1. Иисустуң сагындырыынга шыңгыы хамаарылгалыг болуру чүге чугула?

 ИИСУС ХРИСТОС сөөлгү хүннерниң дугайында чугаалап тура, өөреникчилерин: «Оваарымчалыг болуңар: силерниң чүректериңер... амыдыралдың сагышсыралдарынга [азы амыдыраар акша ажылдап алыр дээш дүвүрээзиннерге] алзып, дашталбазын» — деп кыйгырган (Лк. 21:34—35). Ол сагындырыгга шыңгыы хамаарылгалыг болуру чүге чугула? Шупту улус дег, бис база дүвүрелдерге болгаш сагышсыралдарга алзып чоруур бис.

2. Чамдык акы-угбалар кандыг бергелерге таваржып чоруурул?

² Кижи чамдыкта стресстиг байдалдарга улай-улай таваржы бээр. Ийи чижекти көрээлиңер. Рассеянный склерозтан b хинчектенип чоруур Джон c дээр акывысты, 19 чыл чурттаан соонда, кадайы каапкан. Оон аңгыда Джоннуң ийи уруу Иеговага бараалгавайн барган. А Боб биле Линда дээр ашак-кадай улус өске бергелерге таварышкан. Олар ажылын чидирип алгаш, бажыңын хавыртып алган. Ооң кадында Линданың кадыы баксырап, амы-тынынга айыылдыг чүрек аарыы тывылган. Хайлыг чүве, иммунитетти баксырадыр аарыг база аңаа немешкен.

3. Филипчилерге 4:6, 7-де сөстер бисти чүү чүвеге бүзүредип турарыл?

³ Стресстиң биске кайы хире салдарлыын ынакшылдыг Адавыс болгаш Чаяакчывыс Иегова эки билип турар деп чигзинмейн барып болур бис. Ол биске дузалажырынга  белен. (Номчуптуңар: Филипчилерге 4:6, 7.) Бурганның бараалгакчылары кандыг бергелерге таваржып чораанын база оларны Иегова канчаар деткээнин Бурганның Сөзүнде бижээн. Чамдык чижектерни көрээлиңер.

4. Илия кандыг шенелделерге таварышканыл? Ол канчаар алдынганыл?

⁴ Илия Иеговага нарын үеде бараалгап, шенелделерге таваржып чораан. Иеговага шынчы эвес Израильдиң хааны, Ахав, Ваалга чүдүүр кадай ап алган. Иезавель кара сагыштыг, авыяас херээжен турган. Оларның хайындан израиль чоннуң хөй кезии Ваалга чүдүй берген. Оон аңгыда, олар Иегованың дыка хөй медээчилерниң амы-тынын үскен. А Илия медээчи туттурбайн барган. Ол Бурганга бүзүрелиниң ачызында улуг аш-чут үезинде дириг арткан (3 Хааннар 17:2—4, 14—16). Ол ышкаш Илия Ваалдың мөгейикчилери болгаш медээчилери-биле чаргылдажып турган үеде Иеговага идегеп турган. Израильчилерни Иегова Бурганга бараалгаарынче ол кыйгырган (3 Хаан. 18:21—24, 36—38). Илия ынчан Бурганның деткимчезин каш-даа катап көрген.

5, 6. 3 Хааннар 19:1—4-тен алырга, Илия чүнү миннип турганыл? Иегова Илияга ынакшылын канчаар көргүскенил?

⁵ Номчуптуңар: 3 Хааннар 19:1—4. Иезавель Илияны өлүрер дээш кыжанырга, ол корткаш, Вирсавияже дезе берген. Илия ундараанындан: «Мен-даа болдум, Дээрги-Чаяакчы. Амы-тынымны үзүп каап көрем» — деп дилээн. Ында кижи кайгаар чүве чок, чүге  дизе Илия «бистиң шуптувус ышкаш» бачыттыг, «анаа кижи чораан» (Иак. 5:17). Ол дыка могап-шылап, дүвүрелдерге алыскан чадавас. Сактырга, ооң израильчилерни Иеговаже ээлдирер дээн күжениишкиннери хилис барган, чуртта байдал канчап-даа экиживейн турар база ол чүгле кара чааскаан алыс шын Бурганга чүдүп чоруур ышкаш болган (3 Хаан. 18:3, 4, 13; 19:10, 14). Шынчы медээчиниң өлүр дээн күзели элдеп ышкаш сагындырар. Ынчалза-даа Иегова Илияны билип турган.

⁶ Иегова ону сөглээн сөстери дээш чемелээр хамаанчок, күш киирип, деткээн (3 Хаан. 19:5—7). Ооң соонда Бурган Илияга кызыгаар чок күжүн көргүскеш, чылыг-чымчаа-биле угаан-бодалын өскертип алырынга дузалаан. Ваалга мөгееринден ойталаан 7000 кижи Израильде ам-даа бар деп, Иегова ажыткан (3 Хаан. 19:11—18). Бурган шак ынчаар Илияга ынакшылын көргүскен.

7. Иегованың Илияга канчаар дузалааны бисти чүге оожургадып турарыл?

⁷ Амгы үеде амыр эвес байдалда чадавас силер. Ындыг болза Иегова Илияның сеткилинге кандыг хамаарылгалыг болганын бодап көрүңер даан. Ол болуушкун силерни оожургадып, сагышсыралдарыңарны Бурган эки билир дээрзинге бүзүредир. Чаяакчывыс чүнү шыдаар-шыдавазывысты көрүп турар. Ол бистиң чүнү бодап, чүнү миннип турарывысты безин билир (Ыд. ыр. 102:14; 138:3, 4). Илияны өттүнүп, Иеговага ынаныр болзувусса, Ол сагыш-сеткиливисти хоозурадыптар бергелерни ажып эртер күштү бээр (Ыд. ыр. 54:23).

8. Стрессти ажып эртеринге Иегова силерге канчаар дузалаар?

⁸ Стресстиг байдалда шупту чүве багай ышкаш сагындырар болгаш, кижи ундарай берип болур. Ындыг үеде стрессти ажып эртеринге Иегова силерге дузалаар деп сактыры чугула. Канчаар? Дүвүрелдериңерни аңаа тө каап, үлежиринче Ол чалап турар. Иегова силерниң чаннып-дилээн мөргүлдериңерге албан харыылаар (Ыд. ыр. 5:4; 1 Пет. 5:7). Ынчангаш Бурганга сагыш-сеткилиңерни ажыдып, үргүлчү мөргүңер. Иегованың үнүн, Илия ышкаш, дыңнап шыдавас-даа болзуңарза, Ол силерниң-биле Бодунуң Сөзү болгаш организациязы таварыштыр «чугаалажыр». Библиядан номчаан чүүлүңер силерни оожургадып, идегелди бээр. Оон аңгыда акы-угбалар силерни деткип болур (Рим. 15:4; Евр. 10:24, 25).

9. Эживис бисти канчаар деткип болурул?

⁹ Иегова Илияга ажылының кезиин Элисейге дамчыдарын дааскан. Элисей бүзүрелдиг эш бооп, Илияны берге үеде деткип чораан. Шак ынчаар бис база эживис-биле бергелеривисти үлежир болзувусса, ол биске сагыш-сеткиливистиң дүвүрелдерин ажып эртеринге дузалаар (4 Хаан. 2:2; У. ч. 17:17). Ындыг эжиңер чок болза, силерни деткиптер, бүзүрелдиг христиан эшти тып алырынга дузалаар кылдыр, Иеговадан дилеңер.

10. Илия-биле болган таварылга биске чүге деткимчени берип турар? Исайя 40:28, 29-та бижээн аазаашкын бисти канчаар деткип турарыл?

¹⁰ Иегова Илияга стрессти ажып эртеринге дузалаанының ачызында, ол хөй чылдар дургузунда бараалгалын уламчылаан. Илия-биле болган таварылга бисти сорук киирип турар. Улуг стресс бисти могап-шыладып, сагыш-сеткиливисти ундарадып болур. Иеговага ынаныр болзувусса, улаштыр бараалгап шыдаар кылдыр, биске Ол күш бээр. (Номчуптуңар: Исайя 40:28, 29.)

11—13. Бурганның үш бараалгакчызынга таварышканы бергелери болгаш дүвүрелдери кандыг салдарлыг болганыл?

¹¹ Иегованың өске-даа бараалгакчылары  нарын үелерни ажып эрткен. Чижээ, Анна уруг-дарыы чогундан дыка муңгараар чораан. А ол үеде ажы-төл чок кижи бак атка кирер турган. Оон аңгыда Анна ашааның ийи дугаар кадайының хомуданчыг кочулаашкынын дыңнаар ужурга таварышкан (1 Хаан. 1:2, 6). Ол муңгараанындан ыглап-сыктап, аъш-чем-даа чивес турган (1 Хаан. 1:7, 10).

¹² Давид база ундарап чораан. Ооң кандыг бергелерге таварышканын бодап көрүңер даан. Кылган хөй частырыглары дээш Давидтиң арын-нүүрү аарып, аңаа дыш бербейн турган (Ыд. ыр. 39:13). Ооң ынак оглу Авессалом ачазынга удур үймээн үндүргеш, соонда кээп өлүртүп алган (2 Хаан. 15:13, 14; 18:33). Ооң кырындан Давидти чоок өңнүү садыпкан (2 Хаан. 16:23—17:2; Ыд. ыр. 54:13—15). Давид Ырлар номунга сеткилиниң аарышкызын база Иеговага чайгылыш чок бүзүрелин чаңгыс удаа эвес илереткен (Ыд. ыр. 37:6—11; 93:17—19).

¹³ Бир ыр күүседикчизи каржы кижилерге адааргап эгелээн. Ол дээрге Бурганның ыдыктыг өргээзинге бараалгап чораан Асаф левиттиң салгалы бооп чадавас. Шын эвес бодалдарга алыскаш, ол өөрүшкүзүн чидирип, аас-кежиктиг эвес апарган. Бурганның йөрээлдеринге безин ол өөрүвестээн (Ыд. ыр. 72:2—5, 7, 12—14, 16, 17, 21).

14, 15. Көргенивис үш чижек бисти чүү чүвеге өөредип турарыл?

¹⁴ Ол үш бараалгакчыларның кайызы-даа Иеговадан дуза дилээн. Олар мөргүлүнге чүге ынчаар муңгарап турарын ажыы-биле чугаалап, дүвүрелдерин Бурганга тө каап берип, Ооң өргээзинче баарын соксатпааннар (1 Хаан. 1:9, 10; Ыд. ыр. 54:23; 72:17; 121:1).

¹⁵ Иегова оларның кижи бүрүзүн кээргеп,  мөргүлүнге харыылаан. Аннаның сагыш-сеткили оожургаан (1 Хаан. 1:18). «Чөптүг-шынныг кижиниң таваржыр айыылы хөй-даа болза, Дээрги-Чаяакчы ону оларның шуптузундан камгалаар» — деп, Давид бижээн (Ыд. ыр. 33:20). А ыр күүседикчизи, Иегова ону чылыг-чымчаа-биле эдип-чазаарга, Бурган ону холундан чедип алган кылдыр миннип турган. «Меңээ — Бурганче чоокшулаары ачылыг. Дээрги-Бурган-Чаяакчыны хоргадалым кылып алдым» — деп, ол бижээн (Ыд. ыр. 72:23, 24, 28). Ол чижектер бисти чүү чүвеге өөредип турар? Үе-үе болгаш, чуртталгавыска берге үелер база туруп болур. Ынчан Иеговага мөргүп, Аңаа дыңнангыр бооп, бараалгакчыларынга Ооң канчаар дузалаанын боданыр болзувусса, шупту бергелерни ажып эртип шыдаар бис (Ыд. ыр. 142:1, 4—8).

16, 17. а) Өске улустан чүге аңгыланган херээ чок? б) Бисти чүү күш киирип болурул?

¹⁶ Көргенивис үш чижекте база бир чугула кичээл бар: Иеговадан болгаш Ооң чонундан аңгыланып болбас (У. ч. 18:1). Ашаа кааптарга, дыка ундараан Нэнси дээр угбавыс мынча дээн: «Дыка хөй хонуктар дургузунда кымны-даа көөр, кым-биле-даа чугаалажыр күзелим чок турган. Улустан аңгыланган тудум, муңгараарым дам барган».  Нэнси бергелерге таварышкан улуска дузалаар аргаларны дилеп эгелээрге, шупту чүве өскерли берген. «Улус мээң-биле сагышсыралдарын үлежирге, дыңнаар турган мен. Өске улус дээш сагыш човаарымга, бодумну ынча дыка кээргевес апарганымны эскерген мен» — деп, угбавыс үлешкен.

¹⁷ Хуралдарывыс бисти күш киирип болур. Аңаа келгенивис-биле Иеговага бисти аргалаар база дузалаар немелде арганы берип турар бис (Ыд. ыр. 85:17). Хурал залынга Бурган ыдыктыг сүлдези, Бодунуң Сөзү болгаш бараалгакчылары таварыштыр бисти быжыктырып турар. Ужуражылгаларывыска бот-боттарывысты удур-дедир деткижер аргалыг бис (Рим. 1:11, 12). София дээр угбавыс чугаалаан: «Шупту бергелерни ажып эртеринге меңээ Иегова болгаш ха-дуңма дузалаан. Ол үеде меңээ христиан чыыштар улуг дузалыг болган. Хөй суртаалдап, чыыштың ажыл-херээнге хөй киришкен тудум, сагышсыралдарымны болгаш бергелеримни ажып эртери чиик апаар деп билдим».

18. Ундарал болгаш чөгениишкин-биле демисежиринге Иегова канчаар дузалап турарыл?

¹⁸ Сагыш-сеткилиңер ундараан болза, Иегова бисти бергелерден келир үеде адырарын аазаанындан аңгыда, амгы үеде бергелерни ажып эртеринге дузалап турар деп утпас болза эки. Ундарал болгаш чөгениишкин-биле демисежир күзелди болгаш күштү Ол биске берип турар (Флп. 2:13).

19. Римчилерге 8:37—39-та сөстер бисти чүү чүвеге бүзүредип турарыл?

¹⁹ Номчуптуңар: Римчилерге 8:37—39. Павел элчинниң сөстеринден алырга, чүү-даа «Бурганның... ынакшылындан бисти чара кирип шыдавас». А бергелерге таваржып чоруур акы-угбаларны канчаар деткип болурул? Дараазында статьяга стресске таварышкан акы-угбаларга кээргээчел хамаарылганы көргүзерде болгаш деткиирде Иегованың үлегерин канчаар эдерип болурун көөр бис.