1, 2. Иисусту шаажылаан хүнүнде чүү болган?

 ГОЛГОФА. Бистиң эраның 33 чыл, нисан айның 14-кү хүнү. Ол хүн Иисусту, кем буруу чок кижини, нүгүлдеп буруудаткан. Ону кыжырып, эттеп-эриидээш, хилинчектенип өлзүн дээш, холдарын болгаш буттарын кадаг-биле өттүр шанчып, чагыга чыпшыр кадап каан. Тынары, чугааланыры аңаа дыка аарышкылыг турган. Ынчалза-даа ол дыка чугула чүүлдү чугаалаар ужурлуг турган.

² Матфей 17:5-те бижээни дег, Иегова бисти Ооң Оглунга дыңнангыр болурувусту күзеп турар. Хилинчектиң чагызынга Иисустуң чугаалаан сөстерин «дыңнааш», оон чүнү өөренип ап болурувусту боданып көрээлиңер.

3. «Ачай! Оларны өршээ» деп мөргүп тура, Иисус кымның дугайында чугаалаан чадавас?

³ Иисус чүү дээнил? «Ачай! Оларны өршээ, чүнү кылып турарын билбес улус-тур» — деп, Иисус чагыга тургаш, мөргүп турган (Лк. 23:33, 34). Ол кымнарның дугайында чугаалааныл? Иисус мында ону чагыга чыпшыр кадап каан римчи дайынчыларның дугайында чугаалаан чадавас. Олар херек кырында ооң кым турганын билбес турган. Ол ышкаш ооң өлүрүн күзеп турган, ынчалза-даа соонда аңаа бүзүрей берген улустуң дугайында Иисус чугаалаан чадавас (Аж.-ч. 2:36—38). Иисус чөптүг эвес хамаарылганы көргеш-даа, удур хорадап, ооң өлүмүн күзеп турган улусту шиитпээн (1 Пет. 2:23). Харын-даа Иеговадан оларны өршээр кылдыр ол дилеп турган.

4. Иисус дайзыннарын белени-биле өршээп турган. Оон чүнү өөренип ап болур бис?

 ⁴ Иисустуң сөстеринден чүнү өөренип ап болур бис? Кижилерни белени-биле өршээп турган Иисусту өттүнер болзувусса эки (Кол. 3:13). Чамдык улус, оларның санында төрелдеривис, бистиң үзел-бодалдарывысты чедир билбейн турар болгаш, Иеговага бараалгавас кылдыр биске шаптараазыннар тургузуп болур. Олар бистиң дугайывыста меге чүүл тарадып, улус мурнунга куду көрүп, ном-дептерлеривисти узуткап, безин биске кыжанып болур. Оларга хорадаарының орнунга, оларның чүрээ ажыттынып кээп, алыс шынны кажан-бир хүлээп алыр кылдыр, Иеговадан дилээр болзувусса эки (Мф. 5:44, 45). Ылаңгыя улус биске чөптүг эвес хамаарылга көргүзерге, өршээри мырыңай берге бооп болур. Ынчалза-даа оларга хомудал шыгжап, хорадаар болзувусса, бодувуска-ла хораны чедирер бис. Бир угбавыс мынча дээн: «Бир кижини өршээп тура, хомудалды олчаан уттуптар дээш кызар мен. Ол дээрге аңаа базындырып, ооң шын эвес херектерин деткип турар мен дивээни ол» (Ыд. ыр. 36:8). Сагыш-сеткиливиске чиик болур кылдыр, бисти хомудаткан кижини өршээп турар бис (Эф. 4:31, 32).

5. Ооң-биле кады шииттирген дээрбечилерниң бирээзинге Иисус чүнү аазаан база чүге?

⁵ Иисус чүү дээнил? Иисус-биле кады шаажылаттырган ийи дээрбечи баштай ону бак сөглеп турган (Мф. 27:44). Ынчалза-даа соонда оларның бирээзи орталанып, Иисус «багай чүнү-даа кылбаан» деп билип каан (Лк. 23:40, 41). Оон ыңай ол Иисусту Камгалакчы кылдыр хүлээп: «Иисус, хаан болуп чагырып келгеш, мени база сактып кээп көрүңерем» — дээн (Лк. 23:42). Оон алырга, Иисус дирлип келгеш, кажан-бир хаан апаар деп дээрбечи быжыг бүзүреп турган! Иисус аңаа мынча деп харыылаан: «Бөгүн алыс шынны сеңээ чугаалап тур мен: мээң-биле кады [Чагыргага эвес, а] дываажаңга турар сен» (Лк. 23:43, Чаа делегейниң очулгазы). Эскерип көрүңер даан, Иисус ол кижиге хууда аазаашкын берип, «сеңээ чугаалап тур мен», «мээң-биле кады дываажаңга турар сен» дээн. Адазының элбек энерелин билир болгаш, Иисус чанынга турган дээрбечиге идегелдиг сөстерни чугаалаан (Ыд. ыр. 102:8).

6. Иисустуң дээрбечиге чугаалаан сөстеринден чүнү өөренип болур бис?

⁶ Иисустуң сөстеринден чүнү өөренип ап болур бис? Иисус Адазын долузу-биле өттүнүп чораан (Евр. 1:3). Иегова база биске энерелин көргүзүп, бисти өршээринге белен. Ынчалза-даа Ооң өршээлин алыр дизивиссе, кылып чораан частырыгларывыс дээш хараадап, Иисустуң берген өргүлүнүң ачызында Иегова бисти өршээптер деп бүзүрээр болзувусса эки (1 Ин. 1:7). А бир эвес Иегова силерниң кылып чораан бачыттарыңарны өршээвес деп бодап чоруур болзуңарза, дээрбечиниң чижээн сактып келиңер. Ол кыска үе дургузунда безин бүзүрелин көргүзерге, Иисус аңаа энерелдиг хамаарылгалыг болган. Ындыг болганда, Иегова Ооң айтыышкыннарын кызып күүседип турар шынчы бараалгакчыларынга оон-даа артык элбек энерелдиг! (Ыд. ыр. 50:3; 1 Ин. 2:1, 2).

7. Иисус Мария биле Иоаннга чүнү чугаалаан база чүге? (Иоанн 19:26, 27).

⁷ Иисус чүү дээнил? (Номчуптуңар: Иоанн 19:26, 27.) Дулгуяк апарган авазы  дээш Иисустуң сагыжы аарып турган. Ооң кады төрээн дуңмалары авазын ашкарып-чемгерип болур турган-даа болза, ол үеде олар ооң өөреникчилери турбаан. Ынчаарга Марияның Иегова-биле хамаарылгазының дугайында олар сагыш човап шыдавас турган. А Иоанн элчин Иисустуң чоок өңнүктериниң бирээзи чораан. Бурганның күзел-соруун күүседип чоруур шынчы улус Иисуска өг-бүлези-биле дөмей турган (Мф. 12:46—50). Ынчангаш Иоанн Марияның Иегова-биле хамаарылгазының дугайында сагыш човап шыдаар деп, Иисус чигзинмейн турган. Ол авазынга: «Силерниң оглуңар бо-дур авай!», а Иоаннга: «Сээң аваң бо-дур!» — дээн. Ол үеден тура Иоанн Марияның  төрээн оглу дег, ол дээш сагыш човап эгелээн. Доруктуруп өстүрүп кааш, өлүрүнге чедир чанынга турган авазынга Иисус кайы хире улуг ынакшылды көргүскен-дир!

8. Иисустуң Марияга болгаш Иоаннга чугаалаан сөстеринден чүнү өөренип ап болур бис?

⁸ Иисустуң сөстеринден чүнү өөренип ап болур бис? Чыышта ха-дуңмавыс-биле хамаарылгавыс өг-бүлевистиң кежигүннеринден артык чоок бооп болур. Иеговага бараалгаарывыска чоок улузувус биске удурланып, безин чадаарда харылзашпайн барып болур. Ынчалза-даа Иегова-биле болгаш Ооң организациязы-биле сырый харылзаалыг боор болзувусса, чидирген чүүлүвүстүң орнунга «чүс катап хөйнү» алыр бис деп, Иисус аазаан. Шынап-ла, Бурганның чонунуң аразындан биске ынак «ажы-төлдү» болгаш «ада-иени» тып ап болур бис (Мк. 10:29, 30). Бисти бүзүрел болгаш ынакшыл каттыштырып турар. Ону бодап келгеш, чүнү миннир-дир силер? (Кол. 3:14; 1 Пет. 2:17).

9. Иисустуң сөстеринден чүнү билип ап турар бис? (Матфей 27:46).

⁹ Иисус чүү дээнил? Ол өлүрүнүң бетинде: «Мээң Бурганым, Мээң Бурганым, чүү дээш Мени кааптың?» — деп ыыткыр алгырыпкан (Мф. 27:46). Иисус чүге ол сөстерни чугаалааныл? Библияда ооң тайылбыры чок, ынчалза-даа оон үш түңнелди үндүрүп болур бис. Бирээде, Иисус Ырлар 21:2-де b өттүр билген медеглелди күүсеткен. Ийиде, Иегова Иисусту айыылдан камгалаваан деп, ооң сөстеринден көскү (Иов 1:10). Иисус чаңгыс-даа кижиниң таварышпааны, эң-не берге шенелделерге шынчызын көргүссүн дээш, Иегова ону дайзыннарның холунче хүлээдипкен. Иисус ону дыка эки билип турган. Үште, Иисустуң сөстери ону кандыг-даа кем-херек үүлгетпээн, актыг кижи деп бадыткаан.

10. Иисустуң Иеговага чугаалаан сөстеринден чүнү өөренип ап болур бис?

¹⁰ Иисустуң сөстеринден чүнү өөренип ап болур бис? Бирээде, Иегова бистен шупту бергелерни чайладыр деп бодавас болзувусса эки. Иисус бүгү шенелделерни туруштуг ажып эрткен. Бис база, Иеговага шынчы артар дээш, амы-тынывысты безин чидиреринге белен боор ужурлуг бис (Мф. 16:24, 25). Чигзиниг чок, Иегова бистиң күш чедер шаавыстан ажа бээр шенелделерни эртерин чөпшээревес (1 Кор. 10:13). Ийиде, улус бисти, Иисусту дег, чөптүг эвес аажылап болур (1 Пет. 2:19, 20). Олар бисти багай чүве кылган дээш эвес, а алыс шынның дугайында херечилеп, бо делегейден эвес боорувуска, биске удурланып турар (Ин. 17:14; 1 Пет. 4:15, 16). Иегова ооң хилинчектенирин чүге чөпшээрээнин Иисус эки билир турган. Ынчалза-даа Бурганның чамдык бараалгакчылары: «Мээң хөй бергелерге таваржырымны Иегова чүге чөпшээреп турар?» деп айтырып болур (Авв. 1:3). Бурганывыс Иегова энерелдиг болгаш шыдамык, ынчангаш Ол: «Бо-даа бүзүрели чедишпес улус-тур» деп бодавас. Харын-даа оларга аргалал херек деп, Ол билип турар (2 Кор. 1:3, 4).

11. Иисус Иоанн 19:28-те сөстерни чүге чугаалаан?

¹¹ Иисус чүү дээнил? (Номчуптуңар: Иоанн 19:28.) Иисус: «Суксаарымны!» дээни-биле Ырлар 21:16-да: «Өрттедип турар  дой саваның суу дег, күш-шыдалым соглуп кагды, өгүмге дылым чыпшына берди» деп өттүр билген медеглелди күүсеткен. Эттедип-соктурган соонда, Иисустуң шаг-шинээ төнерге, ол суксап калган чадавас. Ынчангаш ол кагып-суксааш, дуза дилээн.

12. Иисустуң: «Суксаарымны!» дээн сөстеринден чүнү өөренип алыр бис?

¹² Иисустуң сөстеринден чүнү өөренип ап болур бис? Чүгле кошкак улус дуза дилээр деп, Иисус бодавайн чораан. Бис база ол ышкаш боор ужурлуг бис. Биске бир-ле чүве херек апарганда, колдуунда, өскелерден дуза дилевейн, боттарывыс кылып аар бис. Ынчалза-даа силерге дуза херек болза, ону өскелерден дилээрин эпчоксунмаңар. Чижээ, кадыыңар багай азы назылай берген болзуңарза, силерни эмчиже азы садыгже машиназы-биле чедирер кылдыр, чыышта бир кижини чүге дилеп болбас деп? А бир эвес ундарап турар болзуңарза, удуртукчулардан азы өске-даа акы-угбалардан деткимчени дилеңер (У. ч. 12:25). Акы-угбаларывыс биске ынак база дуза кадарынга кезээде белен деп утпаңар (У. ч. 17:17). Ынчалза-даа олар бистиң бодалдарывысты өттүр көрүп шыдавас, ынчангаш кандыг бергеге таварышканыңарны чугаалап бериңер.

13. Иисустуң төнчүзүнге чедир шынчы артканының ачызында чүү болдунган?

¹³ Иисус чүү дээнил? Нисан 14-те, хүндүскүнүң үш шак үезинде Иисус: «Боттаны берди!» — деп алгырыпкан (Ин. 19:30). Иисус өлүрүнүң мурнунда Адазының дааскан бүгү чүвезин күүсеткенин билип турган. Бирээде, Эрликти мегечи деп база, ол канчаар-даа кызарга, тергиин кижи Бурганга шынчы артып шыдаар деп, Иисус бадыткаан. Ийиде, ол бодунуң амы-тынын төлевир кылдыр берген. Ооң ачызында бачыттыг улус Бурганның мурнунга чөптүг-шынныг болуп, мөңге чурттаар идегелдиг апарган. Үште, чүгле Иегова чагырар эргелиг деп бадыткааш, Иисус Адазының адын алдаржыткан.

14. Кижи хүннүң-не кандыг хөөннүг чурттаар болза эки? Тайылбырлаптыңар.

¹⁴ Иисустуң сөстеринден чүнү өөренип ап болур бис? Хүннүң-не Бурганга шынчы артар дээш, кызар болзувусса эки. Таңныыл суургазының Галаад Школазынга башкылап турган Максвелл Френд акывыстың сөстериниң дугайында боданып көрүңер. Ол делегей чергелиг шуулганга шынчы чоруктуң дугайында мынча дээн: «Бөгүн кылып шыдаар азы чугаалаптар хире чүүлдериңерни эртенги хүнче соңгаарлатпаңар. Чүге дизе даарта чүү болурун билбес болгай силер. Хүн бүрүде мөңге чурттаарынга төлептиг мен деп Иеговага көргүзер сөөлгү арга кылдыр чурттаңар». Ынчан амы-тыныңар айыыл кырынга келзе: «Ачай, Иегова, мен Сеңээ шынчы артар дээш, бүгү чүвени кылдым. Сээң ыдыктыг адыңны камгалап, чагырар эрге чүгле Сенде деп көргүзүп, Эрликти мегечи деп бадыткаан мен!» деп чугаалап болур силер.

15. Лука 23:46-дан алырга, Иисус чүү чүвеге чигзинмейн турган?

¹⁵ Иисус чүү дээнил? (Номчуптуңар: Лука 23:46.) Ооң келир үези бүрүнү-биле Иеговадан хамааржыр база Адазы ону кажан-даа утпас деп, Иисус бичии-даа чигзинмейн турган. Ынчангаш ол улуг бүзүрел-биле: «Ачай! Амы-тынымны Сээң холуңга  хүлээдип тур мен» — деп ыыткыр чугаалаан.

16. 15 харлыг Джошуаның төөгүзүнден чүнү өөренип алдыңар?

¹⁶ Иисустуң сөстеринден чүнү өөренип ап болур бис? Иегованың холунга амы-тыныңарны хүлээдиринге белен болуңар. Ону кылыр дизе, Иеговага долузу-биле ынаныр херек (У. ч. 3:5). 15 харлыында эмнеттинмес аарыгдан чок апарган, Джошуа деп Иегованың Херечизиниң чижээн көрээлиңер. Ол Бурганның хоойлу-дүрүмүнге таарышпас эмнээшкинден ойталаан. Өлүрүнүң мурнунда ол авазынга мынча дээн: «Мен Иегованың холунда мен. [...] ...Ол мени келир үеде диргизиптер деп бүзүрээр мен, авай. Иегова мээң Аңаа кайы хире ынаамны база сагыш-сеткилимни көрүп турар» c. Кижи бүрүзү бодундан айтырар болза эки: «Амы-тынымны камгалап алыр бе азы Иеговага шынчы артар мен бе деп шилилге тургустунуп кээр болза, канчаар мен? Бурган мени диргизиптер деп быжыг бүзүреп, амы-тынымны Аңаа хүлээдир мен бе?»

17, 18. Иисустуң сөөлгү сөстеринден чүнү өөренип алдыңар? (« Иисустуң сөөлгү сөстеринден чүнү өөренип ап болур бис?» деп көзенекти көрүңер.)

¹⁷ Иисустуң сөөлгү сөстериниң дугайында бодангаш, хөй ажыктыг чүүлдерге өөренип алган бис! Чижээ, өске улусту өршээри чугула база Иегова бисти өршээр дээрзинге чигзинмес ужурлуг бис. База кады бүзүрээн ха-дуңмавыс бисти деткип, кезээде дуза кадарынга белен. Иегова биске кандыг-даа шенелдени ажып эртеринге дузалаар деп, Иисустуң сөстери бисти бүзүредип турар. Оон ыңай Иеговага шынчывысты бадыткаар сөөлгү арга кылдыр хүн бүрүде чурттаар болзувусса эки база бистиң амы-тынывыс Иегованың бүзүрелдиг холунда деп Иисустуң сөстери көргүзүп турар.

¹⁸ Ийе, Иисустуң өлүрүнүң мурнунда чугаалаан сөстери биске дыка улуг ужур-уткалыг! Оларны кезээде сактып бодап, билип алган чүүлүвүстү амыдыралывыска ажыглаалыңар. Шак ынчаар Иеговага Ооң Оглун Иисусту дыңнап турарывысты көргүзер бис (Мф. 17:5).