Se i khale Khisimusi yi hlamuseriwa tanihi nkhuvo lowu tolovelekeke wa Vakreste wo tlangela ku velekiwa ka Yesu. Kambe, mikhuva leyi endliwaka hi khisimusi yi endla hi tivutisa loko yi fambisana ni ku velekiwa ka Yesu.

Yin’wana ya mikhuva yoleyo, i ntsheketo wa Santa Claus. Mukhuva lowu nga kona sweswi lowu katsaka ku va Santa a ri ni malebvu yo basa, marhama yo tshwuka ni ku ambala swiambalo swo tshwuka, wu tiveka wu ri xinavetisi lexi tolovelekeke xa Khisimusi lexi a xi endleriwe khampani leyi endlaka swakunwa ya le Amerika N’walungu hi 1931. Hi va 1950, vanhu van’wana va le Brazil va ringete ku siva Santa Claus hi munhu wa le tikweni ra vona la dumeke loyi va n’wi vitanaka Kokwana Indian. Vuyelo byi ve byihi? Profesa Carlos E. Fantinati u vule leswaku Santa Claus u hlule Kokwana Indian a tlhela a “hlula na Yesu loyi a a ri ricece ivi ku va yena loyi a tlangeriwaka hi December 25.” Kambe, xana ntsheketo wolowo wa Santa Claus hi wona lowu nga xiphiqo ntsena eka mhaka ya Khisimusi? Leswaku hi kuma nhlamulo, a hi xiyeni leswi a swi endleka eka Vakreste vo sungula.

Encyclopedia Britannica yi ri: “Eminkarhini ya Yesu, Vakreste vo sungula ni lava va va landzeleke a a va ma tlangelanga masiku ya ku velekiwa, hambi ku ri siku ra ku velekiwa ka Yesu.” Ha yini? Vakreste a va teka ku tlangela masiku ya ku velekiwa ku ri mukhuva wa vuhedeni, ku nga nchumu lowu faneleke wu papalatiwa. Entiyisweni, Bibele a yi ri boxi siku ra ku velekiwa ka Yesu.

Kambe endzhaku ka malembe yo tlula 300 Yesu a file, Kereke ya Khatoliki yi sungule ku tlangela Khisimusi hambileswi Vakreste vo sungula a va nga yi tlangeli. Kereke yi suse mukhuva wa vuhedeni wa vukhongeri bya le Rhoma ni leswi a swi endliwa hi xixika, leswaku yi va ni ndhuma. Ebukwini ya yena leyi nge, Christmas in America, Penne L. Restad u vule leswaku lembe rin’wana ni rin’wana ku sukela hi December 17 ku ya eka January 1 “Varhoma a va katsa mintlango, ku macha eka minkhuvo ya vona yo tala leswaku va kombisa ku xixima swikwembu swa vona.” Naswona hi December 25, Varhoma a va tlangela ku velekiwa ka Dyambu leri nga Hluriwiki. Hi ku tlangela Khisimusi hi siku rero, kereke a yi kucetela Varhoma vo tala leswaku va tlangela ku velekiwa ka Yesu ematshan’weni ya ku velekiwa ka dyambu. Buku ya matimu leyi nge Santa Claus, leyi tsariweke hi Gerry Bowler yi vula leswaku Varhoma “a va ha katsa mikhuva ya vona leyi a va yi endla exikarhi ka xixika.” Kahlekahle, va tlangele Khisimusi leyi a yi ri yintshwa eka vona hi ku tirhisa mindhavuko ya khale.

Swi le rivaleni leswaku xiphiqo lexikulu hi ku tlangela Khisimusi i masungulo ya yona lama nga amukelekiki. Eka buku leyi nge, The Battle for Christmas, Stephen Nissenbaum u vule leswaku Khisimusi i “mukhuva wa vuhedeni lowu sunguriweke hi Vakreste va mavunwa.” Hikokwalaho, Khisimusi yi hlundzukisa Xikwembu ni N’wana wa xona, Yesu Kreste. Xana leyi ko va mhaka leyi nga vuriki nchumu? Bibele yi ri: “Ku lulama ni ku kala nawu swi ni xinakulobye xihi? Kumbe ku vonakala ni munyama swi hlangana kwihi?” (2 Vakorinto 6:14) Khisimusi a hi yinene, yi fana ni nsinya lowu gombonyokeke lowu swi nga kotekiki ku wu ‘ololoxa.’—Eklesiasta 1:15.