Olombonde vimue vi sumuisa, ca piãla enene vina vi lingiwa locimãho coku vĩhisa onduko yomunu umue. Ndaño olombonde vimue ka via luile, pole vi koka esumuo, ca piãla enene vina vi sandekiwa lomunu umue okuti wa kala ekamba liove.—Osamo 55:12-14.

 “Ekamba liange limue lia kala oku sandeka olombonde viokuti, ame ndu kuacipululu. Ca ndi sumuisa calua! Sia tẽlele oku kuata elomboloko lieci a popela olondaka viaco.”—Ashley.

 Ocili: Ndaño omunu o kasi oku sandeka olombonge ekamba liove ale sio, lalimue eteke o ka ci sola poku limbuka okuti va kasi oku ku popia lãvi.

 Omanu va siata oku vangula catiamẽla kuvakuavo omo liasunga alua ndeci:

 Omo va kapako omunu waco. Vosi yetu tu sole oku sapela pokati. Omo liaco ca sunguluka oku sapela lavakuetu kuenda oku vangula catiamẽla kuvakuetu. Embimbiliya li tu vetiya oku ‘kapako vakuetu’.—Va Filipoi 2:4.

 “Olonjanja vimue ombangulo yi sanjuisa lika eci mu kongela omanu!”—Bianca.

 “Oku vangula muẽle ocili, ndi sole oku kũlĩhisa ovina vi kasi oku pita lomanu kuenda oku sapuilako vakuetu ovina viaco. Sia kũlĩhile esunga liaco, pole ndi ci sole.”—Katie.

 Oku siapo ocituwa caco. Kosimbu kua kala omanu va enda ‘va enda oku pesela otembo yavo yepuyuko koku vangula ale koku yevelela cimue cokaliye.’ (Ovilinga 17:21) Ocituwa caco ca siatavo koloneke vilo!

 “Olonjanja vimue, nda ka pali cimue coku vangula, omanu va sanda eci va vangula.”—Joanna.

 Ekambo lioku kolapo. Kuli esunga lieci Embimbiliya li popela okuti tu sukila oku yuvula ocituwa coku li sokisa lomanu vakuavo. (Va Galatia 6:4) Pole, oco va yuvule ekambo lioku kolapo, omanu vamue va popia lãvi vakuavo.

 “Olombonde vi situlula ovina vialua viatiamẽla komunu o vi linga. Olonjanja vialua vi situlula okuti omunu o linga olombonde o kuetele onya omunu a kasi oku popia lãvi. Eye o sandeka olombonde oco a seteke oku lekisa okuti wa velapo omunu ukuavo.”—Phil.

 Ocili: Citava okuti o ci sole ale sio, omanu va ka vangula ovina viatiamẽla kuvakuavo oku kongelamo ove.

 Citava okuti ove ku tẽla oku tateka okuti omanu va vangula ovina viatiamẽla kokuove, pole o pondola oku nola ndomo o kala. Kuli ovina vivali o pondola oku linga nda wa limbuka okuti omanu va vangula catiamẽla kokuove.

 OCINA 1: Ku ci kapiko. Olonjanja vialua, ocina ca velapo oku yuvula oku ci kapako, capiãla enene nda ovina va kasi oku vangula ka vi kuete esilivilo lialua. Kuama onumbi Yembimbiliya yokuti: “Ku ka teme lonjanga.”—Ukundi 7:9.

 “Onjanja yimue kua yevala olombonde viokuti ame ndi kasi oku namulala lukuenje umue okuti sio kũlĩhĩle. Ulandu waco wa ndingisa ovinjola, kuenje sia u kapeleko.”—Elise.

 “Ocina ca sunguluka oku linga coku liteyuila kolombonde, oku kuata ovituwa viwa. Ndaño okuti va sandeka ovina vialua ka via sungulukile viatiamẽla kokuove, lomue o ka tava kolondaka viaco. Ovituwa viove ovio vi ka situlula ocili.”—Allison.

 Onumbi: Soneha (1) ovina va vangula viatiamẽla kokuove kuenda (2) ndomo wa liyeva. Noke yoku vangula catiamẽla kondaka yaco ‘vutima wove,’ citava okuti ku yi kapiko.—Osamo 4:4.

 OCINA 2: Oku sapela lomunu wa fetika olombonde viaco. Olonjanja vimue, citava okuti olombonde viaco via ku sumuisa calua, kuenje o nõlapo oku sapela lomunu wa fetika olombonde viaco.

 “Oku sapela lomanu vana va kasi oku vangula ovina viaco citava okuti ci ku kuatisa oku limbuka okuti vepuluvi limue omunu o kũlĩha olombonde viatiamẽla kokuaye. Kuenda ocina cavelapo ceci okuti ove o pondola oku tetulula ocitangi caco.”—Elise.

 Osimbu kua endele oku ka vangula lomunu wa sandeka olombonde viatiamẽla kokuove, kũlĩhisa ovinimbu Viembimbiliya kuenda apulilo a kuaimo:

•    “Nda umue o kumbulula osimbu ka yevele ciwa, wa linga uveke kuenje cu kutisa osõi.” (Olosapo 18:13) ‘Anga hẽ, nda kũlĩha ovina viosi via kongeliwamo? Omunu wa ndi sapuila wa kuata hẽ elomboloko liovina viaco?’

•    “Omunu lomunu a kale ukuanjanga koku yevelela, a livale koku popia, a livale konyeño.” (Tiago 1:19) ‘Anga hẽ, eli olio epuluvi lia sunguluka lioku sapela lomunu waco? Ndi ka tẽla hẽ oku vangula lutate catiamẽla kondaka yaco? Ale ca sunguluka oku kevelela toke eci ndi tulumũha?’

•    “Ovina viosi vu yongola okuti omanu vo vi lingili, haivio vu linga kokuavo.” (Mateo 7:12) ‘Nda ca kaile ame, onjila yipi nda nda sanjukila okuti va sapela lame? Vepuluvi lipi nda nda sanjukila okuti omunu waco o ci linga? Olondaka vipi kuenda ovituwa nda nda yongola okuti omunu waco a lekisa?

 Onumbi: Osimbu kua endele oku ka sapela lomunu waco, soneha olondaka o yongola oku popia. Noke, kevelela osemana yimosi ale vivali, kuenje tanga vali ovina wa soneha kuenda kũlĩhisa nda o yongola oku pongolola ocisimĩlo cimue. Handi vali, sapela lolonjali viove ale lekamba limue wa kolela ovina wa sokiya kuenda pinga alungulo.

 Ocili: Ndeci ca siata oku pita lovina viosi komuenyo, ove ku ka tẽla oku lavulula ovina viosi va popia viatiamẽla kokuove. Pole, o ka tẽla lika oku lavulula ndomo o tetulula ocitangi caco.