Nghena endzeni

Hundzela eka leswi nga endzeni

Xana A Wu Swi Tiva?

Xana A Wu Swi Tiva?

Xana A Wu Swi Tiva?

Xana hakunene enkarhini wa Yesu vanhu a va chaya switiringo eminkosini?

Bibele yi vula leswaku switiringo a swi chayiwa hi nkarhi wa swiendlakalo swo tsakisa. (1 Tihosi 1:40; Esaya 5:12; 30:29) Yi tlhela yi vula leswaku switiringo a swi chayiwa ni le nkosini. Enkarhini wolowo, switiringo hi swona ntsena swichayachayana leswi boxiweke. Evhangeli ya Matewu yi vula leswaku mufumi wa Muyuda u kombele Yesu leswaku a hanyisa n’wana wakwe wa nhwanyana, loyi a ri ekusuhi ni ku fa. Hambiswiritano, loko Yesu a fika endlwini ya mufumi, u “[vone] vachayi va switiringo ni ntshungu lowu endlaka hasahasa ya huwa,” hikuva n’wana se a file.—Matewu 9:18, 23.

Xana Matewu wa pakanisa loko a tsala hi mukhuva lowu? Muhundzuluxeri wa Bibele William Barclay u ri: “Eka misava hinkwayo ya khale, eRhoma, eGrikiya, eFenikiya, eAsiriya ni le Palestina vuyimbeleri lebyi a byi tlangiwa eka swiendlakalo swo tano a byi fana ni mpfumawulo wa munhu loyi a nga eku rileni.” Hi ku ya hi buku ya Talmud, hambi Muyuda la nga xisiwana lexikulu la feriweke hi nsati wakwe hi lembe-xidzana ro sungula C.E. a ta hirha vachayi vambirhi va switiringo ni wansati la kalakalaka leswaku a ta rila nsati wakwe la feke. N’wamatimu Flavius Josephus la hanyeke hi lembe-xidzana ro sungula, u vula leswaku loko eYerusalema ku fika mahungu ya leswaku muti wa Rhoma wu hlule muti wa Jotapata lowu nga eGaleliya ni leswaku vaaki va wona va yayarheriwile hi 67 C.E., “vanhu vo tala lava a va ri eku rileni va hirhe vachayi va switiringo leswaku va joyina vanhu lava teke enkosini.”

Xana a wu ri wihi nandzu wa vadyohi lava dlayiweke etlhelo ka Yesu?

Bibele yi vitana vadyohi lava leswaku i “swigevenga.” (Matewu 27:38; Marka 15:27) Swihlamusela-marito swin’wana swa Bibele swi kombisa leswaku Matsalwa ma tirhisa marito yo hambana ku hambanisa muxaka wa xigevenga eka xin’wana. Rito ra Xigriki leri nge kleptes ri kombetela eka khamba leri endlaka swilo exihundleni leswaku ri nga kumiwi. Rito leri ri kombetela eka Yudasi Iskariyota, loyi exihundleni a yiveke mali ya vadyondzisiwa ebokisini leri tamelaka mali. (Yohane 12:6) Rito leri nge lestes, hakanyingi ri kombetela eka munhu loyi a kanganyisaka hi ku tirhisa tihanyi naswona ri nga ha tlhela ri kombetela eka munhu loyi a pfukelaka mfumo. Lava dlayiweke etlhelo ka Yesu a va pfukela mfumo. Entiyisweni, un’wana wa vona u te: “Hi kuma hi ku helela leswi swi hi lulameleke.” (Luka 23:41) Leswi vulaka leswaku a va ri ni nandzu lowu tlulaka vugevenga.

Ku fana ni swigevenga leswimbirhi, Barabasi u vitaniwe lestes. (Yohane 18:40) Hakunene Barabasi a ri khamba lerikulu hilaha swi vekiweke erivaleni hakona eka Luka 23:19, leyi vulaka leswaku u “hoxiwe ekhotsweni hikwalaho ka ku pfukela mfumo ko karhi loku humeleleke emutini ni hikwalaho ka ku dlaya hi vomu.”

Kutani, hambileswi vadyohi lava dlayiweke etlhelo ka Yesu va endleke vugevenga, swi le rivaleni leswaku a va katseka eka ku pfukela mfumo hambi ku ri ku dlaya hi vomu. Ku nga khathariseki xivangelo xa kona, Ndhuna-nkulu ya Murhoma Pontiyo Pilato u vone swi fanerile leswaku va dlayiwa hi ku beleriwa emhandzini.