UMU mukaŵa mu 1957, ndipo nkhasuzgika yayi pakudumba nkhani iyi cifukwa cakuti pakaŵa ŵanthu ŵacoko. Na munthu ine nili wasoni comene. Nakuti apo nkhaŵa mwanici, nkhatemwanga kubisama para ku nyumba kwiza ŵalendo, nanga ni awo nkhaŵamanyanga.

Ipo mungazizwa kumanya kuti pa mauteŵeti ghanandi agho nacita mu gulu la Yehova, nkheneranga kuyowoya na ŵanthu, ŵabwezi kweniso ŵalendo. Ndipouli, nicali kufwilirapo kuti nimazge soni ndiposo kuti nileke kujiwona kuŵa wambura kwenelera, ntheura ningajilumba nekha yayi pa ivyo nafiska mu mauteŵeti ghose agho nacita. M’malo mwake, nawona kuti layizgo la Yehova ili ndaunenesko, lakuti: “Tindikukhozge na kukovwira, enya, tindikufighilire na woko lane la malyero ilo ndakutonda vyose.” (Yes. 41:10) Nthowa yimoza iyo Yehova wanovwilira, Mbakhristu ŵanyane. Lekani nimuphalirani umo Yehova wanovwilira kufuma apo nkhaŵa mwanici.

Zuŵa linyake pa Sabata mulenji, ca m’ma 1940, Elsie Huntingford wakiza kuzakapharazga ku nyumba yakwithu iyo yikaŵa kufupi na munda wakwithu kumwera ca kumanjiliro gha dazi kwa Ontario. Amama ndiwo ŵakaluta pa mulyango kukadumbiskana nayo, apo ine na adada tikategherezganga uku tili mu nyumba cifukwa tose tikaŵa ŵasoni. Pakughanaghana kuti Mudumbu Huntingford ni munthu wamalonda ndipo Amama ŵangamba  kugura vinthu vyambura kukhumbikwa, Adada ŵakaluta pa mulyango kuti ŵakamuphalire kuti ivyo wayegha tikuvikhumba yayi. Mudumbu Huntingford wakafumba kuti: “Kasi mwaŵanthu imwe mukukhumba yayi kusambira Baibolo?” Adada ŵakazgora kuti, “Kusambira Baibolo tingakana ngati!”

Mudumbu Huntingford wakafika pa nyengo yakwenelera. Ŵapapi ŵane ŵakalimbikiranga comene ku mpingo wa United Church of Canada, kweni pa nyengo iyi ŵakaŵa kuti ŵaleka kulutako. Cifukwa wuli? Cifukwa cakuti muliska wakabatikanga mazina gha ŵanthu wose awo ŵapeleka ndalama ku chalichi pa malo ghakuwonekera kwa waliyose. Mazina ghakalembekanga mwakuyana na unandi wa ndalama izo munthu wapeleka. Ŵapapi ŵane ŵakaŵa ŵakavu, ntheura mazina ghawo ghakaŵanga pafupi na paumaliro pera, ndipo ŵaliska ŵakaŵacicizganga kuti ŵapelekenge ndalama zinandi. Kweniso muliska munyake wakazomerezga kuti wakasambizganga vinthu ivyo iyomwene wakavigomezganga yayi mwakuti nchito yake ya uliska yileke kumara. Ntheura tikalileka chalichi ili, kweni tikalutilira kupenja nthowa yakukhorweskera njara yithu yauzimu.

Pakuti boma la Canada likakanizganga mulimo wa Ŵakaboni ŵa Yehova, Mudumbu Huntingford wakacitanga sambiro na mbumba yithu mwakugwiliskira nchito Baibolo na ivyo wakalemba mu kabuku kake kacoko waka kafipa. Kweni wakati wamanya kuti tingakaphara yayi ku boma, wakamba kutipa mabuku ghakulongosora Baibolo. Para tamara waka kusambira, tikabisanga mabuku. *

Nangauli pakaŵa ŵakususka ndiposo masuzgo ghanyake, kweni Mudumbu Huntingford wakapharazganga makani ghawemi mwamwamphu. Cifukwa ca mwamphu wa mudumbu uyu, nkhaciskika kuti nambe kuteŵetera Yehova. Nkhabapatizika pakati pajumpha caka cimoza kufuma apo ŵapapi ŵane ŵakabapatizikira kuŵa Ŵakaboni ŵa Yehova. Nkhabapatizika pa Febuluwale 27, 1949, mu cakumweramo maji ca viŵeto. Pa nyengo iyi nkhaŵa na vyaka 17. Kufuma waka pa nyengo iyi, nkhaŵikapo mtima kuti nambe uteŵeti wanyengozose.

Pakwamba nkhagongowanga kwamba upayiniya. Nyengo yinyake nkhagwiranga nchito ku banki ndiposo mu ofesi cifukwa cakuti nkhaghanaghananga kuti para nacita nthena, nisangenge ndalama zakuti zizakanovwire pakucita upayiniya. Ndipouli, pakuti nkhamanyanga vinandi yayi pakuŵa muwukirano,  nkhananganga comene ndalama ndipo nkhatondekanga kusunga. Ntheura, mubali munyake zina lake Ted Sargent, wakaniciska kuti niŵe na cikanga kweniso kuti nigomezge Yehova. (1 Mid. 28:10) Na wovwiri uwu, nkhamba upayiniya mu Novembala 1951. Nkhaŵa na ndalama zakukwana madola 40 pera, njinga yidala, na cikwama ciphya. Kweni nyengo zose Yehova wakanipanga ivyo nkhakhumbikwiranga. Nkhuwonga comene kuti Ted wakaniciska kuti nambe kucita upayiniya. Uteŵeti uwu ukanovwira kuti nisange vitumbiko vinyake vinandi.

Zuŵa linyake mise kuumaliro wa Ogasiti 1952, nkhapokera foni kufuma ku ofesi ya munthavi ku Toronto. Ofesi ya munthavi ya Ŵakaboni ŵa Yehova mu Canada, yikaniphalira kuti nkhambe kuteŵetera pa Beteli mu Seputembala. Nangauli nkhaŵa wasoni kweniso nkhaŵa kuti ku munthavi nindaluteko, kweni nkhakondwa comene pakuti ŵapayiniya ŵanyake ŵakaniphalirapo viwemi vya ku Beteli. Nkhati nafika ku Beteli, kukaŵa nga nkhukaya kwithu.

Pakati pajumpha vyaka viŵiri kufuma apo nkhafikira pa Beteli, nkhapika mulimo uwo pasono ukucitika na mulaŵiliri wa milimo ya wupu wa ŵalara, ndipo nkhateŵeteranga mu mpingo unyake wa mu Toronto. Mulimo uwu pakwamba wakacitanga ni Bill Yacos. Nkhaŵa na vyaka 23 pera, ndipo nkhajiwonanga kuti nkhumanya vinandi yayi. Kweni mwakujiyuyura ndiposo mwacitemwa, Mubali Yacos wakanisambizga ivyo nkheneranga kucita. Ndipo Yehova wakanovwira comene.

Mubali Yacos, mweneuyo wakaŵa wankhongono ndiposo wakutemwa kuseka, wakatemwanga ŵanji. Wakaŵatemwanga comene ŵabali ndipo nawo ŵakamutemwanga. Wakatemwanga kuŵayendera ku nyumba zawo nanga ni para ŵandasangane na masuzgo. Bill Yacos wakaniciska kuti nane ndimo nicitirenge ndiposo kuti mu upharazgi nenderenge lumoza na ŵabali na ŵadumbu. Iyo wakaniphalira kuti, “Ken, ŵabali ŵamanye kuti ukuŵatemwa. Ici ciwovwirenge kuti maubudi ghako ghanandi ghabenekelereke.”

Kwambira mu Janyuwale 1957, Yehova wanovwira mu nthowa yapadera comene. Mu mwezi uwu, nkhatorana na Evelyn, uyo wakasambira Sukulu ya Giliyadi mu kilasi la nambara 14. Pambere tindatorane, wakateŵeteranga mu cigaŵa ca ciyowoyero ca Cifurenci mu Quebec. Pa nyengo iyi, mu msumba wa Quebec ŵanthu ŵanandi ŵakaŵa ŵa Chalichi la Katolika. Ntheura, Evelyn wakaŵa mu cigaŵa cakusuzga, kweni wakaŵa wakugomezgeka kwa Yehova ndipo wakaleka yayi kupharazga.

Kweniso Evelyn wagomezgeka comene kwa ine. (Efe. 5:31)Nakuti wakamba kuyezgeka usange ngwakugomezgeka tikati tatorana waka. Tikapangana kuti para tatorana waka, tilute ku Florida, U.S.A., kweni zuŵa lakulondezgapo ukwati ukati wamara, ofesi ya munthavi yikanipempha kuti nkhaŵepo pa ungano wa sabata yimoza uwo ukacitikira ku Beteli ya ku Canada. Nangauli ungano uwu ukatimbanizga mapulani ghithu, kweni ine na Evelyn tikakhumbanga kucita ivyo Yehova watituma. Ntheura, ulendo withu ukatondeka. Sabata iyi, muwoli wane wakapharazganga mu cigaŵa capafupi na ofesi ya munthavi. Nangauli cigaŵa ici cikaŵa cakupambana na ca ku Quebec, kweni wakalutilira kuzizipizga.

Paumaliro wa sabata iyi, nkhazizwa apo ŵakanituma kuti niŵe mulaŵiliri wa dera kumpoto kwa Ontario. Nkhaŵa kuti natora waka, vyaka vyane vikaŵa 25, ndipo nkhamanyanga vinandi yayi, kweni  tikanyamuka cifukwa cakuti tikagomezganga Yehova. Tikakwera sitima ya pa mtunda ya usiku panyengo iyo ku Canada kukazizimanga comene. Tikaŵa lumoza na ŵalaŵiliri ŵakwendakwenda awo ŵakaŵa kuti ŵateŵetera kwa nyengo yitali, ŵeneawo ŵakaweleranga uko ŵakateŵeteranga. Ŵakatikhozga comene. Nakuti mubali munyake wakatikoserezga kuti tikakhale mu cigaŵa ico cikaŵa na malo ghakugona. Iyo wakaŵa kuti walipira kale malo agha ndipo wakakhumbanga kuti tikapumure mwakukwana m’malo mwa kukhala pa mpando usiku wose. Macero ghake mulenji, pakaŵa kuti pajumpha mazuŵa 15 pera kufuma apo tikatolerana. Ndipo tikamba kwendera gulu licoko la ku Hornepayne nga umo nayowoyera kuuyambiro wa nkhani iyi.

Kweni pakaŵa vinandi ivyo vikasintha pa umoyo withu. Kuumaliro wa 1960, apo nkhaŵa mulaŵiliri wa cigaŵa, nkhacemeka kuti nkhasambire Sukulu ya Giliyadi mu kilasi la nambara 36. Agha ghakaŵa masambiro ghapadera gha myezi 10 ndipo ghakeneranga kwamba kuuyambiro wa Febuluwale 1961 ku Brooklyn, New York. Iyi yikaŵa nkhani yakukondweska, kweni nkhakondwa comene yayi cifukwa Evelyn wakacemeka yayi. M’malo mwake, Evelyn wakapempheka kuti walembe kalata yakulongosora kuti wakuzomerezga kuti tipatukane kwa myezi 10. Umu ndimo ŵakacitira ŵawoli ŵa ŵabali ŵanji awo nawo ŵakacemeka kukasambira masambiro agha. Nangauli Evelyn wakathiska masozi, kweni tikakolerana kuti nilute ku sukulu iyi. Iyo wakawona kuti ivyo namusambira ku Giliyadi ni vyakuzirwa comene.

Apo ine nkhaŵa ku sukulu, Evelyn wakateŵeteranga pa ofesi ya munthavi ya Canada. Wakagonanga mu cipinda cimoza na mudumbu munyake wakuphakazgika zina lake Margaret Lovell. Uwu ukaŵa mwaŵi wapadera. Pamaso pakafipa comene cifukwa ca kukhala kutali na kutali. Ndipouli, na wovwiri wa Yehova, tikakhazikika mu mauteŵeti ghithu agha. Nkhacontheka mtima comene na muwoli wane cifukwa cakuti wakazomerezga na mtima wose kuti tipatukane kwa nyengo yose iyi kuti ticite mulimo uwo Yehova na gulu lake ŵakatituma.

Nkhati nasambira ku Giliyadi kwa myezi pafupifupi yitatu, Mubali Nathan Knorr, uyo pa nyengo iyi wakadangiliranga pa mulimo wa pa caru cose, wakanipempha kuti nicite cinthu cinyake capadera comene. Wakanipempha usange ningatemwa kulekera pa nthowa masambiro gha ku Sukulu ya Giliyadi, na kuwelera ku Canada kuti nkhaŵe msambizgi wa Sukulu ya Uteŵeti wa Ufumu pa ofesi ya munthavi kwa nyengo yicoko waka. Mubali Knorr wakaniphalira kuti nkhwenera kuzomera mwakucicizgika yayi. Wakati usange nakhumba, ningamalizga masambiro gha Sukulu ya Giliyadi, ndipo pamanyuma panji ningatumika ku umishonale. Kweniso wakati usange ningasankha kuwelera ku Canada, ningazakacemekaso yayi ku Giliyadi, ndipo panji ningakatumika ku uteŵeti unyake mu Canada mwenemumo. Wakati nisankhepo cimoza para nadumbiskana na muwoli wane.

Pakuti Evelyn wakaniphalira kale umo wakawoneranga mauteŵeti ghakufuma kwa Ciuta, Mubali Knorr nkhamuphalira nyengo yeneyiyo kuti, “Tingatemwa kucita cilicose ico gulu la Yehova latipempha.” Nyengo zose tikuwona kuti nchiwemi kuluta kulikose uko gulu la Yehova latituma, nanga ni para ise tindakhumbeko.

 Ntheura mu Epulero 1961, nkhafumako ku Brooklyn na kuwelera ku Canada kukasambizga mu Sukulu ya Uteŵeti wa Ufumu. Kufuma apo, tikambaso kuteŵetera pa Beteli. Kweni nkhazizwa kupokera kalata yakunicema kuti nkhasambire Sukulu ya Giliyadi mu kilasi la nambara 40 ilo likeneranga kwamba mu 1965. Apa napo, Evelyn wakeneranga kulemba kalata yakulongosora kuti wakuzomerezga kuti tipatukane. Kweni pakati pajumpha masabata ghacoko waka, wakapokera kalata iyo yikati tilutire lumoza ku sukulu iyi, ndipo tose tikakondwa comene.

Tikati tafika ku Sukulu ya Giliyadi, Mubali Knorr wakatiphalira kuti tingatumika ku Africa pakuti tikalembeska mu kilasi lakusambizga Cifurenci. Ndipouli, pa zuŵa laumaliro la masambiro agha, tikatumika ku Canada. Nkhimikika kuŵa mulaŵiliri wa munthavi (uyo pasono ni mulaŵiliri wa milimo ya Komiti ya Munthavi). Nkhaŵa na vyaka 34 pera, ntheura nkhaphalira Mubali Knorr kuti, “Kweni nicali mwana mudokotu!” Kweni iyo wakati nileke kopa. Nakuti kufuma waka pakwamba, pambere nindasankhe cakucita pa nkhani zikuruzikuru, nkhapenjanga ulongozgi ku ŵabali ŵa pa Beteli awo ŵakamanyanga vinandi.

Uteŵeti wa pa Beteli wanipa mwaŵi wa kusambira vinthu vinandi ku ŵanji. Ŵabali ŵanji awo nkhuteŵetera nawo mu Komiti ya Munthavi, nkhuŵacindika comene ndipo ŵakucita makora vinthu. Kweniso nakhozgeka comene na ŵabali na ŵadumbu ŵanandi, ŵawukirano na ŵalara, awo tateŵetera lumoza pa ofesi ya munthavi na mu mipingo yakumbanapambana.

Kweniso uteŵeti wa pa Beteli wanipa mwaŵi wakuti nisambizge ŵanji na kukhozga cipulikano cawo. Mpositole Paulosi wakaphalira Timote kuti: “Khalilira mu vinthu ivyo ukasambira.” Wakamuphaliraso kuti: “Vinthu ivyo ukapulika kwa ine pamoza na ŵakaboni ŵanandi, vinthu ivi uvipeleke ku ŵanthu ŵakugomezgeka, awo ŵaŵengeso ŵakwenelera nkhanira kusambizga ŵanji.” (2 Tim. 2:2; 3:14) Nyengo zinyake Ŵakhristu ŵanyane ŵakunifumba ivyo nasambira mu vyaka 57 ivyo nateŵetera pa Beteli. Nkhuŵazgora kuti, “Mucitenge na mtima wose ndiposo mwaluŵiro ivyo gulu la Yehova lamutumani, ndipo mugomezgenge kuti Yehova wamovwiraninge.”

Vili nga ni para pa Beteli nkhiza mayiro, munyamata wasoni ndiposo wambura kumanya vinandi. Ndipouli, mu vyaka vyose ivi, Yehova walutilira ‘kunikora ku woko lane la malyero.’ Wakucita nthena comenecomene kwizira mu Ŵakhristu ŵanyane awo ŵakunovwira pa nyengo yakwenelera, ndipo wakulutilira kunikhozga na mazgu ghakuti: “Ungopanga, ndine tindikovwire.”—Yes. 41:13.