1. Ne a tulaga faiga‵ta e fakafesagai atu tatou ki ei, kae se a te pogai e fiafia ei a Ieova ki ana tavini fakamaoni? (Onoono ki te ata i te kamataga.)

E PELĀ mo te mea e iloa ne koe, a te olaga i te fakanofonofoga tenei e ‵fonu i fakalavelave. E tokouke a koutou e taina mo tuagane pele e fe‵paki mo masaki faiga‵ta. A nisi tino, faitalia me ko ma‵tua, kae e tausi atu latou ki olotou kāiga kolā ko ma‵tua ‵ki. Kae ko nisi tino e kausaki atu ke maua a mea, e se ko kope ‵togi ‵mafa kae ko mea e lava ke tausi atu ki olotou kāiga. Kae e iloa ne matou me tokouke a tino e fakafesagai atu ki fakalavelave e uke kae e se tasi fua, i te taimi eiloa e tasi! A mea katoa konei e manakogina i ei a taimi e uke ‵ki mo te malosi—kae e seki aofia i ei a fakalavelave i mea tau tupe. E ui i ei, e katoatoa eiloa tou loto talitonu ki folafolaga a te Atua; kae ‵mautakitaki tou fakatuanaki ki se olaga ‵lei atu i aso mai mua. Ko oko eiloa i te lasi o te fiafia o Ieova!

2. Se a te fakamalosiga e maua ne tatou mai te Isaia 40:29, kae se a te mea masei ‵ki e mafai o fai ne tatou?

² E mata, e mafaufau koe i nisi taimi me ko se mafai eiloa ne koe o fakafesagai atu ki tulaga faiga‵ta o te olaga? Kafai e penā loa, e se ko koe fua tokotasi e fai penā. E fakaasi mai i te Tusi Tapu me ne oko foki a tavini fakamaoni i aso mua ki se tulaga penā. (1 Tupu 19:4; Iopu 7:7) Kae ne seki ‵fiu latou, ne ‵kilo atu latou ki a Ieova ke maua mai i ei te  malosi. Ne seki loto fanoa‵noa latou, me i te ‵tou Atua “e tuku atu ne ia te malosi ki te tino vāivāi.” (Isa. 40:29) Se mea fakafanoanoa, me i nisi tino o te Atua i aso nei ko oti ne fakaiku aka ne latou me i te ‵toe auala ‵lei ke fakafesagai atu ki tulaga faiga‵ta o te olaga ko te ‘malōlō malie aka fua mai te munatonu,’ ko te tugapati masani a latou, me i ‵tou faifaiga faka-Kelisiano e pelā eiloa me se amoga ‵mafa kae e sē se fakamanuiaga. Tenā ko se toe fai‵tau ei latou ki te Muna a te Atua, ko se ‵kau atu ki fakatasiga a te fakapotopotoga, mo te galuega talai—e pelā eiloa mo te mea ne fakamoemoe ki ei Satani ke fai ne latou.

3. (a) E mafai pefea ne tatou o fakaseaoga a taumafaiga a Satani ke fakavāivāi tatou? (e) Ne a mea ka sautala tatou ki ei i te mataupu tenei?

³ E iloa faka‵lei ne te Tiapolo me i te aofia malosi o tatou i faifaiga faka-Kelisiano e mafai o fakamalosi aka ei tatou, kae e se manako a ia ko tatou ke ma‵losi. Kafai ko fi‵ta koe i te feitu faka-te-foitino io me i te feitu tau lagonaga, ke mo a eiloa e fulitua atu koe ki a Ieova. Ke na fakapilipili malosi atu koe ki a ia, me “ka faka‵mautakitaki ne ia koutou, ka fakamalosi ne ia koutou.” (1 Pe. 5:10; Iako. 4:8) I te mataupu tenei, ka onoono tatou ki mea e lua kolā e mafai o fakatalave ne ia ‵tou taviniga ki te Atua kae ka sautala tatou ki te auala e fesoasoani mai ei a te fakagaluegaga o fakatakitakiga mai te Tusi Tapu ke fakafesagai atu ki ei. Kae muamua la, ke ‵saga atu nei tatou ki te malosi o Ieova ke fakamalosi ne ia tatou, e pelā mo te mea e fakaasi mai i te Isaia 40:26-31.

4. Se a te akoakoga e tauloto ne tatou mai te Isaia 40:26?

⁴ Faitau te Isaia 40:26. E seai se tino kai mafai o lau ne ia a fetū katoa i te iunivesi. E tali‵tonu a saienitisi me kāti e nofo ki se 400 piliona a fetū i te ‵tou fakaputugā fetū ko te Kaniva fua. Kae ko Ieova ne fakaigoa ne ia a fetū takitasi konā. Se a te akoakoga mō tatou? Kafai e fiafia a Ieova ki ana mea ‵mate ne faite, ke fakaataata la i tou mafaufau ana lagonaga e uiga ki a koe telā e tavini atu ki a ia, e se ona fua ko koe ne fakapolokalame ke fai penā, kae ona ko koe e alofa ki a ia! (Sala. 19:1, 3, 14) E iloa katoatoa ne te ‵tou Tamana pele a koe. “Ke oko eiloa ki laulu i otou ulu ko oti katoa ne lau” ne ia. (Mata. 10:30) Kae e fakatalitonu mai te faisalamo ki a tatou: “E iloa ne Ieova a mea e ‵tupu ki tino e seai ne olotou mea ‵se ne fai.” (Sala. 37:18) Ao, e lavea ne ia a tofotofoga e fepaki mo koe, kae e mafai o tuku atu ne ia ki a koe te malosi ke mafai o kufaki a tofotofoga takitasi konā.

5. E mautinoa pefea i a tatou me mafai ne Ieova o fakamalosi tatou?

⁵ Faitau te Isaia 40:28. A Ieova ko te Pogai o te malosi sili. E pelā me se fakaakoakoga, ke mafaufau ki te lasi o te malosi telā ne tuku fua ne ia ki te ‵tou la. Ne fai mai te tagata tusi tusi fakasaienisi ko David Bodanis: “A mea mai te ‵tou La kolā e maua mai i ei te malosi i sekone takitasi e ‵pau mo pōmu [faka-atomika e fia piliona].” Ne fai mai se isi tino fai sukesukega me i te la “i te vaitaimi nei e mafai o tuku mai ne ia . . . i se sekone fua e tasi a te malosi e lava ke tali aka ei a manakoga o tino i te 200,000 tausaga”! E mata, e mafai o fakalotolotolua se tino me i te Atua telā e tuku atu ne ia te malosi ki te la e mafai foki o tuku mai ne ia te malosi ki a tatou ke fakafesagai atu ki so se fakalavelave?

6. I te auala fea e amogofie ei te amo a Iesu, kae aoga pefea ki a tatou māfai ko iloa ne tatou te mea tenā?

⁶ Faitau te Isaia 40:29. A te tavini atu ki a Ieova a maua mai i ei te fiafia lasi. Muna Iesu ki ana soko: “Puke ne koutou taku amo.” Kae ne toe fai atu a ia: “Kae ka maua ne koutou i ei se malosi fou. Me e amogofie taku amo, kae māmā foki taku amoga.” (Mata. 11:28-30) Ko oko eiloa te ‵tonu o pati konā! I nisi taimi, kāti e tiaki ne tatou a te fale mo te fi‵ta ke olo atu ki te fakatasiga io me ki te galuega talai. Kae e pefea ‵tou lagonaga māfai ko ‵foki mai ki te fale? Ko oti ne fakamalosi aka—kae ko toka foki o fakafesagai atu ki tofotofoga o te olaga. Se mea tonu, me amogofie eiloa te amo a Iesu!

7. Fakamatala mai ne tala e uiga ki te ‵tonu o pati i te Mataio 11:28-30.

 ⁷ A te tuagane telā ka taku ne tatou ki a Kayla ne fepaki mo se masaki telā e fai ei ke vāivāi malosi tena foitino, ne loto mafatia, kae ‵mae sāle foki tena ulu. E maina tatou, me i nisi taimi e faigata ‵ki ke kau atu a ia ki fakatasiga a te fakapotopotoga. Kae i se taimi e tasi ne taumafai malosi a ia ke kau atu ki se lāuga mō tino katoa, ne tusi mai tou fafine: “Ne faipati te lāuga e uiga ki te loto vāivāi. A fakamatalaga e uiga ki ei ne fai mai i se auala alofa kae atafai telā ne fai ei au ke tagi. Ne fakamasaua mai ei ki a au me e ‵tau eiloa mo au o kau ki fakatasiga.” Ko oko eiloa i te fiafia o tou fafine me ne taumafai malosi a ia ke kau atu ki ei!

8, 9. Se a te uiga o pati a te apositolo ko Paulo kolā ne tusi mai: “Ko te taimi e vāivāi ei au, ko te taimi foki tenā e malosi ‵ki ei au”?

⁸ Faitau te Isaia 40:30. Faitalia me pefea te apo o tatou, e isi se tapula ki ‵tou mea e mafai o fai i ‵tou malosi eiloa. A te mea tenā se akoakoga e tasi e ‵tau o tauloto ne tatou katoa. E ui eiloa a ia se tagata apo i te faiga o mea, e isi ne tapula o te apositolo ko Paulo telā ne seki mafai ei ne ia o fai a mea katoa e manako a ia ki ei. I te taimi ne fakaasi atu ei ne ia ki te Atua a mea manavase a ia ki ei, ne fai atu ki a ia: “Toku ‵mana e katoatoa ‵lei i taimi e vāivāi ei koe.” Ne maina a Paulo i te mea tenā. Ne fai mai a ia: “Ko te taimi e vāivāi ei au, ko te taimi foki tenā e malosi ‵ki ei au.” (2 Koli. 12:7-10) Se a te uiga o ana pati konā?

⁹ Ne iloa ne Paulo me e mu‵tana fua a mea e mafai ne ia o fai e aunoa mo te fesoasoani mai se Tino mai luga. E mafai o tuku atu ne te agaga tapu o te Atua a te malosi telā e se maua ne Paulo. E se gata i ei, e mafai ne te agaga o te Atua o tuku atu te malosi ki a Paulo ke fai ne ia a galuega kolā e se mafai o fai ne ia i tena malosi totino. E penā foki eiloa tatou. Kafai e maua ne tatou te malosi mai i a Ieova, ka ma‵losi eiloa tatou!

10. Ne fesoasoani atu pefea a Ieova ki a Tavita ke fakafesagai mo fakalavelave ne fepaki mo ia?

¹⁰ Ne masani o maua ne te faisalamo ko Tavita a te malosi o te agaga tapu o te Atua. Ne usu mai a ia: “Mai tou fesoasoani e mafai ei ne au o taua atu ki se potukau o tino kai‵soa; mai te ‵mana o te Atua e mafai ei ne au o eva mai luga o se ‵pui.” (Sala. 18:29) E isi ne nisi ‵pui—ko nisi fakalavelave—e se mafai ne tatou o “eva” mai luga i ei i ‵tou malosi totino; e ma‵nako tatou ki te fakamalosiga mai i a Ieova.

11. Fakamatala mai te tulaga o te agaga tapu i te fesoasoani mai ki a tatou ke fakafesagai atu ki ‵tou fakalavelave.

¹¹ Faitau te Isaia 40:31. A te aeto e se mafai o eva io me fakape‵pepe i se koga ‵mao i tena malosi totino. E isi se fakaputugā ea mafanafana telā e fakamasagi aka ei a ia ki luga, ko mafai ei ne te aeto o tausi tena malosi. Tela la, kafai ko tuku atu ki a koe se tiute faigata, ke masaua a te aeto. Akai atu ki a Ieova ke “fakamasagi” aka koe e auala i “te fesoasoani, ko te agaga tapu.” (Ioa. 14:26) Se mea fakafiafia, me mafai fua o maua ne tatou i so se taimi e ma‵nako tatou ki ei—i te 24 itula i te aso. Kae kāti ka ma‵nako malosi tatou ki te fesoasoani o te Atua māfai ko isi se va sē ‵lei o koe mo se tino i te fakapotopotoga. Kaia e ‵sae aka ei a vaegā tulaga penā?

12, 13. (a) Kaia e ‵sae aka ei a fakalavelave i va o Kelisiano? (e) Se a te mea e akoako mai ne te tala o Iosefa e uiga ki a Ieova?

¹² E ‵sae aka a fakalavelave i va o tino taki tokotasi ona ko tatou katoa ne tino sē ‵lei katoatoa. E ‵tusa mo te mea tenā, e isi ne taimi e se fia‵fia tatou ki pati io me ko faifaiga e fai mai ne ‵tou taina tali‵tonu—io me māfai ko se fia‵fia mai latou ki ‵tou pati mo faifaiga. E mafai o fai te mea tenei e pelā me se tofotofoga faigata ‵ki. E pelā mo nisi tofotofoga, e talia ne Ieova ke fakaasi ‵tonu atu ne tatou te ‵tou fakamaoni mai te tauloto ke ga‵lue fakatasi mo tāgata mo fāfine tukugina atu kolā e alofa a ia ki ei faitalia olotou tulaga sē ‵lei katoatoa.

¹³ E lavea atu mai te tala o Iosefa me e se puipui ne Ieova ana tavini mai tofotofoga. I te taimi koi talavou ei, ne fakatau atu a Iosefa e pelā me se pologa ne ana āfa taina loto ma‵sei kae ne avatu a ia  ki Aikupito. (Kene. 37:28) Ne lavea ne Ieova te mea ne tupu kae mautinoa me ne fanoanoa a ia i te kilo atu ki faifaiga ne fai ki tena taugasoa, ko Iosefa telā se tino amiotonu. Kae ne seki oso atu a Ia o fai se mea. Fakamuli ifo, i te taimi ne ‵losi atu ei ki a Iosefa me ne pukemālō ne ia te avaga a Potifala kae ‵pei atu ki te falepuipui, ne seki ai foki se mea ne fai ne Ieova. Kae e mata, ne tiaki ne te Atua a Iosefa? Ikai: “Ne fai ne Ieova ke iku manuia a mea katoa kolā e fai ne [Iosefa].”—Kene. 39:21-23.

14. Ne a mea aoga i te feitu faka-te-agaga mo te feitu faka-te-foitino e mafai o maua māfai e ‘tuku atu kea‵tea’ te kaitaua?

¹⁴ Tenei te suā fakaakoakoga. E isi ne nai tino ne ‵pau a faifaiga ma‵sei ne fai ki a latou e pelā eiloa mo Tavita. Kae ne seki talia ne te taugasoa tenā o te Atua a te loto kaitaua ke fakavāivāi atu ki a ia. I lō te fai penā, ne tusi mai a ia: “Tuku kea‵tea te kaitaua kae tiaki te ita; ke mo a ma kaitaua kae ‵fuli atu koe o fai a te mea masei.” (Sala. 37:8) A te ‵toe pogai tāua e ‵tau o “tuku kea‵tea” ei te kaitaua me fakaakoako atu tatou ki a Ieova, telā “e seai sena mea ne fai ki a tatou ona ko ‵tou agasala.” (Sala. 103:10) Kae e isi foki ne nisi pogai e aoga ei ke ‘tuku atu kea‵tea’ te kaitaua. A te kaitaua e mafai o fakamāfua aka i ei a masaki o te foitino e pelā mo te toto maluga mo te gaegae. E mafai o pokotia i ei a te ate mo te au, kae mafai o fai ei se tino ke se kai faka‵lei. Kafai e kaitāua tatou, e faigata o mafaufau faka‵lei tatou. Kae i nisi taimi e mafai o ‵soko atu ki te kaitaua a te loto mafatia mō se taimi leva. I te suā feitu, “a te loto telā e filemu e tuku mai i ei te ola ki te foitino,” ko muna a te Tusi Tapu. (Faata. 14:30) E mafai la pefea o fakafesagai atu tatou ki lagonaga logo‵mae kae fai ke toe maua mai ‵tou taina? E mafai o manuia tatou māfai e fakagalue aka a fakatakitakiga ‵poto mai te Tusi Tapu.

15, 16. E ‵saga atu pefea tatou ki se tino telā ne fai ne ia se mea ke logo‵mae ei tatou?

¹⁵ Faitau te Efeso 4:26. E se ‵poi tatou māfai e ‵tau o kufaki ne tatou a faifaiga sē ‵lei e fai mai ne tino o te lalolagi. Kae kafai ko fai mai ne se taina talitonu io me se tino o ‵tou kāiga se pati io me se mea telā ne logo‵mae malosi tatou i ei, e mafai loa o fanoa‵noa malosi tatou. Kāti ka faigata ke fakapuli i a tatou te mea tenā. E mata, ka talia ne tatou ke ‵nofo mo te loto kaitaua tenā i se fia tausaga? Io me ka tau‵tali tatou ki pati ‵poto mai te Tusi Tapu ke faka‵lei fakavave a fakalavelave? Ko te leva te taimi e se ‵saga atu ei tatou ki te fakalavelave, ko te faigata foki ki a tatou ke faka‵lei aka ‵tou va mo ‵tou taina.

¹⁶ Kāti ne kaitaua koe i se mea ne fai mai ne se taina kae ko se mafai o fakapuli atu ne koe te mea tenā. Ne a mea ‵lei e ‵tau o fai ne koe ko te mea ke maua se va filemu? Muamua la, ke ‵talo ki a Ieova. Fakamolemole atu ki a ia ke fesoasoani mai ki a koe ke sautala koulua mo tou taina i se auala fakamalosi loto. Ke masaua, me i a ia se taugasoa foki  o Ieova. (Sala. 25:14) E alofa te Atua ki a ia. E atafai a Ieova ki ana taugasoa, kae manako foki ke fai tatou penā. (Faata. 15:23; Mata. 7:12; Ko. 4:6) Ka oti, ko mafaufau ei koe ki au pati ka fai. Ke mo a ma fakaiku aka me ne taumafai eiloa tou taina o fai se mea ke fakalogo‵mae ei koe; talitonu ki a ia faitalia me isi ne manatu fakalotolotolua i a koe. Kae ke masaua faeloa me i nisi feitu ne fesoasoani eiloa koe ke faka‵lei aka te va sē ‵lei tenā. E mafai o kamata ne koe te sautalaga mai te fai atu o se mea penei: “Kāti au ko tō kaitaua, kae i te taimi ne faipati mai ei koe ki a au anafi, ne mafaufau au . . . ” Kafai e seai ne ikuga ‵lei e maua mai i te sautalaga tenā, toe ‵sala ki se suā avanoaga ke faka‵lei aka te va sē lei tenā. Kae i te taimi tenā, ke ‵talo koe mō tou taina; fakamolemole atu ki a Ieova ke fakamanuia a ia. Fakamolemole ki te Atua ke fesoasoani atu ki a koe ke saga faeloa ki uiga ‵lei o tou taina. Faitalia me se a te mea e iku mai i ei, e mafai eiloa o mautinoa i a koe me ne fiafia eiloa a Ieova ki au taumafaiga ne fai mo te loto fakamaoni ke toe maua mai tou taina—te taugasoa o te Atua.

17. Se a te auala e mafai o fakaaoga ne Ieova ke fesoasoani mai ke toe maua te malosi māfai ne fai ne tatou se agasala, kae kaia e ‵tau ei o fakaaoga faka‵lei ne tatou te fakatokaga tenā?

¹⁷ E maua ne nisi tino se lagonaga sē aoga ke tavini atu ki a Ieova ona ko agasala matagā ne fai ne latou. A lagonaga sē ‵lei e mafai o fai pelā me se pule fai galuega ‵mafa. Ne fai mai a te Tupu ko Tavita telā ne maua ne ia lagonaga sē ‵lei: “Kafai e nofo filemu au, e gasolo eiloa o vāi‵vai oku ivi ona ko toku tagi fi‵ta i te aso kātoa. Me i te ao mo te po a tou lima e ‵mafa i luga i a au.” Se mea fakafiafia, me ne fakafesagai atu a Tavita ki te fakalavelave tenā e pelā me se tagata—se tagata e malosi i te feitu faka-te-agaga. “Fakamuli loa, ne fakaasi atu ne au taku agasala ki a koe,” ne tusi mai a ia, “kae ne fakamagalo ne koe taku mea ‵se mo aku agasala.” (Sala. 32:3-5) Kafai ne fai ne koe se agasala matagā, e toka a Ieova o fesoasoani ki a koe ke toe malosi koe. Kae e ‵tau o talia ne koe a fesoasoani ne fakatoka ne ia e auala i te fakapotopotoga. (Faata. 24:16; Iako. 5:13-15) Ke mo a ma fakatalave—a tou ola ki te se-gata-mai i aso mai mua ko tu i se tulaga fakamataku! Kae e pefea la māfai koi sē ‵lei loa te loto lagona o koe i se mea ‵se ne fai i aso mua telā ko leva ne fakamagalo?

18. E fesoasoani atu pefea te fakaakoakoga a Paulo ki a latou kolā e maua ne latou a lagonaga sē aoga?

¹⁸ E isi eiloa ne taimi ne loto mafatia ei te apositolo ko Paulo ona ko mea ‵se ne fai ne ia i taimi ko ‵teka. Ne fai ‵tonu mai a ia: “Ko au eiloa te ‵toe apositolo fatauva i apositolo katoa, kae e se ‵tau o taku au ki se apositolo, me ne fakasaua ne au te fakapotopotoga a te Atua.” E se gata i ei, ne toe fai mai a Paulo: “Kae ona ko te alofa tauanoa o te Atua, ko fai ei au penei.” (1 Koli. 15:9, 10) Ne talia ne Ieova a Paulo e ‵tusa mo tena tulaga, kae ne fakamoemoe a Ia ke iloa ne Paulo te mea tenā e uiga ki a ia. Kafai e salamō tonu koe ki agasala ne fai i taimi ko ‵teka kae ko oti ne fakaasi atu ne koe ki tino e ‵tau o fakaasi ki ei, e mafai o mautinoa i a koe me i a Ieova e alofa fakamagalo. Tela la, talitonu ki pati a Ieova, kae talia tena fakamagaloga!—Isa. 55:6, 7.

19. Se a te tusi siki fakavae mō te 2018, kae kaia e fetaui ‵lei ei?

¹⁹ I te taimi ko pili atu ei te olaga tenei ki tena gataga, e fakamoe‵moe tatou ke gasolo aka eiloa te uke o tulaga faiga‵ta i te olaga. Ke talitonu koe me i te Atua telā e “tuku atu ne ia te malosi ki te tino vāivāi kae fakakatoatoa ne ia te malosi o tino kolā ko se lava te malosi” e mafai o tuku atu ne ia ki a koe so se mea e manakogina ke tumau eiloa koe. (Isa. 40:29; Sala. 55:22; 68:19) I te 2018, ka maua faeloa ne tatou te fakamasauaga e uiga ki te munatonu tāua tenei i taimi katoa e ‵kau tatou ki fakatasiga i te Fale Tapuaki. E lavea atu i pati kolā e fakaasi mai i te ‵tou tusi siki fakavae mō te tausaga: “Tino kolā e fakamoe‵moe ki a Ieova ka toe ma‵losi.”—Isa. 40:31.