1. Kasi ŵapapi ŵakuwoneseska vichi pambere ŵana ŵawo ŵandabatizike?

“KWA myezi yinandi nkhaŵaphaliranga adada na amama kuti nkhukhumba kubatizika, ndipo kanandi tikadumbiskananga nkhani iyi. Ŵakakhumbanga kusimikizga usange nkhumanya kuti ubatizo ni nkhani ya maseŵera yayi. Zuŵa lakuzirwa chomene pa umoyo wane likafika. Pakaŵa pa Disembala 31, 1934, ndipo pa zuŵa ili nkhabatizika.” Mazgu agha wakayowoya ni Blossom Brandt kulongosora ivyo vikachitika kuti wabatizike. Mazuŵa ghano napo, ŵapapi Ŵachikhristu mbakukhumbisiska kovwira ŵana ŵawo kuti ŵasankhenge makora vinthu. Kuchedwa panji kulekera dala kubatizika kungapangiska munthu kuti wapwetekeke mwauzimu. (Yak. 4:17) Kweni mwavinjeru, ŵapapi ŵakuwoneseska kuti pambere ŵana ŵawo ŵandabatizike, ŵakumanya ng’anamuro la kuŵa msambiri wa Khristu.

2. (a) Chifukwa wuli ŵalaŵiliri ŵa dera ŵanyake ŵakufipa mtima? (b) Kasi mu nkhani iyi tidumbiskanenge vichi?

² Ŵalaŵiliri ŵa dera ŵanyake ŵakufipa mtima chifukwa  ŵakusangana na ŵawukirano ŵanyake awo ŵali kukulira mu mabanja gha Ŵakaboni ndipo ŵali pafupi kukwaniska vyaka 20 panji ŵali na vyaka vya m’ma 20 kweni ŵachali ŵandabatizike. Kanandi ŵawukirano aŵa ŵakuluta ku maungano na kupharazga. Ŵakujiwona nga Mbakaboni ŵa Yehova. Kweni pa vifukwa vinyake ŵakutondeka kujipeleka kwa Yehova na kubatizika. Chifukwa wuli ŵakutondeka kubatizika? Nyengo zinyake ŵapapi ndiwo ŵakuphalira ŵana ŵawo kuti ŵachedwe kubatizika. Mu nkhani iyi tiwonenge vinthu vinayi ivyo vikutondeska ŵapapi ŵanyake kovwira ŵana ŵawo kuti ŵabatizike.

3. Kasi ŵapapi ŵa Blossom ŵakafipanga mtima na vichi?

³ Ŵapapi ŵa Blossom awo taŵazunura mu ndime yakwamba, ŵakafipanga mtima usange mwana wawo wakamanyanga ng’anamuro la ubatizo na kuzirwa kwake. Kasi ŵapapi ŵangamanya wuli usange mwana wawo ngwakunozgeka nadi kujipeleka kwa Yehova?

4. Kasi mazgu gha Yesu agho ghali pa Mateyu 28:19, 20 ghangawovwira wuli ŵapapi apo ŵakusambizga ŵana ŵawo?

⁴ Ŵerengani Mateyu 28:19, 20. Mu nkhani iyo yajumpha, tikasambira kuti Baibolo likuyowoya yayi vyaka ivyo munthu wakwenera kubatizikira. Kweni ntchiwemi kuti ŵapapi ŵaghanaghanirengepo fundo ya kuzgora munthu kuŵa msambiri. Mazgu gha Chigiriki agho ghali kung’anamulika kuti “mukazgore ŵanthu kuŵa ŵasambiri” agho ghali pa Mateyu 28:19, ghakung’anamura kusambizga ŵanthu na chilato chakuti ŵaŵe ŵasambiri. Msambiri ni munthu uyo wakusambira, kupulikiska na kuchita ivyo Yesu wakasambizganga. Ntheura ŵapapi awo Mbakhristu ŵakwenera kuŵa na mtima wa kusambizga ŵana ŵawo kufuma pa ubonda na chilato cha kuŵawovwira kuti ŵaŵe ŵasambiri ŵa Khristu ŵakubatizika. Bonda wangaŵa wakwenelera yayi kubatizika. Kweni Baibolo likulongora kuti ŵana ŵachoko nawo ŵangapulikiska na kutemwa unenesko wa mu Baibolo.

5, 6. (a) Kasi ivyo Baibolo likuyowoya vyakukhwaskana na Timote vikulongora vichi pa nkhani ya ubatizo wake? (b) Kasi ŵapapi ŵavinjeru ŵangawovwira wuli ŵana ŵawo?

⁵ Timote wakaŵa msambiri uyo wakakoleska unenesko apo wakaŵa muchoko. Mpositole Paulosi wakayowoya kuti Timote wakamanya unenesko wa mu Malemba kufuma pa ubonda. Nangauli Timote wakakulira mu banja ilo ŵapapi ŵake ŵakapambananga chisopa, kweni amama na abuya ŵake awo ŵakaŵa Ŵayuda ŵakamovwira kuti watemwenge Malemba. Pa chifukwa ichi, Timote wakaŵa na chipulikano chakukhora chomene. (2 Tim. 1:5; 3:14, 15) Pa nyengo iyo Timote wakaŵa na vyaka vya pakati pa 17 na 19 panji vya m’ma 20, wakaŵa msambiri wakwenelera kupika mauteŵeti ghapadera mu mpingo.—Mil. 16:1-3.

⁶ Mwana waliyose wakupambana na munyake. Ŵana wose ŵangaŵa ŵakukhwima panji kuchita vinthu mwakuyana yayi. Ŵana ŵanyake ŵakukora luŵiro unenesko, ndipo ŵakukhumba kubatizika apo ŵachali ŵachoko. Apo ŵanyake ŵangaŵa ŵakwenelera yayi kubatizika m’paka ŵakulireko dankha. Ntheura ŵapapi ŵavinjeru ŵakuchichizga yayi ŵana ŵawo kuti ŵabatizike. M’malo mwake ŵakusambizga mwana waliyose kuti wakure mwauzimu kuyana na umo wakupulikiskira na kuchitira vinthu. Ŵapapi ŵangakondwa para mwana wakukumbuka fundo iyo yili pa lemba la Zintharika 27:11. (Ŵerengani.) Kweni ŵakwenera kuluwa yayi kuti chilato chawo nkhovwira ŵana kuti ŵaŵe ŵasambiri ŵa Khristu. Apo ŵakukumbuka fundo iyi, ŵapapi ŵakwenera kujifumba kuti, ‘Kasi mwana wane wakumanya makora unenesko kuti wajipeleke kwa Chiuta na kubatizika?’

7. Kasi munthu wakwenera kumanya vyose vya mu Baibolo kuti wabatizike? Longosorani.

⁷ Pakuŵa ŵasambizgi mu banja, ŵapapi ŵakukhumba kuti ŵana ŵawo ŵawumanye makora unenesko na kujipeleka kwa Yehova. Kweni ichi chikung’anamura kuti munthu wakwenera kumanya vyose yayi kuti wajipeleke kwa Chiuta na kubatizika. Pamanyuma pa ubatizo, msambiri waliyose wakwenera kulutilira kusambira kuti wawumanye makora unenesko. (Ŵerengani Ŵakolose 1:9, 10.) Ntheura, kasi munthu wakwenera kumanya vinthu vinandi wuli pambere wandabatizike?

8, 9. Kasi nkhani ya Paulosi na mulinda wa jele yikutisambizga vichi?

⁸ Ivyo vikachitikira banja linyake mu nyengo yakale vingawovwira ŵapapi mazuŵa ghano. (Mil. 16:25-33) Paulendo wake wachiŵiri waumishonale cha mu 50 C.E., Paulosi wakaluta ku Filipi. Apo ŵakaŵa kura, Paulosi na Sila ŵakakakika na kujalirika mu jele pa vifukwa vyautesi. Nausiku, kukachitika chindindindi chikuru icho chikasunkhunya fawundeshoni ya jele ndipo milyango yose ya jele yikajulika. Pakuti mulinda wa jele wakaghanaghananga kuti ŵakayidi ŵachimbira, wakakhumba kujikoma ndipo Paulosi ndiyo wakachemerezga kuti waleke kujikoma. Paulosi na Sila ŵakamupharazgira mulinda wa jele pamoza na banja lake. Kasi ŵakachita vichi kulongora kuwonga unenesko uwo ŵakasambiranga wakukhwaskana na Yesu? Ŵakabatizika mwaluŵiro. Kasi nkhani iyi yikutisambizga vichi?

⁹ Mwakuyana na mdauko, mulinda wa jele uyu wakwenera kuti wakaŵa munthu uyo wakapumura pa ntchito ya usilikari. Wakaghamanyanga yayi Malemba. Ntheura kuti wamanye Malemba, wakeneranga kusambira visambizgo vyakwambilira vya mu Baibolo, kumanya ivyo muteŵeti wa Chiuta wakwenera kuchita, na kuŵikapo mtima kupulikira ivyo Yesu wakasambizga. Mu nyengo yichoko waka, unenesko wa mu Malemba uwo wakasambira, ndiposo kuzirwiska ivyo wakasambira, vikamovwira kuti wabatizike. Tikukayika yayi kuti mulinda wa jele uyu wakalutilira kusambira pamanyuma pakuti wabatizika. Ntheura, kasi mungachita wuli para mwana winu wamuphalirani kuti wakukhumba kubatizika chifukwa chakuti wakutemwa Yehova ndipo wakukhumba kumupulikira? Mungamuphalira kuti wakumane na ŵalara kuti ŵawone usange wangaŵa wakwenelera nadi kubatizika. * Nga umo vikuŵira na wose awo ŵali kubatizika, nayo wazamulutilira kusambira umoyo wake wose, panji kwamuyirayira, ivyo Yehova wakukhumba.—Rom. 11:33, 34.

10, 11. (a) Kasi ŵapapi ŵanyake ŵakughanaghana wuli? (b) Kasi ŵapapi ŵakwenera kumanya vichi?

¹⁰ Ŵapapi ŵanyake ŵakuwona kuti chingaŵa chiwemi kuti mwana wawo wachedwe kubatizika kuti wasambire dankha masambiro gha pachanya na kusanga ntchito yiwemi. Ŵapapi aŵa ŵangaŵa kuti ŵali na maghanoghano ghawemi, kweni kasi para ŵachita nthena ŵangamovwira nadi mwana wawo kuti vinthu vizakamwendere makora? Chakuzirwa chomene ntchakuti, kasi vikukolerana na Malemba? Kasi Mazgu gha Yehova ghakuti tichitenge vichi?—Ŵerengani Mupharazgi 12:1.

¹¹ Ntchakuzirwa kukumbuka kuti charu ichi na vinthu vyose ivyo vilimo vikukolerana yayi na ivyo Yehova wakukhumba panji ivyo wakughanaghana. (Yak. 4:7, 8; 1 Yoh. 2:15-17; 5:19)  Mwana winu wangaŵa wakuvikilirika kwa Satana, ku charu, kweniso ku maghanoghano gha charu usange wali paubwezi na Yehova. Para mupapi wakuŵika masambiro na ntchito pakwamba, vingapangiska mwana kuwona kuti vinthu ivi ni vyakuzirwa chomene na kuleka vinthu vyakuzirwa nadi. Kasi mupapi wachitemwa uyo ni Mkhristu wangakhumba kuti charu ichi ndicho chisankhire mwana wake vinthu ivyo vingamovwira kuti waŵe wakukondwa? Tikwenera kumanya kuti tikuŵa wakukondwa zanadi kweniso vinthu vikutendera makora usange tikuŵika Yehova pakwamba mu moyo withu.—Ŵerengani Salimo 1:2, 3.

12. Chifukwa wuli ŵapapi ŵanyake ŵakukanizga ŵana ŵawo kubatizika luŵiro?

¹² Mudumbu munyake wakalongosora chifukwa icho wakakanizgiranga mwana wake kubatizika luŵiro. Wakati: “Chifukwa chikuru chikaŵa kopa kuti mwana wane wangazakasezgeka.” Nga ni mudumbu uyu, ŵapapi ŵanyake ŵakughanaghana kuti mwana wawo waleke dankha kubatizika m’paka wakure mwakuti waleke kuzachita vinthu vyauzeleza. (Gen. 8:21; Zinth. 22:15) Iwo ŵangaghanaghana kuti, ‘Chikuru mwana wane wandabatizike wangasezgeka yayi mu mpingo.’ Chifukwa wuli kughanaghana nthena nkhujipusika?—Yak. 1:22.

13. Kasi Yehova wazamweruzga yayi munthu uyo wandabatizike? Longosorani.

¹³ Ŵapapi awo Mbakhristu ŵangakhumba yayi kuti mwana wawo wabatizike pambere wandakhwime mwauzimu na kujipeleka zanadi kwa Yehova. Kweni chingaŵa chambura mahara kughanaghana kuti Yehova wangamweruzga yayi mwana uyo wandabatizike. Chifukwa wuli? Yehova wazamweruzga ŵanthu chifukwa chakuti ŵabatizika pera yayi. Kweni mwana wazamweruzgika na Yehova chikuru wakumanya kupambaniska pakati pa chiwemi na chiheni. (Ŵerengani Yakobe 4:17.) Ntheura m’malo mwa kugongoweska mwana kubatizika, ŵapapi ŵavinjeru ŵakuyezgayezga kuŵa chiyelezgero chiwemi ku mwana wawo. Ŵakusambizga mwana wawo kufuma pa ubonda kuti watemwenge fundo za Yehova kufumira pasi pa mtima. (Luka 6:40) Para mwana winu wakutemwa fundo za Yehova vimovwirenge kuti nyengo zose wendenge mu nthowa ya Yehova.—Yes. 35:8.

14. Kasi ŵalara ŵangawovwira wuli ŵapapi awo ŵakovwira ŵana ŵawo kuti ŵabatizike?

¹⁴ Ŵalara ŵangawovwira ŵapapi pa ivyo ŵakuchita para ŵakuphalira ŵana vilato vyauzimu na uwemi wake. Mudumbu munyake uyo wakaŵa mupayiniya kwa vyaka vyakujumpha 70 wakayowoya ivyo Mubali Charles T. Russell wakayowoya apo mudumbu uyu wakaŵa na vyaka 6. Mudumbu uyu wakati: “Wakachezga nane kwa maminiti 15 pa nkhani ya vilato vyane vyauzimu.” Nadi, mazgu ghawemi na ghakukhozga ghangawovwira munthu kwa nyengo yitali. (Zinth. 25:11) Kweniso ŵalara ŵangagaŵa ntchito izo zikuchitika pa Nyumba ya Ufumu ku ŵapapi pamoza na ŵana ŵawo. Ŵalara ŵangapeleka ntchito ku ŵana kuyana na misinkhu na maluso ghawo.

15. Kasi ni nthowa wuli zinyake izo ŵabali na ŵadumbu mu mpingo ŵangakhozgera ŵana?

¹⁵ Ŵabali na ŵadumbu mu mpingo ŵangawovwirapo usange ŵakuchezga na ŵawukirano na kuŵakhozga. Ivi vikusazgapo kuwona umo ŵana ŵakukulira mwauzimu. Muwukirano wangazgora zgoro lakukhozga kweniso lakupulikikwa pa maungano panji wangayowoya nkhani pa maungano gha mukati mwa sabata. Munyake wangaŵa kuti watonda chiyezgo panji wakasanga m’pata wakupharazgira ŵanyake ku sukulu. Ŵawongani mwaluŵiro kufumira  pasi pa mtima. Kweniso mungasankha kuti nyengo zose pambere maungano ghandambe panji para ghamara musangenge nyengo yakuchezgera na muwukirano na kulongora kuti mukukondwa nayo. Para tingachita ivi na vinyake vyakwenelera, ŵawukirano ŵawonenge kuti ŵali chigaŵa cha “mpingo ukuru.”—Sal. 35:18.

16, 17. (a) Chifukwa wuli ubatizo ngwakuzirwa chomene? (b) Kasi ŵapapi ŵangasanga chimwemwe wuli? (Wonani chithuzi chakwamba.)

¹⁶ Udindo wakuzirwa chomene uwo ŵapapi ŵali nawo ‘nkhulanga [ŵana ŵawo] na kuŵasambizga maghanoghano gha Yehova.’ (Efe. 6:4; Sal. 127:3) Mwakupambana na ŵana ŵa Ŵaisrayeli, ŵana ŵa Ŵakhristu mazuŵa ghano ŵakubabika kuti ŵali kujipeleka kale yayi kwa Yehova. Kweniso ŵana ŵakutemwa Yehova na unenesko chifukwa cha kuhara ku ŵapapi yayi. Para mwana wababika waka, ŵapapi ŵakwenera kwambapo kumusambizga kuti waŵe msambiri. Kumovwira kuti wazakajipeleke kwa Yehova na kubatizika. Ichi ntchakuzirwa chomene kuluska chilichose. Munthu waliyose wazamudindika chimanyikwiro kuti wazakaponoskeke pa suzgo yikuru chifukwa wajipeleka kwa Yehova, wabatizika, na kuŵa muteŵeti wa Chiuta wakugomezgeka.—Mat. 24:13.

¹⁷ Apo Blossom Brandt wakakhumbanga kubatizika, ŵapapi ŵake awo ŵakatemwanga Chiuta ŵakakhumbanga kumanya usange wakaŵa wakunozgeka nadi kuchita chithu chakuzirwa chomene pa umoyo wake. Ŵakati ŵamanya kuti ngwakunozgeka kubatizika ŵakamovwira pa ivyo wakasankha. Pa usiku wakuti machero wabatizikenge, adada ŵake ŵakachita chinthu chinyake chiwemi chomene. Blossom wakati: “Ŵakaphalira tose kuti tigwade pasi ndipo ŵakalomba kwa Yehova. Ŵakaphalira Yehova kuti mbakukondwa chomene na ivyo ine nkhasankha pakujipeleka kwa Yehova.” Pakati pajumpha vyaka vyakujumpha 60, Blossom wakayowoya kuti: “Nkhumusimikizgirani kuti umoyo wane wose nizamuluwapo yayi ivyo vikachitika usiku wura.” Mwaŵapapi, mphanyi namwe mwaŵa na chimwemwe icho chikwiza chifukwa cha kuwona ŵana ŵinu ŵakujipeleka kwa Yehova na kubatizika.