Naa Maria ndi Mme a Mudzimu?

TAMBANI

Phindulo i bvaho Bivhilini

Hai, Bivhili a i funzi uri Maria ndi mme a Mudzimu, nahone a i ambi uri Vhakriste vha fanela u gwadamela Maria kana u mu hulisa. a Ṱhogomelani:

Maria ho ngo vhuya a vuwa o amba uri u mme a Mudzimu. Bivhili i bvisela khagala uri Maria o beba “murwa wa Mudzimu,” hu si Mudzimu.—Marko 1:1; Luka 1:32.
Yesu Kristo ho ngo vhuya a amba uri Maria ndi mme a Mudzimu kana uri u a fanelea u hulisiwa nga nḓila yo khetheaho. Nṱhani hazwo Yesu o khakhulula mufumakadzi we a vha a tshi ṱoḓa u hulisa Maria nga ho kalulaho, nga u amba uri: “Hu takala vhane vha pfa ipfi ḽa Mudzimu nahone vha tevhedza zwine ḽa zwi amba!”—Luka 11:27, 28.
Maipfi “Mme a Mudzimu” na “Theotokos” (mubeba-Mudzimu) ha wanali Bivhilini.
Mubulo u re Bivhilini une wa ri “Mufumakadzi wa Ṱaḓulu” a u ambeli kha Maria, fhedzi u ambela kha mudzimukadzi wa mazwifhi we a vha a tshi gwadamelwa nga Vhaisiraele vha vhagunei. (Yeremia 44:15-19) Onoyo “Mufumakadzi wa Ṱaḓulu” a nga vha o vha e Ishtar (Astarte), mudzimukadzi wa Babele.
Vhakriste vha ḓanani ḽa u thoma vho vha vha sa gwadameli Maria, nahone a vho ngo mu hulisa nga nḓila naho i ifhio yo khetheaho. Muṅwe muḓivhazwakale o amba uri Vhakriste vha ḓanani ḽa u thoma “vha nga vha vho hana u gwadamela muthu kana tshithu nahone vha nga vha vho ofha uri u hulisa Maria nga ho khetheaho zwi nga ita uri vha humbulelwe uri vha khou rabela mudzimukadzi.”—In Quest of the Jewish Mary.
Bivhili i amba uri Mudzimu o ḓi dzula e hone. (Psalme ya 90:1, 2; Yesaya 40:28) Samusi Mudzimu e sina mathomo a nga si vhe na mme. Zwiṅwe hafhu Maria o vha a nga si kone u hwala Mudzimu mbumbeloni yawe; Bivhili yo zwi bvisela khagala uri na ḽiṱaḓulu ḽi nga si kone u mu eḓana.—1 Dzikhosi 8:27.

Maria—Mme a Yesu, hu si “Mme a Mudzimu”

Maria o vha e Muyuda nahone a tshi bva kha lushaka lwa Khosi Davida. (Luka 3:23-31) O vha a tshi takalelwa nga Mudzimu nga nṱhani ha lutendo lwawe na u ḓikumedza hawe khae. (Luka 1:28) Mudzimu o mu khetha uri a vhe mme a Yesu. (Luka 1:31, 35) Ene na munna wawe Yosefa, vho vha na vhaṅwe vhana nga murahu ha Yesu.—Marko 6:3.

Naho Bivhili i tshi sumbedza uri Maria o vha mutevheli wa Yesu, a i ambi mafhungo manzhi nga hae.—Mishumo 1:14.

Ndi ngani vhaṅwe vha tshi dzhia Maria e mme a Mudzimu?

Vhuṱanzi ha uri Maria o ḓikumedzela kha Mudzimu ho thoma u vhonala mafheleloni a ḓanani ḽa vhuṋa ḽa miṅwaha C.E. Nga tshenetsho tshifhinga, kereke ya Katolika yo mbo ḓi vha vhurereli ho ṱanganedziwaho nga Muvhuso wa Vharoma. Nga nṱhani ha zwenezwo, vhathu vhanzhi vhe vha vha vha sa tendi kha Vhukriste, vho mbo ḓi ḓivhidza Vhakriste nga dzina. Kereke yo mbo ḓi katela na pfunzo i sa bvi maṅwaloni ya Vhuraruthihi.

Yeneyo pfunzo ya Vhuraruthihi yo ita uri vhathu vhanzhi vha humbule uri arali Yesu e Mudzimu, zwi amba uri Maria u fanela u vha e mme a Mudzimu. Nga 431 C.E., vhahulwane vha kereke vha ngei Efesa vho ḓivhadza khagala uri Maria ndi “Mme a Mudzimu.” Mariolatry—zwine zwa ambela kha u hulisa Maria nga nḓila yo kalulaho—zwo mbo ḓi phaḓalala nga murahu ha yeneyo nḓivhadzo ya Efesa. Nahone samusi vhathu vhe vha vha vha sa tendi kha Vhukriste vho vha vha tshi vho vha tshipiḓa tsha kereke, zwifanyiso na zwithu zwine zwa sumbedza Maria zwo dzhiela vhudzulo midzimukadzi yavho i ngaho Artemis (Vharoma vha ri ndi Diana) na Isis.

Nga 432 C.E.,Pope Sixtus III o laya uri hu fhaṱwe kereke ngei Roma u itela u hulisa “Mme a Mudzimu.” Yo fhaṱwa tsini na he ha vha ho fhaṱwa thembele ye ya fhaṱelwa u hulisa Lucina, mudzimukadzi wa u beba wa Vharoma. Muṅwe muṅwali o ṱalusa yeneyi kereke sa “tshiga tsha lini na lini tshi sumbedzaho tshanduko, u bva kha Mme wa midzimu ya zwifanyiso u ya kha u tenda kha Maria nga murahu ha musi Vharoma vha tshi vha Vhakriste.”—Mary—The Complete Resource.

a Vhurereli ho fhamba fhambanaho vhu funza uri Maria ndi Mme a Mudzimu. Vha nga mu dzhia sa “Mufumakadzi wa Ṱaḓulu” kana sa Theotokos, ḽine ḽa vha ipfi ḽa Lugerika ḽine ḽa amba “mubeba-Mudzimu”

Zwine Zwa Tshimbidzana

Mudzimu Bivhili Mbudziso Dza Bivhili Dzo Fhindulwa

Ṱhanzi dza Yehova

Naa Maria ndi Mme a Mudzimu?

Phindulo i bvaho Bivhilini

Maria—Mme a Yesu, hu si “Mme a Mudzimu”

Zwine Zwa Tshimbidzana

You May Also Like

Bivhili I Ri Mini Nga Ha Maria, Musidzana We A Vha Na Ṅwana A Sa Athu U Ita Zwa Vhudzekani?

Maria—“Tshukhwi! Nṋe Mulanda Wa Yehova!”

Naa Yesu Kristo ndi Mudzimu?

Humbelani U Dalelwa