1. Kaia ne faite ei ne Ieova te ola?

A IEOVA ne nofo tokotasi i se taimi. Kae ne seki fanoanoa a ia. Ne katoatoa i a ia a mea katoa. Kae ne manako a te Atua ke ola a nisi tino kae fia‵fia foki. Ko te alofa ne fakamalosi ei a Ieova ke kamata o faite ne ia a mea.—Sala. 36:9; 1 Ioa. 4:19.

2. Ne a lagonaga o Iesu mo te kau agelu e uiga ki mea a Ieova ne faite?

² Muamua la, ne faite ne Ieova se tino ke ga‵lue tasi mo ia. Kae e auala i tena Tama muamua tenei, ‘ne faite ei a nisi mea katoa,’ e aofia ei te fia miliona o agelu. (Kolose 1:16) Ne fiafia a Iesu ki te avanoaga ke ga‵lue fakatasi a ia mo tena Tamana. (Faata. 8:30) Kae ne penā foki te fia‵fia o tama a te Atua ko agelu. E pelā loa me ne saga‵saga latou i nofoga tafa ki mua kae ‵kilo atu ki a Ieova mo tena Tufuga Apo i te Faite Mea, ko Iesu, e faite ne lāua te lagi mo te lalolagi. Ne ‵saga atu pefea a agelu? A latou “ne kamata o paka‵laga ki luga” i te taimi ne faite ei te lalolagi, kae mautinoa me ne paka‵laga faeloa latou i te ‵kilo atu ki nisi mea ne faite, e aofia ei a tino. (Iopu 38:7; Faata. 8:31, fml.) E fakaasi mai i mea katoa konei ne faite a te alofa mo te poto o Ieova.—Sala. 104:24; Loma 1:20.

3. E pelā mo te mea e fakaasi mai i te 1 Kolinito 15:21, 22, se a te aoga o te taulaga togiola a Iesu?

³ Ne manako eiloa a Ieova ke maua ne te itukāiga o tino a te ola se-gata-mai i luga i te paneta gali telā ne faite ne ia. Kae i te taimi ne ‵teke atu ei a Atamu mo Eva ki te lā Tamana alofa, ne oko atu ei a te agasala mo te mate ki te lalolagi kātoa.  (Loma 5:12) Ne saga atu pefea a Ieova ki ei? I konā eiloa, fakaasi mai ei ne ia te auala ka mafai o ‵sao ei a tino. (Kene. 3:15) Ne manako a Ieova ke fakatoka ne ia se togiola ke mafai o fakasaoloto i ei a tama‵liki a Atamu mo Eva mai te agasala mo te mate. Tenā ko mafai ei o tuku atu ne ia te ola se-gata-mai ki so se tino telā e filifili aka ke tavini atu ki a ia.—Ioa. 3:16; Loma 6:23; faitau te 1 Kolinito 15:21, 22.

4. Ne a fesili ka sau‵tala tatou ki ei i te mataupu tenei?

⁴ E uke a fesili e ‵sae aka ona ko te folafolaga a te Atua e uiga ki te toetuga. E pelā mo fesili konei, ne a mea kāti ka ‵tupu i te toetuga? E mata, ka iloa ne tatou a ‵tou tino pele māfai ko toe ola mai? I auala fea ka fia‵fia ei tatou ona ko te toetuga? Ka aoga pefea a te mafaufau ‵loto ki te toetuga, ki te atiakaga o te loto fakafetai ki te alofa, te poto mo te kufaki o Ieova? Ke sau‵tala nei tatou ki fesili konā.

5. Kaia e ‵tau ei o tali‵tonu tatou me ka faka‵tu aka a tino i se auala e fakatoka faka‵lei, kae e se i te taimi e tasi?

⁵ Kafai ko faka‵tu aka ne Ieova, e auala i tena Tama, a te fia miliona o tino, kāti e fakaiku ne tatou me ka se faka‵tu aka a latou katoa i te taimi e tasi. Kaia? Me kafai ko tō tokouke a tino i te lalolagi i te taimi e tasi, kāti ka fai valevale a mea katoa. Kae ko Ieova e se fai valevale ana mea. E iloa ne ia me e ‵tau o fakatoka faka‵lei a mea katoa ko te mea ke ola a tino i te filemu. (1 Koli. 14:33) Ne poto kae kufaki eiloa a Ieova te Atua i te taimi ne ga‵lue tasi ei a ia mo Iesu o fakatoka malielie te lalolagi kae koi tuai o faite a tino. Tela la, ka fakaasi mai ne Iesu a uiga foki konei i te Pulega i te Afe Tausaga, māfai ko ga‵lue fakatasi mo tino kolā ka ‵sao atu i Amaketo i te taimi e fakatoka ei ne latou te lalolagi mō tino kolā ka faka‵tu aka.

6. E ‵tusa mo te Galuega 24:15, ko oi a nisi tino kolā ka aofia i tino kolā ka faka‵tu aka ne Ieova?

 ⁶ E sili atu i mea katoa, a tino kolā ka ‵sao i Amaketo ka akoako ne latou a tino kolā ka faka‵tu aka e uiga ki te Malo o te Atua mo mea e manako a Ieova ki ei ke fai ne latou. Kaia? Me i te tokoukega o tino kolā ka toe faka‵tu aka e aofia i ei a “tino sē amio‵tonu.” (Faitau te Galuega 24:15.) E manakogina ke fai ne latou a ‵fuliga ‵lasi ko te mea ke aoga ki a latou te taulaga a Keliso. Mafaufau la ki mea e aofia i te galuega ko te akoako atu a te munatonu e uiga ki te Atua ki te fia miliona o tino kolā e seai se lotou mea e iloa e uiga ki a Ieova. E mata, ka isi ne faiakoga o tino taki tokotasi, e pelā mo te auala e fai ei ne tatou a akoga faka-te-Tusi Tapu i aso nei? E mata, ka isi ne fakapotopotoga ka ‵kau ki ei a tino ‵fou konei ke akoako latou ki te auala ke akoako ne latou a tino kolā ka faka‵tu aka mai tua o latou? E ‵tau o faka‵tali tatou kae onoono aka. Kae e iloa ne tatou me i te fakaotiga o te Pulega a Keliso i te Afe Tausaga, a “te lalolagi ka ‵fonu eiloa i te iloaga o Ieova.” (Isa. 11:9) Mafaga o afe tausaga fakalavelave kae fakafiafia!

7. Kaia ka maua ei ne tino o te Atua a te alofa fakataina i te taimi e akoako ei ne latou a tino kolā ka faka‵tu aka?

⁷ I te Pulega a Keliso i te Afe Tausaga, e ‵tau mo tama‵liki katoa a Ieova i te lalolagi o fai a fakama‵fuliga kolā e fiafia a ia ki ei. Tela la, ka maua ne latou katoa a te alofa fakataina i te taimi e fesoasoani ei latou ki tino kolā ne faka‵tu aka ke taua atu ki manakoga agasala kae ke ola e ‵tusa mo tulaga o Ieova. (1 Pe. 3:8) E seai se fakalotolotolua me i tino kolā ka toe fakaola mai ka fia fakapili‵pili atu ki tino o Ieova kolā e loto maulalo, kolā foki e “ga‵lue mō te [olotou] fakaolataga.”—Fili. 2:12.

8. Kaia e mafai ei o fai atu tatou me i tino kolā ka fakafetaui ki tino ka toe faka‵tu aka, ka iloa eiloa ne latou olotou tino pele?

⁸ E isi ne pogai e mafai o fai atu tatou me i tino kolā ka fakafetaui atu ki tino ka faka‵tu aka ka mafai o iloa ne latou olotou tino pele. E pelā me se fakaakoakoga, e ‵tusa mo toe‵tuga kolā ko oti ne fai, e foliga mai me ka toe faite ne Ieova a tino ko te mea ko olotou foliga, te auala e fai‵pati ei mo te auala e mafau‵fau ei, ke ‵pau mo te taimi mai mua malie o ‵mate latou. Masaua me ne faka‵pau ne Iesu a te mate ki te moe kae ko te toetuga e ‵pau mo te ‵fagu aka o se tino mai te moe. (Mata. 9:18, 24; Ioa. 11:11-13) Kafai ko ala a tino mai te ‵moe, e ‵pau eiloa olotou foliga mo te auala e fai‵pati ei mo te taimi ne olo ei latou o ‵moe, kae koi masaua foki ne latou olotou mea ne fai. Mafaufau ki te tala o Lasalo. Ko fa aso ne mate ei a ia, kae ko tena foitino ko kamata o pala. Kae i te taimi ne fakatu aka ei ne Iesu a ia, ne iloa ‵lei ne ana tuagane a ia, kae ne masaua foki ne Lasalo a lāua.—Ioa. 11:38-44; 12:1, 2.

9. Kaia ka se maua i ei ne tino kolā ka toe faka‵tu aka se mafaufau mo se foitino ‵lei katoatoa i te taimi tenā?

⁹ Ne tauto mai a Ieova me e seai se tino e ola mai lalo i te pulega a Keliso, ka fai mai: “Au ko masaki.” (Isa. 33:24; Loma 6:7) Tela la, a tino kolā ka faka‵tu aka mai te mate ka toe maua ne latou ne foitino ‵lei. A latou ka sē ‵lei katoatoa i te taimi eiloa tenā. Moi fai ke fai penā, kāti ka se iloa latou ne olotou tino pele. E foliga mai me i tino ka gasolo malielie eiloa ki te tulaga ‵lei katoatoa i loto i te Pulega a Keliso i te Afe Tausaga. Kafai ko palele atu te afe tausaga, ko fatoa fakafoki ei ne Iesu a te Malo ki tena Tamana. Tenā ko katoatoa i ei a galuega e ‵tau o fai ne te Malo, e aofia ei te faka‵tuakaga o tino ki se tulaga ‵lei katoatoa.—1 Koli. 15:24-28; Faka. 20:1-3.

10. Ka pefea ou lagonaga ona ko te toetuga?

¹⁰ Mafaufau ki te taimi ka toe fetaui ei koe mo ou tino pele. E mata, ka fai ne te fiafia tenā ko koe ke kata io me tagi? E mata, ka usu ne koe a pese o tavaega ki a Ieova? E tasi te mea mautinoa, ka alofa malosi eiloa koe ki tou Tamana atafai mo tena Tama kaimalie ona ko te meaalofa gali ko te toetuga.

11. E ‵tusa mo pati a Iesu ne fakamau i te Ioane 5:28, 29, ne a mea ka maua ne tino kolā ka ola e ‵tusa mo tulaga amio‵tonu o te Atua?

¹¹ Mafaufau ki te fiafia ka maua ne tino kolā ka faka‵tu aka māfai ko tapale kea‵tea olotou uiga mua kae ola latou e ‵tusa mo tulaga amio‵tonu o te Atua. A tino kolā e fai ne latou a fakama‵fuliga konei ka mafai o ola ki te se-gata-mai. I te suā feitu, a tino kolā e ‵teke ki te Atua ka se talia eiloa ke kosu ne latou te filemu i te Palataiso.—Isa. 65:20; faitau te Ioane 5:28, 29.

12. I te auala fea ka fakamanuia ei ne Ieova a tino katoa i te lalolagi?

¹² Mai lalo i te pulega a te Malo, ka lavea ne tino katoa o te Atua a te ‵tonu o pati i te Faataoto 10:22 penei: “Ko te fakamanuiaga a Ieova e fai ei te tino ke maumea, kae seai se ‵mae e fakaopoopo atu ne Ia ki ei.” E auala i te fesoasoani o te agaga o Ieova i a latou, ka mau‵mea eiloa a tino o te Atua, ko tena uiga ka gasolo eiloa latou o ‵pau mo Keliso kae ka gasolo foki latou ki te tulaga ‵lei katoatoa. (Ioa. 13:15-17; Efe. 4:23, 24) I aso takitasi, ka gasolo latou o ma‵losi, kae ‵lei atu. Mafaga o olaga fiafia! (Iopu 33:25) Ka aoga pefea ki a koe i te taimi nei a te mafaufau ‵loto ki te toetuga?

13. E ‵tusa mo pati i te Salamo 139:1-4, e fakamaoni aka pefea ne te toetuga me iloa ‵lei ne Ieova a tatou?

¹³ E pelā mo mea ne sau‵tala muamua tatou ki ei, kafai ko faka‵tu aka ne Ieova a tino ‵mate, ka fai ne ia ke toe masaua ne latou olotou mea ne fai mo uiga o latou. Mafaufau la ki te uiga o te mea tenā. E alofa malosi a Ieova ki a koe, tela la, e onoono faka‵lei mai a ia ki mea e mafaufau koe ki ei, ou lagonaga, pati mo au mea e fai. Me kafai ko fakatu ne ia koe, ka faigofie fua ki a ia ke toe faka‵foki atu ki a koe a mea ne masaua ne koe, au faifaiga mo ou uiga totino. Ne iloa ‵lei ne te Tupu ko Tavita me e saga tonu mai eiloa a Ieova ki a tatou taki tokotasi. (Faitau te Salamo 139:1-4.) Ka pefea ‵tou lagonaga māfai ko iloa ne tatou me iloa faka‵lei ne Ieova a tatou?

14. E ‵tau o pefea ‵tou lagonaga māfai e mafaufau ‵loto tatou ki te auala e iloa ‵lei ei ne Ieova a tatou?

¹⁴ Kafai e mafaufau ‵loto tatou ki te iloa ‵lei ne Ieova a tatou, e se ‵tau mo tatou o manava‵se. Kaia? Masaua me i a Ieova e atafai malosi mai ki a tatou. E fakatāua ne ia a uiga kolā e tu ‵kese i ei a tatou taki tokotasi. E masaua ne ia a mea ne ‵tupu i ‵tou olaga kolā ne aoga malosi ki a tatou. Mafaga o manatu fakamalosi loto! Ke mo a loa ma mafau‵fau me seai se tino e mafai o fesoasoani mai. A Ieova e nofo i ‵tou tafa i minute takitasi o aso takitasi, kae ‵sala a ia ki so se avanoaga ke fesoasoani mai ki a tatou.—2 Nofo. 16:9.

15. E fakamaoni mai pefea ne te toetuga a te poto o Ieova?

¹⁵ A te mataku i te mate se meatau malosi ‵ki. E fakaaoga ne tino kolā e ‵nofo mai lalo i te pulega a Satani a te mea tenei ke faimālō a tino ke fakatogafiti ne latou olotou taugasoa io me fakamalosi latou ke fai se mea sē ‵lei. Kae e seai se aoga o te mataku tenā ki a tatou. E iloa ne tatou me kafai e tamate tatou ne ‵tou fili, ka toe faka‵tu aka ne Ieova tatou ki te ola. (Faka. 2:10) E iloa ne tatou me seai se mea e fai ne latou e mafai o taofi i ei te ‵tou taviniga ki a Ieova. (Loma 8:35-39) Ko oko loa i te fakaofoofogia o te poto  ne fakaasi mai ne Ieova i te tukumaiga ne ia te fakamoemoega ko te toetu! E auala i ei, ko fakaseaoga ne ia a meatau ma‵losi a Satani kae tuku mai ne ia i te taimi tenā a te loto malosi telā e se mafai o vāivāi.

16. Ne a fesili e ‵tau o fesili ifo ne koe, kae ka fesoasoani atu pefea a tali konei ke iloa ne koe te lasi o tou talitonu ki a Ieova?

¹⁶ Kafai e fakamatakutaku mai a fili o Ieova ke tamate tatou, e mata, e talitonu koe me ka toe fakatu aka ne ia koe? E iloa pefea ne koe me e talitonu koe ki a Ieova i te taimi tenā? Tasi o auala ko te fesili ifo, ‘E mata, a tamā fakaikuga e fai ne au i aso takitasi e fakamaoni atu ei me talitonu au ki a Ieova?’ (Luka 16:10) Tenei te suā fesili, ‘E mata, e fakamaoni atu ne au i te auala e ola ei au me talitonu au ki te folafolaga a Ieova me ka tausi mai a ia ki oku manakoga māfai e ‵sala muamua au ki te Malo?’ (Mata. 6:31-33) Kafai a te tali ki fesili konā ko te ao, ko fakamaoni mai ne koe a tou talitonu ki a Ieova, kae ko toka foki koe ki so se tofotofoga e fepaki mo koe.—Faata. 3:5, 6.

17. (a) E fakaasi mai pefea ne te toetuga a te kufaki o Ieova? (e) E mafai pefea o fakaasi atu ne tatou te loto fakafetai ki te kufaki o Ieova?

¹⁷ Ko oti ne fakaiku aka ne Ieova a te aso mo te itula telā ka fakaseai ei ne ia te olaga masei tenei. (Mata. 24:36) Ka kufaki eiloa a ia kae ka gasue a ia mai mua o te taimi tenā. E manako malosi a ia ke na faka‵tu aka a tino ‵mate, kae e kufaki a ia. (Iopu 14:14, 15) E faka‵tali a ia ke oko ki te taimi tonu ke faka‵tu aka latou ki te ola. (Ioa. 5:28) E uke a pogai e ‵tau ei mo tatou o loto fakafetai ki te kufaki o Ieova. Mafaufau ki te mea tenei: Ona ko te kufaki o Ieova, e tokouke a tino, e aofia i ei tatou, ne maua ne latou te avanoaga ke “sala‵mo.” (2 Pe. 3:9) E manako a Ieova ke maua ne so se tino te avanoaga ke ola ki te se-gata-mai. Ke na fakaasi atu nei ne tatou te loto fakafetai ki tena kufaki. E pefea la? Mai te ‵sala atu ki tino kolā e “‵tau o maua ne latou te ola se-gata-mai” kae fesoasoani atu ke a‵lofa latou ki a Ieova kae tavini ki a ia. (Galu. 13:48) Tenā ka aoga ei ki a latou te kufaki o Ieova, e pelā eiloa mo tatou.

18. Kaia e ‵tau ei mo tatou o kufaki i nisi tino?

¹⁸ Ka faka‵tali eiloa a Ieova mo te kufaki ke oko ki te fakaotiga o te afe tausaga ki te taimi ka ‵lei katoatoa ei tatou. E fiafia eiloa a Ieova o fakamagalo ‵tou agasala ke oko ki te taimi tenā. Tela la, e ‵tau o fakaakoako tatou ki a ia kae ‵saga ki uiga ‵lei o nisi tino kae kufaki i olotou mea e fai. Mafaufau ki te tala  o se tuagane telā a tena avaga ne manavase faeloa kae seki toe kau ki fakatasiga. “Ne logo‵mae ‵ki au i te mea tenei,” ko ana pati. “A palani a māua mō te mā kāiga i aso mai mua ko se taunu.” Kae ui ei, ne kufaki eiloa te fafine avaga kae alofa tenei i tena avaga. Ne fakalagolago a ia ki a Ieova kae ne seki ‵fiu eiloa. E pelā mo Ieova, ne seki kilo a ia ki te fakalavelave kae ne saga a ia ki mea ‵lei e uiga ki tena avaga. Muna a tou fafine, “A taku avaga e ‵gali ‵ki ana uiga, kae e galue malielie a ia ke ‵lei a ia.” E tāua ‵ki eiloa ke kufaki tatou i tino i ‵tou kāiga io me ko te fakapotopotoga kolā e taumafai ke manumalo i tulaga faiga‵ta!

19. Se a te mea e ‵tau o fakaiku aka ne tatou ke na fai?

¹⁹ Ne fia‵fia eiloa a Iesu mo agelu i te taimi muamua ne faite ei te lalolagi. Kae mafaufau la ki te fia‵fia o latou māfai ko ‵kilo mai ki te lalolagi e ‵fonu i tino ‵lei katoatoa kolā e a‵lofa kae tavini ki a Ieova. Fakaataata i tou mafaufau a te fiafia ka maua ne tino kolā ne avatu mai te lalolagi ki te lagi ke pule fakatasi mo Keliso, māfai ko ‵kilo atu ki tino ko maua ne latou a mea aoga mai olotou galuega. (Faka. 4:4, 9-11; 5:9, 10) Kae mafaufau la ki loimata o te fanoanoa kolā ka sui ki loimata o te fiafia, kae ko masaki, te fanoanoa, mo te mate ka ‵galo atu ki te se-gata-mai. (Faka. 21:4) Ke oko ki te taimi tenā, ke na fakaiku aka ke fakaakoako koe ki tou Tamana alofa, poto kae kufaki. Kafai e fai koe penā, ka tumau eiloa koe i te fiafia, faitalia me ne a tofotofoga e fepaki mo koe. (Iako. 1:2-4) E fakafetai eiloa tatou ki te folafolaga a Ieova me “ka toe‵tu mai a tino”!—Galu. 24:15.