Kasi Caru Ici Cikuya Nkhu?

Masuzgo ghakuru na vyakucitika vyakofya vya ŵa nkhani ya zuŵa na zuŵa pa caru cose! Kasi vikung’anamuraci?

CIVIKILIRO: Mabomba ghaphulika mu malo ghakuguliskiramo vinthu. Ŵasambizgi na ŵana ŵalasika na futi ku sukulu. Ŵana ŵibika. Ŵanakazi ndiposo ŵanalume ŵacekuru ŵaŵabira muhanya wuli ngee.

VYAKUCITIKA MU VISOPO: Machalichi ghakovwira magulu ghakupambana agho ghakutimbana mu nkhondo. Ŵaliska ŵakweruzgika mulandu wa kukoma ŵanthu. Ŵasembe ŵakugona ŵana, kweni mpingo ukubisa. Machalichi ghakuguliskika cifukwa ca kucepa kwa ciŵelengero ca ŵanthu awo ŵakulutako.

CILENGIWA: Makuni gha mu nkhorongo ghakudumulika na cilato cakuti ŵasange ndarama. Ŵanthu ŵakavu ŵakumara makuni mwakuti ŵasange nkhuni. Maji ghanangika, ŵanthu ŵangamwa yayi. Somba zafwa cifukwa ca viswaswa vya mu mafakitale ivyo ŵakutaya mu milonga na mu nyanja ndiposo cifukwa ca nthowa zinyake zakukolera somba. Mphepo yanangika mwakuti ŵanthu ŵakutondeka kuthuta makora.

 KUSANGA VYAKUKHUMBIKWA MU UMOYO: Ŵanthu awo ŵakukhala kumwera kwa cipalamba ca Sahara usange ŵangagaŵana mwakuyana ndarama izo maboma ghawo ghali nazo, waliyose wangapoka ndarama zicoko comene pa cilimika. Kamupani yajalika cifukwa ca uzukusi wa ŵalara, kupangiska ŵanthu masauzandi kuŵavya nchito. Katangali wa ŵanthu awo ŵakugwira nchito ku banki wapangiska kuti awo ŵakasungangako ndarama ŵaluze ndarama izo ŵakasungiska.

KUPELEŴERA KWA VYAKURYA: Ŵanthu pafupifupi 800 miliyoni pa caru cose ŵakusoŵa cakurya.

NKHONDO: Mu vilimika vya mu ma 1900, ŵanthu ŵakujumpha 100 miliyoni wakafwa cifukwa ca nkhondo. Pali vilwero vya nkhondo yakukwana kukomera ŵanthu wose kanandi waka kweni vinyake vingakhalakoso. Nkhondo za wene na wene. Ucigeŵenga ŵathandazgika pa caru cose.

MILIRI NA MATENDA GHANYAKE: Kuyambira mu 1918, nthenda ya infuluwenza ya Cisipanishi yikakoma ŵanthu 21 miliyoni. Sono Ezi (AIDS) “ni muliri wakofya comene uwo ukukoma ŵanthu ŵanandi uwo undaŵepo mu mdauko wose wa ŵanthu.” Matenda ya khansa na mtima ghakupeleka citima pa caru cose.

Lekani kuŵika maghanoghano ghinu pa nkhani yimoza pera. Kasi vikucitika ku cigaŵa cimoza pera? Panji nchigaŵa ca vinthu ivyo vikucitika pa caru cose ivyo vikung’amura cinthu cinyake?

 [Bokosi/Cithuzithuzi pa peji 5]

Kasi Ciuta Wakutipwelelera Nadi?

Cifukwa ca kwenjerwa na vyakucitika vyakofya panji nyifwa ya wakutemweka, ŵanthu ŵanandi ŵakuzizwa kuti Ciuta wakulekeraci kutivikilira ku vinthu ivi.

Ciuta wakutipwelelera nadi. Wakupeleka ulongozgi wakovwira na cisangulusko ceneko. (Mateyu 11:28-30; 2 Timote 3:16, 17) Wali kupanga manozgero ghakumazgirathu viwawa, ulwari, na nyifwa. Manozgero agha ghakulongora kuti wakupwelelera ŵanthu ŵa mtundu umoza yayi, kweni ŵanthu ŵa mitundu yose, mafuko, na viyowoyero.—Milimo 10:34, 35.

Kasi tikupwelerako wuli vilato vya Ciuta? Kasi mukumumanya Uyo wakalenga kucanya na caru capasi? Kasi zina lake ni njani? Kasi cilato cake nchivici? Iye wakuzgora mafumbo agha mu Baibolo. Kwizira mu Baibolo wakutiphalira ivyo wakucita mwakuti wamazge viwawa ndiposo matenda na nyifwa. Kuti tipindure, kasi tikwenera kucitaci? Tikwenera kusambira za iye na cilato cake. Kasi tingapindura na manozgero gha Ciuta usange tilije cipulikano mwa iyo? (Yohane 3:16; Ŵahebere 11:6) Nchakukhumbikwaso comene kupulikira malango ghake. (1 Yohane 5:3) Kasi mukupwelerako vilato vya Ciuta ndipo muli wakukhumbisiska kupulikira malango ghake?

Kuti tipulikiske cifukwa ico Ciuta wazomerezgera mikhaliro iyo yikucitika sono, tikwenera kumanya nkhani yakuzirwa comene. Baibolo likulongosora makora nkhani iyi. Pa peji 15 la brosha lino, mungaŵazga nkhani iyi.