1, 2. Иегова кымнарны бодунуң чоок өңнүктери деп санап турганыл?

 КЫМНЫҢ-БИЛЕ найыралдажырын күзээр-дир сен? Сээң бодалдарыңны, сонуургалдарыңны болгаш үнелээр чүүлдериңни үлежип чоруур кижи-биле боор оң. Шынчы болгаш чымчак сеткилдиг дээн ышкаш, эки шынарлары-биле билдингир кижиге хандыкшыыр болгай сен.

² Бурганның чоок өңнүктери деп санап турган кижилер төөгү дургузунда турган. Чижээ, Иегова Авраамны бодунуң өңнүү деп адаан (Исаия 41:8; Иаковтуң 2:23). Давид Бурганга таарымчалыг чүүл кылып чораан, ынчангаш ол Иегованың «сеткилинге кирер кижи» турган (Ажыл-чорудулга 13:22). А Даниил медээчиге Иегова дээрниң төлээзи дамчыштыр чугаалаан: «Сен аажок үнелиг кижи-дир сен» (Даниил 9:23).

3. Иегова кымның-биле найыралдажырын күзеп турар?

³ Иегова Авраамны, Давидти болгаш Даниилди бодунуң өңнүктери деп, чүге санап турганыл? «Мээң сөзүмнү тооп дыңнаан сен» — деп, Бурган Авраамга чугаалаан (Эге дөс 22:18). Ынчаарга Иегова биче сеткилдии-биле дыңнангыр кижилерге чоок деп көскү-дүр. Израильчилерге ол чугаалаан: «Мээң үнүмнү дыңнаңар, ынчан мен силерниң Бурганыңар апаар мен, а силер мээң чонум апаар силер» (Иеремия 7:23). Бир эвес  сен Иегованы дыңнаар болзуңза, ооң өңнүү апарып болур сен!

4, 5. Иегова бодунуң бараалгакчыларын канчаар деткип турарыл?

⁴ Бурган-биле найыралдажыры кайы-хире эки-дир, чүгле бодап көр даан! «Бүгү чүрээ-биле аңаа бердинген кижилерге ажыктыг болзун дээш, Иегова бодунуң күжүн ажыглаарын» кызып турар деп Библияда чугаалаан (2 Летопись 16:9). Иегова сени канчаар деткип болур? Ырлар 31:8-те бижээн: «Силерни угаан киир сургап каар мен, эртер орууңарны айтып бээр мен; чагыг-сүмем силерге кадып, силерден карак салбас мен».

⁵ Иегова кайы-хире чымчак сеткилдиг болгаш сагыш човангыр-дыр! Ол сени шын орукче сургаарындан аңгыда, ол орук-биле чоруурунга дузалажыр. Бергелер болгаш шенелделер үезинде Бурган сээң-биле кады турарын күзеп турар (Ырлар 54:23). Бир эвес Иеговага бердинген чүрек-биле бараалгап турар болзуңза, ыр күүседикчизи дег, бүзүрелдиг болур сен: «Дээрги-Чаяакчыны үргүлчү эдерер мен, Ол мээң таламда-дыр, ынчангаш чайгылбас мен» (Ырлар 15:8; 62:9). Бурганга таарымчалыг, шын чуртталганы тударынга Иегова сеңээ дузалаарынга белен. Ынчалзажок Бурганның дайзыны сеңээ шаптыктаарын күзеп турар.

6. Эрлик кижилерни чүү деп буруудатканыл?

⁶ Эрлик Иегованың тергиидээр эргезинге удурланган деп, 11-ги эгеден билип алдывыс. Эрлик Бурганны мегечи деп буруудаткаш, Адам биле Еваның эки-бакты ылгаар хууда эргезин казыыры чөптүг эвес турган деп каксы чугаалаан. Адам биле Ева бачыт кылган соонда, чер кырынга оларның салгалы чурттай бээрге, Эрлик шупту кижилерниң арыг-шынчызын чигзиниг адаанга салган. «Кижилер Бурганга ынакшыл-биле бараалгавайн турар. Эрге-чагыргалыг турган болзумза, кымны-даа Бургандан ырадыптар ийик мен» — деп, Эрлик чарлаан. Эрлик херек кырында ынчаар бодап турарын Иовтуң чуртталгазының дугайында чугаа бадыткап турар. Иов деп кымыл, ынчангаш маргыштыг айтырыгга ол канчаар киржи бергенил?

7, 8. а) Иов бодунуң үезиниң улустарындан чүзү-биле ылгалып турган? б) Эрлик Иовтуң ак сеткилдии-биле Бурганга бараалгап турарын чигзиниг адаанга канчаар салган?

 ⁷ Иов 3600 чыл бурунгаар чурттап чораан. Ол чөп-шынныг кижи турган, ынчангаш Иегова ооң дугайында мынча дээн: «Черде ооң-биле дөмейлежир өске кым-даа чок: ол ылап-ла актыг, шынчы, Бургандан коргар база бузуттан аажок кичээнип чоруур кижи-дир» (Иов 1:8). Иов Бурганны өөртүп, ооң аайынга кирип турган.

⁸ Эрлик Иовтуң ак сеткилдии-биле Бурганга бараалгап турарын чигзиниг адаанга салган. Иеговага ол чугаалаан: «Ооң [Иовтуң] бодун, аал-оранын, а ол ышкаш бүгү-ле бар эт-хөреңгизин шупту талалардан сен камгалап келдиң чоп? Ооң ажыл-херээн йөрээп каан сен, ынчангаш ооң кодан малы кара шаар апарган. Ынчалза-даа холуң сунгаш, ооң бар-ла бүгү чүвезинге дээп көрем,— ол сени дорт арныңга каргаптар эвеспе?» (Иов 1:10, 11).

9. Иегова Эрликтиң чөңгээзинге канчаар харыылаан база чүге?

⁹ Иов Бургандан хуу ажык харап, орнунга бир-ле чүвени оон алыксааш, бараалгап турар деп, Эрлик бадыткаан. Оон ыңай бир эвес Иовту бергелер-биле шенеп көөр болза, ол Бургандан хая көрнү бээр деп, Эрлик чарлаан. Иегова Эрликтиң чөңгээзинге канчаар харыылаан? Тургустунган айтырыг Иовтуң Бурганга ак сеткилдии-биле бараалгап турарынга хамааржып турар болганда, Иегова бодунуң бараалгакчызын шенээрин Эрликке чөпшээрээн. Ынчалдыр Иов Бурганга херек кырында ынак бе дээрзин, оон билип ап болур турган.

10. Иовту кандыг шенелделер хөме алган, ынчалза-даа ол канчалган?

¹⁰ Эрлик Иовту кадыг-дошкун шенелделерге таварыштырган. Ооң бар барык шупту кодан малын оор аппарган, а артканы — узуткаттынган. Ооң чалчаларының хөй кезии өлүп калган. Шак ынчаар Иов бар бүгү эт-хөреңгизин чидирген. Ооң соонда база бир коргунчүг айыыл-халап болган: шуурган үезинде Иовтуң он ажы-төлү амы-тынындан чарылган. Ол бүгү ажыг-шүжүгге таварышкаш-даа, «Иов бачыт кылбаан база Бурганга кандыг-даа буруу шамнаваан» (Иов 1:22).

11. а) Эрлик Иовту оон ыңай чүү деп буруудатканыл, ынчангаш Иегова аңаа чүү деп харыылааныл? б) Иов чаа шенелдени канчаар хүлээп алган-дыр?

 ¹¹ Ынчалза-даа Эрлик аңаа соксаваан. Ол мынчаар боданган чадавас: «Иов бүгү эт-хөреңгизин чидиргеш, ажы-төлүнүң болгаш чалчаларының өлүмүн ажып эртип шыдаан-даа болза, бир эвес олче аарыгны чоргузуптар болза, ол Бургандан албан хая көрнү бээр». Эрлик Иовче хилинчектиг аарыгны чоргузуптарын Иегова чөпшээрээн. Ынчалза-даа ол чүүл безин Иовтуң бүзүрелин кошкаатпаан. «Өлбээн шаамда, кем-буруу чок бооп артар мен» — деп, ол шиитпирлии-биле чугаалаан (Иов 27:5).

12. Иов Эрликтиң бадыткалдарының мегезин канчаар шынзытканыл?

¹² Ол хилинчек-човалаңны Эрлик чоруткан деп, Иов билбээн. Иов маргыштыг айтырыг дугайында долузу-биле билбес турган, ынчангаш ооң бергелеринге Бурган буруулуг деп, ол бодаан (Иов 6:4; 16:11—14). Ынчалзажок ол Иеговага шынчы арткан. Кем-буруу чок арткаш, Иов Эрликтиң бадыткалдары меге деп шынзыткан. Бурганга ол ынакшыл-биле бараалгап турар деп илдең апарган.

13. Иовтуң шынчызы чүнү бадыткаан база ол аңаа чүнү эккелген?

¹³ Иовтуң шынчызы Эрликтиң дорамчылалдыг чөңгээзинге бүзүрелдиг харыы болган. Иов Иегованың ёзулуг өңнүү болган, ынчангаш Иегова ону шынчы болганы дээш шаңнаан (Иов 42:12—17).

14, 15. Эрликтиң буруудадыышкыны чүгле Иовка эвес, а шупту кижилерге хамааржыр деп, чүге чугаалап болурул?

¹⁴ Эрликтиң көдүрген кем-буруу чок дугайында айтырыы чүгле Иовка хамаарышпаан. Ол сеңээ база хамааржып турар. Ол чүүл Чугаалар 27:11-де: «Оглум, мерген угаанныг бооп, мээң чүрээмни өөртүп көр, ынчан мени бак сөглээр улуска харыылаар сөстер тыпты бээр» — деп Иегованың кыйгызындан тодаргай билдингир. Бурганны бак сөглеп, ооң бараалгакчыларын буруудадып турарларның аразындан Эрлик кол дээрзин, Иовтуң өлүмүнүң соонда, чүс-чүс чылдар эрткенде, бижиттинген сөстер көргүзүп турар. Бир эвес Бурганга шын болгаш таарымчалыг кылдыр чурттап турар болзувусса, бис база Эрликтиң меге  буруудадыышкыннарынга харыы берип, Бурганның чүрээн өөртүп болур бис. Ол чүүл сээң сагыш-сеткилиңге кандыг минниишкиннерни оттурар-дыр? Бодуңнуң чуртталгаңда бир-ле чүвени өскертир апарзыңза-даа, Эрликтиң чөңгээзинге харыы бээри — аажок улуг алдар-хүндү деп, чөпшээрежир боор сен.

¹⁵ «Бодунуң амы-тыны дээш, кижи бүгү бар-ла чүвезин бериптер» — деп, Эрлик чугаалаан (Иов 2:4). Ооң буруудадыышкыны чүгле Иовка эвес, а шупту кижилерге хамааржып турарын Эрлик «кижи» деп сөстү ажыглааш, көргүскен. Ооң дугайында сактыры дыка чугула, чүге дээрге Эрлик сээң кем-буруу чогуңну база чигзиниг адаанга салган болгай. Бергелерге таварышкаш, Бурганга дыңнангыр эвес апаарыңны база ооң шын оруундан өскээр чайлай бээриңни Эрлик күзеп турар. Эрлик ону канчаар чедип алырын оралдажып турар?

16. а) Эрлик кижилерни Бургандан ырадырын канчаар оралдажып турар-дыр? б) Эрлик сеңээ канчаар шаптыктап болурул?

¹⁶ Эрлик янзы-бүрү аргалар-биле кижилерни Бургандан ырадырын оралдажып турар деп 10 дугаар эгеде сайгардывыс. Ооң халдаашкыны «хөректенген арзылаң дег, «кымны сыырыптар чоор» деп, долгандыр чимзенип чоруп турар» ышкаш бооп болур (1 Пётрнуң 5:8). Кажан эш-өөрүң, төрелдериң азы өске-даа кижилер Библияны өөренириңге болгаш ооң дүрүмнерин сагыырыңга шаптыктап турда, ол ылаңгыя көскү апаар. a (Иоанның 15:19, 20). Оон аңгыда, Эрлик «боду безин чырыткылыг дээрниң төлээзиниң хевирин ап, мегелеп көстүп» болур (2 Коринфичилерге 11:14). Бо таварылгада ол сени кажары-биле мегелээрин оралдажып, шын оруктан чайладырын кызыдар. Оон аңгыда, кажан сен муңгаралга алысканыңда, «Бурганга бараалгаар төлеп чок мен» деп бодаарынче сени ол албадап болур (Чугаалар 24:10). Эрлик «хөректенген арзылаң» дег, азы «чырыткылыг дээрниң төлээзи» дег, хөделзе-даа, ооң сорулгазы чаңгыс: шенелделерге азы күткүлгеге таварышкаш, Бурганга бараалгаарын соксай бээриңни ол бадыткаарын кызып турар. Иовту өттүнүп,  Эрликтиң көдүрген чөңгээзинге харыылап, Бурганга бердингениңни канчаар бадыткап болур сен?

17. Иегованың чагыгларын сагыырынче бисти колдуунда чүү оттурар ужурлуг?

¹⁷ Бир эвес Бурганга таарымчалыг чурттаар болзуңза, Эрликтиң чөңгээзинге харыылап шыдаар сен. Аңаа чүү херек? «Бодуңнуң Дээрги-Чаяакчы Бурганыңга бүгү чүлдү-чүрээң-биле, бүгү сеткил-сагыжың-биле, шыдаар-ла шааң-биле ынак бол» — деп Библияда чугаалаан (Хоойлу 6:5). Бурганга ынакшылың өскен тудум, аңаа таарымчалыг болур күзелиң дам өзер. «Бурганга ынаавысты Ооң чагыгларын күүсеткенивис-биле көргүзер бис» — деп, Иоанн элчин бижээн. Бир эвес Иеговага бүгү чүлдү-чүрээң-биле ынак болзуңза, ооң чагыглары берге кылдыр сагындырбас (1 Иоанның 5:3).

18, 19. а) Иегованың чамдык айтыышкыннары кандыгыл? (« Иегованың көөр хөңнү чок херектеринден ойтала» рамканы көр). б) Бурган бистен шыдавас чүүлүвүстү кажан-даа негевес деп, кайыын билир бис?

¹⁸ Иегованың айтыышкыннарынче чүү кирип турар? Оларның чамдыызы биске чүүден ойталаар ужурлуувусту айтып турар. Чижээ, « Иегованың көөр хөңнү чок херектеринден ойтала» деп рамкаже кичээнгейни салып көрем. Библия кандыг херектерни хоруп турарын көрүп каар сен. Эге дээреде чамдыызы ындыг-ла багай эвес ышкаш сагындырар. Ынчалза-даа библейжи шүлүктерниң утказын хандыр боданыр болзуңза, Иегованың хоойлуларының мерген угааныын көрүп каарыңга ол сеңээ дузалаар. Чуртталгаңда бир-ле чүвени өскертири берге бооп болур — ол мырыңай сеңээ эң-не берге шенелде апарып болур. Ынчалзажок Бурганга тааржыр шын чуртталга аас-кежик эккээр дээрзин утпа (Исаия 48:17, 18). Бурганның сеткилинге тааржыры болдунар. Ону кайыын билир бис?

¹⁹ Иегова бистен шыдавас чүүлүвүстү кажан-даа негевес (Хоойлу 30:11—14). Чүнү шыдаар, а чүнү шыдавазывысты ол бистен артык эки билир (Ырлар 102:14). Оон аңгыда, биске шын алдынарынга Иегова күштү берип болур. «Бурган аазаан сөзүнге шынчы. Ол кажан-даа силерге күш чедер шааңардан ажа бээр күткүлге эртерин чөпшээревес, а күткүлге таварышса-даа, ону шыдажып эртсиннер дээш, канчап адырлырын база силерге айтып бээр» — деп, Павел элчин бижээн  (1 Коринфичилерге 10:13). Сеңээ чүнү-даа шыдажып эртеринге дузалажыр дээш, Иегова «дээди күжүн» безин берип болур (2 Коринфичилерге 4:7). Хөй бергелерни шыдажып эрткеш, Павел бүзүрелдии-биле чугаалаан: «Мени быжыктырып турар Бурганның ачызында чүнү-даа шыдажып эртер мен» (Филиппийжилерге 4:13, ЧД).

20. Бурганга таарымчалыг кандыг шынарларны сайзырадыр болза эки, ынчангаш ол чүге чугула бооп турар?

²⁰ Ынчалза-даа Иегованың көөр хөңнү чок херектеринден  чүгле ойталаары чедишпес. Бурганны өөртүр дизе, ооң ынак чүүлүнге ынак болуру чугула (Римчилерге 12:9). Сээң үзел-бодалдарың, сонуургалдарың болгаш үнелээр чүүлдериң-биле үлежип чоруур улус-биле найыралдажырыңга эки-дир бе? Иегованың дугайында шак-ла ону чугаалап болур. Ынчангаш ооң үнелеп турар бүгү чүвезинге ынак болуруңну кызыт. Бурганның өңнүү канчаар апарып болурун тайылбырлаан, Ырлар 14:1—5-те ооң үнелеп турар чүүлдерниң хөй кезиин бижээн. Бурганның өңнүктери сүлдениң үре-түңнелин илередип турар. Библия кайгамчык эки шынарларны адап турар: «Ынакшыл, өөрүшкү, амыр-тайбың, шыдамык болгаш  буянныг чорук, энерел, шынчы чорук, томаарыыры болгаш бодун туттунуп билири» (Галатчыларга 5:22, 23).

21. Бурганга таарымчалыг шынарларны сайзырадырыңга сеңээ чүү дузалаарыл?

²¹ Бурганга таарымчалыг шынарларны сайзырадырыңга Библияны хүнүң-не номчуп, өөренири сеңээ дузалаар. Бурганның негелделериниң дугайында билип ап тургаш, бодалдарыңны Бурганның үзел-бодалдары-биле дүүштүрүп шыдаар сен (Исаия 30:20, 21). Иеговага ынакшылың өскен тудум, ону улам-на өөртүп, чөп-шынныг кылдыр чурттаар күзелиң дам күштүг апаар.

22. Бурганга таарымчалыг чурттаар болзуңза, чүнү чедип алыр сен?

²² Бурганга таарымчалыг болур дизе, күжениишкиннер хереглеттинер. Библияда чуртталганы өскертирин, кижи биеэги бүдүжүн ап октапкаш, чаа кижиниң бүдүжүн кедип турары-биле дөмейлээн (Колоссчуларга 3:9, 10). Иегованың айтыышкыннарының дугайында ыр күүседикчизи: «Оларны сагыыры — өндүр улуг шаңналды эккээр» — деп бижээн (Ырлар 18:12). Бурганга таарымчалыг чуртталга аажок элбек йөрээлдерни чедирип турар деп, шынзыгып болур сен. Шак ынчаар кылгаш, Эрликтиң чөңгээзинге харыыны бээр сен, база Иегованың чүрээн өөртүр сен!