Famba Ni Xikwembu eMinkarhini Leyi Ya Mangava

“Enoko a ya emahlweni a famba ni Xikwembu xa ntiyiso. Kutani a nga ha vi kona, hikuva Xikwembu a xi n’wi tekile.”—GENESA 5:24.

1. Hi swihi swin’wana swa swilo leswi tikisaka vutomi enkarhini wa hina?

MINKARHI ya mangava! Marito wolawo ma swi hlamusela kahle leswi vanhu va langutaneke na swona eka malembe ya nkitsikitsi ni madzolonga, ku sukela hi 1914 loko ku simekiwa Mfumo wa Mesiya. Enkarhini wolowo hinkwawo, vanhu a va ri karhi va hanya “emasikwini ya makumu.” Makhombo yo fana ni tindlala, mavabyi, ku tsekatseka ka misava ni tinyimpi, ma hlasele vanhu ku tlula mpimo. (2 Timotiya 3:1; Nhlavutelo 6:1-8) Ni vagandzeri va Yehovha va khumbekile. Hi mpimo wo karhi, hinkwerhu ka hina hi boheka ku langutana ni swiphiqo ni swiyimo leswi pfilunganyaka swa le minkarhini ya hina. Mintshikilelo ya swa timali, mikitsikitsi ya swa tipolitiki, vugevenga ni vuvabyi i swin’wana swa swilo leswi tikisaka vutomi.

2. Hi swihi swiphiqo leswi malandza ya Yehovha ma langutaneke na swona?

² Ku tlula kwalaho, malandza yo tala ya Yehovha ma tiyisele minxaniso yo tala leyikulu loko Sathana a hambeta a lwisana ni “lava hlayisaka swileriso swa Xikwembu naswona va nga ni ntirho wa ku nyikela vumbhoni mayelana na Yesu.” (Nhlavutelo 12:17) Naswona hambiloko van’wana va hina va nga si xanisiwa hi ku kongoma, Vakreste hinkwavo va ntiyiso va boheka ku tshwimbirisana na Sathana Diyavulosi ni moya lowu a wu byalaka evanhwini. (Vaefesa 2:2; 6:12) Hi fanele hi tshama hi hitekile leswaku hi papalata nkucetelo wa moya wolowo, lowu hi langutanaka na wona entirhweni, exikolweni ni le tindhawini tin’wana laha hi hlanganaka kona ni vanhu lava nyenyaka vugandzeri lebyi tengeke.

Famba Ni Xikwembu, Hayi Ni Matiko

3, 4. Vakreste va hambane njhani ni misava?

³ Eka lembe-xidzana ro sungula, Vakreste na vona va lwisane hi matimba ni moya wa misava leyi, kutani sweswo swi va hambanise swinene ni vanhu lava nga riki swirho swa vandlha ra Vukreste. Pawulo u hlamusele ku hambana koloko loko a tsala a ku: “Hikokwalaho, leswi ndza swi  vula ni ku nyikela vumbhoni eka swona eHosini, leswaku mi nga ha fambi hilaha matiko ma fambaka hakona hi mianakanyo ya wona leyi nga pfuniki, kasi ma ha ri emunyameni hi mianakanyo, ni ku hambana ni vutomi lebyi nga bya Xikwembu, hikwalaho ka ku pfumala vutivi loku ma nga na kona, hikwalaho ka ku tlanyala ka timbilu ta wona. Leswi ma heleriweke hi ntlhaveko hinkwawo wa ku tikhoma lokunene, ma tinyiketele eku tikhomeni ko biha leswaku ma endla thyaka hinkwaro hi makwanga.”—Vaefesa 4:17-19.

⁴ Marito wolawo ma wu hlamusela kahle munyama lowukulu lowu misava leyi yi ngwingwaka eka wona hi tlhelo ra moya ni ra mahanyelo—enkarhini wa Pawulo ni wa hina! Ku fana ni le ka lembe-xidzana ro sungula, Vakreste namuntlha a va “fambi hilaha matiko ma fambaka hakona.” Ku ri na sweswo, va ni lunghelo lerinene swonghasi ra ku famba ni Xikwembu. Kunene, vanhu van’wana va nga anakanya leswaku ku vula leswaku vanhu va xiyimo xa le hansi, lava nga hetisekangiki va nga famba na Yehovha i ku tixisa. Hambiswiritano, Bibele yi kombisa leswaku sweswo swi nga koteka. Ku tlula kwalaho, Yehovha u langutele leswaku va endla tano. Eka lembe-xidzana ra vunhungu ra le mahlweni ka Nguva ya hina leyi Tolovelekeke, muprofeta Mikiya u tsale marito lama landzelaka, lama huhuteriweke: “Yehovha u kombela leswaku u n’wi tlherisela yini, loko ku nga ri ku kombisa vululami ni ku rhandza musa ni ku titsongahata loko u famba ni Xikwembu xa wena?”—Mikiya 6:8.

Hi Nga Fambisa Ku Yini Ni Xikwembu Naswona Ha Yini?

5. Munhu loyi a nga hetisekangiki a nga fambisa ku yini ni Xikwembu?

⁵ Xana hi nga swi kotisa ku yini ku famba ni Xikwembu xa matimba hinkwawo lexi nga vonakiki? Swi le rivaleni leswaku a hi nge fambi na xona hilaha hi fambaka hakona ni vanhu-kulorhi. EBibeleni xiga lexi nge “ku famba” xi nga vula “ku landzela mukhuva wo karhi.” * Hikwalaho, hi twisisa leswaku munhu loyi a fambaka ni Xikwembu u landzela mukhuva lowu simekiweke hi Xikwembu, lowu wu xi tsakisaka. Ku landzela mukhuva wo tano swi endla leswaku hi va lava hambaneke ni vanhu vo tala lava hi hanyaka na vona. Kambe xexo i xiboho lexi faneleke eka Mukreste. Ha yini? Ku ni swivangelo swo tala.

6, 7. Ha yini ku famba ni Xikwembu ku ri goza lerinene ngopfu?

⁶ Xo sungula, Yehovha i Muvumbi wa hina, Xihlovo xa vutomi bya hina ni Munyiki wa hinkwaswo leswi hi swi pfumalaka leswaku hi ya emahlweni hi hanya. (Nhlavutelo 4:11) Hikwalaho, hi yena ntsena loyi a nga ni mfanelo yo hi byela ndlela leyi hi faneleke hi famba ha yona. Tlhandlakambirhi, ku famba ni Xikwembu i xiendlo lexi vuyerisaka swinene. Yehovha u endle malunghiselelo ya leswaku lava va fambaka na yena va rivaleriwa xidyoho xa vona, naswona wa va tiyisekisa leswaku va ta kuma vutomi lebyi nga heriki. Tata wa hina wa le tilweni la nga ni rirhandzu leri hetisekeke u phofula xitsundzuxo xa vutlhari lexi pfunaka lava fambaka na yena leswaku va humelela evuton’wini bya namuntlha, hambileswi va nga hetisekangiki nileswi va hanyaka emisaveni leyi lawuriwaka hi Sathana. (Yohane 3:16; 2 Timotiya 3:15, 16; 1 Yohane 1:8; 2:25; 5:19) Xivangelo xin’wana xa ku famba ni Xikwembu hileswaku ku tiyimisela ka hina ku endla tano swi kondletela ku rhula ni vun’we evandlheni.—Vakolosa 3:15, 16.

⁷ Nchumu wa nkoka ni wo hetelela, hileswaku loko hi famba ni Xikwembu hi kombisa loyi hi yimaka na yena eka mphikamakaneta leyikulu leyi pfuxiweke khale entangeni wa Edeni—ku nga mphikamakaneta ya vuhosi. (Genesa 3:1-6) Hi swi kombisa hi vutomi bya hina leswaku hi yima na Yehovha hi ku helela, naswona hi chumayela hi nga chavi nchumu leswaku hi yena ntsena loyi a nga Mulawuri la fanelekaka. (Pisalema 83:18) Xisweswo hi endla hi ku pfumelelana ni xikhongelo xa hina xa leswaku vito ra Xikwembu ri kwetsimisiwa naswona ku rhandza ka xona ku endleka. (Matewu 6:9, 10) Lava va hlawulaka ku famba ni Xikwembu va tlharihile hakunene! Va nga tiyiseka leswaku va teke goza leri faneleke, tanihi leswi Yehovha a nga ‘yena ntsena a tlhariheke.’ A nga endli xihoxo ni kan’we.—Varhoma 16:27.

8. Minkarhi ya Enoko na Nowa a yi yelana njhani ni ya hina?

⁸ Kambe, xana swi kotekisa ku yini ku hanya hilaha Vakreste va faneleke va hanya hakona, kasi  xiyimo xi bihile swinene emisaveni naswona vanhu vo tala a va swi tsakeli ku gandzela Yehovha? Nhlamulo hi yi kuma loko hi anakanya hi vanhu va khale va ripfumelo lava tshameke va tshembekile eminkarhini yo nonon’hwa swinene. Vambirhi va vona a ku ri Enoko na Nowa. Vavanuna lava vambirhi va hanye eminkarhini leyi yelanaka ngopfu ni ya hina. Vuhomboloki a byi tinyike matimba. Enkarhini wa Nowa misava a yi tele madzolonga ni vudlakuta. Kambe Enoko na Nowa va lwisane ni moya wa misava ya le nkarhini wa vona, va famba na Yehovha. Xana va swi kotise ku yini sweswo? Leswaku hi hlamula xivutiso xexo, eka xihloko lexi hi ta vulavula hi xikombiso xa Enoko. Eka lexi landzelaka hi ta vulavula hi Nowa.

Enoko U Fambe Ni Xikwembu eMinkarhini Ya Mangava

9. Hi rihi rungula leri hi nga na rona malunghana na Enoko?

⁹ Enoko i munhu wo sungula loyi Matsalwa ma n’wi hlamuselaka a ri loyi a fambeke ni Xikwembu. Xiviko xa Bibele xi ri: “Endzhaku ka ku va tata wa Metusela, Enoko a ya emahlweni a famba ni Xikwembu xa ntiyiso.” (Genesa 5:22) Kutani endzhaku ko vika mpimo wa vutomi bya Enoko—lowu a wu lehile loko wu ringanisiwa ni wa vutomi bya hina, kambe wu komile loko wu ringanisiwa ni wa vutomi bya nkarhi wolowo—xiviko xi ri: “Enoko a ya emahlweni a famba ni Xikwembu xa ntiyiso. Kutani a nga ha vi kona, hikuva Xikwembu a xi n’wi tekile.” (Genesa 5:24) Yehovha u fanele a suse Enoko exivandleni xa lava hanyaka a n’wi etlerisa vurhongo bya rifu, vakaneti vakwe va nga si n’wi vavisa. (Vaheveru 11:5, 13) Handle ka tindzimana teto ti nga ri tingani, ku ni tindzimana tin’wana to hlayanyana eBibeleni leti vulavulaka hi Enoko. Hambiswiritano, hi ku ya hi rungula leri hi ri kumeke kun’we ni vumbhoni byin’wana, hi ni xivangelo lexi tiyeke xo vula leswaku Enoko u hanye enkarhini wa mangava.

10, 11. (a) Xana vuhomboloki byi hangalake njhani endzhaku ka ku xandzuka ka Adamu na Evha? (b) Hi rihi rungula ra vuprofeta leri Enoko a ri chumayeleke, naswona vanhu va angurise ku yini?

¹⁰ Hi xikombiso, xiya ndlela leyi vuhomboloki byi hatliseke byi tlulela ha yona exikarhi ka vanhu endzhaku ka ku dyoha ka Adamu. Bibele yi hi byela leswaku Kayini mativula ya Adamu u ve mudlayi wo sungula loko a dlaya makwavo Avele. (Genesa 4:8-10) Endzhaku ka ku dlayiwa ka Avele hi ndlela yo vava, Adamu na Evha va ve ni n’wana un’wana wa jaha loyi va nga n’wi thya vito ra Seta. Malunghana na yena ha hlaya: “Seta na yena a velekeriwa n’wana kutani a n’wi thya vito ra Enosi. Ku sukela enkarhini wolowo ku sungule ku vitaniwa ka vito ra Yehovha.” (Genesa 4:25, 26) Lexi vavisaka, laha ‘vito ra Yehovha’ a ri vitaniwa hi  ndlela yo gwineha. * Loko ku hundze malembe yo tala Enosi a velekiwile, Lameke ntukulu wa Kayini u qambhele vasati vakwe vambirhi risimu a vula leswaku u dlaye jaha rin’wana leri n’wi vaviseke. Nakambe u lemukisile a ku: “Loko Kayini a ta rihiwa ka nkombo, kutani Lameke u ta rihiwa ka 77.”—Genesa 4:10, 19, 23, 24.

¹¹ Swiviko swo koma swo tanihi leswi nga laha henhla swi kombisa leswaku vuhomboloki lebyi nghenisiweke hi Sathana entangeni wa Edeni byi hatle byi haxa moya wo biha eka vana va Adamu. Emisaveni yo tano, Enoko a a ri muprofeta wa Yehovha loyi marito yakwe ya matimba lama huhuteriweke ma ha tirhaka ni namuntlha. Yudha u vika leswaku Enoko u profetile a ku: “Maswivo! Yehovha u fikile ni timiriyadi takwe to kwetsima, a ta avanyisa hinkwavo, ni ku va vona nandzu hinkwavo lava nga xiximiki Xikwembu malunghana ni swiendlo swa vona hinkwaswo swa ku ka va nga xiximi Xikwembu leswi va swi endleke hi ndlela ya ku ka va nga xiximi Xikwembu, ni malunghana ni swilo hinkwaswo leswi tsemaka nhlana leswi vadyohi lava nga xiximiki Xikwembu va xi lumbeteke swona.” (Yudha 14, 15) Marito wolawo ma ta hetiseka ro hetelela eArmagedoni. (Nhlavutelo 16:14, 16) Hambiswiritano, hi nga tiyiseka leswaku ni le nkarhini wa Enoko, a va tele “vadyohi lava nga xiximiki Xikwembu” lava siringiweke hi vuprofeta bya Enoko. Yehovha u kombise rirhandzu hakunene loko a susa muprofeta yoloye leswaku va nga n’wi kumi!

I Yini Leswi Tiyiseke Enoko Leswaku A Hambeta A Famba Ni Xikwembu?

12. I yini lexi hambaniseke Enoko ni vanhu va le nkarhini wa yena?

¹² Le ntangeni wa Edeni, Adamu na Evha va yingise Sathana, kutani Adamu a xandzukela Yehovha. (Genesa 3:1-6) N’wana wa vona Avele a nga va landzelanga, kutani Yehovha u n’wi amukerile. (Genesa 4:3, 4) Lexi vavisaka, vunyingi bya vana va Adamu a byi fananga na Avele. Hambiswiritano, Enoko loyi a velekiweke endzhaku ka madzana ya malembe u fane na yena. Xana Enoko a a hambana njhani ni vana vo tala va Adamu? Muapostola Pawulo u hlamule xivutiso xexo loko a tsala a ku: “Hi ripfumelo Enoko u rhurhisiwile leswaku a nga voni rifu, naswona ku hava ndhawu leyi a nga kumeka eka yona hikuva Xikwembu xi n’wi rhurhisile; hikuva loko a nga si rhurhisiwa u ve ni vumbhoni bya leswaku u tsakise Xikwembu swinene.” (Vaheveru 11:5) Enoko a a ri xiphemu xa “papa lerikulu swinene ra timbhoni [ta le mahlweni ka Vukreste],” leti veke swikombiso leswinene swa ripfumelo. (Vaheveru 12:1) Ripfumelo hi rona ri pfuneke Enoko leswaku a tiyisela emahanyelweni lamanene evuton’wini byakwe hinkwabyo bya malembe yo tlula 300—laha malembe ya vutomi bya vunyingi bya hina namuntlha ma nghenaka minkarhi yo tlula yinharhu!

13. Enoko a a ri ni ripfumelo ra muxaka muni?

¹³ Pawulo u hlamusele ripfumelo ra Enoko ni ra timbhoni tin’wana loko a tsala a ku: “Ripfumelo i ku langutela loku tiyisekisiweke ka swilo leswi tshembiwaka, vumbhoni lebyi tiyeke bya leswi nga swa xiviri hambiloko swi nga voniwi.” (Vaheveru 11:1) Ina, ripfumelo i ku khorwiseka hi ku helela leswaku swilo leswi hi swi languteleke swi ta hetiseka. Ri katsa ku langutela loku nga ni matimba swinene lerova ku khumba langutelo ra hina hi swilo swa nkoka evuton’wini. Ripfumelo ro tano ri pfune Enoko leswaku a famba ni Xikwembu hambiloko misava ya le nkarhini wakwe yi nga fambi na xona.

14. Ripfumelo ra Enoko a ri sekeriwe eka vutivi byihi lebyi kongomeke?

¹⁴ Ripfumelo ra ntiyiso ri sekeriwe evutivini lebyi kongomeke. Xana Enoko a a ri na vutivi bya muxaka muni? (Varhoma 10:14, 17; 1 Timotiya 2:4) A swi kanakanisi leswaku a a tiva hi ta swilo leswi endlekeke le Edeni. Kumbexana u tlhele a twa leswaku vutomi a byi ri njhani  entangeni wa le Edeni—lowu kumbexana a wa ha ri kona hambileswi vanhu a va nga pfumeleriwi ku nghena eka wona. (Genesa 3:23, 24) Naswona a a tiva xikongomelo xa Xikwembu xa leswaku vatukulu va Adamu a va ta tata misava ivi va yi hundzula yi fana ni Paradeyisi yo sungula. (Genesa 1:28) Ku tlhandlekela kwalaho, Enoko u xi tlangele swinene xitshembiso xa Yehovha xo humesa Mbewu leyi a yi ta pfotlosa Sathana nhloko ni ku herisa maxangu lama vangiweke hi vukanganyisi bya Sathana. (Genesa 3:15) Phela, vuprofeta bya Enoko lebyi huhuteriweke, lebyi tsariweke ebukwini ya Yudha, byi fambisana ni ku lovisiwa ka mbewu ya Sathana. Tanihi leswi Enoko a a ri ni ripfumelo, ha swi tiva leswaku a a gandzela Yehovha tanihi “muhakeri wa lava va [n’wi] lavaka hi mbilu hinkwayo.” (Vaheveru 11:6) Hikwalaho, hambileswi Enoko a a nga ri na byona hinkwabyo vutivi lebyi hi nga na byona namuntlha, lebyi a veke na byona byi n’wi pfune ku veka masungulo ya ripfumelo ro tiya. Hikwalaho ka ripfumelo ro tano, u tshame a tshembekile eminkarhini ya mangava.

Tekelela Xikombiso Xa Enoko

15, 16. Hi nga xi tekelela njhani xikombiso xa Enoko?

¹⁵ Tanihi leswi ku fana na Enoko hi lavaka ku tsakisa Yehovha eminkarhini ya namuntlha ya mangava, hi fanele hi landzela xikombiso xa Enoko. Hi fanele hi kuma vutivi lebyi kongomeke malunghana na Yehovha ni xikongomelo xakwe kutani hi byi hlayisa. Kambe hi lava leswi engetelekeke. Hi fanele hi pfumelela leswaku vutivi lebyi kongomeke byi kongomisa mahanyelo ya hina. (Pisalema 119:101; 2 Petro 1:19) Hi fanele hi kongomisiwa hi miehleketo ya Xikwembu, minkarhi hinkwayo hi lwela ku tsakisa xona eka hinkwaswo leswi hi swi ehleketaka ni leswi hi swi endlaka.

¹⁶ Ku hava xiviko xa munhu un’wana loyi a a tirhela Yehovha enkarhini wa Enoko, kutani swi le rivaleni leswaku a a ri swakwe kumbe a a ri un’wana wa ntlawa wa vanhu va nga ri vangani. Na hina hi vatsongo emisaveni, kambe sweswo a swi hi heti matimba. Yehovha u ta hi tiyisa ku nga khathariseki leswaku i vamani lava lwisanaka na hina. (Varhoma 8:31) Hi xivindzi, Enoko u lemukise hi ta ku lovisiwa loku a ku tshinele ka vanhu lava nga chaviki Xikwembu. Na hina hi va ni xivindzi loko hi chumayela “mahungu lamanene lawa ya mfumo” hi ri karhi hi hlekuriwa, hi kanetiwa ni ku xanisiwa. (Matewu 24:14) Enoko a nga hanyanga nkarhi wo leha ku fana ni vunyingi bya vanhu va le nkarhini wakwe. Hambiswiritano, a a nga vekanga ntshembo wakwe emisaveni ya nkarhi wolowo. A a veke mahlo yakwe eka nchumu wo hlawuleka swinene. (Vaheveru 11:10, 35) Na hina hi veke mahlo ya hina eku hetisekeni ka xikongomelo xa Yehovha. Kutani misava leyi a hi yi tirhisi hi xitalo. (1 Vakorinto 7:31) Ku ri na sweswo, ngopfu-ngopfu hi tirhisa matimba ni rifuwo ra hina entirhweni wa Yehovha.

17. Hi byihi vutivi lebyi hi nga na byona, lebyi Enoko a a nga ri na byona, kutani hi fanele hi endla yini?

¹⁷ Enoko a a pfumela leswaku Mbewu leyi tshembisiweke hi Xikwembu a yi ta humelela hi nkarhi wa Yehovha lowu faneleke. Mbewu yoleyo—ku nga Yesu Kreste—se yi ni malembe ya kwalomu ka 2 000 yi humelerile, yi humesa nkutsulo yi tlhela yi pfula ndlela leswaku hina kun’we ni timbhoni to tshembeka to tanihi Enoko, hi kuma ndzhaka ya vutomi lebyi nga heriki. Mbewu yoleyo, leyi sweswi yi vekiweke exiluvelweni tanihi Hosi ya Mfumo wa Xikwembu, yi hlongole Sathana etilweni yi n’wi lahlela emisaveni leyi, kutani hinkwako lomu hi nga kona hi vona nhlomulo lowu vangiweke hi xiendlakalo xexo. (Nhlavutelo 12:12) Kunene, hi ni vutivi byo tala ku tlula lebyi Enoko a a ri na byona. Kutani ke, onge hi nga va ni ripfumelo ro tiya ku fana na yena. Onge ku tiyiseka ka hina hi ku hetiseka ka switshembiso swa Xikwembu ku nga vonaka eka hinkwaswo leswi hi swi endlaka. Ku fana na Enoko, onge hi nga famba ni Xikwembu, hambileswi hi hanyaka eminkarhini ya mangava.

[Tinhlamuselo ta le hansi]

A Wu Ta Hlamurisa Ku Yini?

• Swi vula yini ku famba ni Xikwembu?

• Ha yini ku famba ni Xikwembu ku ri goza ra vutlhari?

• I yini lexi pfuneke Enoko leswaku a hambeta a famba ni Xikwembu hambiloko a hanya eminkarhini ya mangava?

• Hi nga n’wi tekelela njhani Enoko?

[Swivutiso Swa Dyondzo]

[Xifaniso lexi nga eka tluka 15]

Hi ripfumelo, “Enoko [u ye] emahlweni a famba ni Xikwembu xa ntiyiso”

[Xifaniso lexi nga eka tluka 17]

Ha tiyiseka hakunene leswaku switshembiso swa Yehovha swi ta hetiseka

[Laha Swifaniso Swi Humaka Kona eka tluka 13]

Woman, far right: FAO photo/B. Imevbore; collapsing building: San Hong R-C Picture Company