1. Ha yini hi nga kanakani leswaku Rito ra Xikwembu ri ni matimba? (Vona xifaniso lexi nga eku sunguleni ka xihloko lexi.)

TANIHI vanhu va Xikwembu a hi kanakani leswaku Rito ra Xikwembu ku nga rungula leri xi ri tsaleleke vanhu “ra hanya naswona ri ni matimba.” (Hev. 4:12) Vo tala va hina hi ma vonile matimba ya Rito ra Xikwembu evuton’wini bya hina. Van’wana va vamakwerhu wa hina a va ri makhamba, a va godzomberiwe hi swidzidziharisi kumbe ku tikhoma ko biha hi timhaka ta masangu. Van’wana a va hanya emafurheni kambe va titwa va kayivela swo karhi. (Ekl. 2:3-11) Vanhu lava eku sunguleni a va titwa va nga ri na ntshembo sweswi va hanya vutomi lebyi nga ni xikongomelo hikwalaho ka matimba ya Bibele. Swi nga endleka leswaku u hlaye mitokoto yo tala yo fana ni leyi eka Xihondzo xo Rindza eka nhlokomhaka leyi nge, “Bibele Yi Hundzula Vutomi Bya Vanhu.” Naswona u swi xiyile leswaku hambiloko munhu se a ri Mukreste wa ha fanele a dyondza Matsalwa leswaku a va ni ripfumelo leri tiyeke.

2. Xana Rito ra Xikwembu ri ti kombise ri ri na matimba hi ndlela yihi enkarhini wa Vaapostola?

² Xana swi fanele swi hi hlamarisa leswi vanhu vo tala enkarhini wa hina va endleke ku cinca lokukulu evuton’wini bya vona endzhaku ko dyondza Rito ra Xikwembu? Nikatsongo! Swikombiso swa vona swi hi tsundzuxa hi vamakwerhu va hina va le nkarhini wa Vaapostola lava a  va ri ni ntshembo wo ya hanya etilweni. (Hlaya 1 Vakorinto 6:9-11.) Endzhaku ko xaxameta mixaka ya vanhu lava nga ta ka va nga yi dyi ndzhaka ya Mfumo wa Xikwembu muapostola Pawulo u te: “Hi leswi van’wana va n’wina a mi ri swona.” Kambe a va hundzukile hi ku pfuniwa hi Matsalwa ni moya wa Xikwembu lowo kwetsima. Van’wana endzhaku ko amukela ntiyiso va endle swidyoho leswikulu. Bibele yi boxa Mukreste un’wana loyi a totiweke wa le nkarhini wa vaapostola loyi a fanele a susiwa evandlheni kutani endzhaku ka nkarhi u vuyiseriwile. (1 Kor. 5:1-5; 2 Kor. 2:5-8) Xana a swi hi khutazi ku xiya leswaku vamakwerhu va langutane ni swiphiqo swo hambanahambana ni ku tiva leswaku va swi hlurile hi ku pfuniwa hi Rito ra Xikwembu?

3. Hi ta kambisisa yini exihlokweni lexi?

³ Leswi hi nga ni Rito ra Xikwembu leri nga ni matimba, hi fanele hi ri tirhisa hi vutlhari. (2 Tim. 2:15) Eka xihloko lexi hi ta kambisisa ndlela leyi hi nga ma pfumelelaka ha yona matimba ya Rito ra Xikwembu leswaku ma tirha (1) evuton’wini bya hina, (2) loko hi ri ensin’wini (3) ni loko hi dyondzisa evandlheni kumbe etihlengeletanweni. Switsundzuxo leswi swi ta hi pfuna leswaku hi kombisa ku tlangela ka hina rirhandzu ra Tata wa hina wa le tilweni loyi a hi dyondziselaka ku hi pfuna.—Esa. 48:17.

4. (a) Hi fanele hi endla yini leswaku Rito ra Xikwembu ri hi khumba mbilu? (b) U yi hlaya rini Bibele?

⁴ Leswaku Rito ra Xikwembu ri hi khumba mbilu hi fanele hi ri hlaya siku ni siku. (Yox. 1:8) I ntiyiso leswaku vo tala va hina hi tshama hi khomekile hi mitirho ya siku ni siku. Hambiswiritano a hi nge pfumeleli nchumu hambi ku ri vutihlamuleri lebyi hi nga na byona leswaku byi kavanyeta xiyimiso xa hina xa ku hlaya Bibele. (Hlaya Vaefesa 5:15, 16.) Vanhu va Yehovha vo tala va kume tindlela to olova to hlaya Bibele siku ni siku ku nga ha va nimixo kumbe ni madyambu hambi ku ri nkarhi wun’wana lowu va pfulekeleke. Va titwa ku fana ni mupisalema loyi a tsaleke a ku: “Ndzi wu rhandza swinene nawu wa wena! Ndzi anakanya ha wona siku hinkwaro.”—Ps. 119:97.

5, 6. (a) Ha yini ku anakanyisisa swi ri swa nkoka? (b) Hi yihi ndlela leyinene yo anakanyisisa? (c) U vuyeriwe njhani hi ku hlaya Rito ra Xikwembu ni ku anakanyisisa ha rona?

⁵ Ku engetela eka ku hlaya Bibele i swa nkoka leswaku hi anakanyisisa hileswi hi swi hlayaka. (Ps. 1:1-3) Loko hi endla tano hi ta vona ndlela leyinene leyi hi nga swi tirhisaka ha yona leswi hi swi hlayaka eRitweni ra Xikwembu leri nga hundzeriwiki hi nkarhi. Ku nga khathariseki leswaku hi hlaya Rito ra Xikwembu eBibeleni kumbe eka xitirhisiwa xa hina xa elektroniki xikongomelo xa hina hi leswaku ri khumba timbilu ta hina.

⁶ Hi yihi ndlela leyinene yo anakanyisisa? Van’wana va xiye leswaku swa pfuna ku yimanyana endzhaku ko hlaya tindzimana to karhi ta Bibele, kutani va tivutisa swivutiso swo fana ni leswi: ‘Xana leswi swi ndzi dyondzisa yini hi Yehovha? Ndzi yi tirhisa njhani misinya ya milawu leyi kumekaka  eka tindzimana leti ta Bibele evuton’wini bya mina? Hi kwihi laha ndzi faneleke ndzi antswisa kona?’ Loko hi anakanyisisa hi Rito ra Xikwembu kutani hi khongela hi leswi hi swi hlayeke hi ta susumeteleka ku yi tirhisa hi xitalo ndzayo leyi hi yi kumaka eka rona. A swi kanakanisi leswaku loko hi endla tano hi ta va hi pfumelela matimba ya Rito ra Xikwembu leswaku ma tirha evuton’wini bya hina.—2 Kor. 10:4, 5.

7. Hi nga ri tirhisa njhani Rito ra Xikwembu hi ndlela leyi humelelaka loko hi ri ensin’wini?

⁷ I yini leswi nga hi pfunaka leswaku hi ri tirhisa kahle Rito ra Xikwembu loko hi ri ensin’wini? Xo sungula ri hlaye loko u chumayela kumbe loko u dyondzisa. Makwerhu un’wana u te: “Loko a wu famba na Yehovha hi byakwe entirhweni wo chumayela hi yindlu ni yindlu xana a wu ta vulavula u ri wexe ni n’wini wa muti kumbe a wu ta pfumelela Yehovha a vulavula na yena?” Yinhla yakwe hi leyi: “Loko hi hlaya hi ku kongoma eRitweni ra Xikwembu loko hi ri ensin’wini hi pfumelela Yehovha a vulavula ni n’wini wa muti. Ndzimana ya Bibele leyi faneleke yi nga va ni matimba ku tlula leswi hi nga swi vulaka. (1 Tes. 2:13) Tivutise, ‘Xana ndzi tiyimisela ku hlaya tsalwa ra Bibele eka lava ndzi va chumayelaka mahungu lamanene?’

8. Ha yini hi nga fanelanga hi hlaya Bibele ntsena loko hi chumayela?

⁸ I ntiyiso leswaku a hi fanelanga hi hlaya ndzimana ya Bibele ntsena eka lava hi hlanganaka na vona ensin’wini. Ha yini? Hikuva vo tala a va swi twisisi leswi va swi hlayaka eBibeleni. A swi ri tano enkarhini wa vaapostola naswona swa ha ri tano ninamuntlha. (Rhom. 10:2) Hikwalaho, a hi fanelanga hi anakanya leswaku loko hi hlayela n’wini wa muti tsalwa ro karhi ntsena wa ri twisisa. Hi fanele hi tlhela hi tinyika nkarhi wo n’wi komba xiphemu lexi nga xa nkoka eka ndzimana yoleyo kumbexana hi ku tlhela hi hlaya marito kumbe swiga leswi nga swa nkoka ni ku hlamusela leswi swi vulaka swona. Sweswo swi nga endla leswaku Rito ra Xikwembu ri khumba mianakanyo  ni timbilu ta vayingiseri va hina.—Hlaya Luka 24:32.

9. I yini leswi hi nga swi vulaka loko hi lava ku hlaya tsalwa leswi nga ta endla leswaku vanhu va xixima Rito ra Xikwembu? Vula xikombiso.

⁹ Leswi hi swi vulaka loko hi lava ku hlaya tsalwa swi nga endla leswaku vanhu va xixima Bibele. Hi xikombiso hi nga ha ku: “A hi xiye leswi Muvumbi a swi vulaka hi mhaka leyi.” Loko u vulavula ni munhu loyi a nga pfumeriki eka Kreste u nga ha ku: “A hi xiye leswi Matsalwa yo Kwetsima ma swi vulaka.” Kumbe loko u vulavula ni munhu la dyondzekeke u nga ha ku: “Xana u tshame u hlaya xivuriso lexi xa khale?” Entiyisweni hi vulavula ni un’wana ni un’wana hi ku ya hi xiyimo xakwe.—1 Kor. 9:22, 23.

10. (a) Hlamusela ntokoto lowu makwerhu un’wana a veke na wona. (b) Hi yihi mitokoto leyi u veke na yona loko u tirhisa Rito ra Xikwembu ensin’wini?

¹⁰ Vanhu vo tala va xiye leswaku ku tirhisa Rito ra Xikwembu ensin’wini swi ni vuyelo lebyinene. Hi xikombiso, makwerhu un’wana u endle riendzo ro vuyela eka mukhalabye loyi a ri ni malembe yo tala a ri karhi a hlaya timagazini ta hina. Ematshwan’weni yo n’wi nyika Xihondzo xo Rindza lexa ha ku humesiwaka, makwerhu yoloye u n’wi hlayele tsalwa leri kumekaka eka magazini wolowo. U n’wi hlayele 2 Vakorinto 1:3, 4, leyi nge: “Tatana la nga ni tintswalo letikulu tlhelo Xikwembu xa nchavelelo hinkwawo, lexi hi chavelelaka enhlomulweni wa hina hinkwawo.” N’wini wa muti u khumbiwe swinene hi marito wolawo lerova a kombela makwerhu leswaku a hlaya tsalwa rolero nakambe. Mukhalabye yoloye u vule leswaku i khale yena ni nsati wakwe va lava ku chaveleriwa kutani u lave ku tiva swo tala hi Bibele. Hakunene Rito ra Xikwembu ri ni matimba entirhweni wa hina wa nsimu.—Mint. 19:20.

11. Hi byihi vutihlamuleri lebyi vamakwerhu lava dyondzisaka evandlheni va nga na byona?

¹¹ Hinkwerhu hi tsakela ku va kona emihlanganweni ya vandlha swin’we ni le tihlengeletanweni. Xikongomelo nkulu xa hina i ku ya gandzela Yehovha. Hi tlhela hi vuyeriwa swinene eka dyondzo ya Bibele leyi hi yi kumaka. Vamakwerhu lava dyondzisaka eka swiyimo leswi, va nyikiwe lunghelo lerikulu. Hi nkarhi lowu fanaka va fanele va tsundzuka leswaku va ni vutihlamuleri lebyikulu. (Yak. 3:1) Mikarhi hinkwayo va fanele va tiyiseka leswaku leswi va swi dyondzisaka swi sekeriwe hi ku helela eRitweni ra Xikwembu. Loko u averiwe ku dyondzisa evandlheni kumbe ehlengeletanweni u nga ma pfumelela njhani matimba ya Rito ra Xikwembu leswaku ma tirha eka ndlela leyi u dyondzisaka ha yona?

12. Xivulavuri xi nga ma tirhisa njhani Matsalwa leswaku ma va xisekelo xa nkulumo?

¹² Tiyiseka leswaku nkulumo ya wena yi sekeriwe hi ku helela eMatsalweni. (Yoh. 7:16) Xana sweswo swi vula yini? Swi vula leswaku u fanele u tiyiseka leswaku a wu pfumeleli nchumu, ku nga ha va mitokoto, swikombiso kumbe ndlela leyi u yi nyikelaka ha yona nkulumo ya wena swi va swa nkoka ku tlula tindzimana ta Bibele leti u ti hlayeke. Nakambe tsundzuka leswaku ku hlaya Matsalwa yo tala a swi vuli swona leswaku u dyondzisa Rito ra Xikwembu hi ndlela leyinene. Entiyisweni ku hlaya Matsalwa yo tala swi nga endla leswaku vayingiseri va wena va nga ma tsundzuki hinkwawo. Hikwalaho hlawula Matsalwa lama fambisanaka kahle ni xihloko kutani u tinyika nkarhi wo ma hlaya, wo ma hlamusela, wo endla xikombiso ni ku kombisa ndlela leyi ma tirhaka ha yona. (Neh. 8:8) Loko nkulumo ya wena yi ri ni phepha ra nkulumo leri lunghiseleriweke hi nhlengeletano, ri dyondze hi vukheta swin’we ni Matsalwa lama kombisiweke. Ringeta ku twisisa ndlela leyi xivulwa lexi tsariweke eka phepha ra nkulumo xi fambisanaka ha yona ni matsalwa lama kombisiweke. Kutani tirhisa matsalwa lama kombisiweke leswaku u dyondzisa yinhla ya nkoka leyi nga eka phepha ra wena ra nkulumo. (U nga kuma swiringanyeto swin’wana eka dyondzo 21 ku ya eka 23 ya buku leyi nge, Vuyeriwa Eka Vuleteri  Bya Xikolo Xa Vutirheli Bya Le Tilweni.) Ku tlula hinkwaswo, kombela Yehovha hi xikhongelo leswaku a ku pfuna u fikelela timbilu ta vayingiseri va wena hi ku tirhisa rungula ra nkoka leri nga eRitweni rakwe.—Hlaya Ezra 7:10; Swivuriso 3:13, 14.

13. (a) Makwerhu un’wana wa xisati u khumbiwe njhani hi ndlela leyi Rito ra Xikwembu ri tirhisiweke ha yona emihlanganweni? (b) Xana wena u vuyeriwe njhani eka ndlela leyi Matsalwa na tirhisiwaka ha yona emihlanganweni ya hina?

¹³ Ndlela leyi Rito ra Xikwembu ri tirhisiwaka ha yona emihlanganweni ya hina ya Vukreste yi khumbe makwerhu un’wana wa xisati wa le Australia swinene. Hambileswi a kurisiweke ku vava, rungula ra Bibele ri khumbe mbilu yakwe kutani u hetelele a nyiketele vutomi byakwe eka Yehovha. Hambiswiritano a swa ha n’wi tikela ku pfumela leswaku Yehovha wa n’wi rhandza. Hi ku famba ka nkarhi, u hetelele a swi xiya leswaku Xikwembu xa n’wi rhandza hakunene. U pfuniwe hi yini? U pfuniwe hi ku anakanyisisa hi tsalwa leri tirhisiweke emihlanganweni ya hina leri fambisanaka ni tindzimana tin’wana leti a ti tsundzuka. * Xana na wena u tshame u khumbiwa hi ndlela leyi Matsalwa ma tirhisiwaka ha yona emihlanganweni kumbe etihlengeletanweni?—Neh. 8:12.

14. Hi nga swi kombisa njhani leswaku ha ri tlangela Rito ra Xikwembu?

¹⁴ Xana a hi nkhensi leswi Yehovha a hi nyikeke Rito ra rakwe ku nga Bibele? A nga hi nyikanga Rito rakwe ntsena kambe u tlhele a hetisisa xitshembiso xakwe xa leswaku ri ta tshama ri ri kona. (1 Pet. 1:24, 25) Hi endla kahle loko hi hlaya Rito ra Xikwembu nkarhi na nkarhi hi ri tirhisa evuton’wini bya hina ni ku ri tirhisa ku pfuna van’wana. Loko hi endla tano hi va hi kombisa leswaku ha ri rhandza rifuwo leri nga eRitweni ra Xikwembu nakambe xa nkoka swinene hi va hi kombisa Mutsari wa rona Yehovha Xikwembu leswaku ha ri tlangela.