OCIPAMA CELILONGISO 7
Sanda Oku Kuata Elomboloko Eci o Tanga Embimbiliya
“O tanga ndati?”—LUKA 10:26.
OCISUNGO 97 Tu Kuata Omuenyo Poku Kapako Ondaka ya Suku
OVINA TU LILONGISA a
1. Nye ci lekisa okuti Yesu wa velisilepo Ovisonehua?
SOKOLOLA ndomo oku yevelela elongiso lia Yesu ca komohisile. Olonjanja viosi eye wa enda oku tukula Ovisonehua vi Kola kuenda wa enda oku vi patekela! Volondaka Yesu a tukula tete osimbu handi ka papatisiwile kuenda olondaka via sulako osimbu ka file, eye wa tukula Ovisonehua. b (Esin. 8:3; Osa. 31:5; Luka 4:4; 23:46) Vokuenda kuayamo atatu lomeyu, kapuluvi aco avali Yesu olonjanja vialua wa enda oku tanga powiñi kuenda oku tukula Ovisonehua loku vi lombolola.—Mat. 5:17, 18, 21, 22, 27, 28; Luka 4:16-20.
2. Osimbu Yesu a kala oku kula nye co kuatisa oku kuata ukũlĩhĩso Wovisonehua? (Tala ociluvialuvia koñoño.)
2 Noke lianyamo amue, Yesu wa fetika upange waye woku kunda, eye wa enda oku yevelela loku tanga Ondaka ya Suku olonjanja viosi. Handi vali, Yesu ka endaile oku patãla Maria kuenda Yosefe poku tukula Ovisonehua vieteke leteke vokuenda kuombangulo lepata. c (Esin. 6:6, 7) Tua kũlĩha okuti Yesu wa enda oku kala vosunangonga Voviasapalo viosi kumue lepata. (Luka 4:16) Osimbu a kalako citava okuti eye wa enda oku yevelela lutate ndomo Ovisonehua via kala oku tangiwa. Vokuenda kuotembo, Yesu wa lilongisa oku tanga eye muẽle Ovisonehua vi Kola. Ocili okuti, Yesu ka sandele lika oku kũlĩha Ovisonehua, pole, eye wa vi solelevo kuenda wa ecelela okuti vi songuila omueyo waye. Ndeci, ivaluka eci capita vonembele osimbu Yesu a kuata 12 kanyamo. Alongisi vana va kũlĩhĩle ciwa ovihandeleko via Mose, “va komõha omo liolondunge via [Yesu] kuenda atambululo aye.”—Luka 2:46, 47, 52.
3. Nye tu konomuisa vocipama cilo?
3 Etu tu pondolavo oku kũlĩha loku sola Ondaka ya Suku, osimbu tu tanga Ovisonehua etete leteke. Tu kuatisiwa ndati lovina tu tanga? Tu sukila oku lilongisa kueci Yesu a sapuila vana va kũlĩhĩle Ovihandeleko oku kongelamo vakuavisonehua va Fariseo kuenda va Sandukeo. Asongui vaco vatavo va enda oku tanga Ovosonehua olonjanja viosi, pole, ka va kuatele elomboloko liovina va enda oku tanga. Yesu wa tukula atosi atatu ovina Asongui vaco va sukilile oku linga oco va kuatisiwe Lovisonehua. Olondaka Yesu a va sapuila vi tu kuatisa oku mioñolola uloño wetu (1) woku kuata elomboloko lieci tu tanga, (2) woku sanga ovokuasi Embimbiliya kuenda (3) woku ecelela okuti ondaka ya Suku yi tu pongolola.
TANGA LOCIMÃHO COKU KUATA ELOMBOLOKO
4. Elivulu lia Luka 10:25-29, li tu longisa nye catiamẽla koku tanga Ondaka ya Suku?
4 Etu tu yongola oku kuata elomboloko lieci tu tanga vondaka ya Suku. Pole, pamue, ka tu kuata elomboloko lieci tu kasi oku tanga. Ndeci, konomuisa ombangulo yimue Yesu a kuata ‘lulume umue Ukuavihandeleko. (Tanga Luka 10:25-29.) Eci ulume a pula ocina a sukilile oku linga oco a kuate omuenyo ko pui, Yesu wa tukula Ondaka ya Suku poku u pula hati: “Nye ca sonehiwa Vocihandeleko? O tanga ndati?” Ulume wa tẽla oku eca etambululo lia suapo poku tukula Ovisosonehua viatiamẽla koku sola Suku kuenda oku sola u a lisungue laye. (Ovis. 19:18; Esin. 6:5) Pole, limbuka epulilo eye a linga noke hati: “U o lisungue lame helie?” Ulume wa lekisa okuti ka kuatele elomboloko lieci a tanga. Kuenje eye ka kũlĩhĩle ndomo a ponduile oku kapako ovisonehua viaco lonjila yimue ya suapo komuenyo waye.
Oku tanga oco tu kuate elomboloko, uloño umue tu sukila oku sandiliya
5. Momo lie oku likutilila kuenda oku livala poku tanga ci tu kuatisila oku kuata elomboloko lieci tu tanga?
5 Tu vokiya elomboloko lietu Kondaka ya Suku poku kuata ocituwa ciwa coku tanga. Kuli olonumbi vimue vi pondola oku tu kuatisa. Likutilila osimbu kua fetikile oku tanga. Tu sukila ekuatiso lia Yehova, oco tu kuate elomboloko Liovisonehua, loku pinga kokuaye espiritu sandu oco tu tiamisile utima kovina tu kasi oku tanga. Livala poku tanga. Oku ci linga ci ku kuatisa oku kuata elomboloko lieci o kasi oku tanga. Ove o pondola oku kuatisiwa poku tanga lolukandi, ale poku kuama ulandu umue Wembimbiliya wa ngalavaliwa. Nda ove o yevelela olondaka via ngalavaliwa loku vi kuama vopapelo ci ku kuatisa oku ivaluka kuenda oku lilongisa eci o tanga Vondaka ya Suku. (Yeh. 1:8) Noke lioku mala oku tanga, likutilila vali ku Yehova omo liombajaile Yondaka yaye kuenda pinga oco a ku kuatise oku kapako ovina wa tanga.
6. Momo lie oku linga apulilo kuenda oku soneha atosi amue ci pondola oku ku kuatisa osimbu o tanga? (Tala ociluvialuvia.)
6 Kuli olonumbi vivali vi tu kuatisa oku kuata elomboloko liwa lieci tu tanga Vembimbiliya. Lipula ove muẽle kovina wa tanga. Osimbu o tanga ulandu umue Vembimbiliya lipula ndoco: ‘Omanu vapi va tukuiwa? Helie o kasi oku vangula? O kasi oku vangula lelie kuenda momo lie? Kocitumãlo cipi ca pita kuenda otembo yipi?’ Apulilo aco a ka ku kuatisa oku sokolola loku kapako ovina wa tanga. Handi vali osimbu o tanga soneha atosi amue. Eci o soneha atosi amue atiamẽla kueci o kasi oku tanga, ove o ka sokolola vali kovina viaco kuenda ci ka ku kuatisa oku kuata elomboloko lia suapo. Oku soneha ku ku kuatisavo oku ivaluka ovina wa tanga. O pondola oku soneha apulilo, oku soneha ovina wa sanga poku linga akonomuiso, oku soneha atosi ana o pondola oku talavaya lao kueci wa tanga, ale oku soneha ndomo o liyevite poku tanga ulandu waco. Citava okuti o soneha atosi a ku kuatisa oku tenda Ondaka ya Suku ndesapulo liaye kokuove.
7. Ocituwa cipi tu sukila oku kuata osimbu tu tanga Embimbiliya kuenda momo lie? (Mateo 24:15)
7 Yesu wa lombolola okuti oku kuata ukũlĩhĩso wovina tu tanga Vondaka ya Suku, ci tu kuatisa oku kuata elomboloko. (Tanga Mateo 24:15.) Elomboloko olio nye? Elomboloko uloño woku kũlĩha ocisimĩlo cimue ndomo tu ci tokekisa locisimĩlo cikuavo kuenda ndomo ocisimĩlo caco ca litepa locisimĩlo cikuavo, loku limbuka ocina cimue ka ca suilepo. Yesu wa lombolola okuti tu sukila elomboloko, oco tu limbuke olondimbukiso vioku tẽlisiwa kuovitumasuku Viembimbiliya. Tu sukilavo oku kuata ocituwa caco, oco tu kuatisiwe kovina viosi tu tanga Vembimbiliya.
8. Nye ci pondola oku ku kuatisa oku tanga lelomboloko?
8 Yehova eca kafendeli vaye elomboloko. Omo liaco, likutilila kokuaye kuenda u pinga oco a ku kuatise oku kuata ocituwa caco. (Olosap. 2:6) O kapako ndati ovina wa pinga vohutililo? Lutate walua kũlĩhĩsa ulandu wa tanga kuenda tala ndomo owo u likuata lovina wa kũlĩha. Oco o kuatisiwe, talavaya Lembimbiliya lielilongiso, ndeci Elivulu Lioku Konomuisa Liolombangi Via Yehova. O-o a ku kuatisa oku kuata elomboloko Liembimbiliya kuenda oku limbuka olonjila o pondola oku kapako ovina viaco komuenyo wove. (Va Hev. 5:14) Osimbu o tanga lelomboloko, ukũlĩhĩso wove Wovisonehua u ka livokiya.
TANGA LOCIMÃHO COKU SANGA UKŨLĨHĨSO WA SUAPO
9. Ocili cipi ca velapo Covisonehua okuti va Sadukeo ka va ci tavele?
9 Va Sadukeo va kũlĩhĩle ciwa alivulu atete atãlo Ovisonehua vio Heveru, pole, ka va tavele kocili cimue ca velelepo ca sangiwile vovisonehua viaco. Ndeci, kũlĩhĩsa etambululo lia Yesu eci va Sadukeo vo pula catiamẽla kepinduko. Eye wa va pula hati: “Ka wa tangeli hẽ velivulu lia Mose vulandu wocisapa eci Suku o sapuila hati: ‘Ame ndi Suku ya Avirahama, ndi Suku ya Isake kuenda ndi Suku ya Yakoba’?” (Mar. 12:18, 26) Ndaño okuti va Sadukeo va enda oku tanga olonjanja vialua ulandu umue, epulilo Yesu a linga lia situlula okuti ovo ka va tavaile kocili ca velapo Covisonehua catiamẽla kelongiso liepinduko.—Mar. 12:27; Luka 20:38. d
10. Momo lie tu sukilila oku tiamisila utima kovina tu tanga?
10 Ulandu owu u tu longisa nye? Eci tu tanga tu yongola oku kuata elomboloko liovinimbu viosi, ale ovolandu ovina Embimbiliya li yongola oku tu longisa. Etu ka tu yongola lika oku kuata elomboloko liovina via leluka, tu yongolavo oku sanga ocili kuenda olonumbi viondongosi.
11. O pondola oku talavaya ndati lukanda 2 Timoteo 3:16, 17, oco o sange ukuasi wocili Cembimbiliya?
11 Tu sanga ndati ovokuasi espiritu eci tu tanga Embimbiliya? Kũlĩhĩsa eci ukanda 2 Timoteo 3:16, 17 u popia. (Tanga.) Kupopia hati “Ovisonehua viosi vi silivila” (1) koku longisa (2) koku pisa (3) koku suñamisa ovina kuenda (4) koku pindisa. Ove o pondola oku kuatisiwa latosi a-a akuãla ndaño muẽle kalivulu Embimbiliya ana kua siatele oku tanga olonjanja vialua. Kũlĩhĩsa ulandu oco o limbuke eci owo u pondola oku ku longisa catiamẽla ku Yehova, kocipango caye, ale kolonumbi viaye. Konomuisa ndomo ci silivila koku pisa. Ci linga poku kũlĩha ndomo ovinimbu vi ku kuatisa oku limbuka kuenda oku yuvula ovisimĩlo ka via sungulukile ale ovituwa loku amamako lekolelo ku Yehova. Kũlĩhĩsa ndomo ulandu u kuete esilivilo koku suñamisa, ale koku lungula koku kuata ocisimĩlo cimue ka ca sungulukile, ale pamue komunu umue wa sanga kupange woku kunda. Handi vali, limbuka ndomo oku pindisiwa vocinimbu eci ci pondola oku ku kuatisa oku kuata ovisimĩlo ndevi via Yehova. Nda wa kapako atosi a-a akuãla o ka sanga ovokuasi espiritu osimbu o tanga Embimbiliya.
ECELELA OKUTI OVINA O TANGA VI PONGOLOLA OMUENYO WOVE
12. Momo lie Yesu a pulila va Fariseo hati, “Ka wa tangeli hẽ?”
12 Yesu wa pulavo hati, “Ka wa tangeli hẽ?” oco a situlule ovisimĩlo ka via sungulukile va Fariseo va kuatele poku tanga Ovisonehua. (Mat. 12:1-7) e Vepuluvi liaco, va Fariseo va popia okuti olondonge via Yesu via kala oku sinĩla Esambata. Yesu poku va tambulula wa tukula Ovisonehua vivali, ndeci wa tukula ocinimbu ca Hosea, ci lekisa okuti va Fariseo ka va kuatele elomboloko lieci ocihandeleko Cesambata ca tumbikiwila kuenda ka va kuatele ohenda. Momo lie alume ava ka va pongolokele poku tanga Ondaka ya Suku? Momo ovo va enda oku tanga locituwa coku pisa kuenda epela. Ovituwa va enda oku lekisa via va tateka oku kuata elomboloko liovina va enda oku tanga.—Mat. 23:23; Yoa. 5:39, 40.
13. Ocituwa cipi tu sukila oku kuata poku tanga Embimbiliya kuenda momo lie?
13 Tua lilongisa volondaka via Yesu okuti tu sukila oku tanga Embimbiliya locituwa ca sunguluka. Ca litepa la va Fariseo, tu sukila oku kala ambombe kuenda oku lekisa onjongole yoku lilongisa. Tu sukila oku ‘tava lumbombe ondaka ya kũliwa.’ (Tia. 1:21) Nda tua lekisa umbombe tu ka ecelela okuti Ondaka ya Suku yi pongolola utima wetu. Nda tua yuvula oku pisa ale ocituwa cepela, ovina tu lilongisa Vembimbiliya ndeci, ohenda, ocikembe kuenda ocisola vi ka tunga vutima wetu.
14. Tu kũlĩha ndati nda tu kasi oku ecelela okuti Embimbiliya li tu pongolola? (Talavo oviluvialuvia.)
14 Onjila ndomo tu tata vakuetu yi pondola oku lekisa nda tu kasi oku ecelela okuti Ondaka ya Suku yi tu pongolola. Omo okuti va Fariseo ka va ecelelele okuti Ondaka ya Suku yi pongolola ovituwa viavo, ovo va ‘pisa ava ka va kuete eko.’ (Mat. 12:7) Cimuamue haico okuti, onjila ndomo tu tata vakuetu yi situlula nda tu kasi oku ecelela oku pongoluiwa Londaka ya Suku. Ndeci, anga hẽ tu kuete ocituwa coku tukula ovina viwa via vakuetu, ale lonjanga yalua tu pisa akulueya avo? Tu lekisa hẽ ohenda kuenda tu ecela lonjanga, ale tu pisa loku amamako oku tema eci va tu lueyela. Atambululo etu kapulilo a-a, a pondola oku lekisa nda tu kasi oku ecelela okuti, ovina tu tanga vi kasi oku pongolola ovisimĩlo vietu, ovituwa kuenda ovilinga.—1 Tim. 4:12, 15; Va Hev. 4:12.
OKU TANGA ONDAKA YA SUKU CI NENA ESANJU
15. Yesu wa enda oku liyeva ndati poku tanga Ovisonehua vi Kola?
15 Yesu wa solele Ovisonehua vi Kola kuenda onjila ndomo eye a liyevele ya situluiwa vocitumasuku ci sangiwa Kosamo 40:8 ku popia hati: “A Suku yange, oku linga ocipango cove oyo onjongole yange, kuenda ocihandeleko cove ci kasi vokati kutima wange.” Kuenje eci co kuatisa oku kuata esanju loku litunda ciwa koku vumba Yehova. Etu tu pondolavo oku kuata esanju poku tanga Ondaka ya Suku loku sola ovina tua tanga.—Osa. 1:1-3.
16. Nye o sukila oku linga oco upe esilivilo kovina o kasi oku tanga Vondaka ya Suku? (Tala okakasia losapi hati, “ Olondaka via Yesu vi Pondola Oku ku Kuatisa Oku Kuata Elomboloko Liovina wa Tanga.”)
16 Ndomo ca lekisiwa kolondaka via Yesu kuenda ongangu eye a sia, tu mioñololi uloño wetu woku tanga Embimbiliya. Tu pondola oku mioñolola uloño wetu welomboloko kovolandu Embimbiliya poku likutilila, poku tanga levando, poku linga apulilo kuenda oku soneha atosi amue. Tu kuata elomboloko poku konomuisa lutate ovina tua tanga lekuatiso lialivulu a kunamẽla Vembimbiliya. Tu pondola oku talavaya ciwa Lembimbiliya ndaño muẽle alivulu ana okuti ka tua siatele oku a tanga calua, momo tu sangamo ovokuasi espiritu kovolandu aco. Tu sukila oku ecelela okuti ondaka ya Suku yi tu pongolola oco tu kuate ocituwa ca sunguluka osimbu tu tanga. Omo liaco, nda tua likolisilako oku kapako ovina evi, tu ka kũlĩha ovina vialua osimbu tu tanga Embimbiliya kuenda oku pamisa ukamba wetu la Yehova.—Osa. 119:17, 18; Tia. 4:8.
OCISUNGO 95 Ocinyi Camamako Oku Tua
a Ndaño okuti tuafendeli va Yehova, vosi yetu tu sukila oku likolisilako oku tanga Ondaka yaye eteke leteke. Omanu valua va tangavo Embimbiliya; pole, lopo ka va kuata elomboloko kovina ovo va tanga. Eci oco ca pitavo lomanu vamue koloneke via Yesu. Poku konomuisa ovina Yesu a sapuila ku vana va tanga Ondaka ya Suku, tu pondola oku lilongisilako oku kũlĩha ovina vi pondola oku tu kuatisa poku tanga Embimbiliya.
b Vepuluvi Yesu a kala oku papatisiwa loku wavekiwa lespiritu sandu, co wivaluisa omuenyo a kuata osimbu keyile palo posi.—Mat. 3:16.
c Maria wa kũlĩhĩle ciwa Ovisonehua kuenda enda wa enda oku vi tukola. (Luka 1:46-55) Citava okuti Yosefe la Maria ka va kuatele olombongo vi tẽla oco va lande olokopia viavo muẽle Viovisonehua. Ovo citava okuti va enda oku yevelela lutate eci Ondaka ya Suku ya enda oku tangiwa vosunangonga oco va yi patekele noke.
d Tala Utala Wondavululi 1, wa Kayovo 2013 kocipama losapi hati, “Kuata Ukamba la Suku ‘Eye, Suku Yava va Kasi Lomuenyo’”
e Talavo Mateo 19:4-6, kuna Yesu a linga epulilo limuamue ku va Fariseo liokuti: “Ka wa tangeli hẽ?” Ndaño ovo va enda oku tanga catiamẽla kulandu woviluvo ka va kapeleko elongiso ndomo Suku a tenda olohuela.
f OCILUVIALUVIA Kemẽla : Vokuenda kuohongele Vonjango Yusoma, manji umue ulume o talavaya vohondo yovileñi ka lingi ciwa upange waco. Pole, noke liohongele vamanji vo pandiya omo lialikolisilo aye kuenje ka va tiamisilile utima kovina via pita.