NHLOKOMHAKA LEYI DYONDZIWAKA YA VU 9
RISIMU 51 Hi Tinyiketele Eka Xikwembu!
Hatla U Khuvuriwa
“U nga ha yimayimi, famba u ya khuvuriwa.”—MIT. 22:16.
LESWI HI NGA TA SWI DYONDZA
Vona leswi nga ku pfunaka u fanelekela ku khuvuriwa eka xikombiso xa Vasamariya, Sawulo wa le Tarso, Korneliyo ni xa Vakorinto.
1. Hi vuyeriwa njhani loko hi khuvuriwa?
U NGA kombisa leswaku wa n’wi rhandza Yehovha Xikwembu loyi a ku nyikeke nyiko yin’wana ni yin’wana leyinene ku katsa ni vutomi hi ku va u tinyiketela ni ku tlhela u khuvuriwa. Lawa i magoza lama endlaka u va xiphemu xa ndyangu wa Yehovha. Nakambe loko u tinyiketela u tlhela u khuvuriwa, u va ni ntshembo wo hanya hilaha ku nga heriki. (1 Pet. 3:21) Hi ku endla tano, Tata wa wena tlhelo Munghana wa wena u ta ku kongomisa ni ku tlhela a ku khathalela hileswi u nga ta va u ri xiphemu xa ndyangu wakwe.—Ps. 73:24; Esa. 43:1, 2.
2. Hi ta kambisisa yini eka nhlokomhaka leyi?
2 Xana ku ni lexi ku sivelaka ku khuvuriwa? Loko swi ri tano, a wu wexe. Vanhu va timiliyoni lava khuvuriweke na vona a va fanele va cinca mahanyelo ni ndlela leyi va ehleketaka hayona leswaku va fanelekela ku khuvuriwa. Kambe sweswi va tirhela Yehovha hi ku hiseka naswona va tsakile. Xana hi dyondza yini eka vanhu lava khuvuriweke emikarhini ya ku tsariwa ka Bibele? A hi buleni hi mitlhontlho leyi va langutaneke na yona kutani hi vona leswi hi swi dyondzaka eka vona.
VASAMARIYA VA KHUVURIWILE
3. Vasamariya a va fanele va endla yini loko va nga si khuvuriwa?
3 Enkarhini wa Yesu, Vasamariya a ku ri ntlawa wa vukhongeri lowu kokelaka etlhelo naswona a va tshama ekusuhi ni muti wa Xikeme ni wa Samariya en’walungwini wa Yudiya. Loko Vasamariya va nga si khuvuriwa, a va fanele va rhanga va ri twisisa kahle Rito ra Xikwembu. Vasamariya a va tshemba leswaku tibuku to sungula ta ntlhanu ta Bibele, ku nga Genesa ku ya eka Deteronoma kumbexana ni buku ya Yoxuwa hi tona ntsena leti humaka eka Xikwembu. Nakambe a va tshemba leswaku Mesiya u ta ta hilaha Xikwembu xi tshembiseke hakona eka Deteronoma 18:18, 19. (Yoh. 4:25) Leswaku va fanelekela ku khuvuriwa, a va fanele va tshemba leswaku Yesu i Mesiya loyi a tshembisiweke. “Vasamariya vo tala” a va swi tshemba sweswo. (Yoh. 4:39) Vasamariya van’wana a va ha fanele va tshika xihlawuhlawu lexi a xi dzime timitsu etimbilwini ta vona lexi a va ri na xona eka Vayuda.—Luka 9:52-54.
4. Hi ku ya hi Mitirho 8:5, 6, 14, Vasamariya va endle yini loko Filipi a va chumayela?
4 Vasamariya va pfuniwe hi yini leswaku va khuvuriwa? Loko muchumayeri Filipi a va chumayele “hi Kreste,” Vasamariya van’wana va “amukele rito ra Xikwembu.” (Hlaya Mitirho 8:5, 6, 14.) Va n’wi yingisile Filipi hambileswi a a ri Muyuda. Kumbexana va tsundzuke Matsalwa lama vulaka leswaku Xikwembu a xi na xihlawuhlawu. (Det. 10:17-19) A va “yingiserisisa leswi Filipi a a swi vula” hi Kreste ni ku tlhela va xiya vumbhoni bya ndlela leyi Xikwembu a xi seketela Filipi hayona. Nakambe u endle masingita yo tala lama katsaka ku horisa lava vabyaka ni ku hlongola madimona.—Mit. 8:7.
5. U dyondza yini eka Vasamariya?
5 Vasamariya a va ta va va ale ku dyondzisiwa hi Filipi hileswi a a ri Muyuda kumbe hileswi a va nga si tshama va twa tidyondzo leti a a va dyondzisa tona. Kambe a va swi pfumelelanga sweswo. Va nambe va khuvuriwa endzhaku ka loko va tiyisekile leswaku Filipi a a va dyondzisa ntiyiso. Bibele yi ri: “Loko va kholwe Filipi, loyi a a chumayela mahungu lamanene ya Mfumo wa Xikwembu ni ya vito ra Yesu Kreste, vavanuna ni vavasati a va khuvuriwa.” (Mit. 8:12) Xana wa tiyiseka leswaku Rito ra Xikwembu i ntiyiso nileswaku Timbhoni ta Yehovha a ti na xihlawuhlawu naswona ti tikarhatela ku kombisana rirhandzu ra ntiyiso leri nga mfungho wa Vakreste va ntiyiso? (Yoh. 13:35) Hikwalaho, u nga chavi ku khuvuriwa naswona tiyiseka leswaku Yehovha u ta ku katekisa.
6. Xikombiso xa Ruben xi ku pfuna njhani?
6 Ruben wa le Jarimani, u kulele endyangwini lowu nga Timbhoni. Kambe loko a ha ri muntshwa, a a kanakana loko Xikwembu xi ri kona. U pfuniwe hi yini leswaku a nga ha kanakani? Leswi a a swi xiya leswaku a nga tivi swo tala hi mhaka yoleyo, u endle ndzavisiso. U ri: “Loko ndzi endla dyondzo ya munhu hi yexe ndzi endle ndzavisiso leswaku ndzi ta kuma ntiyiso. Ndzi hlaye tinhlokomhaka leti vulavulaka hi ivholuxini ko tala.” Ruben u hlaye buku leyi nge, Is There a Creator Who Cares About You? Buku yoleyo yi n’wi pfunile swinene. U tibyele leswi: ‘Hakunene Yehovha u kona.’ Loko a ta va a endzele ntsindza wa misava hinkwayo, Ruben u ye a rhandza vun’we lebyi nga kona exikarhi ka vamakwerhu emisaveni hinkwayo naswona loko a tlhelela eJarimani, u khuvuriwile a ri ni malembe ya 17. Endla ndzavisiso eka mikandziyiso ya hina loko u kanakana leswi u swi dyondzaka. Ku wu ‘tiva kahle’ ntiyiso swi ta ku pfuna leswaku u tshika ku kanakana. (Efe. 4:13, 14) Loko u ri karhi u twa swiviko mayelana ni rirhandzu ni vun’we lebyi nga kona exikarhi ka vanhu va Yehovha emisaveni hinkwayo ni ku vona vumbhoni bya sweswo evandlheni leri u nga eka rona, u ta ya u va rhandza swinene vamakwerhu.
SAWULO WA LE TARSO U KHUVURIWILE
7. Hi rihi langutelo leri Sawulo a a fanele a ri cinca?
7 Xiya xikombiso xa Sawulo wa le Tarso. A a wu tiva kahle nawu wa Vayuda naswona a a dumile. (Gal. 1:13, 14; Filp. 3:5) Hi nkarhi wolowo Vayuda vo tala a va teka Vakreste va ri vagwinehi kutani sweswo swi endle leswaku Sawulo a va xanisa hi ndlela ya tihanyi. A a ehleketa leswaku u endla ku rhandza ka Xikwembu. (Mit. 8:3; 9:1, 2; 26:9-11) Loko Sawulo a va ni ripfumelo eka Yesu ni ku tlhela a khuvuriwa tanihi Mukreste, a swi vula leswaku na yena a a fanele a tiyimisela ku xanisiwa.
8. (a) I yini leswi pfuneke Sawulo leswaku a khuvuriwa? (b) Hi ku ya hi Mitirho 22:12-16, Ananiya u n’wi pfune njhani Sawulo? (Nakambe vona xifaniso.)
8 I yini leswi pfuneke Sawulo leswaku a khuvuriwa? Loko Yesu a vulavula na Sawulo a ri etilweni, ku vonakala lokukulu ku endle leswaku a nga ha koti ku vona. (Mit. 9:3-9) Sawulo u titsone swakudya masiku manharhu naswona a swi kanakanisi leswaku a a anakanyisisa hileswi a swa ha ku n’wi endlekela. A a tiyiseka leswaku Yesu i Mesiya nileswaku valandzeri vakwe a va ri evugandzerini bya ntiyiso. Kumbexana u tisorile hileswi a hoxeke xandla loko ku dlayiwa Stefano. (Mit. 22:20) Endzhaku ka masiku wolawo manharhu, mudyondzisiwa Ananiya u ye eka Sawulo a fika a n’wi horisa leswaku a kota ku tlhela a vona ni ku n’wi khutaza leswaku a hatla a khuvuriwa. (Hlaya Mitirho 22:12-16.) Sawulo u titsongahatile, a amukela mpfuno kutani a khuvuriwa.—Mit. 9:17, 18.
9. U dyondza yini eka Sawulo?
9 Na hina hi nga dyondza swo karhi eka Sawulo. A a ta va a pfumelele ku tikukumuxa kumbe ku chava vanhu swi n’wi sivela ku khuvuriwa. Kambe a nga swi pfumelelanga sweswo. Sawulo u titsongahatile ivi a cinca vutomi byakwe leswaku a ta va mulandzeri wa Kreste. (Mit. 26:14, 19) Hambileswi a a swi tiva leswaku u ta xanisiwa, Sawulo a a tiyimisele ku va Mukreste. (Mit. 9:15, 16; 20:22, 23) Endzhaku ko khuvuriwa, u ye emahlweni a titshega hi mpfuno wa Yehovha leswaku a kota ku tiyisela miringo yo hambanahambana. (2 Kor. 4:7-10) Loko u khuvuriwa u va Mbhoni ya Yehovha, swi nga endla leswaku u langutana ni miringo kambe tiyiseka leswaku Xikwembu na Kreste va ta ku pfuna u tiyisela ni ku tshama u tshembekile.—Filp. 4:13.
10. U dyondza yini eka xikombiso xa Anna?
10 Anna u kulele eVuxeni bya Yuropa. Endzhaku ka loko mhani wakwe a khuvuriwile, Anna u sungule ku dyondza Bibele loko a ri ni malembe ya kaye naswona bava wakwe a a nga n’wi aleli. Hambiswiritano, sweswo swi endle leswaku a va ni xiphiqo ni maxaka yakwe lama a ma tshama ni ndyangu wa ka vona. Maxaka yakwe a ma swi teka swi yila ku va munhu a tshika vukhongeri bya ka vona. Loko Anna a ri ni malembe 12, u kombele mpfumelelo eka bava wakwe leswaku a khuvuriwa. Bava wakwe u n’wi vutisile loko a tihlawulele hi yexe ku khuvuriwa kumbe loko a sindzisiwe hi un’wana. Anna u hlamule a ku, “Ndza n’wi rhandza Yehovha.” Bava wakwe u pfumerile leswaku a khuvuriwa. Endzhaku ka sweswo, Anna u sungule ku khomiwa ku biha ni ku tlhela a hlekuriwa. Un’wana wa maxaka yakwe u n’wi byele leswi, “A swi ta antswa loko a wo va nghwavava ni ku tlhela u dzaha ku ri ni ku va Mbhoni ya Yehovha.” Xana Anna u endle yini? U ri, “Yehovha u ndzi pfunile leswaku ndzi tiyisela naswona vatswari va mina va ndzi seketerile swinene.” Loko Anna a vona ndlela leyi Yehovha a n’wi pfuneka hayona hi ku kongoma a a swi tsala ehansi. Nakambe nkarhi ni nkarhi a a hlaya leswi a swi tsaleke leswaku a nga yi rivali ndlela leyi Yehovha a n’wi pfuneke hayona. Loko u chava ku kanetiwa, tsundzuka leswaku Yehovha u ta ku pfuna.—Hev. 13:6.
KORNELIYO U KHUVURIWILE
11. Hi swihi swiyimo leswi a swi ta va swi endle Korneliyo a hlwela ku khuvuriwa?
11 Bibele yi hi byela hi Korneliyo. A a ri ndhuna ya masocha ya 100 ya vuthu ra Rhoma. (Mit. 10:1) Hikwalaho ka xikhundlha lexi a a ri na xona, swi nga endleka leswaku a a ri muchaviseki tlhelo xikhulu xa masocha. Nakambe a a “hanana swinene.” (Mit. 10:2) Yehovha u rhume muapostola Petro leswaku a ya n’wi chumayela. Xana Korneliyo u hlwele ku khuvuriwa hikwalaho ka xikhundlha lexi a a ri na xona?
12. I yini leswi pfuneke Korneliyo leswaku a khuvuriwa?
12 I yini leswi pfuneke Korneliyo leswaku a khuvuriwa? Bibele yi vula leswaku Korneliyo ‘swin’we ni ndyangu wakwe hinkwawo a va chava Xikwembu’ naswona a a khongela eka xona nkarhi ni nkarhi. (Mit. 10:2) Loko Petro a chumayele Korneliyo, yena ni ndyangu wakwe va amukele Kreste naswona va hatle va khuvuriwa. (Mit. 10:47, 48) A swi kanakanisi leswaku Korneliyo a a tiyimisele ku cinca vutomi byakwe leswaku yena ni ndyangu wakwe va kota ku gandzela Yehovha.—Yox. 24:15; Mit. 10:24, 33.
13. U dyondza yini eka Korneliyo?
13 Ku fana na Sawulo, Korneliyo a nga xi pfumelelanga xikhundlha xakwe leswaku xi n’wi sivela ku va Mukreste. Xana swi lava leswaku u cinca swo tala evuton’wini bya wena leswaku u kota ku khuvuriwa? Loko swi ri tano, Yehovha u ta ku pfuna. U ta ku katekisa hileswi u tiyimiseleke ku hanya hi milawu ya Bibele leswaku u kota ku n’wi tirhela.
14. U dyondza yini eka ntokoto wa Tsuyoshi?
14 Tsuyoshi wa le Japani a a fanele a cinca swo karhi entirhweni wakwe leswaku a kota ku fanelekela ku khuvuriwa. A a ri xandla xa nhloko ya xikolo xa Ikenobo lexi vanhu va dyondzelaka ku paka swiluva. Loko nhloko ya xikolo yi nga swi koti ku va kona eminkosini, hi ntolovelo Tsuyoshi a ku ri yena loyi a a n’wi yimela loko ku endliwa mihivahivani ya Xibudha. Hambiswiritano, loko Tsuyoshi a dyondze ntiyiso mayelana ni xiyimo xa vafi, u swi xiyile leswaku a a nga ta khuvuriwa loko a ha katseka eka mihivahivani yoleyo. Kutani u endle xiboho xa ku tshika ku katseka eka mihivahivani ya Xibudha. (2 Kor. 6:15, 16) Xana ku endleke yini loko Tsuyoshi a vulavule ni nhloko ya xikolo hi mhaka leyi? A nga heleriwanga hi ntirho naswona u pfumeleriwe ku nga katseki eka yona. Nakambe u khuvuriwe endzhaku ka lembe a sungule ku dyondza Bibele. a Loko swi lava leswaku u cinca swo karhi entirhweni wa wena leswaku u kota ku tsakisa Xikwembu, tiyiseka leswaku xi ta ku khathalela ku katsa ni ndyangu wa wena.—Ps. 127:2; Mat. 6:33.
VAKORINTO VA KHUVURIWILE
15. I yini leswi a swi ta va swi sivele Vakorinto leswaku va khuvuriwa?
15 Vakorinto a va dume hi ku rhandza swilo swa manyunyu ni ku tikhoma ku biha. Vo tala a va hanya vutomi lebyi Xikwembu a xi nga byi tsakeli. Swi le rivaleni leswaku a swi ta va tikela vanhu ku gandzela Yehovha loko va ha tshama emutini wolowo. Kambe loko muapostola Pawulo a tile emutini wolowo leswaku a ta chumayela mahungu lamanene hi Kreste, “Vakorinto vo tala lava va swi tweke na vona va [ve] vapfumeri kutani va khuvuriwa.” (Mit. 18:7-11) Hosi Yesu Kreste u humelele eka Pawulo exivon’weni, a ku: “Ndzi ni vanhu vo tala emutini lowu.” Kutani Pawulo u ye emahlweni a chumayela emutini wolowo ku ringana lembe ni hafu.
16. I yini leswi pfuneke van’wana eKorinto leswaku va tshika swilo leswi a swi ta endla va nga faneleki ku khuvuriwa? (2 Vakorinto 10:4, 5)
16 I yini leswi pfuneke Vakorinto leswaku va khuvuriwa? (Hlaya 2 Vakorinto 10:4, 5.) Rito ra Xikwembu ni moya wa xona wo kwetsima swi va pfunile leswaku va cinca swo tala evuton’wini bya vona. (Hev. 4:12) Vanhu va le Korinto lava amukeleke mahungu lamanene lama vulavulaka hi Kreste va kote ku tshika mikhuva yo fana ni ku dakwa, ku yiva ni ku rhandzana ni vanhu va rimbewu leri fanaka.—1 Kor. 6:9-11. b
17. U dyondza yini eka Vakorinto?
17 Xiya leswaku hambileswi Vakorinto van’wana a va fanele va tshika mikhuva leyi dzimeke timitsu, a va tibyelanga leswaku a va nge pfuki va swi kotile ku va Vakreste. Va tirhe hi matimba leswaku va famba endleleni yo lala leyi yisaka evuton’wini lebyi nga heriki. (Mat. 7:13, 14) Xana swi le ku ku tikeleni ku tshika mukhuva wo biha leswaku u kota ku khuvuriwa? U nga heli matimba. Kombela Yehovha a ku nyika moya wakwe wo kwetsima leswaku wu ku pfuna u nga swi naveli ku endla swo biha.
18. U dyondza yini eka ntokoto wa Monika?
18 Monika loyi a humaka etikweni ra Georgia, u tirhe hi matimba leswaku a tshika mavulavulelo lama nga riki manene ni vuhungasi byo biha leswaku a fanelekela ku khuvuriwa. U ri: “Loko ndza ha ri ntsongo, xikhongelo hi xona a xi ndzi pfuna. Yehovha a a swi tiva leswaku a ndzi lava ku endla leswinene naswona mikarhi hinkwayo a a ndzi pfuna ni ku ndzi kongomisa.” Monika u khuvuriwe a ri ni malembe ya 16. Xana ku ni mikhuva leyi u faneleke u yi tshika leswaku u ta kota ku gandzela Yehovha hi ndlela leyi a yi amukelaka? Yana emahlweni u n’wi kombela leswaku a ku nyika matimba ya ku cinca mahanyelo ya wena. Yehovha u nyika vanhu moya wakwe wo kwetsima a nga pimi.—Yoh. 3:34.
RIPFUMELO RA WENA RI NGA KU PFUNA U HLULA MIRINGO
19. I yini leswi nga ku pfunaka u hlula swiphiqo leswi fanaka ni ntshava? (Nakambe vona xifaniso.)
19 Tiyiseka leswaku Yehovha wa ku rhandza naswona u lava u va xirho xa ndyangu wakwe. Sweswo a swi nge cinci hambiloko u langutane ni miringo leyi swi vonakaka onge yi ku sivela ku khuvuriwa. Yesu u byele vadyondzisiwa vakwe vo sungula a ku: “Loko mo va ni ripfumelo leri ringanaka ni ndzoho ya sinapi, mi ta swi kota ku byela ntshava leyi mi ku, ‘Suka laha u ya lahaya,’ kutani yi ta suka, naswona ku hava lexi nga ta mi tsandza.” (Mat. 17:20) Lava tweke Yesu a vula leswi a vo va ni malembenyana va ri valandzeri vakwe kutani a swa ha lava va tiyisa ripfumelo ra vona. Kambe Yesu u va tiyisekisile leswaku loko vo va ni ripfumelo leri tiyeke, Yehovha a a ta va pfuna va hlula swiphiqo leswi fanaka ni ntshava. Na wena Yehovha u ta ku pfuna u endla hilaha ku fanaka!
20. Xana swikombiso leswi hi buleke ha swona eka nhlokomhaka leyi swa malandza ya le mikarhini ya Bibele ni swa Vakreste va manguva lawa swi ku pfune njhani?
20 Loko u xiya leswaku ku ni swilo leswi ku sivelaka ku khuvuriwa, hatla u swi lulamisa. Tiyisiwa ni ku chaveleriwa hi mitokoto ya malandza ya le mikarhini ya Bibele ni ya Vakreste va manguva lawa. Onge xikombiso xa vona xi nga ku pfuna leswaku u tinyiketela eka Yehovha ni ku tlhela u khuvuriwa. Xexo i xiboho lexinene ku tlula hinkwaswo lexi u nga xi endlaka!
RISIMU 38 Xikwembu Xi Ta Ku Nyika Ntamu
a Mhaka ya vutomi ya Makwerhu Tsuyoshi Fujii yi kumeka eka Xalamuka! ya August 8, 2005, matl. 28-31.
b Vona vhidiyo leyi nge, ‘I yini Lexi Endlaka U Kanakana Ku Khuvuriwa?’ eka jw.org.
c NHLAMUSELO YA XIFANISO: Vamakwerhu va ri karhi va bela lava yaka eku khuvuriweni mavoko.