Zomerezgani Kuti Yehova Wamulongozgerani ku Wanangwa Weneco

“[Laŵisiskani] mu dango lakufikapo ilo nda wanangwa.”—YAK. 1:25.

KASI MUNGALONGOSORA?

Kasi ni dango wuli ilo likulongozgera ku wanangwa weneco, ndipo mbanjani awo ŵakusanga nalo candulo dango ili?

Kasi cisisi cakusangira wanangwa weneco nchakuti wuli?

Kasi awo ŵakukhalilira mu nthowa yakuya ku umoyo ŵazamusanga wanangwa wuli?

1, 2. (a) Kasi nchivici ico cikucitikira wanangwa wa caru, ndipo cifukwa wuli? (b) Ni wanangwa wuli wa ŵateŵeti ŵa Yehova uwo ukwiza kunthazi?

 TILI mu nyengo iyo ŵanthu mbaryezi, mbacikanamalango, ndiposo mbankhaza comene. (2 Tim. 3:1-5) Cifukwa ca ivi maboma ghakupanga malango ghanandi, ghakusazgirako ŵapolisi, ndiposo ghakuŵika makamera kuti ghajamburenge vinthu ivyo ŵanthu ŵakucita. Mu vyaru vinyake, ŵanthu ŵanyake ŵakuŵika alamu mu nyumba zawo, maloko ghakusazgirapo na mpanda wa waya wa magesi kuti ŵajivikilire. Ŵanandi ŵakufuma yayi kuwaro nausiku ndipo ŵakukanizga ŵana ŵawo kuti ŵaseŵerenge kwambura wakuŵalaŵilira, kwali ni muhanya panji usiku. Apa vikulongolerathu kuti wanangwa ukusoŵa, ndipo vikulongora kuti ulutilirenge kusoŵa.

² Mu munda wa Edeni, Satana wakayowoya kuti munthu wangaŵa na wanangwa weneco para wangajilongozga yekha kwambura Yehova. Ivyo vyacitika vyalongora kuti uwu ukaŵa utesi ukuru comene. Nadi, para ŵanthu ŵakusulako malango gha Ciuta, ndipo ŵakusangana na masuzgo ghanandi comene. Vinthu viheni ivi taŵateŵeti ŵa Yehova nase vikutikhwaska. Nangauli vili nthena, kweni tili na cigomezgo kuti tizamufwatuka ku wuzga wa kwananga na kuvunda ndipo tizamukondwa na wanangwa uwo Baibolo likuwucema kuti “wanangwa waucindami wa ŵana ŵa Ciuta.” (Rom. 8:21) Nakuti, Yehova wambapo kale kovwira ŵateŵeti ŵake kuti ŵazakasange wanangwa uwu. Mwawuli?

3. Kasi Yehova wapeleka dango wuli ku ŵalondezgi ŵa Khristu, ndipo tidumbiskanenge mafumbo wuli?

³ Zgoro likusangika mu ico Yakobe uyo wakalembako Baibolo wakati ni “dango lakufikapo ilo nda wanangwa.” (Ŵazgani Yakobe 1:25.) Kanandi ŵanthu para ŵapulika  lizgu lakuti dango ŵakughanaghana vya kuŵavya wanangwa. Ipo, kasi “dango lakufikapo ilo nda wanangwa” ni vici? Ndipo kasi dango ili likutifwatura wuli?

DANGO ILO LIKUTIPA WANANGWA

4. Kasi “dango lakufikapo ilo nda wanangwa” ni vici, ndipo mbanjani awo ŵakusanga nalo candulo?

⁴ “Dango la kufikapo ilo nda wanangwa” ni Dango la Mozesi yayi, cifukwa dango lira likapangiska kuti kuswa malango kuwonekere ndipo likafiskika mwa Khristu. (Mat. 5:17; Gal. 3:19) Ipo kasi Yakobe wakayowoyanga za dango ndini? Wakayowoyanga za “dango la Khristu,” ilo likucemekaso “dango la cipulikano” ndiposo “dango la ŵanthu ŵanangwa.” (Gal. 6:2; Rom. 3:27; Yak. 2:12) Ipo “dango lakufikapo” ni vyose ivyo Yehova wakukhumba kuti ise ticitenge. Ŵakhristu ŵakuphakazgika na ŵa “mberere zinyake” ŵakusanga nalo candulo dango ili.—Yoh. 10:16.

5. Cifukwa wuli dango la wanangwa ndizito yayi?

⁵ Mwakupambana na malango gha vyaru vinandi, “dango lakufikapo” ndakusuzga yayi kulipulikiska ndiposo ndizito yayi, kweni lili waka na malango ndiposo fundo zipusu. (1 Yoh. 5:3) Yesu wakati: “Joko lane ndipusu na katundu wane ngwakupepuka.” (Mat. 11:29, 30) Kweniso, “dango lakufikapo” lilije ndondomeko ya ubudi na cilango cake, cifukwa likujintha pa citemwa ndipo lili kulembeka mu maghanoghano na mu mitima ya ŵanthu, kuti pa viphapha vya malibwe yayi.—Ŵazgani Ŵahebere 8:6, 10.

UMO “DANGO LAKUFIKAPO” LIKUTIFWATULIRA

6, 7. Kasi malango gha Yehova ghali wuli, ndipo cifukwa wuli dango la wanangwa ndakufyenya yayi?

⁶ Malango agho Yehova wali kupeleka ku ŵanthu ŵake ngakuti ŵasange nagho candulo ndiposo kuti ghaŵavikilire. Mwaciyelezgero ghanaghanirani za malango gha cilengiwa. Ŵanthu ŵakudandawurapo yayi kuti malango agha ghakuŵasuzga. M’malo mwake, ŵakughazirwiska cifukwa ŵakumanya kuti ngacandulo pa umoyo wawo. Mwakuyana waka, ŵanthu ŵakusanga candulo na malango gha Yehova agho ghali mu “dango lakufikapo” la Khristu.

⁷ Kweniso dango la wanangwa likutipa mwaŵi wa kucita cinthu cilicose ciwemi ico tikukhumba, kwambura kujipweteka panji kuswa wanangwa wa ŵanji. Ipo kuti tiŵe na wanangwa weneco wakucitira ivyo tikukhumba, cisisi cake nchakuti, tikwenera kuŵa na makhumbiro ghawemi agho ghakukolerana na wunthu ndiposo malango gha Yehova. Panji tingayowoyaso kuti, tikwenera kusambira kutemwa ivyo Yehova wakutemwa na kutinkha ivyo wakutinkha. Ivi ndivyo dango la wanangwa likutovwira kucita.—Am. 5:15.

8, 9. Kasi ŵanthu awo ŵakudemelera ku dango la wanangwa ŵakusanga vyandulo wuli? Yowoyani ciyelezgero.

⁸ Cifukwa cakuti ndise ŵambura kufikapo, nyengo zose tikulimbana na makhumbiro ghaheni. Ndipouli, para tikudemelera ku dango la wanangwa mwakugomezgeka, tikuŵa ŵakufwatuka nanga ni sono nthena. Mwaciyelezgero: Msambiri muphya wa Baibolo zina lake Jay wakatemwanga comene kukhweŵa hona. Wakati wamanya kuti nkharo yake yikukwiyiska Ciuta, wakakhumbikwiranga kusankhapo cimoza. Kasi walutilirenge kucita ivyo thupi lake likumutuma panji wajilambikenge kwa Yehova? Cakukondweska nchakuti wakasankha kuteŵetera Ciuta, nangauli thupi lake likakhumbanga kukhweŵa hona. Kasi wakajipulika wuli wati watonda cizgoŵi ico wakaŵa naco? Wakati: “Nkhajipulika kuti nafwatuka ndipo nkhaŵa wakukondwa.”

⁹ Apa Jay wakasambirapo kuti wanangwa wa caru, uwo ukupangiska ŵanthu kuti ‘ŵaghanaghanenge vya thupi,’ mbuzga, kweni wanangwa wa Yehova, uwo ‘nkhughanaghanira vya mzimu,’ ukufwatura na kulongozgera ku ‘umoyo na mtende.’ (Rom. 8:5, 6) Kasi Jay wakazitora nkhu nkhongono zakumalirana na  cizgoŵi cake ciheni? Zikaŵa nkhongono zake yayi, kweni zikaŵa za Ciuta. Wakayowoya kuti: “Nkhasambiranga Baibolo zuŵa lililose, kulomba mzimu utuŵa, na kuzomera ulongozgi uwo mpingo waunenesko ukanipa.” Nase vinthu ivi vingatovwira apo tikupenja wanangwa weneco. Tiyeni tiwone umo vingatovwilira.

LAŴISISKANI MU MAZGU GHA CIUTA

10. Kasi ‘kulaŵisiska’ mu dango la Ciuta cikung’anamuraci?

¹⁰ Lemba la Yakobe 1:25 likuti: “Uyo wakulaŵisiska mu dango lakufikapo ilo nda wanangwa na uyo wakucita ntheura na citatata . . . waŵenge wakukondwa pakulicita.” Lizgu la Cigiriki ilo lili kung’anamulika kuti ‘kulaŵisiska’ likung’anamura “kusindama kuti ulaŵisiske,” ico cikulongora kufwilirapo. Nadi, usange tikukhumba kuti dango la wanangwa lisinthe maghanoghano na mitima yithu, tikwenera kulimbikira kusambira Baibolo, kulomba na kughanaghanirapo pa ivyo tikuŵazga.—1 Tim. 4:15.

11, 12. (a) Kasi Yesu wakadidimizga wuli kuti nchakukhumbikwa kutora unenesko kuŵa withu na withu? (b) Kasi ni ngozi wuli iyo tikwenera kugega comenecomene taŵawukirano?

¹¹ Pa nyengo yeneyiyo pera, tikwenera ‘kucita na citatata,’ panji na cizizipizgo, pakulondezga Mazgu gha Ciuta. Para ticitenge nthena titorenge unenesko kuŵa withu na withu. Yesu wakayowoya fundo yakuyana na iyi apo wakayowoyanga ku ŵanji awo ŵakagomezganga mwa iyo, wakati: “Usange mukukhalilira mu mazgu ghane, muli ŵasambiri ŵane nadi, ndipo mumanyenge unenesko, ndipo unenesko umufwaturaninge.” (Yoh. 8:31, 32) Buku linyake likuti, lizgu lakuti “mumanyenge” pa lemba ili,  likung’anamuraso kuwonga cifukwa cakuti “vinthu ivyo ‘wamanya’ ni vyakuzirwa.” Ntheura, ‘tikumanya’ nadi unenesko usange tikucita vinthu mwakukolerana na unenesko uwu. Ndipo tingayowoya nadi kuti “mazgu gha Ciuta . . . ghakugwira nchito” mwa ise, ghakuwumba wunthu withu kuti tiyezge Adada ŵithu ŵa kucanya.—1 Tes. 2:13.

¹² Jifumbani kuti: ‘Kasi nkhuwumanya nadi unenesko? Kasi nkhucita vinthu mwakukolerana na unenesko uwu? Panji kasi nicali kudokera “wanangwa” wa caru?’ Mudumbu munyake uyo wakalereka na ŵapapi awo ŵakaŵa Ŵakhristu, wakalemba kuti: “Nyengo zose Yehova wakuŵa nawe usange ukukhalilira mu unenesko. Kweni ine nkhamumanyisiskanga yayi Ciuta. Nkhavitinkhanga yayi vinthu ivyo iyo wakuvitinkha. Nkhagomezganga yayi kuti ivyo nkhacitanga vikamukhwaskanga. Kweniso nkhamanyanga yayi kuti nkhwenera kucimbilira kwa iyo para nili mu suzgo. Nkheghamanga ku umanyi wane. Sono nkhuwona kuti uwu ukaŵa uzeleza ukuru comene cifukwa nkhamanyanga kalikose yayi.” Cakukondweska nchakuti, pamanyuma mudumbu uyu wakamanya kuti wakaghanaghananga makora yayi, ndipo wakasintha. Nakuti wakamba upayiniya wanyengozose.

MZIMU UTUŴA UNGAMOVWIRANI KUTI MUŴE ŴANANGWA

13. Kasi mzimu utuŵa wa Ciuta ukutovwira wuli kuti tiŵe ŵanangwa?

¹³ Pa 2 Ŵakorinte 3:17, tikuŵazga kuti: “Apo pali mzimu wa Yehova, pali wanangwa.” Kasi mzimu utuŵa ukutovwira wuli kuti tiŵe ŵanangwa? Ukupambika mikhaliro iyo yikutovwira kuti tiŵe ŵanangwa, nga “nchitemwa, cimwemwe, mtende, kukhomezga, lusungu, uwemi, cipulikano, kuzika na kujikora.” (Gal. 5:22, 23) Ŵanthu ŵangaŵa na wanangwa weneco yayi kwambura mikhaliro iyi, comenecomene citemwa. Vyakucitika vya mu caru vikulongolerathu kuti fundo iyi njaunenesko. Cakukondweska nchakuti, mpositole Paulosi wati walongosora za cipambi ca mzimu, wakayowoyaso kuti: “Palije dango lakwimikana na vinthu vyantheura.” Kasi wakang’anamurangaci? Apa Paulosi wakang’anamuranga kuti cipambi ca mzimu wa Ciuta cikujandizgika na dango lililose yayi. Palije dango ilo lingakanizga mikhaliro iyi kukura. (Gal. 5:18) Nakuti dango ilo, lingaŵa lambura nchito. Ni khumbo la Yehova kuti nyengo zose tiŵenge na mikhaliro ya nga ya Khristu na kuyilongora kwambura cakujandizga cilicose.

14. Kasi mzimu wa caru ukuŵakora wuli ŵanthu kuti ŵaŵe ŵazga?

¹⁴ Ŵanthu awo ŵakulongozgeka na mzimu wa caru ndiposo awo ŵakucita makhumbiro ghawo gha thupi, ŵangaghanaghana kuti mbanangwa. (Ŵazgani 2 Petrosi 2:18, 19.) Kweni unenesko ngwakuti ndimo viliri yayi. Lekani boma likuŵapa malango ghanandi kuti ghaŵatondeskenge kucita makhumbiro na nkharo zawo ziheni. Paulosi wakati: “Dango likimikikira ŵarunji cara, kweni ŵanthu ŵacikanamalango na ŵamtafu.” (1 Tim. 1:9, 10) Kweniso iwo mbazga ŵa kwananga, iyo ni fumu yankhaza comene. Ŵakucicizgika kucita ‘vinthu ivyo thupi likukhumba.’ (Efe. 2:1-3) Nga nthuvibenene uto tukwiza mu mbale ya uci kuti tukhorweske makhumbiro ghawo ndipo pamanyuma tukukoleka, ŵanthu aŵa nawo ŵakulondezga makhumbiro ghawo ghaheni ndipo ŵakuŵa ŵazga ŵa kwananga.—Yak. 1:14, 15.

WANANGWA MU MPINGO WAUNENESKO

15, 16. Kasi kuwungana na mpingo nkhwakuzirwa wuli, ndipo tikusangwa na wanangwa wuli?

¹⁵ Apo mukambira kuwungana na mpingo waunenesko, mukaŵa nga mwanjira kilabu yayi, kweni mukiza mu mpingo cifukwa cakuti Yehova wakamuguzani. (Yoh. 6:44) Nchivici cikamupangiska kuti wamuguzani? Kasi wakawona kuti ndimwe munthu murunji, wakopa Ciuta? Mungazgora kuti: “Napacoko pose!” Ipo  kasi Ciuta wakawona vici? Wakawona mtima uwo ungapulikira dango la wanangwa, mtima uwo ungajilambika ku ulongozgi wake uwemi. Mu mpingo, Yehova wasambizga mtima winu mwa kumulyeskani vyakurya vyauzimu, kumufwaturani ku visambizgo vyautesi na kumufwaturani ku vya mizimu. Wamusambizganiso umo mungaŵira na mikhaliro ya nga ya Khristu. (Ŵazgani Ŵaefeso 4:22-24.) Lekani muli pakati pa ŵanthu awo ŵakucemeka kuti “ŵanthu ŵanangwa” kuluska wose pa caru.—Yak. 2:12.

¹⁶ Wonani fundo iyi: Usange muli pakati pa awo ŵakutemwa Yehova na mtima wawo wose, kasi mukuŵa na wofi? Kasi mukwenjerwa? Kasi para mukucezga pa Nyumba ya Ufumu, mukukoleska katundu winu kuwopa kuti ŵanji ŵangamwibirani? Yayi. Mukuŵa ŵakufwatuka kweniso ŵanangwa. Kasi mungajipulika nthena pa vyakucitika vya ku caru? Viŵi yayi. Wanangwa uwo tikusangwa nawo sono pakati pa ŵanthu ŵa Ciuta nchilongolero waka ca wanangwa uwo ukwiza munthazi.

“WANANGWA WAUCINDAMI WA ŴANA ŴA CIUTA”

17. Kasi wanangwa wa ŵanthu ukukolerana wuli na “kuvumbulika kwa ŵana ŵa Ciuta”?

¹⁷ Apo wakalongosoranga za wanangwa uwo Yehova wasungira ŵateŵeti ŵake ŵa pa caru capasi, Paulosi wakati: “Cilengiwa, na kunweka comene cikulindilira kuvumbulika kwa ŵana ŵa Ciuta.” Kufuma apo, wakasazgirapo kuti: “Cilengiwa icocene cizamufwatukaso ku wuzga wa kuvunda na kuŵa na wanangwa waucindami wa ŵana ŵa Ciuta.” (Rom. 8:19-21) Mazgu ghakuti “cilengiwa” ghakuyowoya vya ŵanthu awo ŵali na cigomezgo ca kuzakakhala pa caru capasi, ŵeneawo ŵazamusanga candulo na “kuvumbulika” kwa ŵana ŵa Ciuta ŵakuphakazgika na mzimu. Kuvumbulika uku kuzamwamba kucitika apo “ŵana” aŵa, awo ŵazamuŵa kuti ŵawuskikira kucanya, ŵazamovwirana na Khristu pakufumiskapo viheni pa caru na kuponoska “mzinda ukuru” kuti unjire mu caru ciphya.—Uvu. 7:9, 14.

18. Kasi wanangwa uzamusazgikira wuli ku ŵanthu ŵakupulikira, ndipo paumaliro ŵazamusangwa na wanangwa wuli?

¹⁸ Ŵanthu awo ŵazamuponoskeka ŵazamusangwa na wanangwa uphya, wanangwa wambura kutimbanizgika na Satana na viŵanda vyake. (Uvu. 20:1-3) Ŵanthu ŵazamuwombokwa nadi. Para ivi vyajumphapo, ŵa 144,000 awo ŵamuŵa mathemba na ŵasofi lumoza na Khristu, ŵazamulutilira kufwatura ŵanthu kwizira mu sembe yakuwombora mpaka apo zakwananga na kuwura kufikapo kwa Adamu vizamumalira. (Uvu. 5:9, 10) Para ŵanthu ŵazakalutilira kugomezgeka pa nyengo iyo ŵazamuyezgekera, ŵazamupokera wanangwa uwo Yehova waŵanozgera, uwo ni “wanangwa waucindami wa ŵana ŵa Ciuta.” Ghanaghanirani waka! Muzamusuzgikaso yayi kucita ico nchiwemi pamaso pa Ciuta cifukwa muzamuŵa ŵakufikapo ndipo wunthu winu uzamuŵa kuti wasintha, wakozgana na wa Ciuta.

19. Kasi pa nyengo yasono tikwenera kucitaci kuti tikhalilire pa nthowa yakuya ku wanangwa weneco?

¹⁹ Kasi mukukhumba kuŵa na “wanangwa waucindami wa ŵana ŵa Ciuta”? Usange ni nthena, zomerezgani kuti maghanoghano na mtima winu vilutilire kulongozgeka na “dango lakufikapo ilo nda wanangwa.” Enya, fwiliranipo kusambira Malemba. Citani vinthu mwakuyana na unenesko uwo mukusambira, utorani kuŵa winu na winu. Lombani mzimu utuŵa. Sangani candulo na mpingo waunenesko ndiposo cakurya cauzimu ico Yehova wakupeleka. Lekani kuzomerezga Satana kuti wamupusikani, nga umo wakapusikira Eva kuti wambe kughanaghana kuti Ciuta wakukhwimiska vinthu. Manyani kuti Dyabulosi ni mucenjezi. Kweni nga umo tiwonerenge mu nkhani yakulondezgapo, “Satana [wakwenera yayi] kuticenjelera, cifukwa tili ŵalemwa cara na njomba zake.”—2 Kor. 2:11.

[Mafumbo]

[Vithuzithuzi pa peji 9]

Kasi nicali kudokera “wanangwa” wa caru?

[Vithuzithuzi pa peji 9]

Kasi nkhucita vinthu mwakuyana na unenesko uwo nkhusambira?