Leswinene Ni Leswi Hoxeke: Leswi Kongomisaka Vo Tala
Vanhu vo tala va pfumela leswaku swiendlo swin’wana i swinene kumbe swi hoxile. Hi xikombiso, ku dlaya, ku pfinya ni ku xanisa vana hi swa masangu swa soriwa swinene, kasi hi hala tlhelo, vululami, musa ni ntwelavusiwana swi bumabumeriwa ngopfu. Vanhu vo tala va ehleketa leswaku a ku na nchumu lowunene kumbe lowu hoxeke loko swi ta eka munhu loyi va nga endlaka timhaka ta masangu na yena, ku vulavula ntiyiso kumbe ku kurisa vana. Va ehleketa leswaku xin’wana ni xin’wana xa amukeleka. Hakanyingi vanhu va tala ku teka swiboho hi ku ya hi ndlela leyi va titwaka hayona kumbe hi ku ya hi ndlela leyi vanhu lava va tshamaka na vona va titwaka hayona hi mhaka yoleyo. Xana yoleyo i ndlela leyinene?
NDLELA LEYI HI TITWAKA HAYONA
Hakanyingi hi kongomisiwa hi ndlela leyi hi titwaka hayona hi leswinene ni leswi hoxeke, ku nga leswi vuriwaka ripfalo. (Varhoma 2:14, 15) Hambiloko va ha ri vantsongo, vana va swi kota ku hambanisa mahanyelo lamanene ni lama nga riki lamanene ni ku tlhela va titwa nandzu. Hi ku famba ka nkarhi, ripfalo ra hina ri landzelela mahanyelo lama hi ma dyondzaka emindyangwini ya hina, eka tintangha, vadyondzisi, vanhu, vukhongeri ni ndhavuko. Loko hi teka swiboho, ripfalo ra hina ra hi byela loko leswi hi swi hlawulaka swi fambisana ni mahanyelo ya hina kumbe swi nga fambisani na wona.
Ndlela leyi hi tekaka leswinene ni leswi hoxeke hayona yi nga hi susumetela ku komba musa, ku khensa, ku twisisa ni ku twela van’wana vusiwana. Yi nga tlhela yi hi sivela ku endla swilo leswi nga twisaka lava hi va rhandzaka ku vava kumbe leswi nga hi nyumisaka.
Xana ndlela leyi hi titwaka hayona i nkongomiso lowu tshembekaka mikarhi hinkwayo? Loko a ha ri jaha, Garrick u hlawule vutomi lebyi eka byona a nga te, “Ndzi ta hanya hi ndlela leyi ndzi yi rhandzaka.” Hambiswiritano, ku endla leswi a a ehleketa leswaku swi lulamile a swi n’wi tiselanga vuyelo lebyinene. U sungule ku hanya vutomi lebyi endzhaku byi hlamuseriweke tanihi “ku tikhoma ko biha hi swa masangu, ku tirhisa swidzidziharisi hi ndlela yo biha, vudakwa ni madzolonga yo tala.”
NDLELA LEYI VANHU VAN’WANA VA TITWAKA HAYONA
Ku engetela eka ndlela leyi hi titwaka hayona, hakanyingi hi kongomisiwa hi ndlela leyi van’wana va nga ta languta swiboho swa hina hayona. Sweswo swi nga endla hi vuyeriwa eka ntokoto ni vutlhari bya vona. Mindyangu ya hina, vanghana ni vanhu va hi xixima loko hi endla leswi va ehleketaka leswaku swi lulamile.
Xana ndlela leyi vanhu van’wana va titwaka hayona mikarhi hinkwayo i nkongomiso lowu tshembekaka? Loko a ha ri nhwana, Priscila u endle leswi a swi tolovelekile eka tintangha takwe naswona u endle timhaka ta masangu hi ku ntshunxeka a nga si tekiwa. Hambiswiritano, u kume leswaku ku endla leswi van’wana a va swi teka swi ri swinene a swi n’wi engetelangi ntsako. U te: “Ku endla leswi vanhu van’wana a va swi endla, a swi ndzi endlangi ndzi titwa ndzi tsakile. Swi endle leswaku ndzi endla swilo swa vuhunguki leswi nga ni khombo.”
XANA KU NI NDLELA YO ANTSWA?
Loko hi teka xiboho exikarhi ka leswinene ni leswi hoxeke, ku titwa ka hina ni ndlela leyi van’wana va titwaka hayona swa laveka. Kambe nkongomiso wolowo wu ri woxe a wu tisi vuyelo lebyinene. Hi nga vavisiwa hileswi hi nga swi voniki, hi tsandzeka ku vona khombo leri leswi hi swi hlawulaka ri nga welaka hina kumbe van’wana. (Swivuriso 14:12) Ku hava xitiyisekiso xa leswaku mahanyelo ya hina kumbe ya lava hi hanyaka na vona i manene naswona a ma lavi ku cinciwa. Phela, mahanyelo man’wana lama a ma tekiwa ma hoxile se ma amukeleka naswona lama khale a ma amukeleka se ma tekiwa ma nga ri manene.
Xana wu kona nkongomiso wo antswa wo tiva leswinene ni leswi hoxeke? Xana ku ni nawu wa mahanyelo lowu hi nga wu landzelaka namuntlha lowu nga ta ka wu nga hi khomisi tingana emalembeni lama taka?
Ha khensa leswi ku nga ni nkongomiso wa mahanyelo lowu nga cinciki ni lowu tshembekaka naswona wu tirhaka eka vanhu hinkwavo ni tindhawu hinkwato. Nhlokomhaka leyi landzekelaka yi ta tlhuvutsa laha hi nga kumaka nkongomiso lowu tshembekaka ngopfu wo tiva leswinene ni leswi hoxeke.