1-2. Marqqoosinne Ximootiyosi harata loytti haggaazennaadan diggana danddayiyabati awugeetee?

 YELAGA ishanttoo, Yihoowawu loytti haggaazanawunne intte galchchan deꞌiyageeta kaseegaappe aaruwan maaddanawu koyeetii? Intte koyiyogee qoncce. Harata bantta dosan maaddiya daro yelagata beꞌiyogee keehi ufayssiyaba! (Maz. 110:3) Shin yaatiyogee inttena metana danddayees. Intte deꞌoy ay mala gidanaakko woy inttena Yihooway awa kiittanaakko intte erenna gishshawu, awu loytti haggaazanawu mammotteetii? Loytti oottana danddayokko gi qoppido gishshawu, intteyyo imettida aawatettaa ekkanawu mammotti ereetii? Hegaadan siyettiyogeeti intte xalaala gidekketa.

² Marqqoosawunne Ximootiyosawukka hegaadan siyettiis. Shin eta deꞌoy waani laamettanaakko erana xayikkokka, woy oottana danddayennabadan etawu siyettikkokka Yihoowayyo loytti haggaazanawu dooridosona. Kiitettida Phawuloosinne Barnnaabaasi koyro misoone buussan Marqqoosi banttanaara baanaadan shoobbiyo wode I ba aayeera injje keettan deꞌennan aggenna. (Oos. 12:12, 13, 25) Shin Marqqoosi Yihoowawu loytti oottanawu bantta keettaa aggidi biis. Koyro I Anxxookiya biis. Yaatidi Phawuloosaaranne Barnnaabaasaara haakkidi deꞌiya hara sohotakka biis. (Oos. 13:1-5) Qassi, Phawuloosi banaara haggaazanaadan Ximootiyosa shoobbiyo wode Ximootiyosi bana yelidaageetuura deꞌennan aggenna. Ximootiyosi yelaganne lammachcha gidiyo gishshawu Phawuloosaara baanawu hirggana danddayees. (1 Qoronttoosa 16:10, 11​ranne 1 Ximootiyosa  4:12​ra gatta xeella.) Gidoppe attin, I Phawuloosa shoobiya ekkido gishshawu daro anjjuwa demmiis.—Oos. 16:3-5.

3. (a) Phawuloosi Marqqoosanne Ximootiyosa nashshidoogaa waati eriyoo? (2 Ximootiyosa 4:6, 9, 11) (Misiliyakka xeella.) (b) Ha huuphe yohuwan beꞌana oyshati awugeetee?

³ Marqqoosinne Ximootiyosi yelagatettan galchchan dumma dumma aawatettata waati polanaakko tamaaridosona. Phawuloosi ha yelagata keehi nashshiyo gishshawu, guyyeppe I hayqqanawu matidoogaa erido wode eta baakko xeesiis. (2 Ximootiyosa 4:6, 9, 11 nabbaba.) Phawuloosi Marqqoosanne Ximootiyosa siiqanaadaaninne etan ammanettanaadan oottida etawu deꞌiya loꞌꞌo eeshshati awugeetee? Yelaga ishantti eta leemisuwa waati kaallana danddayiyonaa? Qassi Phawuloosi siiquwan yootido zoree ha wodiyan yelaga ishantta waati maaddana danddayii?

MARQQOOSAAGAADAN INTTE DOSAN HARATA HAGGAAZITE

4-5. Marqqoosi harata haggaazanawu koyiyogaa waati bessidee?

⁴ Harata haggaaziyogee eta maaddanawu minni oottiyogaanne yaatiyogee metiyo wodetunkka aggennan eta maaddiyogaa qonccissana danddayees. Hegaara gayttidaagan Marqqoosi nuuyyo loꞌꞌo leemiso. Phawuloosi naaꞌꞌantto misoone buussan Marqqoosi banttanaara beennaadan diggido wode Marqqoosi yiillotennaaninne hidootaa qanxxennan aggenna. (Oos. 15:37, 38) Shin hegee Marqqoosi ba ishanttanne michchontta maaddiyogaa agganaadan oottidee? Chii, oottibeenna.

⁵ Marqqoosi ba dabbuwa Barnnaabaasaara haggaazanawu harasaa biis. Phawuloosi 11 laytta heeraappe simmin, Roomen qashettido wode Marqqoosi A maaddiis. (Pilm. 23, 24) Qassi Marqqoosi oottidobaa Phawuloosi nashshidi ‘I tana keehi minttettiis’ yaagiis.—Qol. 4:10, 11.

6. Marqqoosi kayma Kiristtaanetuura wodiya aattidoogan waani goꞌettidee? (Tohossa qofaa xeella.)

⁶ Marqqoosi kayma Kiristtaanetuura wodiya aattidoogan keehi goꞌettiis. I Phawuloosaara Roomen amarida wodiya takki simmidi Pheexiroosaara oottanawu Baabiloone biis. Marqqoosinne Pheexiroosi keehi laggetido gishshawu Pheexiroosi A ‘ta naꞌaa Marqqoosa’ yaagidi xeegiis. (1 PHe. 5:13) Eti issippe oottiyo wode, Marqqoosi guyyeppe ba Wonggeliyan xaafido Yesuusa deꞌuwanne haggaazuwa xeelliyagan  malaalissiya darobaa Pheexiroosi yelaga gidida ba laggiyawu yootennan aggenna. a

7. Singg-wu giyo yelaga ishay Marqqoosa leemisuwa waati kaallidee? (Misiliyakka xeella.)

⁷ Marqqoosi aggennan minnidi Yihoowawu haggaaziisinne kayma ishanttuura laggetidi deꞌiis. Intte Marqqoosa leemisuwa waati kaallana danddayeetii? Intte Yihoowawu loytti oottanawu, geella galchchawu haggaaziyageeta woy cima gidanawu koyikkokka, he aawatettaa demmana xayikko hidootaa qanxxoppite. Yihoowawunne galchchawu intte oottana danddayiyobata ubbatoo koyite. Haꞌꞌi cima gididi haggaaziya Singg-wu hanotaa beꞌite. I yelagatettan deꞌiyo wode bana hara yelaga ishanttuura geeddarssees. Etappe amaridaageeti appe kasetidi aawatettata demmidosona. Singg-wu harati A sheneho giidabadan qoppiis; shin guyyeppe baayyo siyettiyabaa kayma ishanttussi yootiis. I oottiyo loꞌꞌobata harati issi issitoo akeekana xayikkokka I bawu danddayettida keenan harata haggaazanaadan issi cimay zoriis. Ha zoree Singg-wu cimidaageetanne shiiqota baanawu maadoy koshshiyogeeta maaddanawu giigi uttanaadan denttettiis. I he wodiyabaa hassayidi hagaadan giis: “Harata haggaaziyogee tumuppe woygiyogaakko loytta akeekaas. Koshshiyaban harata maaddido gishshawu keehi ufayttaas.”

XIMOOTIYOSAAGAADAN HARATA SIIQIYOGAA BESSITE

8. Phawuloosi Ximootiyosi banaara baanaadan dooridoy aybissee? (Piliphphisiyusa 2:19-22)

⁸ Phawuloosi bana naaqoy gakkido katamata simmidi biyo wode aara biya xala ishantti ayyo koshshidosona. Yihoowawu daro layttawu haggaazida Sillaasa giyo ishay banaara baanaadan I koyro dooriis. (Oos. 15:22, 40) Phawuloosi guyyeppe Ximootiyosakka dooriis. Phawuloosi Ximootiyosa koyidoy aybissee? Issi gaasoy, awu loꞌꞌo sunttay deꞌiyogaa. (Oos. 16:1, 2) Qassi I asawu tumuppe qoppees.—Piliphphisiyusa 2:19-22 nabbaba.

9. Ximootiyosi ba ishanttussinne michchonttussi tumuppe qoppiyogaa waati bessidee?

⁹ Ximootiyosi Phawuloosaara haggaaziyogaa doommoosappekka baappe aaruwan haratussi qoppiyogaa bessiis. Hegaa gishshawu, Phawuloosi Yesuusa kaalliyogaa mati doommida Beeriyan deꞌiyageeta minttettanaadan Ximootiyosa yan aggidi biis. (Oos. 17:13, 14) He wode Ximootiyosi banaara Beeriyan takkida Sillaasappe darobaa tamaaridoogee qoncce. Shin guyyeppe Phawuloosi, Tasalonqqe kataman deꞌiya Kiristtaaneta minttettanaadan Ximootiyosa xalaalaa kiittiis. (1 Tas. 3:2) Kaalliya 15 layttawu, Ximootiyosi ba ishanttanne michchontta  siiqiyo siiqoy minniis. I eta mintti siiqiyo gishshawu eti waayettiyogaa beꞌidi issi issitoo ‘etaara yeekkiis.’ (Roo. 12:15; 2 Xim. 1:4) Yelaga ishantti Ximootiyosa leemisuwa waani kaallana danddayiyonaa?

10. Wuu Ja giyo ishay haratuyyo loytti qoppiyogaa waati tamaaridee?

¹⁰ Wuu Ja giyo ishay haratussi loytti qoppiyogaa tamaariis. I yelagatettan deꞌiyo wode cimida ishanttuuranne michchonttuura haasayanawu metootees. Hegaa gishshawu, I Shiiquwa Addaraashan eta qanttan sarotidi aggidi bees. Wuu Ji ba mala Kiristtaaneta nashshiyogan haasayiyogaa doommanaadan issi cimay A zoriis. I harata ufayssana danddayiyabaa loytti qoppanaadankka he cimay A zoriis. Wuu Ji haratuura gayttiyo wode ha zoriya oosuwan peeshshiis. Haꞌꞌi Wuu Ji cima gidiis. I hagaadan giis: “Dumma dumma bariyan deꞌiyageetuura haasayanawu haꞌꞌi metootikke. Haratu hanotaa haꞌꞌi loytta akeekiyogan ufayttays. Hegee ta ishanttussinne michchonttussi tumuppe koshshiyabaanne eta maaddanawu taani oottana danddayiyobaa eranaadan tana maaddees.”

11. Yelaga ishantti bantta galchchan deꞌiya haratussi qoppiyogaa waati bessana danddayiyonaa? (Misiliyakka xeella.)

¹¹ Yelaga ishanttoo, inttekka haratuyyo qoppiyogaa bessana danddayeeta. Bariyaninne wogan intteppe dummatiya asatuura shiiqotun haasayite. Eti banttabaa yootanaadan oychchite; yaatidi eti yootiyobaa ezggite. Yaatikko intte eta waati maaddana danddayiyakko akeekana danddayeeta. Geella intte JW Laybreeriya goꞌettiyo ogiyan maadoy koshshiyo cimida azinaanne machchiyo akeekana. Woy etaara haggaazanawu ooninne keeribeennaagaa erana danddayeeta. Eti bantta elektronike miishshata goꞌettanaadan maaddanawu woy etaara haggaazanawu danddayeetii? Sintta xeera gididi harata maaddiyogan ubbaassi loꞌꞌo leemiso gidana danddayeeta.

PHAWULOOSA ZOREE INTTENA MAADDANA DANDDAYEES

12. Phawuloosi Ximootiyosa zoridobay yelaga ishantta waati maaddana danddayii?

¹² Ximootiyosi ufayssiya deꞌuwa deꞌanaadaaninne Xoossawu loytti haggaazanaadan maaddiya zoriya Phawuloosi A zoriis. (1 Xim. 1:18; 2 Xim. 4:5) Yelaga ishanttoo, Phawuloosa zoree inttenakka maaddana danddayees. Waatidi? Phawuloosi Ximootiyosawu xaafido naaꞌꞌu dabddaabbeta inttessi xaafidabadan qoppidi nabbabite, qassi intte deꞌuwan oosuwan peeshshana danddayiyo zoriya qoppite. Amarida leemisota ane beꞌoos.

13. Yihoowawu loytti ammanettanaadan inttena aybi maaddanee?

¹³ “Xoossawu ammanettanawu halchchada  loytta baaxeta.” (1 Xim. 4:7b) Ximootiyosi Yihoowawu ammanettanaadaaninne A ufayssiyabaa oottanaadan Phawuloosi yootiis. Nuuni ha eeshshay deꞌiyogeeta gididi yelettibeenna gishshawu ha eeshshay nuussi deꞌanaadan baaxeta koshshees. Waatidi? Phawuloosi “loytta baaxeta” giido wode annaaciyawu giigettanaassi loytti meezetiya wottanchchaa qonccissiya qaalaa goꞌettiis. He wottanchchay bana naagana koshshees. Nuunikka Yihoowakko shiiqanaadan maaddiya eeshshati nuuyyo deꞌanaadan nuna naagana koshshees.

14. Nuuni Geeshsha Maxaafaa nabbabiyo wode nu halchchoy ayba gidana koshshii? Leemisuwa yoota.

¹⁴ Nuuni Geeshsha Maxaafaa galla galla nabbabiyogaa meeze oottana bessees. Qassi nuuni Geeshsha Maxaafaa nabbabiyoy Yihoowakko shiiqanaassa gidiyogaa hassayiyogee koshshiyaba. Leemisuwawu, Yesuusabaanne biittaa haariya yelaga dure bitaniyabaa yootiya taarikiya intte nabbabiyo wode Yihoowabaa ay tamaareetii? (Mar. 10:17-22) He yelaga bitanee Yesuusi Mase gidiyogaa ammanikkonne, A kaallanawu awu ammanoy pacciis. Gidikkokka, Yesuusi ‘A siiqiis.’ Yesuusi biittaa haariya yelagaa kehatettan haasayissiis. I loꞌꞌobaa kuuyanaadan Yesuusi koyidoogee qoncce. He yelagaa xeelliyagan Yesuusawu siyettidabay Yihoowawukka siyettiis. (Yoh. 14:9) Intte ha taarikiyanne intte hanotaa qoppidi inttena hagaadan oychchite, ‘Taani kaseegaappe aaruwan Yihoowakko shiiqanawunne harata haggaazanawu waatana koshshii?’

15. Yelaga ishay haratussi leemiso gidiyogee keehi koshshiyoy aybissee? Leemisuwa yoota. (1 Ximootiyosa 4:12, 13)

¹⁵ ‘Ammanettiya asati oottanabaa bessa.’ (1 Ximootiyosa 4:12, 13 nabbaba.) Nabbabiyogaanne tamaarissiyogaa mala hiillati ayyo deꞌanaadan xalla gidennan, siiquwa, ammanuwanne geeshshatettaa mala eeshshati awu deꞌanaadankka Phawuloosi Ximootiyosa zoriis. Aybissi? Issi asi oottiyobay I haasayiyobaappe aadhdhiyo gishshataassa. Kaseegaappe aaruwan yeemuwan waati sabbakanaakko qonccissiya haasayaa haasayanaadan intte maddabettidabadan qoppite. Haggaazuwan intte intteyyo danddayettidabaa oottanawu minnidi baaxetiyageeta gidikko, he allaalliya xeelliyagan haasayanaassi yeellatekketa. Haggaazuwan intte leemiso gidiyogee haasayaa ezggiyageeti hegaa oosuwan peeshshanawu keehi koyanaadan denttettana danddayees.—1 Xim. 3:13.

16. (a) Yelaga Kiristtaaneti leemiso gidana danddayiyo ichchashu hanotati awugeetee? (b) Issi yelaga ishay “haasayiyoban” waani leemiso gidana danddayii?

¹⁶ Phawuloosi 1 Ximootiyosa 4:12n issi yelaga ishay leemiso gidana danddayiyo ichchashu hanotata yootiis. Intte buzo xinaatiyan ha ubba hanotatubaa loytti pilggana danddayeeta. Leemisuwawu, intte “haasayiyoban” haratussi loꞌꞌo leemiso gidanawu qoppideta. Yaatikko harata minttettanawu woygana danddayiyakko qoppite. Intte inttena yelidaageetuura issippe son deꞌiyaba gidikko, eti intteyyo oottiyobawu eta nashshiyogaa darotoo yootana danddayeetii? Shiiquwan kifilee deꞌiyo uri haasayidobaappe intte dosidobaa, shiiquwappe simmin he urawu yootana danddayeetii? Shiiqotun nabbabennan qofaa yootanawu baaxetana danddayeeta. Intte haasayiyoban loꞌꞌo leemiso gidanawu baaxetikko, intte ayyaanaaban dicciiddi deꞌiyogaa harati akeekana.—1 Xim. 4:15.

17. Ayyaanaabaa halchchota polanaadan issi yelaga ishaa aybi maaddanee? (2 Ximootiyosa 2:22)

¹⁷ ‘Yelagatettaa amuwappe baqa, shin suurebaa oottanawu baaxeta.’ (2 Ximootiyosa 2:22 nabbaba.) Ayyaanaabaa halchchota polennaadan xube gidana danddayiyanne Yihoowara dabbotido dabbotaa mooriya amuwa eqettanaadan  Phawuloosi Ximootiyosa zoriis. Intte oottiyo issi issibati bala gidana xayikkonne, ayyaanaabawu daro wodiya demmennaadan oottiyogaa akeekennan aggekketa. Leemisuwawu, intte ispporttiya oottiyogan, Intternneetiya xomoosiyogan woy biiduwa kaassaa kaaꞌiyogan ay keena wodiya wurssiyakkonne qoppite. He wodiyappe amaridaagan Yihoowassinne haratussi oottana danddayeetii? Intte Shiiquwa Addaraashaa bottokoniyogan maaddana woy xuufiya wottiyo gaariya goꞌettidi markkattana danddayeeta. Intte hegaadan oottikko, Yihoowawu loytti haggaazanaadan minttettiyanne intte halchchidobaa polanaadan maaddiya ooratta laggeta demmana danddayeeta.

HARATA HAGGAAZIYOGEE ANJJUWA DEMISSEES

18. Marqqoosinne Ximootiyosi ufayssiya deꞌo deꞌidosona nuuni giyoy aybissee?

¹⁸ Marqqoosinne Ximootiyosi harata loytti haggaazanawu bantta goꞌꞌaa aggibayido gishshawu ufayssiya deꞌuwa deꞌidosona. (Oos. 20:35) Marqqoosi ba mala Kiristtaaneta haggaazanawu dumma dumma biitti biis. I Yesuusa deꞌuwabaanne haggaazuwabaa ufayssiyabaa xaafiis. Qassi Ximootiyosi, Phawuloosi ooratta galchchata essanaadaaninne ishanttanne michchontta loytti minttettanaadan maaddiis. Marqqoosinne Ximootiyosi bantta goꞌꞌaa aggibayidoogan Yihooway ufayttidoogee qoncce.

19. Yelaga ishantti Phawuloosi Ximootiyosa zorido zoriya oosuwa peeshshana koshshiyoy aybissee, qassi hegee ayba ayfe demissii?

¹⁹ Phawuloosi Ximootiyosa dosiyogaa I xaafido dabddaabbetuppe akeekana danddayoos. Ayyaanaa kaaletuwan xaafettida ha dabddaabbeti Yihooway yelagata keehi siiqiyogaakka qonccissoosona. Intte awu haggaaziyogan ufayssiya deꞌo deꞌanaadan I koyees. Yaatiyo gishshawu, Phawuloosa zoriya oosuwan peeshshanawunne harata haggaazanawu inttessi danddayettida ubbabaa oottite. Intte yaatiyaba gidikko, ha wodiyan ufayssiya deꞌuwa deꞌana, qassi sinttappe demmana “tumu deꞌuwa mintti oyqqana.”—1 Xim. 6:18, 19.