O vwo ọkiọvo wo vwo roro nẹ ohwo vuọvo herọ rọ cha vwẹ ukẹcha kẹ wẹ vwẹ ebẹnbẹn ru wo vworii? Avwanre yerẹn vwẹ “ọke ọgangan” rọ sa nẹrhẹ ofu dje avwanre ji no nẹ avwanre ọvo herọ. (2Ti 3:1) Ẹkẹvuọvo, ofori nẹ avwanre ọvo komobọ mu oghwa rẹ ebẹnbẹn rẹ avwanre vworii. Baibol na dje ọghanrovwẹ re vwo vwo uvi rẹ igbeyan vwẹ “ẹdoja.”​—Isẹ 17:17.

Ọyinkọn Pọl mrẹ erere vwo nẹ oyerinkugbe ọ vẹ ihwo rọ vẹ ọyen gba yan vwori. (Kọl 4:7-11) Ọke re vwo mu Pọl phiyọ uwodi vwẹ Rom, igbeyan rọyen vwẹ ukẹcha kẹ vwo ru erọnvwọn rẹ Pọl komobọ rhe se ruu. Kerẹ udje, Ẹpafroditọs ghwa erọnvwọn rẹ iniọvo rehẹ Filipae torori vwo rhe Pọl. (Fil 4:18) Taekikọs da rha ghwa ileta ri Pọl siri vwo rhe ikoko sansan. (Kọl 4:7; ni study note.) Ọke ri Pọl ọvo vwọ hẹ uwodi yẹrẹ a vwọ kanrọ phiyọ uwevwin, ọ nabọ ruiruo aghwoghwo rọyen fiotọ womarẹ ukẹcha rẹ igbeyan rọyen. Mavọ yen wọ sa vwọ dia uvi rẹ ugbeyan nonẹna?

Idje rẹ iniọvo avwanre nonẹna dje ọghanrovwẹ oboresorọ a vwọ dia uvi rẹ ugbeyan. Roro kpahen oborẹ ọkobaro ọvo vwẹ Spain re se Elisabet ta kpahen oborẹ oniọvo aye ọvo ruru vwo djephia nẹ ọyen uvi rẹ ugbeyan. Ọke ra vwọ mrẹ nẹ oni rọyen vwo ọga rẹ ikansa, oniọvo aye na de si evuẹ ri nẹ ẹkpo ri Baibol sansan vwo rhe Elisabet vwo phiuduphiyọ awo. Elisabet tare nẹ, “Evuẹ nana kẹ vwẹ ẹgba vwo ru obo re me guọnọ ru kẹdi kẹdẹ vẹ ẹwẹn nẹ ohwo ọvo hẹ obuko mẹ.”​—Isẹ 18:24.

Siẹrẹ a da vwẹ ukẹcha kẹ iniọvo avwanre vwẹ irueru rẹ ukoko na, oyerinkugbe avwanre vẹ ayen sa ganphiyọ. Kerẹ udje, wọ sa reyọ imoto vwo mu oniọvo rọ kpakore kpo uyono yẹrẹ iruo aghwoghwo na? Wo de ru ọtiọyen, ovwan sa bọn esegbuyota rẹ ohwohwo gan. (Ro 1:12) Ẹkẹvuọvo, iniọvo evo herọ ri se vrẹn nẹ uwevwiin. Mavọ yen a sa vwọ dia uvi rẹ ugbeyan vwọ kẹ ayen?

Iniọvo avwanre evo hẹ ẹdia evo yẹrẹ vwo obẹnbẹn rẹ omakpokpọ rọ nẹrhẹ ayen rhe se kpo uyono vwẹ Ọguan Ruviee. Roro kpahen udje ri David, ro vwo oka rẹ ikansa ọvo re se lymphoma. Ọ vrẹ emeranvwe esan yen ọ vwọ reyọ ona rẹ omaesivwo re se chemotherapy. Uvwre rẹ ọke rọ vwọ reyọ oka rẹ omaesivwo nana, zoom kọyen David vẹ aye rọyen Lidia reyọ vwọ ro uyono vwẹ uwevwin.

Ukẹcha vọ yen ayen mrẹ vwo nẹ obọ rẹ iniọvo na rhe? Uyono ọvuọvo de kuphiyọ nu, iniọvo evo rehẹ Ọguan Ruvie na ke davwẹngba vwọ ta ota kẹ David vẹ Lidia womarẹ vidio kọnfrẹsin.  Vwọba, siẹrẹ David vẹ Lidia da kpahenphiyọ enọ, iniọvo na ki si ovuẹ rẹ ọbọngan vwo rhe ayen. Kẹ, die yen nẹ obuko rọyen rhe? David vẹ Lidia ke rhe mrẹ nẹ ọ dia ayen ọvo yen herọọ.

Kẹ, ihwo ri se vrẹn nẹ uwevwiin ji se nene avwanre ruiruo aghwoghwo na? E de ru emewene evo, e se djephia nẹ ihwo tiọyena je rhe chọrọ avwanre ẹroo. (Isẹ 3:27) Kẹ, diesorọ wẹ vẹ ayen rha rhuẹrẹ ọke phiyọ ovwan vwo ru aghwoghwo rẹ ifonu yẹrẹ ileta esioo? Ihwo nana ri se vrẹn nẹ uwevwin naa, sa vwomaba omẹvwa aghwoghwo womarẹ vidio kọnfrẹsin. Ọrhuẹrẹphiyotọ nana vwerhen David vẹ Lidia oma. David da ta, “Omota kprẹn kugbe ẹrhovwo rẹ avwanre vwomaba vwẹ ẹko rẹ avwanre de ghwoghwo na vwẹ ọbọngan kẹ avwanre.” Vwọba, wọ sa nọ oniọvo ro se vrẹn nẹ uwevwiin na sẹ oshephiyọ kẹ rẹ wẹ vẹ ohwo ru wo yono Baibol na vwọ kpo asan rọyen nọke ra ruọke rere ovwan se ru uyono kugbe?

Siẹrẹ e de nene iniọvo ri se vrẹn nẹ uwevwiin wian kuẹgbe, e se vwo oniso rẹ omamọ rẹ iruemu rẹ ayen vwori ji sikẹrẹ ayen phiyọ. Kerẹ udje, siẹrẹ wẹ vẹ ighwoghwota tiọyena da hẹ iruo aghwoghwo na, ji vwo oniso rẹ oborẹ ayen reyọ ona vwọ reyọ Ota rẹ Ọghẹnẹ vwo ruiruo rere o se vwo te ubiudu rẹ ihwo, ọnana cha nẹrhẹ wo sikẹrẹ ayen phiyọ. Siẹrẹ wo de biẹcha iniọvo na vwẹ irueru rẹ ukoko na, igbeyan wẹn ki che bunphiyọ.​—2Kọ 6:13.

Pọl mrẹ ọbọngan ọke rẹ ugbeyan rọyen Taitọs vwo bro ra. (2Kọ 7:5-7) Ikuegbe nana yono avwanre nẹ a vwọ bọn ihwo gan ọ dia e di vwo dje erorokẹ vwọ kẹ ihwo re guọnerọ ọvoo, ẹkẹvuọvo e vwo bru ayen ra ji ru oborẹ avwanre se ru eje vwọ vwẹ ukẹcha kẹ ayen.​—1Jọ 3:18.

Iniọvo rẹ avwanre rehẹ Russia phi udje rẹ obo ra vwẹ ukẹcha kẹ ohwohwo phiyotọ. Roro kpahen obo re phia kẹ Sergey vẹ aye rọyen Tatyana. Elọkpa vwọ hiẹ uwevwin rayen nu, e de mu ayen yanran da ra nọ enọ. Tatyana yen e ke siobọnu, o de rhivwin kpo uwevwin. Sergey da ta: “Ugege rẹ [Tatyana] vwo te uwevwin, oniọvo aye ọvo ro fiududgberẹ de bro ra kpo uwevwin. Iniọvo buebun da je ra, ra vwẹ ukẹcha kẹ vwọ rhuẹrẹ uwevwin rẹ avwanre phiyọ.”

Sergey da je vwọba nẹ: “Mi vwo omavwerhovwẹn kpahen oborẹ Isẹ 17:17 tare: ‘Igbeyan vwo ẹguọnọ kpahe ohwo kọke kọke, e vwiẹ oniọvo kpahe ohwo fiki rẹ ẹdoja.’ Ọke rẹ omukpahen rẹ ẹgba mẹ ọvo muruu na yen mi me vwo vwo ẹruọ rẹ oborẹ eta nana mudiaphiyọ. Jihova kẹ vwẹ igbeyan ri fiudugberi vwo bicha vwẹ.”

Ebẹnbẹn re avwanre hirharokuẹ vwo buẹnphiyọ na, a guọnọ igbeyan re sa vwẹ ukẹcha phia. Ọke rẹ ukpokpogho rode na yen a cha ma vwọ guọnọ ayen vrẹ ọke nana. Ọtiọyena e gbe jẹ a davwẹngba a vwọ dia uvi rẹ ugbeyan enẹna!​—1Pi 4:7, 8.