1. Кандыг кижини бүзүрелдиг дээрил?

 БҮЗҮРЕЛДИГ кижи сөзүнге ээ база кезээде шынын чугаалаар (Ыд. ыр. 14:4). Ындыг кижиге идегеп болур. Чыышта акы-угбалар бисти бүзүрелге төлептиг кижи кылдыр көөрүн күзээр бис. Ону канчаар чаалап ап болур?

2. Бүзүрелдиг кижи болур дизе, чүнү канчаарыл?

² Биске бүзүрээр кылдыр улусту албадап шыдавас бис. Бүзүрелди чаалап алыр херек. Бүзүрел акша ышкаш, ону ажылдап алыры берге, а чидирери белен. Иегова кымдан-даа артык бистиң бүзүреливиске төлептиг. Ол биске Аңаа чигзиниптер хире чылдагаан черле көргүспээн, чүге дизе «Ооң кандыг-даа ажыл-херээ ылап шынныг» (Ыд. ыр. 32:4). Бурган бистиң Аңаа дөмей боорувусту күзеп турар (Эф. 5:1). Иеговадан үлегер ап, бодунуң бүзүрелдиин бадыткаан бараалгакчыларны ам сактып кээлиңер. Ол ышкаш бүзүрелдиг кижи болурунга дузалаар беш шынарны сайгарар бис.

3, 4. Даниил медээчи бүзүрелге төлептиин канчаар көргүскен база бодувуска кандыг айтырыглар салыр болзувусса эки?

³ Даниил медээчи — бүзүрелдиг кижиниң чараш үлегер-чижээ. Ол Вавилонга кулданыгже алгаш барган улустуң аразынга турган. Удатпаанда ол аңаа бүзүрелге төлептиин көргүскен. Кажан ол Иегованың дузазы-биле Навуходоносор хаанның дүштерин тайылбырлаптарга, улус аңаа оон-даа бүзүреп эгелээн. Бир катап Даниил Иегованың  хаанга чүүлзүнмейн турарын чугаалаар ужурга таварышкан. Ийе, ол чүүл хаанның сеткилинге кирбес турган. Навуходоносор ажыныычал боорга, аңаа ону чугаалаарынга дидим чорук херек турган (Дан. 2:12; 4:20—22, 25). Хөй чылдар эрткенде, Даниил база катап бүзүрелге төлептиин көргүскен. Ол Вавилоннуң ордузунуң ханазынга кайгамчыктыг арга-биле тыптып келген бижиктиң утказын тайылбырлаан (Дан. 5:5, 25—29). А сөөлүнде Дарий хаан болгаш ооң дүжүметтери «Даниил бүгү чүвени шынчызы-биле кылыр болгаш, ооң мегези-даа, частырыы-даа чок» база ол өскелерден ылгалып турар деп билип каан (Дан. 6:3, 4). Ынчап кээрге, дүрзү-бурганнарга чүдүүр чагырыкчылар безин Даниилге бүзүреп турган.

⁴ Даниилдиң чижээн боданып тура, бодувуска мындыг айтырыгларны салып болур бис: «Иегованың Херечизи эвес улус аразында кандыг ат-сураглыг мен? Хүлээлгелеримни канчаар күүседип турар мен база меңээ бүзүреп болур бе?» Бо айтырыгларны чүге салыр болза эки? Чүге дизе бүзүрелдиг чоруувус-биле Иегованы алдаржыдып турар бис.

5. Бүзүрелдиг кижиниң ат-сураан чедип алырынга Ананияга чүү дузалаан?

⁵ Б. э. чедир 455 чылда Неемия чагырыкчы Иерусалимниң ханаларын катап тургускан. Соонда ол хоорай дээш сагыш човап болур бүзүрелдиг улус дилеп эгелээн. Неемия оларның бирээзи кылдыр шивээниң даргазы Ананияны шилип алган. Ооң дугайында Библияда мынча дээн: «Анания —  ак сеткилдиг база өске хөй улуска бодаарга, Бургандан коргар кижи» (Неем. 7:2). Кандыг-даа даалга бээрге, Анания аңаа харыысалгалыг турган, чүге дээрге ол Иеговага ынак база Ону муңгарадырындан коргар чораан. Бо шынарлар Бурганга бараалгалывыска бүзүрелдиг кижи болурунга дузалаар.

6. Павел элчинге Тихик бүзүрелдиг эш турган деп чүге чугаалап болур?

⁶ Тихикти база сактып кээлиңер. Ол Павел элчинниң бүзүрелдиг эжи чораан. Павелди Римге бажыңдан үнмес кылдыр хоругдап каан үеде ол Тихикке бүзүреп болур деп билир турган. Ону Павел «Дээрги-Чаяакчының шынчы бараан болукчузу» дээн (Эф. 6:21, 22). Павел Эфесте болгаш Колоссыда христианнарга чагааны дамчыдар кылдыр Тихикке бергеш, оларны сорук киирип, деткиирин база дилээн. Бөгүн база чыышта, Тихик ышкаш, бистиң Бурган-биле хамаарылгавыс дээш сагыш човап чоруур акыларывыс хөй (Кол. 4:7—9).

7. Хуралдың удуртукчуларындан болгаш дузалакчыларындан бүзүрелдиг болурунга хамаарыштыр чүнү өөренип ап болур силер?

⁷ Бис хуралдың бүзүрелдиг дузалакчыларын болгаш удуртукчуларын үнелээр бис. Даниил, Анания, Тихик дег, олар хүлээлгелеринге шыңгыы хамаарылгалыг. Чижээ, ажыл хүннеринде боор ужуражылгаларда чедип келгеш, бүдүн программа шупту пунктулары-биле эртер деп бичии-даа чигзинмес бис. Оон ыңай акы-угбаларывыс чыышта даалгаларын белеткенип алгаш, күүседирге, оларны удуртукчулар мактап турар. Илеткел болбайн баар деп чүүл турбас болгаш, Библия өөренип турар улузувусту чалаарындан кортпас бис. Оон аңгыда, суртаалдаар дептерлеривис албан турар деп билир бис. Бүзүрелдиг акылар бис дээш сагыш човап турар боорга, дыка амыраар бис. Ынчангаш олар дээш, Иеговага улуу-биле өөрүп четтирер-дир бис! А бистиң дугайывыста чүнү чугаалап болур? Бүзүрелге төлептиивисти канчаар көргүзерил?

8. Өске улустуң чуртталгазын сонуургап тургаш, чүнүң дугайында утпас болзувусса эки? (Чугаалар 11:13).

⁸ Бис чыышта акы-угбаларывыска ынак болгаш, оларның кайы хире чоруп турарын сонуургаар бис. Ынчалза-даа оларның хууда чуртталгазын хүндүлээр болзувусса эки. Бирги векте чыышта чамдык христианнар «хоп-чип... дажып, киришпеске киржип, чугаалавас ужурлуг чүвезин чугаалап» турган (1 Тим. 5:13). Бис ындыг багай ат-сураглыг болуксавас бис. Ынчаарга бир кижи биске «кымга-даа чугаалавас сен» дээш, чажыдын чугаалаан болза канчаарыл? Чижээ, бир угбавыс аарыының азы берге байдалының дугайында кымга-даа ыыттавас сен дээш, чугаалап берген дижик. Ооң ол күзелин хүндүлээр болза эки b. (Номчуптуңар: Чугаалар 11:13.) Ам кандыг байдалдарда чажыттарны өске улуска ажытпазын көрүптээлиңер.

9. Өг-бүлениң кежигүн бүрүзү бүзүрелге төлептиин канчаар көргүзүп болур?

⁹ Өг-бүлеге. Өг-бүле бүрүзү улуска чугаалавас чажыттарлыг боор. Чижээ, кадайының бир чаңы бар дижик, ашаа ол чаңны каттырынчыг деп көөр. Ашаа кадайын өске улус мурнунга эпчоксундурбас дээш, ооң дугайында чугаалавас. Чүге дизе ол аңаа  ынак болгаш, ону хомудадыксавас (Эф. 5:33). Элээдилер улус оларны хүндүлезин деп күзээр. Ада-иези ону билип, ажы-төлүнүң частырыгларын улуска чугаалап, куду көрбес болза эки (Кол. 3:21). Оон аңгыда, ажы-төл улус мурнунга өг-бүлезин эпчок черге салбас дээш, чүнү чугаалаар-чугаалавазын база билир боор ужурлуг (Ы. х. к. 5:16). Кежигүн бүрүзү өг-бүлезиниң чажыттарын өске улуска таратпас болза, өг-бүле оон-даа тайбың, быжыг апаар.

10. Ёзулуг өңнүк кандыг боор ужурлуг? (Чугаалар 17:17).

¹⁰ Эш-өөр-биле. Хөй кезиивис сагыш-сеткилин чоок эжинге ажыдыксаар. Ынчалза-даа биске чажыдывысты үндүр чугаалаары чамдыкта берге. А бир эвес эживис ону өске кижиге чугаалапкан деп билип каар болзувусса, ол биске дыка аар согуг болур. Ынчангаш аксын тудуп билир эштеривисти дыка-ла үнелээр-дир бис! (Номчуптуңар: Чугаалар 17:17.)

11. а) Удуртукчуларга болгаш оларның кадайларынга чүге бүзүреп болур бис? б) Өг-бүлезинге чажыт информацияны ажытпас удуртукчулардан чүнү өөренип ап болур бис? (Чурукту көрүңер.)

¹¹ Чыышта акы-угбалар-биле. Чажыттарны таратпас хуралдың удуртукчулары акы-угбаларга «хаттан хоргадаар чер, шуургандан чаглак[-биле]» дөмей (Иса. 32:2). Биске оларның-биле чугаалажыры белен, чүге дээрге оларга кандыг-даа чажытты ажыдып бээрге, олар ону кымга-даа чугаалавас деп билир бис. Бис олардан чажыт информацияны билип алыр дээш, ээрешпес бис. Удуртукчуларның кадайлары олардан улустуң чажыттарын билип алыр дээш, айтыртынмас боорга, оларга өөрүп четтирер-дир бис. А удуртукчулар акы-угбаларның чажыттарын кадайларынга чугаалаваска, ону үнелээр бис. Бир удуртукчу акыйның кадайы мынча дээн: «Мээң ашаам дуза хереглеп турар акы-угбаларның чажыттарын меңээ ажытпас боорга, өөрүп четтирер-дир мен. Ооң кым-биле чугаалашканын безин  билбес боор чордум. Ашаам меңээ херек чок информацияны чүдүрбеске, дыка өөрүүр мен. Ооң ачызында акы-угбалар-биле хостуг чугаалажып болур мен. Оон аңгыда, кады чурттаан эжимге дүвүрелдеримни болгаш бергелеримни ажыдып бээримге, ол ону кымга-даа чугаалавас деп билир мен». Ийе, улус бисти бүзүрелге төлептиг кылдыр санаарын күзээр бис. Аңаа биске кандыг шынарлар дузалаар? Оларның бежин көрүптээлиңер.

12. Ынакшыл — бүзүрелдиң үндезини деп чүге чугаалап болур?

¹² Ынакшыл — бүзүрелдиң үндезини-дир. Иеговага болгаш чанында кижиге ынакшыл дээрге ийи эң-не чугула айтыышкын-дыр деп, Иисус Христос чугаалаан (Мф. 22:37—39). Иеговага ынак болзувусса, Ол ышкаш, бүзүрелдиг болур дээш кызар бис. А акы-угбаларга ынак болзувусса, оларның чажыттарын таратпас бис. Бис оларны ыяттырып, эпчоксундуруп азы оларга аарышкыны канчап-даа чедириксевес бис (Ин. 15:12).

13. Биче сеткил бүзүрелдиг болурунга биске канчаар дузалаар?

¹³ Биче сеткил — бүзүрелдиг болурунга дузалаар база бир шынар. Биче сеткилдиг кижи чаа медээлерни билип алгаш, өскелерни кайгадыр дээш, ону чугаалап маңнап турбас (Флп. 2:3). Оон ыңай ол кончуг кижи бооп, чажыт информацияны билир мен деп ойзу аарак өскелерге чугаалавас. Бис биче сеткилдиг болзувусса, библейжи темаларның дугайында чугаалажып тургаш, Библияда болгаш аңаа үндезилээн дептерлерде биживээн даап бодаашкыннарны таратпас бис.

14. Бүзүрелдиг кижи болурунга бодамчалыг чорук канчаар дузалаар?

¹⁴ Бодамчалыг чорук христиан кижиге «ыыттавас-даа үе турар, чугаалаар-даа үе турар» деп сагындырар (Эккл. 3:7). Мындыг үлегер домак бар: «Эки сөзүн эътке сатпас, чажыт сөзүн чагга сатпас». Ынчангаш Чугаалар 11:12-де: «А угаанныг кижи ыыттавайн эрттириптер» дээни кайгамчык эвес. Ам бир хуралдың дуржулгалыг удуртукчузунуң чижээн көрүптээлиңер. Ону Буян деп аалыңар. Ону аңгы-аңгы чыыштарда нарын айтырыгларны шиитпирлээринге дузалаар кылдыр, бо-ла дилээр. Ооң-биле кады удуртукчулар чөвүлелинде бараалгап чоруур акывыс мынча дээн: «Ол өске чыыштарның чажыт информациязын кажан-даа чугаалавас». Буян бодамчалыг чоруунуң ачызында бодунуң чыыжында удуртукчуларның хүндүткелин чаалап алган. Удуртукчулар чөвүлелинге сайгарган айтырыглар оон дашкаар кайнаар-даа үнмес деп билир болгаш, акылар Буянга бүзүрээр.

15. Шынчы чорук бүзүрелди чаалап алырынга канчаар дузалаар? Чижекти чугаалаңар.

¹⁵ Шынчы чорук — бүзүрелдиң база бир кезээ-дир. Шынчы кижиге бичии-даа чигзинмес бис, чүге дээрге ол кажан-даа мегелевес (Эф. 4:25; Евр. 13:18). Мындыг байдалды көрүптээлиңер. Силерге чыышка даалга берген дижик. Ону канчаар күүседип алганыңарны база чүнү экижидип болурун айтып бээр кылдыр, кымны дилээр силер? Дыңнаксаан чүүлүңерни чугаалаар кижини бе азы шынын чугаалаар кижини бе? Харыызы билдингир. Библияда: «Ажыы-биле сойгалаар кижи бүдүү ынак эжиңден дээре. Ынак эжиң ак сеткилдиинден сени балыглаар» — дээн (У. ч.  27:5, 6). Эживистиң ажыы-биле чугаалаан сүмези сеткиливиске кирбес-даа болза, ол түңнелинде ажыктыг боор.

16. Бодун туттунуп билири кайы хире чугула? (Чугаалар 10:19).

¹⁶ Улустуң бүзүрелин чаалап алыр дизе, бодун туттунуп билири чугула. Өскелерниң чажыдын чугаалаар деп баарывыска, аксывысты тыртарынга ол дузалаар. (Номчуптуңар: Чугаалар 10:19.) Социал четкилерни ажыглап турувуста, бодун туттунары ылаңгыя берге. Бир эвес кичээнгейлиг болбас болзувусса, кандыг-бир чажыт информацияны билбейн, хөй санныг улуска тарадып болур бис. Информация интернетче кире бээр болза, ону улаштыр канчаар ажыглаары бистен хамаарышпас. Кым билир, ооң кымга кандыг хора чедирип болурун. Оон ыңай кандыг байдалда аксывысты тыртар ужурлуг бис? Удурланыкчыларывыс акы-угбаларга хора чедирер дээш, бистен информация уштуп аар дээш, кызып турда. Чижээ, ажыл-чорудулгавысты хоруп каан азы кызыгаарлап каан чуртта чурттап турар болзувусса, чок болза, бисти шагдаалар байысаап турда. Бо болгаш өске-даа таварылгаларда «дылым тыртып ап чорууйн» дээн ыр күүседикчизиниң үлегерин эдерээлиңер (Ыд. ыр. 38:2). Ынчап кээрге, өг-бүлевиске, эш-өөрүвүс-биле, чыышта акы-угбалар-биле база кым-биле-даа болза, кезээде бүзүрелдиг боор болзувусса эки. А бүзүрелдиг болур дизе, бодун туттунар херек.

17. Чыышка бүзүрел тергиидээр кылдыр, чүнү кылып болур бис?

¹⁷ Өг-бүлезинче бисти хаара тудуп алганы дээш, Иеговага өөрүп четтирер-дир бис. Ында ынакшыл болгаш бүзүрел тергиидеп турар. Бис шуптувус бүзүрелдиг боор дээш, үргүлчү күжениишкиннер үндүрер болзувусса эки. Кажан кижи бүрүзү ынакшылды, биче сеткилди, шынчы болгаш бодамчалыг чорукту көргүзүп, бодун туттунар болза, чыышта шупту улус бот-боттарынга бүзүрээр боор. Ынчангаш дээрде Бурганывыс Иегованы өттүнүп, бүзүрелге төлептиивисти бүгү чуртталгавыс-биле көргүзээлиңер.