U TAMBUDZWA HAYANI NA U FARWA LUVHI NGA ZWA VHUDZEKANI: Muvhigo wa United Nations wo ri: “Mufumakadzi muthihi kha vhararu o no vhuya a tambudzwa kana u farwa luvhi nga zwa vhudzekani nga mufarisi wawe.” Zwi ṱungufhadzaho ndi uri “hu ambiwa uri shangoni ḽoṱhe, mufumakadzi muthihi kha vhaṱanu u ḓo tzhipiwa kana a lingedzwa u tzhipiwa.”

U FARWA MBOHO: Muvhigo u sumbedza uri hu na zwigwada zwa zwigevhenga zwa 30 000 ngei Amerika. Muthu muthihi kha vhathu vhararu o no vhuya a vutshelwa nga mavemu kha mashango a Latin Amerika.

MABULAYO: Hu ambiwa uri vhathu vha ṱoḓaho u vha hafu ya milioni vho vhulahwa zwenezwino nahone tshenetsho tshivhalo tshi fhira tsha vhathu vhe vha vhulahwa nndwani. Tshipembe ha Afurika na Amerika Kati hu vhulahwa vhathu vhanzhi u fhira tshivhalo tsha vhathu vhane vha vhulahwa shangoni ḽoṱhe. Ngei Latin Amerika, ho vhulahwa vhathu vha fhiraho 100 000 nga ṅwaha muthihi nahone Brazil ha vhulahwa vhathu vha ṱoḓaho u vha 50 000. Naa zwi nga konadzea uri vhuvemu vhu fhele?

Ndi ngani vhuvemu ho anda nga u rali? Hu na zwiitisi zwinzhi u katela na zwi tevhelaho: U vha na vhuimo vhu sa fani kha zwa masheleni zwi ita uri hu vhe na khuḓano, u sa ṱhonifha vhaṅwe, u shumiswa luvhi ha zwidzidzivhadzi na halwa, musi vhana vha tshi vhona vhathu vhahulwane vha tshi lwa na zwigevhenga zwine zwa ita zwine zwa funa.

Ndi ngoho, maṅwe mashango o no ita mvelaphanḓa kha u thivhela vhuvemu. Muvhigo u sumbedza uri ngei ḓoroboni ya São Paulo kha ḽa Brazil, ho vha na u fhungudzea ha mabulayo nga phesenthe dzi ṱoḓaho u vha 80 miṅwahani ya fumi yo fhiraho. Naho zwo ralo, hu kha ḓi vha na vhuvemu vhunzhi kha yeneyo ḓorobo, fhedzi vhadzulapo vha 10 kha vha 100 000 vha kha ḓi vhulahwa. Naho zwo ralo, hu fanela u itwa mini u itela u fhelisa vhuvemu hoṱhe?

Vhathu vha fanela u shandula mavhonele avho na vhuḓifari havho u itela uri hu kone u vha na thandululo ya tshoṱhe ya vhuvemu. U itela uri vhathu vhane vha ita vhuvemu vha shanduke, vha fanela u litsha u ḓikukumusa na tseḓa nahone vha fanela u vha na lufuno, u ṱhonifha na u humbulela vhaṅwe.

Ndi mini zwine zwa nga ṱuṱuwedza muthu uri a ite dzenedzo tshanduko khulwane? Kha ri humbule zwine Bivhili ya zwi funza:

• “U funa Mudzimu zwi amba uri ri tevhedze ndaela dzawe; nahone ndaela dzawe a dzi konḓi.”—1 Yohane 5:3.

• “U ofha Yehova ndi u vhénga vhuvhi.” *—Mirero 8:13.

U funa Mudzimu na u ṱoḓa u dzula ri tshi mu takadza ndi zwithu zwa ndeme zwine zwa nga ṱuṱuwedza  na vhane vha ita vhuvemu uri vha shandule vhutshilo havho nahone vha shanduke zwi tshi bva mbiluni. Naa zwenezwi zwi a itea zwa vhukuma?

Ṱhogomelani tsumbo ya Alex, * we a dzula dzhele ya ngei Brazil lwa miṅwaha ya 19 nga nṱhani ha milandu i si gathi. O guda Bivhili na Dziṱhanzi nahone a lovhedzwa nga ṅwaha wa 2000. Naa o shanduka zwa vhukuma? Ee, nahone Alex u a ḓisola kha zwoṱhe zwe a zwi ita. O amba uri: “Ndo thoma u funa Mudzimu nge nda ṱhogomela uri o nkhangwela. U livhuha na u funa Yehova zwo nthusa uri ndi shandule nḓila dzanga.”

César wa ngei Brazil o vha e mbava nahone a tshi fara mboho o fara tshihali. O tshila nga yeneyo nḓila lwa miṅwaha ya 15. Ndi mini zwe zwa ita uri a shanduke? Musi e dzhele, na ene o guda Bivhili na Ṱhanzi dza Yehova. César o amba uri: “Lwa u tou thoma ndo tshila vhutshilo vhu re na ndivho. Ndo guda u funa Mudzimu. Ndo guda u ofha Yehova nahone zwenezwo zwo ita uri ndi ofhe u ita zwithu zwi songo lugaho ngauri zwi a mu sinyusa. Ndo vha ndi tshi ṱoḓa u sumbedza uri ndi a livhuha nge a nkhangwela. U mu funa na u mu ofha zwo nṱuṱuwedza uri ndi shanduke.”

Dzenedzi tshenzhelo dzi ri sumbedza mini? Dzi ri sumbedza uri Bivhili i a kona u shandula vhutshilo ha vhathu nga u shandula nḓila ine vha humbula ngayo. (Vhaefesa 4:23) Alex we ha ambiwa nga hae mathomoni, o dovha a ri: “Zwe nda guda Bivhilini zwo vha zwi tshi tou nga ndi khou shelwa nga maḓi o kunaho nahone nga zwiṱuku nga zwiṱuku a tshi khou ṱanzwa mihumbulo mivhi. Ndo vha ndi sa vhuyi nda humbula uri ndi nga kona u litsha zwenezwi zwithu.” Musi ri tshi vhala Bivhili, ri nga kona u litsha u vha na mihumbulo mivhi. Ipfi ḽa Mudzimu ḽi na maanḓa a u kunakisa. (Vhaefesa 5:26) Zwenezwi zwi sumbedza uri vhathu vhane vha vha na tshiṱuhu na tseḓa vha nga shanduka nahone vha vha na vhuthu na mulalo. (Vharoma 12:18) Vha vha na mulalo musi vha tshi tevhedza zwine Bivhili ya amba.—Yesaya 48:18.

Ṱhanzi dza Yehova dzi fhiraho milioni dza malo dzi bvaho mashangoni a 240, dzo wana nḓila ya u fhelisa vhuvemu. Vhathu vha bvaho kha matsinde a sa fani na fhethu ho fhamba-fhambanaho, vho guda u funa na u ofha Mudzimu, u funana nahone vha na mulalo. (1 Petro 4:8) Zwenezwi ndi vhuṱanzi ha uri shango ḽi si na vhuvemu ḽi nga vha hone.

Bivhili i fulufhedzisa uri hu si kale Mudzimu u ḓo fhelisa vhuvemu ḽifhasini ḽoṱhe. Mudzimu u ḓo fhelisa vhuvemu vhu re hone musalauno nga “ḓuvha ḽa khaṱulo na u lozwiwa ha vhathu vha sa ofhi Mudzimu.” (2 Petro 3:5-7) A hu tsha ḓo vha na vhathu vhane vha ita vhuvemu. Ri nga vha hani na vhungoho ha uri Mudzimu u ṱoḓa u dzhia vhukando ha u fhelisa vhuvemu?

Bivhili i amba uri Mudzimu u “sinyutshela mudzia-vhutshinyi.” (Psalme ya 11:5) Musiki u funa Mulalo na khaṱulokwayo. (Psalme ya 33:5; 37:28) Ndi ngazwo a nga si tendele vhuvemu vhu tshi dzula vhu hone.

Shango ḽiswa ḽi re na mulalo ḽi khou ḓa. (Psalme ya 37:11; 72:14) Zwi nga vha zwavhuḓi arali na nga guda zwo engedzeaho u itela uri ni kone u fanelea u tshila shangoni ḽi si na vhuvemu.