin mga misyonero. Nakalasan kami, pero igin-ampo namon ito. Naghunahuna na liwat kami, ‘Kon may iginpapabuhat ha amon hi Jehova, diri ba dapat kami mangalimbasog nga buhaton ito?’ Ginkarawat namon ito, ngan nahunahuna ko, ‘Maopay na la kay diri ngadto ha Africa.’

Nagtikang dayon kami pag-aram hin Estonian. Katapos han pipira ka bulan hito nga nasud, gin-asayn kami ha sirkito nga buruhaton. Mabisita kami ha mga 46 nga kongregasyon ngan grupo ha tulo nga Baltic nga nasud pati na ha Kaliningrad, Russia. Karuyag sidngon, dapat kami mag-aram hin Latvian, Lithuanian, ngan Russian. Makuri adto. Pero nalipay an kabugtoan ha amon mga pangalimbasog, salit ginbuligan nira kami. Han 1999, usa nga branch office an gin-abrihan ha Estonia, ngan gin-asayn ako nga magin membro han Branch Committee kaupod nira Toomas Edur, Lembit Reile, ngan Tommi Kauko.

Nakilala namon an damu nga kabugtoan nga gin-deport hadto ha Siberia. Bisan kon maraot an pagtratar ha ira ha prisohan ngan nahibulag hira ha ira pamilya, waray gud hira magdumot. Nagpabilin hira nga malipayon ngan madasigon ha ministeryo. An ira ehemplo nagtutdo nga puydi kami makailob ngan magin malipayon ha magkuri nga kahimtang.

Paglabay han damu ka tuig, hi Lesli nagtikang ma-over fatigue kay kulang kami hin pahuway. Waray dayon namon masabti nga tungod ito kay may fibromyalgia hiya. Salit naghunahuna kami pagbalik ha Canada. Han gin-imbitar kami nga mag-branch school ha Patterson, New York, U.S.A., diri ako sigurado kon makakaeskwela kami. Pero katapos han duro nga pag-inampo, amon ito ginkarawat. Ginbendisyonan ni Jehova ito nga desisyon. Samtang naeskwela kami, nakarawat ni Lesli an pagtambal nga maiha na gud niya nga kinahanglan. Salit nahimo na liwat namon an amon nahiaraan nga rutina.

Usa ka gab-i ha Estonia, han 2008, may nagtawag tikang ha world headquarters nga napakiana kon makarawat ba kami hin asaynment ha Congo. Nakalasan gud ako, labi na kay kinahanglan ko ito batunon kinabuwasan. Waray ko anay ito isumat kan Lesli kay maaram ako nga diri hiya mahingangaturog hito nga gab-i. Pero ako lugod an waray mahingaturog, kay gin-inampo ko an akon mga kabaraka parte ha Africa.

Kinabuwasan han ginsumatan ko hi Lesli, nahunahuna namon: “Ginpapakadto kita ni Jehova ha Africa. Paonan-o ta man mahibabaroan nga diri ta ito makakaya ngan mai-enjoy kon diri kita makadto?” Salit katapos hin 16 ka tuig ha Estonia, binalhin kami ha Kinshasa, Congo. An branch office may mahusay nga garden ngan murayaw gud. Usa han siyahan nga iginbutang ni Lesli ha amon kwarto amo an  kard nga gintipigan niya tikang han pagbaya namon ha Canada. Nakasurat dida hito an mga pulong nga “Pamukad kon diin ka igintanom.” Katapos makilala an kabugtoan, magdumara hin mga pag-aram ha Biblia, ngan ma-enjoy ini nga klase han pagmisyonero, nagin malipayon na kami. Paglabay han panahon, nakapribilehiyo kami nga mag-branch visit ha 13 pa nga nasud ha Africa. Naghatag ito ha amon hin oportunidad nga makita an pagin iba-iba ngan makaruruyag han mga tawo. Nawara an akon mga kahadlok hadto, ngan nagpasalamat kami kan Jehova nga iya kami ginpakadto basi mag-alagad ha Africa.

Ha Congo, ginserbihan kami hin kakaiba nga mga pagkaon, sugad han mga insekto, ngan kahuna ko diri namon ito kaya kaunon. Pero han nakita namon nga nai-enjoy ito han kabugtoan, nagtesting kami pagkaon ngan naruyagan namon ito.

Nakahatag kami hin espirituwal ngan materyal nga bulig ha kabugtoan ha este nga parte han nasud diin gin-aatake han mga grupo hin mga girilya an mga baryo ngan ginpapasakitan an kababayin-an ngan kabataan. Gutiay gud la an panag-iya han kabugtoan. Bisan pa hito, an ira marig-on nga paglaom ha pagkabanhaw, an ira gugma kan Jehova, ngan an ira pagkamaunungon ha iya organisasyon nakabantad ha amon kasingkasing. Napagios kami nga usisahon utro ngan parig-unon an amon pagtoo kan Jehova. An pipira han kabugtoan nag-antos ha kawad-i han ira balay ngan mga pananom. Nagpahinumdom ito ha akon nga malaksi gud la mawara an materyal nga mga panag-iya ngan an pinakaimportante amo an aton relasyon kan Jehova. Bisan pa han duro nga kakurian, talagsa la magreklamo an kabugtoan. An ira disposisyon nakaaghat ha amon nga atubangon hin maisugon an amon mga problema ngan sakit.

Katapos, may bag-o na liwat nga surprisa. Ginhangyo kami nga bumalhin ha branch ha Hong Kong. Waray gud namon mahunahuna nga maukoy kami ha Asia! Pero katapos maeksperyensyahan an mahigugmaon nga bulig ni Jehova ha tanan namon nga asaynment, ginkarawat namon ito nga imbitasyon. Han 2013, nagtatangis nga ginbayaan namon an amon hinigugma nga kasangkayan ngan an mahusay nga lugar han Africa, bisan kon diri kami maaram han mahitatabo ha unhan.

 Daku nga pagbag-o an pag-ukoy ha Hong Kong, usa nga syudad nga damu an tawo tikang ha iba-iba nga nasud. Makuri adman an Cantonese nga linggwahe. Pero mahigugmaon nga gin-abiabi kami han kabugtoan, ngan na-enjoy gud namon an pagkaon didto. Madagmit nga nagtitikadamu an buruhaton ha branch, pero malaksi liwat nga nagtitikamahal an mga propyedad. Salit an Nagmamando nga Lawas maaramon nga nagdesisyon nga ibaligya an kadak-an nga propyedad han branch. Waray pag-iha, han 2015, ginbalhin kami ha South Korea, diin padayon kami nga nag-aalagad. Kinahanglan namon mag-aram hin usa pa nga makuri nga linggwahe, pero nalilipay kami nga bisan kon gutiay pa la an amon nahibabaroan, nakikita han kabugtoan an amon pag-uswag ha pagyakan hin Korean.

Diri pirme masayon an pagkaada bag-o nga kasangkayan, pero nakita namon nga an pagin maabiabihon nakakabulig para mas madagmit makilala an iba. Naobserbaran namon nga mas damu an kaparihoan han aton kabugtoan kay han ira kaibahan ngan gindisenyo kita ni Jehova nga may abilidad nga abrihan an aton kasingkasing ngan magkaada gugma ha damu gud nga kasangkayan.—2 Cor. 6:11.

Nakita namon an panginahanglan nga karawaton an mga tawo pariho han ginhihimo ni Jehova ngan mamiling hin mga ebidensya nga hinigugma ngan ginigiyahan niya kami. Kon nasusubo kami o nakakapanhunahuna kon ginkarawat ba kami han iba, ginbabasa namon utro an makapadasig nga mga kard o surat han amon kasangkayan. Naeksperyensyahan gud namon kon paonan-o ginbaton ni Jehova an amon mga pag-ampo, nga naghahatag ha amon hin pasarig ngan pagparig-on.

Ha paglabay han mga tuig, nahibaroan namon ni Lesli an pagkaimportante han paggahin hin panahon ha usa kag usa, bisan kon busy gud kami. Nasabtan liwat namon nga kinahanglan taw-an la namon an amon mga sayop, labi na kon nangangalimbasog mag-aram hin bag-o nga linggwahe. Ngan kada gab-i, naniningkamot kami nga maghunahuna hin usa nga butang nga puydi namon igpasalamat kan Jehova.

Ha tinuod la nahunahuna ko nga diri gud ako magigin misyonero o maukoy ha iba nga mga nasud. Pero naeksperyensyahan ko an kalipay ha paghibaro nga posible an ngatanan ha bulig ni Jehova. Nahuhunahuna ko an ginsiring ni propeta Jeremias: “Ginlimbongan mo ako, O Jehova.” (Jer. 20:7) Oo, gintagan niya kami hin damu nga makalilipay nga surprisa ngan diri ginlalaoman nga mga bendisyon, gintuman pa ngani niya an akon hingyap nga makasakay hin eruplano. Nakakadto kami ha mas damu nga lugar kay han akon ginhingyap han bata pa ako, kay nakag-branch visit kami ha lima nga kontinente. Ha tanan namon nga asaynment, gin-aapresyar ko gud an pagin andam ni Lesli ha pagsuporta ha akon.

Padayon nga ginpapahinumdoman namon an amon kalugaringon kon para kan kanay namon ini ginbubuhat ngan kon kay ano. An mga bendisyon nga amon napapahimulsan yana sampol la han kinabuhi ha waray kataposan kon kan Jehova na ‘igbubuklad an iya kamot ngan tatagbawon an hingyap han tagsa nga buhi nga linarang.’—Sal. 145:16.