Yesu wakaŵasambizga fundo ziwemi ŵasambiri ŵake na umo ŵangachitira na usambazi. Kweni apo wakayowoyanga ivi pakaŵa ŵasambiri ŵake pera yayi. Pakaŵaso Ŵafarisi, ndipo nawo ŵakeneranga kulondezga fundo za Yesu. Chifukwa wuli? Chifukwa Ŵafarisi ŵakaŵa “ŵakutemwa ndalama.” Ŵakati ŵapulika ivyo Yesu wakayowoya, “ŵakamba kumung’ora.”—Luka 15:2; 16:13, 14.

Kweni Yesu wakatenthema yayi na ivi. Iyo wakaŵaphalira kuti: “Imwe mukujiwona kuŵa ŵarunji panthazi pa ŵanthu, kweni Chiuta wakumanya mitima yinu. Pakuti icho ŵanthu ŵakuwona kuti ntchakuzirwa ntchinthu chakuseluska pamaso pa Chiuta.”—Luka 16:15.

Ŵafarisi ŵakachindikika na ŵanthu nyengo yitali chomene, kweni sono nyengo yikakwana kuti vinthu visinthe. Ŵanthu awo ŵakachindikikanga chifukwa cha usambazi, mazaza pa ndyali, na maudindo mu chisopa ŵakaŵa pafupi kukhizgika. Ŵanthu bweka awo ŵakamanyanga kuti ŵakukhumbikwira kuŵa paubwezi na Chiuta ŵakaŵa pafupi kukwezgeka. Yesu wakalongora kuti pakaŵa kusintha kukuru, wakati:

“Dango na ivyo Ntchimi zikalemba vikapharazgika m’paka mu nyengo ya Yohane. Kufuma nyengo yira makani ghawemi gha Ufumu wa Chiuta ghakupharazgika, ndipo ŵanthu ŵa mitundu yose ŵakulimbikira kuti ŵawusange. Ntchipusu kuti kuchanya na charu chapasi vimare kweni lizgu limoza ilo lili kulembeka mu Dango lingamara yayi kwambura kufiskika.” (Luka 3:18; 16:16, 17) Kasi mazgu gha Yesu ghakalongora wuli kuti vinthu vikasinthanga?

Ŵalongozgi ŵa chisopa ŵakajitemwanga, ŵakatenge iwo ŵakusungilira Dango la Mozesi. Kumbukani kuti apo Yesu wakajura munthu maso mu Yerusalemu, Ŵafarisi ŵakati: “Ise tili ŵasambiri ŵa Mozesi. Tikumanya kuti Chiuta wakayowoyanga na Mozesi.” (Yohane 9:13, 28, 29) Chilato chinyake cha Dango ilo likapelekeka kwizira mwa Mozesi chikaŵa chakuti lilongozgere ŵanthu ŵakujiyuyura kwa Mesiya, ndiko kuti, Yesu. Yohane Mubatizi wakaphalira ŵanthu kuti Yesu ni Mwanamberere wa Chiuta. (Yohane 1:29-34) Kufuma apo Yohane wakambira kupharazga, Ŵayuda ŵakujiyuyura, chomenechomene ŵakavu, ŵakapulikanga uthenga wa “Ufumu wa Chiuta.” Enya, “makani ghawemi” ghakapharazgikanga ku wose awo ŵakukhumba kuŵa pasi pa Ufumu wa Chiuta na kusanga nawo chandulo.

Dango la Mozesi likatondeka yayi kufiskika. Kweni likaŵafiska ŵanthu kwa Mesiya, ntheura likafiska chilato chake ndipo ŵanthu ŵakakhumbikwirangaso kulisunga yayi. Mwachiyelezgero, Dango likazomerezganga mwanalume kupata muwoli wake pa vifukwa vyakupambanapambana. Kweni sono Yesu wakayowoya kuti “waliyose uyo wakupata muwoli wake na kutora munyake wakuchita uleŵi, ndipo waliyose uyo wakutora mwanakazi wakuti mfumu wake wamupata, wakuchita uleŵi.” (Luka 16:18) Ŵafarisi ŵakwenera kuti ŵakakwiya chomene na mazgu agha, pakuti ŵakatemwanga kuŵika tumalango.

Kufuma apo, Yesu wakayowoya ntharika iyo yikalongora kuti vinthu vikasinthanga. Mu ntharika iyi, wakayowoya vya ŵanalume ŵaŵiri, awo vinthu vikasintha chomene pa umoyo wawo. Apo mukuŵazga ntharika iyi, kumbukani kuti Ŵafarisi awo ŵakatemwanga chomene ndalama na kuchindikika na ŵanthu, ŵakapulikanga.

Yesu wakati: “Kukaŵa munthu munyake musambazi, uyo wakavwaranga malaya ghatchesamu na salu ziwemi. Wakasangwanga zuŵa na zuŵa na vinthu viwemi. Kweni wakupempheska munyake zina lake Lazaro wakaŵa na vilonda thupi lose. Ŵanthu ŵakamuŵikanga pa chipata cha musambazi. Wakadokeranga kurya vinthu ivyo vikambotokanga kufuma pa thebulu la munthu musambazi. Ntcheŵe nazo zikizanga na kumyanga vilonda vyake.”—Luka 16:19-21.

Ŵafarisi ŵakatemwanga chomene ndalama, ntheura tikukayika yayi kuti ndiwo Yesu wakaŵayaniska na “munthu musambazi” mu ntharika yira. Ŵalongozgi ŵara ŵakatemwanga kuvwara vyakuvwara vyapachanya, vya ndalama zinandi. Padera pa vyuma ivyo ŵakaŵa navyo, ŵanthu aŵa ŵakawonekanga ŵasambazi chifukwa cha maudindo na mazaza agho ŵakaŵa nagho. Enya, Yesu wakaŵayaniska na munthu uyo wavwara vitchesamu kwimira maudindo agho ŵakaŵa nagho, ndipo salu ziwemi zikwimira mtima wawo wa kujiwona kuti mbarunji.—Daniyeli 5:7.

Kasi ŵalongozgi ŵasambazi na ŵakujikuzga aŵa, ŵakachitanga nawo wuli ŵanthu bweka?  Ŵakaŵayuyuranga, ŵakaŵachemanga kuti ‛am ha·’aʹrets, panji kuti ŵanthu ŵapasi, awo ŵakumanya yayi Dango ndiposo ŵambura kwenelera kusambizgika dango. (Yohane 7:49) Umu ndimo vikaŵira na “wakupempheska zina lake Lazaro” uyo wakadokeranga “vinthu ivyo vikambotokanga kufuma pa thebulu la munthu musambazi.” Ŵanthu bweka ŵakaŵa nga ni Lazaro wavilonda thupi lose, ndipo ŵanthu ŵakaŵayuyuranga, nga ni para mbakuseluska kwa Chiuta.

Vinthu vyachitima ivi vikachitika nyengo yitali chomene, kweni Yesu wakamanya kuti nyengo yakwana kuti vinthu visinthe pa ŵanthu awo ŵali nga munthu musambazi na awo ŵali nga Lazaro. Kasi vikasintha wuli?

Yesu wakalutilira kulongosora umo vinthu vikasinthira. Wakati: “Sono nyengo yikati yajumphapo, wakupempheska yura wakafwa ndipo ŵangelo ŵakamutolera uko kukaŵa Abrahamu. Kweniso munthu musambazi wakafwa na kusungika. Ndipo mu Dindi wakinuska maso ghake, uku wakupulika vyakuŵinya, wakawona Abrahamu patali wali pafupi na Lazaro.”—Luka 16:22, 23.

Ŵanthu awo Yesu wakayowoyanga nawo ŵakamanyanga kuti Abrahamu wakafwa nikale ndipo wakaŵa mu Dindi. Malemba ghakuyowoya makora kuti awo ŵali mu Dindi, panji Sheole, ŵakuwona yayi nesi kuyowoya. Ndimo vikaŵira na Abrahamu. (Mupharazgi 9:5, 10) Kasi ŵalongozgi ŵara ŵakaghanaghananga kuti Yesu wakung’anamurachi mu ntharika iyi? Kasi wakaŵaphalirangachi ŵalongozgi ŵakutemwa ndalama ŵara na ŵanthu bweka?

Yesu wakayowoya kale kuti vinthu vikusintha, apo wakati ‘Dango na ivyo Ntchimi zikalemba vikapharazgika m’paka mu nyengo ya Yohane Mubatizi, kweni kufuma nyengo yira makani ghawemi gha Ufumu wa Chiuta ghakupharazgika.’ Ntheura, chifukwa cha ivyo Yohane na Yesu Khristu ŵakapharazganga, munthu musambazi na Lazaro ŵakafwa ku umoyo wawo wakale, ndipo sono ŵakaŵa na umoyo unyake pamaso pa Chiuta.

Ŵanthu ŵakujiyuyura panji ŵakavu ndiwo ŵakanoreka chomene vinthu vyauzimu nyengo yitali. Kweni uthenga wa Ufumu uwo Yohane Mubatizi kweniso Yesu ŵakapharazganga, ukaŵawovwira kuti vinthu viŵe makora. Pakwamba, ŵakakhaliranga tunthu uto tingati tukayananga waka ‘na ivyo vikambotokanga kufuma pa thebulu lauzimu’ la ŵalongozgi ŵa chisopa. Kweni pa nyengo yira, ŵakaryanga chakurya chiwemi chauzimu, chomenechomene vinthu vyakuzizwiska ivyo Yesu wakalongosoranga. Vikaŵa nga kuti sono ŵamba kutemweka na Yehova Chiuta.

Kweni ŵanthu ŵamaudindo na ŵamazaza ŵakakana kupokelera uthenga wa Ufumu uwo Yohane kweniso Yesu wakapharazganga mu charu chose. (Mateyu 3:1, 2; 4:17) Nakuti ŵakakwiyanga panji  kukwenyelera na uthenga uwu, uwo ukayowoyanga vya cheruzgo chakofya kufuma kwa Chiuta. (Mateyu 3:7-12) Yesu na ŵasambiri ŵalekezgenge kupharazga uthenga wa Chiuta, mphanyi ŵalongozgi ŵakutemwa ndalama ŵara mtima ukakhira. Ŵalongozgi ŵara ŵakaŵa nga ni munthu musambazi mu ntharika, uyo wakati: “Adada Abrahamu, munilengere lusungu. Tumani Lazaro kuti wabizge songo ya munwe wake mu maji na kuzizimiska lulimi lwane, chifukwa nkhukomwa mu moto uwu wakugolera.”—Luka 16:24.

Kweni ivi vikaŵa vyakuti vingachitika yayi. Ŵalongozgi ŵanandi ŵa chisopa ŵakasintha yayi. Ŵakakana “kupulikira ivyo vili mu mabuku gha Mozesi na Ntchimi,” ivyo mphanyi vikaŵawovwira kuti ŵapokelere Yesu pakuŵa Mesiya na Themba. (Luka 16:29, 31; Ŵagalatiya 3:24) Kweniso ŵakajiyuyura yayi mwakuti ŵaŵe nga mbanthu ŵakavu awo ŵakamuzomera Yesu ndipo Chiuta wakamba kuŵatemwa. Ŵasambiri ŵa Yesu ŵakalekezga yayi nesi kusukuluska unenesko kuti ŵakondweske ŵalongozgi ŵa chisopa ŵara panji kuŵakhizgako mtima. Mu ntharika yake, Yesu wakalongosora fundo iyi na mazgu agho ‘Dada Abrahamu’ wakayowoya kwa munthu musambazi. Iyo wakati:

“Mwana wane, kumbuka kuti mu nyengo ya umoyo wako ukapokeranga viwemi, kweni Lazaro wakapokera vinthu viheni. Sono wakusanguluskika kuno kweni iwe ukukomwa. Ndipo padera pa vinthu vyose ivi, pakati pa ise na imwe pali chibuwu chikuru, mwakuti awo ŵakukhumba kwambukira kwa imwe ŵakutondeka, kweniso awo ŵali uko awo ŵakukhumba kwambukira kwa ise ŵakutondeka.”—Luka 16:25, 26.

Chikaŵa chakwenelera kuti visinthe, kweniso vikachitika mwakuzizwiska. Vikalongora kuti vinthu vyasintha pakati pa ŵalongozgi ŵakujikuzga ŵara na ŵanthu ŵakujiyuyura awo ŵakazomera joko la Yesu ndipo ŵakapumuzgika na kulyeskeka mwauzimu. (Mateyu 11:28-30) Kweni pakati pajumpha myezi yichoko waka, ndipo vikazakawoneka chomene kuti vinthu vyasintha. Nyengo iyi phangano liphya likanjira mu malo gha phangano la Dango. (Yeremiya 31:31-33; Ŵakolose 2:14; Ŵahebere 8:7-13) Chiuta wakati wapungura mzimu utuŵa pa zuŵa la Pentekoste mu 33 C.E., vikawonekerathu kuti Chiuta wakutemwa ŵasambiri ŵa Yesu, m’malo mwa Ŵafarisi na ŵanyawo.