Timhangu Ta Ntumbuluko Ti Hlasela Swihlala Swa Solomon

Hi Musumbhunuku, April 2, 2007, ku tsekatseka lokukulu ka misava loku pimiweke ku va 8.1 ku hlasele swiphemu swa tiko ra Swihlala swa Solomon, ku nga ntlawa wa swihlala leswi nga ni maxelo yo hisa leswi nga en’walungu-vuxa bya tiko ra Australia. Hi timinete ti nga ri tingani, magandlati lamakulu lawa ku vuriwaka leswaku a ma lehe timitara ta khume, ma hime swihlala swa le Western Province, kutani ma dlaya vanhu va 52 ni ku khukhula makaya ya vanhu va 6 000.

Yin’wana ya tindhawu leti himiweke ngopfu hi magandlati i ya le Gizo, ku nga doroba leri nga etimbuweni leri nga ni vaaki va kwalomu ka 7 000 eXihlaleni xa Ghizo, leri nga kwalomu ka tikhilomitara ta 45 ku suka laha misava yi sunguleke kona ku tsekatseka swinene. Hi madyambu wolawo, vandlha leritsongo ra Timbhoni ta Yehovha eGizo a ri swi langutele hi mahlo-ngati ku tlangela Xitsundzuxo xa rifu ra Yesu lexi vaka kona lembe ni lembe. (1 Vakorinto 11:23-26) Siku rero a ri xe kahle naswona lwandle a ri rhurile. Kutani, hi 7:39 nimixo, ku ve ni ku tsekatseka ka misava.

Ku Tsekatseka Ka Misava!

Ron Parkinson, loyi a nga nkulu wa vandlha ni nsati wakwe Dorothy, a va ri karhi va lunghiselela swakudya swo fihlula loko misava yi sungula ku tsekatseka. Ron u ri: “Yindlu ya hina ya khale a yi yisiwa hala ni hala ku fana ni murhi wa khokhonati kambe a yi mbundzumukanga. Pongo ra kona a ri pfala ni tindleve. Tikhabodo, fanichara, swibya, piyano ni swingolongondzwana swin’wana swi wele ehansi swi ku n’walalala! Hi kote ku humela ehandle endzhaku ko endla matshalatshala lamakulu. Leswi Dorothy a a nga ambalanga tintangu, mikondzo yakwe yi xekeleriwe hi mabodlhela lama fayekeke.”

Tony na Christine va ka Shaw, varhumiwa lava tshamaka ekusuhi ni kwalaho, na vona va humele ehandle hi ku hatlisa. Christine u te: “Misava yi tsekatseke hi matimba lerova ndzi wele ehansi ndzi tsandzeka ku pfuka. Elwandle a ku ri ni tiyindlu leti a ti papamale ematini. Gandlati lerikulu ri ti simule eka masungulo ya tona. Vanhu a va tluta swikwekwetsu hi matimba ematini lama a ma tele hi swilo leswi tshovekeke va ri karhi va lava vanhu lava poneke. Kutani misava yi tlhele yi tsekatseka kambirhi hi ku landzelelana. Ku hambete ku va ni ku tsekatseka loku nga nyawuriki ka misava ku ringana ntlhanu wa masiku. A swi chavisa swinene!”

Hiloko Ku Va Ni Tsunami

Loko misava yi sungula ku tsekatseka, Patson Baea a a ri endlwini yakwe exihlaleni xa Sepo Hite, lexi nga kwalomu ka tikhilomitara ta tsevu ku suka eGizo. Ku humelele yini hi Patson ni ndyangu wakwe loko ku endleka mhangu leyi?

Loko Patson a tsundzuka leswi endlekeke hi nkarhi wolowo lowu hlomulaka mbilu, u ri: “Ndzi tsutsumele eribuweni ra lwandle laha nsati wa mina Naomi ni vana va hina va mune a va ri kona. A va wele ehansi hikwalaho ka ku tsekatseka ka misava kambe a va nga vavisekanga. Vana a va rhurhumela hi ku chava kasi van’wana a va rila. Mina na Naomi hi hatlise hi va chavelela.

“Magandlati a ma tshinela hi ndlela leyi nga tolovelekangiki. Swi ve erivaleni leswaku tsunami a yi ri endleleni. A swi nga kanakanisi leswaku xihlala xa hina lexitsongo a xi ta khukhuriwa hi mati. Mana wa mina Evalyn, loyi a a tshama exihlaleni  lexitsongo lexi a xi ri ekusuhi ni lexi hina a hi tshama eka xona, na yena a a ri ekhombyeni. Ndzi hatle ndzi lerisa ndyangu wa mina leswaku wu khandziya xikwekwetsu xa hina lexi a xi tirha hi njhini leswaku hi ya n’wi ponisa.

“Endzhaku ko tluta mpfhukanyana, gandlati lerikulu ri hundze hi le hansi ka xikwekwetsu xa hina. Lwandle a ri ya ehenhla ni le hansi. Loko hi n’wi kuma a a chuhile naswona a a pfilunganyekile lerova a a chava ni ku nghena ematini. Naomi na Jeremy, n’wana wa hina wa mufana wa malembe ya 15, va tlule va nghena ematini lawa a ma khuluka hi matimba kutani va n’wi pfuna ku hlambela a ya nghena exikwekwetsini. Hiloko ndzi kandziya mafurha ya xona xi helela, hi kongoma exihlaleni lexin’wana.

“Hi nkarhi wolowo lwandle a ri tshwile hi ndlela leyi nga tolovelekangiki kutani a wu kota ku vona swimila leswi mileke endzeni ka rona. Hi xitshuketa, gandlati lerikulu ri khukhule tiyindlu hinkwato kutani swihlala leswimbirhi swi taleriwa hi mati. Yindlu ya hina yo rhurhela vaendzi leyi a yi ri emahlweni ka lwandle yi simuriwe eka masungulo ya yona naswona yi mbundzumuke swinene lerova a yi nga ha ta lunghiseka. Mati ma nghene endlwini ya hina, ma onha swilo swa hina swo tala. Loko lwandle ri vohlile, hi kote ku teka Tibibele ni tibuku ta tinsimu endlwini ya hina leyi mbundzumukeke kutani hi khoma ndlela hi ya eGizo.”

Ndhawu hinkwayo leyi nga eribuweni ra lwandle a yi onhake swinene naswona ku fe vanhu vo tala. Kambe ndhawu ya le vupela-dyambu bya Xihlala xa Ghizo hi yona leyi a yi onhake ku tlula mpimo. Miganga ya kwalomu ka 13 yi khukhuriwe hi gandlati lerikulu leri ku vuriweke leswaku a ri lehe timitara ta ntlhanu!

Hi madyambu wolawo, vanhu va 22 a va hlengeletane eHolweni ya Mfumo ya Timbhoni ta Yehovha ya le Gizo leswaku va tlangela Xitsundzuxo xa rifu ra Yesu. Lexi tsakisaka, ku hava ni un’we wa vanhu lava loyi a vavisekeke eka mhangu leyi. Ron, loyi a tshahiweke laha henhla u ri: “Gezi a ri fambile naswona timboni ta hina ta pharafini a ti fayekile. Kutani Makwerhu Shaw u nyikele nkulumo hi ku voningeriwa hi thoci. Hi yimbelele tinsimu to nkhensa Yehovha hi marito lama tlakukeke hi ri emunyameni.”

Matshalatshala Yo Phalala Lava Hlaseriweke

Loko mahungu ya mhangu leyi ma fike edorobeni ra Honiara, leri nga ntsindza wa xihlala lexi, rhavi ra kwalaho ra Timbhoni ta Yehovha ri teke goza hi xihatla ri rhumela swilo leswi lavekaka swo phalala lava hlaseriweke hi tsunami yoleyo. Vamakwerhu va le rhavini va vulavurisane hi tinqingho ni vamakwerhu va le tindhawini leti hlaseriweke ivi va tiyisekisiwa leswaku Timbhoni to tala ti ponile. Ku rhumiwe vanhu lava tshembiwaka leswaku va ya lava Mbhoni leyi tshamaka endhawini ya le kule swinene eXihlaleni xa Choiseul. Va hetelele va yi kumile naswona a yi hlayisekile. Ku tlhele ku rhumeriwa mali eGizo leswaku ku xaviwa swilo leswi lavekaka.

Vayimeri va rhavi va fike eGizo hi Ravumune hi xihaha-mpfhuka xo sungula lexi yeke kwalaho. Craig Tucker, xirho xa Komiti ya Rhavi u te: “Hi fambe ni mabokisi yo hlayanyana ya swilo swo phalala. Mindzhwalo ya vakhandziyi van’wana yi siyiwile hileswi xihaha-mpfhuka a xi tele, kambe hi tsake ngopfu loko hi twa leswaku mabokisi ya hina hinkwawo ma fike kahle. Ma rhumeriwe ni ndzhwalo wo sungula lowu fikeke endhawini leyi hlaseriweke hi mhangu. Swilo swin’wana leswi engetelekeke swi fike hi xikepe endzhaku ka masiku mambirhi.”

Hi nkarhi lowu fanaka, Tony Shaw na Patson Baea, swin’we ni Timbhoni tin’wana to huma eGizo, va tlute tiawara timbirhi hi xikwekwetsu leswaku va ya pfuna Timbhoni leti tshamaka endhawini ya le kule swinene exihlaleni xa Ranongga. Matimba ya ku tsekatseka ka misava ma tlakuse xihlala lexi, lexi leheke tikhilomitara ta 32, xi anama hi tikhilomitara ta nhungu naswona xi tlakuka hi timitara to tlula timbirhi exikarhi ka lwandle! Ku tsekatseka ka misava ehansi ka lwandle hi xitshuketa ku vange tsunami leyi hlaseleke swihlala leswi akelaneke na xona.

Tony u ri: “Swirho swa vandlha a swi tsake ngopfu loko swi hi vona. A swi hlayisekile naswona a swi tshama ehandle ka tiyindlu ta swona hileswi a swi chava ku tsekatseka loku nga nyawuriki ka misava loko a ku va kona. Xikwekwetsu xa hina hi xona xo sungula ku tisa swilo swo phalala. Loko hi nga si famba, hi khongele swin’we hi timbilu ta hina hinkwato hi nkhensa Yehovha.”

Patson u te: “Endzhaku ka masiku yo hlayanyana, hi tlhelele eRanongga leswaku hi yisa swilo leswi engetelekeke swo phalala ni leswaku hi ya lava ndyangu wun’wana lowu nga Timbhoni lowu tshamaka endhawini yin’wana ya le kule swinene emakumu ka xihlala xexo. Eku heteleleni hi kume Matthew Itu ni ndyangu wakwe va ake nxaxa ekhwatini leri a ri ri ekule. Va xiririke mihloti ya ntsako hi ku tiva leswaku a hi va rivalanga! Ku tsekatseka ka misava ku onhe yindlu ya vona swin’we ni miako yo tala ya le mugangeni wa ka vona. Hambiswiritano, nchumu  lowu a va wu lava swinene a ku ri Tibibele, hikuva ta vona a ti lahlekile hi nkarhi wa mhangu.”

Vanhu Va Bumabumele Timbhoni

Vanhu va xiye rirhandzu leri Timbhoni ti kombiweke rona hi Timbhoni-kulobye. Craig Tucker u te: “Mutsari un’wana wa phepha-hungu loyi a soleke ndlela leyi vanhu va phalariweke ha yona, u hlamarisiwe hi ku tiva leswaku Timbhoni ta Yehovha ti nyike swirho swa tona swakudya, swilo swo phutsela swilo ni swilo swin’wana swa nkoka endzhakunyana ka loko ku ve ni ku tsekatseka ka misava.” Patson u te: “Vaaki va le xihlaleni xa Ranongga va bumabumele matshalatshala ya hina yo phalala hi xihatla kutani va sola leswi kereke ya vona yi tsandzekeke ku va pfuna.” Wansati un’wana u te, “Nhlengeletano ya n’wina yi hatle yi teka goza ro pfuna!”

Timbhoni ti pfune ni vaakelani va tona. Christine Shaw u te: “Loko hi endzele xibedlhele lexi a xi simekiwe swa xinkarhana le Gizo, hi vone vatekani lava a ku nga ri khale hi va endzerile loko hi ri karhi hi chumayela. Havumbirhi bya vona a va vavisekile va tlhela va tshikileleka swinene. Xintukulwana xa wansati yoloye xi tekiwe hi tsunami loko xi ri na yena kutani xi nwela. Hi tlhelele ekaya hi ku hatlisa leswaku hi ya va tekela swakudya ni swiambalo. Va ma tlangele swinene malwandla lawa hi va kombeke wona.”

Hakunene, vanhu lava hlaseriweke hi timhangu ta ntumbuluko a vo lava ku phalariwa ntsena. Lexi va xi lavaka ngopfu i nchavelelo lowu va nga wu kumaka ntsena eRitweni ra Xikwembu, ku nga Bibele. Ron u ri: “Vafundhisi van’wana va vukhongeri a va vula leswaku Xikwembu a xi xupula vanhu hikwalaho ka swidyoho swa vona. Kambe hi va hlayele eBibeleni leswaku Xikwembu a hi xona nikatsongo lexi vangaka vuhomboloki. Vo tala va hi nkhensile hileswi hi va chaveleleke hi mhaka leyi humaka eBibeleni.”—2 Vakorinto 1:3, 4; Yakobo 1:13. *

[Nhlamuselo ya le hansi]

[Dayagramu/Mimepe eka tluka 13]

(Leswaku u swi vona kahle, pfula nkandziyiso hi woxe)

Xihlala xa Choiseul

Xihlala xa Ghizo

Gizo

Xihlala xa Ranongga

DOROBA RA HONIARA

TIKO RA AUSTRALIA

[Xifaniso eka tluka 15]

Ndyangu wa ka Baea exikwekwetsini xa wona lexi tirhisaka njhini

[Xifaniso eka tluka 15]

Ndhawu ya Gizo leyi hlaseriweke hi tsunami

[Xifaniso eka tluka 15]

Holo leyi ya Mfumo hi yona ntsena leyi nga onhakangiki emugangeni wa Lale eXihlaleni xa Ranongga