1. Se a te atamai e mafai o fesoasoani mai ke fakaakoako tatou ki uiga o te Atua?

KO OTI ne tuku mai ne Ieova a te atamai ke malama‵lama tatou i tulaga o nisi tino. I nisi feitu, e mafai o fakaataata ne tatou se tulaga telā e seki fe‵paki aka loa mo tatou. (Faitau te Efeso 5:1, 2.) E mafai pefea o fakaaoga ne tatou a te meaalofa tenei mai te Atua i se auala poto? Kaia e ‵tau ei o fakaeteete i te fakaaogaga o te meaalofa tenei?

2. E pokotia pefea Ieova i ‵tou puapuaga?

² E mautinoa eiloa a te fia‵fia o tatou me ko oti ne folafola mai ne te Atua a te mauaga ne te kau fakaekegina a te ola e se mafai o mate i te lagi mo te ola se-gata-mai ne “nisi mamoe” fakamaoni a Iesu i te lalolagi nei. (Ioa. 10:16; 17:3; 1 Koli. 15:53) E tonu, ka se toe ai ne logo‵maega ka maua ne tino kolā e se mafai o ‵mate i te lagi io me e ola ki te se-gata-mai i te lalolagi nei, e pelā mo te masani i aso nei. E iloa ‵lei ne Ieova a ‵tou logo‵maega, me ne iloa foki ne ia a te auala ne logo‵mae ei a tino Isalaelu e pelā me ne pologa i Aikupito. E tonu, ne “faka‵sao eiloa ne ia latou mai i olotou puapuaga.” (Isa. 63:9) I te fia selau tausaga mai tua ifo, ne ma‵taku te kau Iutaia ona  ko ‵tekemaiga mai fili e uiga ki te ‵toe fakatuakaga o te faletapu, kae ne fai atu te Atua, penei: “So se tino e fakapakia ne ia se tino i a koutou, ko fakapakia ne ia te mea tafasili i te tāua i toku loto.” (Saka. 2:8) E pelā mo lagonaga atafai o se mātua ki tena pepe, e penā foki a lagonaga alofa o Ieova ki ana tino. (Isa. 49:15) I se tugāpati, e iloa ‵lei ne Ieova a tulaga o nisi tino, kae e tuku mai ne ia te atamai.—Sala. 103:13, 14.

3. Se a te mea e fakaasi mai me e uiga atafai a Iesu?

³ Ne lagona ne Iesu a te logo‵mae o nisi tino, ke oko foki ki a latou kolā ne fakafesagai atu ki tulaga kolā ne seki fepaki aka loa mo ia. E pelā me se fakaakoakoga, ne ‵nofo ma‵taku eiloa a tino ki takitaki lotu, kolā e fakaloiloi ne latou a tino kae fakaeke atu a amoga ‵mafa ki a latou fakatasi mo tulafono ne faite ne tāgata. (Mata. 23:4; Male. 7:1-5; Ioa. 7:13) Ne seki mataku io me ne fakaloiloigina a Iesu, kae e mafai o malamalama a ia i fakanofonofoga kolā ne seki fakafesagai eiloa a ia ki ei. Tela la, “i te laveaga ne ia o te vaitino, lagona ei ne ia tena alofa ki a latou me ko pa‵ka kae tuku tiaki latou e pelā me ne mamoe kolā e seai se lotou tino tausi.” (Mata. 9:36) E pelā mo tena Tamana, ne alofa kae uiga atafai a Iesu.—Sala. 103:8.

4. Ne pokotia pefea a Iesu i te laveaga ne ia a logo‵maega o nisi tino?

⁴ I te taimi ne lavea ei ne Iesu a tino e logo‵mae, ne gasuesue a ia o fakaasi atu te alofa ki a latou. Tela la, ne fakaata mai ne ia te alofa o tena Tamana i se auala ‵lei katoatoa. Mai tua o se malaga loa o talai, ne fakatoka a Iesu mo ana apositolo ke olo atu ki se koga tai ‵mao ke mafai o malō‵lo latou i ei. Kae ona ko tena alofa ki te vaitino kolā ne faka‵tali atu ki a ia, ne fakamāumāu eiloa ne Iesu te taimi “ke akoako atu ne ia a mea e uke ki a latou.”—Male. 6:30, 31, 34.

5, 6. Ke fakaakoako ki te alofa o te Atua, e ‵tau o pefea ‵tou faifaiga ki ‵tou tuakoi? Fakamatala mai. (Ke onoono ki te ata i te kamataga.)

⁵ E mafai o fakaakoako atu tatou ki te alofa o te Atua e auala i ‵tou faifaiga ki ‵tou tuakoi. Ke fai se fakatusaga: Mafaufau ki se talavou Kelisiano, telā ka fakaigoa ne tatou ki a Alan, e mafaufau a ia ki se taina matua telā ne faigata o faitau ona ko ana mata ko ma‵sei. Ne faigata foki ki a ia ke sasale māfai ko fano i te galuega talai mai fale ki fale. Ne masaua ne Alan a pati a Iesu, penei: “A mea katoa kolā e ma‵nako koutou ke fai atu ne tino ki a koutou, ke fai foki ne koutou ki a latou.” (Luka 6:31) Tela la, ne ‵sili ifo a Alan ki a ia eiloa, ‘Se a te mea e manako au ke fai mai ne tino ki a au?’ Ne tali ‵tonu mai a ia, ‘Au e manako ke ta‵fao tasi matou i te pōlo!’ A ko te taina matua ka se mafai o tafao i te pōlo, ne? E fakaasi mai i te fakamatalaga a Iesu me e ‵tau o ‵sili ifo tatou ki a tatou eiloa, penei, ‘Se a te mea e manako au ke fai mai ne oku tuakoi ki a au māfai ko tu atu au i se tulaga penā?’

⁶ A Alan e sē se tino matua, kae e isi sena atamai ke mafaufau a ia ki mea kolā ne seki fakafesagai eiloa mo ia. Ne kilokilo a ia ki te taina matua tenei kae fakalogologo ki a ia mo te manavase. Fakamuli loa, ne malamalama ei a Alan i te tulaga o se tino matua telā ko faigata ‵ki ke faitau te Tusi Tapu io me sasale atu i te galuega talai mai fale ki fale. I te taimi ne iloa ei ne Alan a mea e logo‵mae ei a te taina matua tenei, ne iloa ne ia te fesoasoani telā e manakogina, kae ne manako a ia o fesoasoani ki ei. E mafai foki o fai tatou penā. Ke fakaakoako atu ki te alofa o te Atua, e ‵tau o malamalama foki tatou i fakanofonofoga o ‵tou taina.—1 Koli. 12:26.

7. E mafai pefea o iloa ‵lei ne tatou a nisi tino ko te mea ke lagona foki ne tatou olotou logo‵maega?

⁷ E se faigofie faeloa ke malamalama i logo‵maega e fe‵paki mo nisi tino. E fe‵paki a nisi tino mo mea faiga‵ta kolā ne seki iloa aka loa ne tatou. Ne tofotofo a nisi tino i te  feitu faka-te-foitino ona ko pa‵kiaga, se masaki, io me ko te tulaga matua. A ko nisi tino e fa‵ki i fakalavelave i mea tau lagonaga ona ko te loto mafatia, te manavase, io me ko nisi ikuga o fakasauaga. Kae ko nisi kāiga e mavae‵vae i mea tau lotu io me taki tokotasi a mātua i ei. E fakafesagai a tino katoa mo nisi fakalavelave, kae e masani o aofia i ei se mea telā ne seki fakafesagai aka eiloa mo tatou. I vaegā tulaga penā, e mafai pefea o fakaakoako tatou ki te alofa o te Atua? Mai te fakalogologo faka‵lei ke oko ki te taimi ko malamalama ei tatou i lagonaga o nisi tino i nisi feitu. Ka fakaosofia tatou ne te mea tenei ke fakaakoako atu ki te alofa o Ieova mai te gasue‵sue e ‵tusa mo te manakoga. E kese‵kese a manakoga o tino taki tokotasi, kae e mafai o fakatoka ne tatou a fakamalosiga faka-te-agaga mo nisi fesoasoani aoga.—Faitau te Loma 12:15; 1 Petelu 3:8.

8. Se a te mea ne fesoasoani atu ki a Iesu ke fakaasi atu ne ia te loto alofa?

⁸ Ne fai mai te Tama a te Atua: “A te Atua Tafasili i te Maluga . . . e alofa ki tino kolā e galo i a latou te loto fakafetai, pelā foki mo tino ma‵sei.” (Luka 6:35) A te ‵tonuga loa, ne fakaakoako a Iesu ki te loto alofa o te Atua. Se a te mea ne fesoasoani atu ki a Iesu ke fai penā? Ne fai faka‵lei ne ia a tino i te auala alofa mai te mafaufau ki te auala e mafai ei o pokotia a lagonaga o tino taki tokotasi i ana pati mo ana faifaiga. E pelā me se fakaakoakoga, ne fanatu se fafine ki a Iesu telā ne lauiloa me se tino agasala, ne tagi kae ‵solo ne ia ana vae ki ana loimata. Ne malamalama a Iesu me i a ia ko salamo, kae ne iloa ne ia te lasi o tena loto mafatia māfai e se fakaasi atu ne ia te loto alofa ki tou fafine. I lō te fai penā, ne fakamālō kae fakamagalo ne ia tou fafine. I te taimi ne seki fiafia ei se Falesaio i te mea ne tupu, ne faipati atu foki a Iesu ki tou tagata mo te loto alofa.—Luka 7:36-48.

9. Se a te mea e mafai o fesoasoani mai ke fakaakoako atu tatou ki te loto alofa o te Atua? Taku mai se fakaakoakoga.

⁹ E mafai pefea o fakaakoako atu tatou ki te loto alofa o te Atua? Ne tusi mai te apositolo ko Paulo, penei: “Me i pologa a te Aliki e se ‵tau o kinau, kae e ‵tau o uiga filemu ki tino katoa.” (2 Timo. 2:24) A tino ‵poto e malamalama i te auala ke fakafesagai atu ki tulaga penei ko te mea ke ‵kalo keatea mai te fakalogo‵mae atu ki lagonaga o nisi tino. Mafaufau la ki te auala e mafai ei o fakaasi atu ne tatou te loto alofa i tulaga konei: I te galuega, e se fai faka‵lei ne te pule tena tiute. Ka ‵saga atu pefea tatou ki ei? Se taina telā fatoa sae mai ki se fakatasiga i se fia o masina. Ne a ‵tou pati ka fai atu ki a ia? I te galuega talai, e fai mai se tino penei, “Au ko tō fakalavelave ke faipati atu i te taimi nei.” E mata, ka mafai o kufaki tatou? I te fale, e mafai o ‵sili mai ‵tou avaga, “Kaia ne seki fai mai ne koe au palani mō te Aso Ono?” E mata, ka tali atu tatou i se auala loto alofa? Kafai e malama‵lama tatou i tulaga o nisi tino kae taumafai ke iloa te auala e mafai o pokotia latou i ‵tou pati, ko mafai ei o iloa ne tatou te auala ke faipati kae gasue‵sue tatou i auala kolā e fakaakoako atu ei tatou ki te loto alofa o Ieova.—Faitau te Faataoto 15:28.

10, 11. Se a te mea e mafai o fesoasoani mai ke fakaakoako tatou ki te poto o te Atua? Tuku mai se fakaakoakoga.

¹⁰ A te mafai ne tatou o fakaataata a mea kolā ne seki fakafesagai mo tatou e mafai foki o fesoasoani mai ke fakaakoako atu tatou ki te poto o Ieova kae ‵kilo atu ki ikuga o ‵tou faifaiga. A te poto se uiga fakavae e tasi o Ieova, kae kafai e manako a ia ke fai penā, e mafai o lavea ne ia a ikuga o filifiliga a tatou. E se maua ne tatou a te poto tenā, kae e ‵tau o mafaufau faka‵lei tatou ki te ikuga o mea kolā ka fai ne tatou. Ne fakata‵mala te kau Isalaelu o mafau‵fau ki ikuga mautinoa o te lotou sē faka‵logo ki te Atua. Faitalia a mea ‵lei ne fai ne te Atua mō latou, ne iloa ne Mose me ne fai eiloa ne latou a mea ma‵sei i te kilokiloga a Ieova. I tena faipatiga ki te fakapotopotoga kātoa o Isalaelu, ne fai atu  ne ia se pese e aofia ei a pati konei: “A Isalaelu se malo seai se mafaufau; e seai eiloa se poto i a latou. E se lavea ne latou te pogai ne taka‵vale ei latou; e se malamalama foki latou i te mea ne tupu.”—Teu. 31:29, 30; 32:28, 29.

¹¹ Ke fakaakoako atu ki te poto o te Atua, e ‵tau o mafaufau faka‵lei tatou io me fakaataata ne tatou a ikuga o ‵tou faifaiga. E pelā me se fakaakoakoga, kafai tatou e fai famau, e ‵tau o iloa ‵lei ne tatou te malosi o lagonaga fakatauavaga. Ke mo a eiloa ma fai ‵tou palani io me fai so se mea telā e mafai o fakamasei ne ia ‵tou fesokotakiga mo Ieova! I lō te fai penā, ke ola tatou e ‵tusa mo pati fakaosofia konei: “A tino ‵poto e lavea mao ne latou a fakalavelave, tela la, e faka‵mao keatea mai i ei, ka ko te tino sē mafaufau e fano tonu eiloa ki koga e ‵tupu ei fakalavelave, kae fakamuli ko salamō ei a ia.”—Faata. 22:3.

12. E mafai pefea o fakamasei tatou ne ‵tou mafaufauga?

¹² A te tino poto e iloa ne ia me i mea kolā e mafaufau a ia ki ei e mafai o fai pelā me se afi. E mafai o aoga ‵ki te afi māfai e fai faka‵lei, me e mafai o ‵tunu ei ‵tou mea‵kai. Kae kafai e se onoono faka‵lei ki te afi, e mafai loa o ‵ka kae ‵sunu ne ia se fale io me ko tino. I se auala tai ‵pau, a mafaufauga e aoga ‵ki māfai e fesoasoani mai ke fakaakoako atu tatou ki a Ieova. Kae e mafai o fakamataku māfai e faka‵fonu ne tatou ki manakoga ma‵sei. E pelā mo te mea tenei, kafai e fakamasani tatou ki te mafau‵fau ki faifaiga agasala, e mafai o iku atu ki te fai ne tatou a mea konā. E tonu, e mafai o ‵mate tatou i te feitu faka-te-agaga māfai e fagai faeloa ne tatou a ‵tou mafaufauga ki amioga ma‵sei!—Faitau te Iakopo 1:14, 15.

13. Se a te vaegā olaga ne fakaataata ne Eva i tena mafaufau?

¹³ Mafaufau la ki te auala ne ati aka ei ne te fafine muamua, ko Eva, se manakoga ke kai ki te fuagalakau telā ne fakatapu mai te “fuaga o te lakau telā e fai ne ia te tino ke iloa te lei mo te masei.” (Kene. 2:16, 17) Ne fai atu te gata ki a ia, penei: “A te mea tenā sē se mea tonu; a koulua e se ‵mate. A te Atua ne fai atu penā, me e iloa ne ia me kafai e ‵kai koulua ki fuaga o te lakau tenā, ko koulua ka ‵pau mo te Atua, ka iloa foki ei ne koulua te mea ‵lei mo te mea masei.” Ne “kilo atu te fafine [Eva] ki te gali o te lakau, mo ona fuaga ko mata ‵lei faka i te kai.” Se a te mea ne iku mai i ei? “Telā ne puke aka ne ia te fuagā lakau, kai ei ne ia. Ne tuku atu ne ia ne mu mea ki tena avaga, telā ne kai foki ki ei.” (Kene. 3:1-6) Ne mafaufau a Eva me e isi loa se mea gali i te manatu o Satani ne fai atu ki a ia. I lō te fai atu me se a te mea ‵lei mo te mea masei, ne filifili aka eiloa ne ia a te mea telā e manako a ia ki ei. E fakatalitonu mai i te mea tenei a te fakamataku o vaegā mafaufauga penā! E auala i te avaga agasala a Eva, ko Atamu, “ne faka‵solo atu a te mate ki tino  katoa me ko agasala a latou katoa.”—Loma 5:12.

14. E fesoasoani mai pefea te Tusi Tapu ke ‵kalo keatea tatou mai amioga ma‵sei?

¹⁴ A te agasala ne fai ne Eva i te fatoaga o Etena e se aofia i ei a faifaiga fakatauavaga sē ‵tau. E ui ei, ne fakailoa mai ne Iesu ke fakaeteete i te mafau‵fau ki amioga ma‵sei. Ne fai mai a ia: “So se tino e onoono ki se fafine kae e fiafai ki ei ko mulilua a ia i tena loto.” (Mata. 5:28) E se gata i ei, ne fakailoa mai a Paulo, penei: “Ke mo a ma fai otou fuafuaga mō te faiga o manakoga o te foitino.”—Loma 13:14.

15. Ne a vaegā koloa e ‵tau o fakaputu aka ne tatou, kae kaia?

¹⁵ A te suā mafaufauga fakamataku ko te fakaataata ne se tino a te tulaga maumea kae se saga tonu atu ki te Atua. E tonu, a tino mau‵mea “e mafau‵fau pelā i a latou e puipui ne olotou koloa, e pelā me se ‵pui maluga kae malosi telā e puipui ne ia te fa‵kai.” (Faata. 18:11) Ne fai ne Iesu se tala ke fakatusa ki te tulaga fanoanoa o se tino telā “e fakaputu koloa mō ia eiloa kae e se maumea i mua o te Atua.” (Luke 12:16-21) E fiafia eiloa a Ieova māfai e fai ne tatou a mea kolā e fiafia a ia ki ei. (Faata. 27:11) Ko oko eiloa te ‵tou fia‵fia māfai e maua ne tatou tena taliaga ona ko te mea ne fakaputu ne tatou a “koloa i te lagi”! (Mata. 6:20) E mautinoa eiloa, me i te fesokotakiga ‵lei mo Ieova ko te ‵toe koloa tāua eiloa e mafai o maua ne tatou.

16. Se a te auala e tasi ke pule faka‵lei atu ki te manavase?

¹⁶ Mafaufau la ki te lasi o te ‵tou manava‵se māfai e taumafai faeloa tatou o fakaputu a “koloa i te lalolagi nei.” (Mata. 6:19) Ne fakaaoga ne Iesu se fakatusa ke fakaasi atu me i te “manava‵se ki mea o te olaga tenei mo te ‵gali fakaloi‵loi o koloa,” e mafai o fakasai‵tia ne ia te fekau o te Malo ki loto o tino. (Mata. 13:18, 19, 22) Faitalia me e manava‵se ki tupe io me ikai, e fakaataata ne nisi tino a mea ma‵sei katoa kolā e mafai o ‵tupu. Kae e mafai o pokotia tatou i te feitu faka-te-foitino mo te feitu faka-te-agaga māfai e se pule faka‵lei atu tatou ki mea konā. Ke na tali‵tonu tatou ki a Ieova kae ke masaua me i te “mafaufau ‵mafa ki se mea, e ave keatea ne ia te fiafia mai i a koe, ka ko te alofa e fakafiafia ne ia koe.” (Faata. 12:25) A pati fakamalosi loto mai i se tino telā e malamalama i a tatou e mafai o fakafiafia ne ia ‵tou loto. A te fakaasi atu o se mea ‵funa ki ‵tou mātua, ‵tou avaga, io me se taugasoa telā e maua ne ia te kilokiloga a te Atua e uiga ki mea, e mafai o fesoasoani mai ke ave keatea ei te manavase.

17. E fesoasoani mai pefea a Ieova ke kufaki tatou i te manavase?

¹⁷ E seai se tino i tafa o Ieova e sili atu tena malamalama i mea e manava‵se tatou ki ei. “Ke mo a ma manava‵se koutou ki so se mea,” ne tusi mai a Paulo, “kae ke tuku atu a mea katoa kolā e ma‵nako koutou ki ei ki te Atua fakatasi mo otou fakafetai e auala i otou talosaga; a ko te filemu o te Atua telā e sili fakafia atu i mea katoa kolā e malama‵lama i ei a tino ka puipui ne ia otou loto mo otou mafaufau e auala i a Keliso Iesu.” (Fili. 4:6, 7) Mafaufau ki tino kolā e fesoasoani mai o puipui tatou mai te tulaga fakamataku i te feitu faka-te-agaga—‵tou taina tali‵tonu, toeaina, te tavini fakamaoni, agelu, Iesu, mo Ieova eiloa.

18. E mafai pefea o fesoasoani mai a mafaufauga ki a tatou?

¹⁸ E pelā mo te mea ne lavea ne tatou, a mafaufauga e mafai o fesoasoani mai ke fakaakoako tatou ki uiga o te Atua, e pelā mo te alofa. (1 Timo. 1:11; 1 Ioa. 4:8) Ka fia‵fia eiloa tatou māfai e fakaasi atu ne tatou a te alofa tonu, mafaufau ki ikuga o ‵tou faifaiga, kae ‵kalo keatea mai te manavase telā e mafai o ave keatea ne ia te fia‵fia o tatou. Tela la, ke na fakaaoga faka‵lei ne tatou a te ‵tou atamai mai te Atua ke fakaataata ne tatou a te fakamoemoega i ‵tou mua kae fakaakoako ki te alofa, te loto alofa, te poto mo te fiafia o Ieova.—Loma 12:12.