Vaendli Va Rito Ra Xikwembu Va Kuma Ntsako

Eku sunguleni ka Ntsombano wa Muganga wa “Vaendli Va Rito Ra Xikwembu” wa Timbhoni ta Yehovha, un’wana wa swivulavuri u te: “Hi teka ntsombano lowu tanihi lunghiselelo ra Yehovha ro hi lunghiselela ntirho wa Mfumo lowu engetelekeke.” U ye emahlweni a ku: “Hi ti lunghiselele ku ta dyondzisiwa hi ta vutomi bya ndyangu lebyi tsakisaka, ku ta khutaziwa ku namarhela nhlengeletano ya Yehovha, ku ta susumeteriwa ku tshama hi ri karhi hi hiseka entirhweni wa Mfumo ni ku ta tsundzuxiwa hi xilaveko xo tshama hi xalamukile.”

KU SUKELA eku heleni ka May 2000, timiliyoni ta vaendli va rito ra Xikwembu ni vanghana va vona va khitikanele etindhawini ta magidi emisaveni hinkwayo leswaku va ya kuma dyondzo ya nkoka ya Bibele. Xana va dyondze yini eka ntsombano lowu wa masiku manharhu?

Siku Ro Sungula—Ku Nga Rivali Leswi Yehovha A Swi Endlaka

Enkulumeni yo sungula, mutshama-xitulu u rhambe vayingiseri leswaku va tivonela hi ya vona mikateko leyi humaka eka vugandzeri lebyi nga ni vun’we bya Yehovha emintsombanweni. Hinkwavo lava a va ri kona va tiyisekisiwile leswaku ripfumelo ra vona ri ta kula ni leswaku vuxaka bya vona na Yehovha byi ta tiyisiwa.

“Xikwembu lexi tsakeke” xa swi tiva leswaku i yini leswi hi swi lavaka leswaku hi ta tsaka. (1 Timotiya 1:11) Kutani, nkulumo leyi nge, “Ku Endla Ku Rhandza Ka Xikwembu Swi Tisa Ntsako” yi kandziyise leswaku Rito ra Yehohva, ku nga Bibele, ri hlamusela ndlela leyinene ngopfu ya mahanyelo. (Yohane 13:17) Mimbulavurisano yo hlaya ni Timbhoni ta Yehovha ta khale yi kombe ndlela leyi ha yona ku endla ku rhandza ka Xikwembu ehansi ka swiyimo swo hambana-hambana swi endlaka vutomi bya hina byi va ni xikongomelo. Nkulumo leyi landzeleke leyi nge, “Tsakisisa Hikwalaho Ka Vunene Bya Yehovha” yi kandziyise leswaku tanihi “vatekeleri va Xikwembu,” Vakreste va lava ku kombisa “muxaka wun’wana ni wun’wana wa vunene” evuton’wini bya vona. (Vaefesa 5:1, 9) Ndlela yin’wana leyikulu yo endla leswi i ku chumayela mahungu lamanene ni ku endla vadyondzisiwa.—Pisalema 145:7.

Nkulumo leyi nge “Hambeta U Yima U Tiyile Onge Hiloko U Vona Loyi A Nga Voniwiki” yi kombise ndlela leyi ripfumelo leri tiyeke ri hi pfunaka ha yona ku “vona” Xikwembu lexi nga voniwiki. Xivulavuri xi hlamusele ndlela leyi vanhu va moya va ti xiyaka hakona timfanelo ta Xikwembu, ku katsa ni vuswikoti bya xona byo tiva hambi ku ri leswi hi swi ehleketaka. (Swivuriso 5:21) Lava ku buriweke na vona va hi ambele hi magoza lawa va ma tekeke leswaku va hlakulela ripfumelo leri tiyeke ni ku rhangisa swilaveko swa moya evuton’wini bya vona.

Xiyimiso xa nimixo xi gimete hi nkulumo-nkulu leyi nge, “Dzunisani Yehovha—Muendli Wa Swilo Swo Hlamarisa.” Swi pfune vayingiseri ku twisisa leswaku loko hi ya hi dyondza hi Yehovha, hi ya hi kuma swivangelo swo n’wi ndzunisa tanihi Muendli wa swilo leswi  hlamarisaka. Xivulavuri xi te: “Loko hi ri karhi hi anakanyisisa hi mintirho ya Xikwembu leyi hlamarisaka ya ntumbuluko ku katsa ni swilo hinkwaswo leswi hlamarisaka leswi a hi endlelaka swona sweswi, ku tlangela loku humaka embilwini ku hi susumetela ku n’wi dzunisa. Loko hi ri karhi hi anakanyisisa hi swilo leswi hlamarisaka leswi a swi endleleke vanhu va yena emikarhini leyi hundzeke, hi lava ku n’wi dzunisa. Naswona loko hi ri karhi hi anakanyisisa hi switshembiso swo hlamarisa leswi Yehovha a nga ta swi endla, hi tlhela hi lava tindlela to kombisa ku tlangela ka hina.”

Xiyimiso xa nindzhenga xi sungule hi nkulumo leyi nge, “Mi Nga Karhali Eku Endleni Ka Leswinene,” leyi lemukiseke vayingiseri hinkwavo leswaku mintshikilelo ya misava leyi yi tiyisekisa leswaku makumu ma le kusuhi. (2 Timotiya 3:1) Hambiswiritano, loko hi nga lan’wi hi nga kombisa leswaku hi “muxaka lowu nga ni ripfumelo eku londzovotiweni ka moya-xiviri wu hanya.”—Vaheveru 10:39.

I ndzayo yihi ya Bibele leyi nyikeriweke malunghana ni vutomi bya ndyangu? Tinkulumo to sungula ta nxaxamelo leti nga ni nhloko-mhaka leyi nge—“Yingisa Rito Ra Xikwembu”—ti sungule hi nkulumo leyi nge, “Loko U Hlawula Munghana Wa Vukati.” Ku hlawula munghana wa vukati hi xin’wana xa swiboho leswikulu leswi vanhu va swi endlaka. Xisweswo, Vakreste va fanele va rindza ku fikela loko va wupfile hilaha ku ringaneke leswaku va nghenela vukati, naswona va fanele va teka kumbe va tekiwa “eHosini ntsena.” (1 Vakorinto 7:39) Xiyenge lexi landzelaka xa nxaxamelo xi vulavule hi ku rhandza ka Yehovha leswaku mindyangu hinkwayo ya Vakreste yi humelela tanihi ntlawa lowu tiyeke hi tlhelo ra moya, naswona xi nyikele tindlela leti tirhaka leti leswi swi nga endliwaka ha tona. Loko yi gimeta yi tsundzuxe vatswari leswaku ku dyondzisa vana va vona ku rhandza Xikwembu ku sungula hi ku va vona vatswari va rhanga va xi rhandza.

Tinhla leti kandziyisiweke eka nkulumo leyi nge, “Tivonele Eka Mahungu-ndlela Ni Rihlevo” yi pfune hinkwavo ku vona leswaku hambileswi ku humelelaka swilo leswi hlamarisaka, hi fanele hi tlhariha, hi nga kanganyisiwi, loko hi twa timhaka leti hlamarisaka. Vakreste va antswa hikuva va vulavula hi leswi va swi tivaka swi ri ntiyiso—mahungu lamanene ya Mfumo. Vo tala va twe nkulumo leyi landzeleke leyi a yi ku, “Ku Tiyiselela ‘Mutwa eNyameni’” yi chavelela swinene ni ku tiyisa nhlana. Yi va pfune ku vona leswaku ku nga khathariseki maxangu lama nga kona lawa hi nga ha langutanaka na wona, Yehovha a nga hi tiyisa hi moya wa yena lowo kwetsima, Rito ra yena ni vamakwerhu lava nga Vakreste. Leswi muapostola Pawulo a swi tokoteke swi ve xikhutazo lexikulu emhakeni leyi.—2 Vakorinto 12:7-10; Vafilipiya 4:11, 13.

Siku ro sungula ri gimete hi nkulumo leyi nge, “Ku Fambisana Ni Nhlengeletano Ya Yehovha.” Ku boxiwe tindhawu tinharhu leti nhlengeletano ya Xikwembu yi endleke nhluvuko eka  tona: (1) ku twisisa ku vonakala ka moya loku engetelekeke loku humaka eka Yehovha, (2) vutirheli lebyi Xikwembu xi hi tameriseke byona, ni (3) ku cinca loku nga le nkarhini malunghana ni mafambiselo ya nhlengeletano. Kutani xivulavuri xi vule hi ku tiyiseka xi ku: “Hi swi langutele hi mahlo-ngati leswa ha taka.” Xi vutisile: “Xana hi nga kanakana leswaku hi ni xivangelo xin’wana ni xin’wana xa ku hlayisa ntshembo lowu a hi ri na wona eku sunguleni ku fikela emakumu?” (Vaheveru 3:14) Nhlamulo a yi ri erivaleni. Sweswo swi yise eku humesiweni ka broxara leyintshwa leyi nga ni xihloko lexi nge, U Nga Va Munghana Wa Xikwembu! Yi ta va xitirho xa matimba xo dyondzisa leswaku ku pfuniwa vanhu lava nga dyondzangiki ngopfu kumbe lava nga swi kotiki kahle ku hlaya leswaku va dyondza hi Yehovha.

Siku Ra Vumbirhi—Hambeta U Vulavula Hi Mintirho Yo Hlamarisa Ya Xikwembu

Endzhaku ko kambisisa ndzimana ya siku, siku ra vumbirhi ra ntsombano ri ye emahlweni hi nxanxamelo wa tinkulumo leti nga ni nhloko-mhaka leyi nge, “Vachumayeri Va Rito Ra Xikwembu.” Xiyenge xo sungula xi kokele nyingiso eka ndlela leyi ntirho wa hina wa ku chumayela wa misava hinkwayo wu humelelaka ha yona. Hambiswiritano, ku tiyisela ka hina entirhweni lowu, ku tlhontlhiwa hi vunyingi bya lava alaka rungula ra Mfumo. Vanhu vo tala lava se va nga ni malembe va ri vahuweleri, va hlamusele ndlela leyi va hlayiseke ntsako wa vona ha yona evutirhelini hi ku tiyisa mianakanyo ni timbilu ta vona leswaku va langutana ni ntlhontlho wa ku pfumala ku tsakela kumbe nkaneto. Xiyenge xa vumbirhi xi tsundzuxe vanhu lava nga entsombanweni leswaku Timbhoni ta Yehovha ti lwela ku fikelela vanhu kun’wana ni kun’wana, hi ku chumayela hi ndlela leyi hleriweke na hi xitshuketa. Eka xiyenge xo hetelela ku hlamuseriwe tindlela to hambana-hambana leti Vakreste hinkwavo va nga andzisaka vutirheli bya vona ha tona. Xivulavuri xi kandziyise leswaku ku va hi kota ku endla leswi, hi fanele hi rhangisa Mfumo wa Xikwembu, hambiloko ku endla tano swi ta hi kavanyeta eka swin’wana ni ku lava ku titsona swo karhi.—Matewu 6:19-21.

Tanihi leswi hi hanyaka emisaveni leyi nga chaviki Xikwembu leyi teleke hi ku navela swilo leswi vonakalaka, nkulumo leyi nge “Hlakulela Moya Wa Ku Tinyiketela Eka Xikwembu Ni Ku Eneriseka” a yi fike hi nkarhi swinene. Leswi xivulavuri a xi sekele tin’wana ta tinhlamuselo ta xona eka 1 Timotiya 6:6-10, 18, 19, xi kombise ndlela  leyi ku tinyiketela eka Xikwembu swi pfunaka Vakreste ha yona ku papalata rirhandzu ra mali, leri nga va hambukisaka kutani ri va vangela khombo. Xi kandziyise leswaku ku nga khathariseki leswaku xiyimo xa hina xa ikhonomi xi njhani, ntsako wu titshege hi vuxaka bya hina na Yehovha ni hi vuhlayiseki bya hina bya moya. Vo tala va khumbiwe swinene hi tinhla ta nkulumo leyi nge, “Ku Papalata Ku Khomisa Xikwembu Tingana.” Ku kandziyisiwe ntiyiso wa leswaku Yehovha a nga ti rivali ni kan’we Timbhoni ta yena to tshembeka. Xikombiso lexi nga ringanisiwiki xa Yesu Kreste—“[loyi a ha riki] yena tolo ni namuntlha, ni hi masiku”—xi ta hi pfuna ku hambeta hi tsutsuma hi ku tiyisela emphikizanweni wa vutomi.—Vaheveru 13:8.

Xiyimiso xa nimixo xi gimete hi nkulumo ya nkhuvulo—leyi nkarhi hinkwayo yi nga rivalekiki etinhlengeletanweni letikulu ta Timbhoni ta Yehovha. Mayana ntsako wo vona lava ha ku tinyiketelaka va landzela mikondzo ya Yesu hi ku khuvuriwa ematini! (Matewu 3:13-17) Hinkwavo lava tekaka goza leri ana se va endle swo karhi tanihi vaendli va Rito ra Xikwembu. Tlhandlakambirhi, loko va khuvuriwa va va vatirheli va mahungu lamanene ximfumo, va kuma ntsako lowukulu hi ku tiva leswaku va hlanganyela eku kwetsimisiweni ka vito ra Yehovha.—Swivuriso 27:11.

Ku nyikeriwe ndzayo enkulumeni leyi nge, “Hi Fanele Hi Va Lava Vupfeke ‘Leswaku Hi Kota Ku Hambanisa Leswi Lulameke Ni Leswi Hoxeke.’” Mimpimanyeto ya misava ya leswinene ni leswo biha a yi pfuni nchumu. Hikwalaho hi fanele hi titshega hi mimpimanyeto ya Yehovha. (Varhoma 12:2) Hinkwavo va khutaziwe ku tirha hi matimba leswaku va kuma vutivi  lebyi kongomeke bya tindlela ta Xikwembu ni ku kula va kondza va wupfa. Kutani, hi ku dyondza ku tirhisa matimba ya hina ya ku anakanya hi ta leteriwa ku “hambanisa leswi lulameke ni leswi hoxeke”—Vaheveru 5:11-14.

Ku landzele nkulumo ya nxaxamelo leyi nge “Tikarhatele Ku Hlakulela Vumoya.” Vakreste va ntiyiso va wu xiya nkoka wo hlakulela ni ku hlayisa vumoya. Leswi swi katsa ku tirha hi matimba—ku hlaya, ku dyondza ni ku anakanyisisa. (Matewu 7:13, 14; Luka 13:24) Vanhu lava hanyeke emoyeni va tlhela va hambeta “hi swikhongelo swa mixaka hinkwayo ni xikombelo.” (Vaefesa 6:18) Ha swi tiva leswaku swikhongelo swa hina swi kombisa vuenti bya ripfumelo ra hina ni ku tinyiketela ka hina, vumoya bya hina ku katsa ni leswi hi swi tekaka swi ri “swilo swa nkoka swinene.” (Vafilipiya 1:10) Ku tlhele ku kandziyisiwa nkoka wo aka vuxaka lebyinene ni bya rirhandzu na Yehovha ku fana ni lebyi nga kona exikarhi ka n’wana la yingisaka ni tatana la nga ni musa. A ho va na vukhongeri ntsena—hambileswi byi nga bya ntiyiso—kambe hi lava ku aka ripfumelo leri tiyeke, ‘onge hiloko hi vona Xikwembu.’—Vaheveru 11:6, 27.

Nhloko-mhaka ya ku kula hi tlhelo ra moya yi ye emahlweni yi tlhuvutsiwa eka nkulumo leyi nge “Ku Ya eMahlweni Ka Wena A Ku Vonake.” Ku vulavuriwe hi tindhawu tinharhu leti ku nga endliwaka nhluvuko eka tona: (1) ku kurisa vutivi, ku twisisa ni vutlhari, (2) ku humesa mihandzu ya moya wa Xikwembu ni (3) ku hetisisa vutihlamuleri bya hina tanihi swirho swa ndyangu.

Loko nkulumo yo hetelela ya siku rero leyi a yi ku, “Ku Famba Hi Ku Voningeriwa Hi Rito Ra Xikwembu Leri Tlhavaka Hakatsongo-tsongo” yi hela, vanhu lava a va ri entsombanweni va tsakele ku kuma buku leyintshwa leyi nge, Vuprofeta Bya Esaya—I Rivoningo Eka Vanhu Hinkwavo I. Leyi i yo sungula eka tivholumo timbirhi leti hlamuselaka buku ya Bibele ya Esaya ndzima hi ndzima. Xivulavuri xi te: “Buku ya Esaya yi hi khomele rungula ra nkoka namuntlha.” Xi ye emahlweni xi ku: “Ina, byo tala bya vuprofeta bya yona byi hetiseke le ndzhaku emasikwini ya Esaya. . . . Hambiswiritano, byo tala bya vuprofeta bya Esaya byi karhi bya hetiseka namuntlha naswona byin’wana byi ta hetiseka emisaveni leyintshwa leyi tshembisiweke hi Xikwembu.”

Siku Ravunharhu—Vanani Vaendli Va Rito Ra Yehovha

Siku ro hetelela ra ntsombano ri sungule hi bulo ra ndzimana ya siku. Kutani ku landzela nxaxamelo wa tinkulumo lowu nge, “Vuprofeta Bya Sofaniya Lebyi Nga Ni Xikongomelo Eka Lava Endlaka Ku Rhandza Ka Xikwembu.” Tinkulumo leti tinharhu ta nxaxamelo lowu, ti kombise leswaku Yehovha u ta tisa nhlomulo ehenhla ka lava alaka ku yingisa xitsundzuxo xa yena hilaha a endleke hakona enkarhini wa Vayuda lava hambukeke. Leswi va dyoheleke Xikwembu, va ta famba kukota bofu, va nga swi koti ku ponisiwa. Hambiswiritano, Vakreste va ntiyiso hi ku tshembeka va lava Yehovha naswona va ta sirheleriwa hi siku ra vukarhi bya Xikwembu. Tlhandlakambirhi, va tiphina hi mikateko yo tala hambi ku ri sweswi. Va ni lunghelo  leri katekisiweke ro vulavula “ririmi leri tengeke,” ra ntiyiso wa Bibele. (Sofaniya 3:9) Xivulavuri xi te: “Ku vulavula ririmi leri tengeke swi katsa ku pfumela ntiyiso ni ku wu dyondzisa van’wana ni ku hanya hi ndlela leyi pfumelelanaka ni milawu ni misinya ya milawu ya Xikwembu.”

Vanhu lava a va ri entsombanweni a va yi langutele hi mahlo-ngati drama leyi nge, “Swikombiso Leswi Xalamukisaka eNkarhini Wa Hina.” Drama leyi ya xikhale yi kombise ndlela leyi magidi ya Vaisrayele va lahlekeriweke hi vutomi bya vona endzilakaneni wa Tiko leri Tshembisiweke, hikwalaho ka leswi va rivaleke Yehovha naswona va yengiweke hi vavasati va vahedeni leswaku va endla vuoswi va tlhela va hlanganyela evukhongerini bya mavunwa. Un’wana wa switlangi-nkulu—Yamini—a ri ni timbilu timbirhi yin’wana yi kokiwa hi vavasati va Vamowabu kasi leyin’wana a yi ri eku tinyiketeleni ka yena eka Yehovha. Maanakanyelo ya mavunwa ni ya vuxisi ya Zimri la nga chaviki Xikwembu ma tikombisile, kasi ripfumelo ni ku tinyiketela ka Finiyasi na kona ku tikombisile. Khombo ro tihlanganisa ni vanhu lava nga n’wi rhandziki Yehovha ri kombisiwe kahle.

Drama yi endle leswaku nkulumo leyi landzelaka yi twala kahle, “Mi Nga Vi Vatwi Lava Rivalaka.” Ku hlamuseriwa ka 1 Vakorinto 10:1-10 ku kombise leswaku Yehovha u ringa ku yingisa ka hina leswaku a vona loko hi swi fanelekela ku kuma ndzhaka ya misava leyintshwa. Eka van’wana, ku navela ka nyama ku funengeta tipakani ta swilo swa moya hambi ku ri sweswi, leswi se hi nga ekusuhi ni ku nghena emafambiselweni lamantshwa. Hinkwavo va khutaziwile leswaku va nga lahlekeriwi hi lunghelo ro ‘nghena eku wiseni ka Yehovha.’—Vaheveru 4:1.

Nkulumo ya le rivaleni a yi ri ni xihloko lexi nge, “Xivangelo Xa Ku Va Hi Anakanyisisa Hi Mintirho Ya Xikwembu Yo Hlamarisa.” “Mintirho leyi hlamarisaka” ya Yehovha yi kombisa vutlhari ni vulawuri bya yena ehenhla ka ntumbuluko lowu hi rhendzeleke. (Yobo 37:14) Swivutiso swo hlayanyana leswi lavisisaka leswi humaka eka Yehovha a swi ringene ku enerisa Yobo hi matimba ya Muvumbi lowa matimba hinkwawo. Yehovha u ta tlhela a endla “mintirho leyi hlamarisaka” enkarhini lowu taka hikwalaho ka malandza ya yena lama tshembekaka. Xivulavuri xi gimete hi ku: “Hi ni swivangelo swo tala swo nyikela nyingiso eka mintirho ya Yehovha leyi hlamarisaka—leswi a swi endleke enkarhini lowu hundzeke, leswi a hi endlelaka swona namuntlha ni leswi a tshembisaka ku swi endla ku nga ri khale.”

Endzhaku ka nkatsakanyo wa dyondzo ya Xihondzo xo Rindza xa vhiki rero, ku nyikeriwe nkulumo yo hetelela ya ntsombano. Nkulumo leyi tlhontlhaka mianakanyo leyi a yi ri ni nhloko-mhaka leyi nge, “Ri Tlangele Swinene Lunghelo Ra Wena Ra Ku Va Muendli Wa Rito Ra Xikwembu,” yi kandziyise leswaku i lunghelo ku va vaendli va rito ra Xikwembu. (Yakobo 1:22) Vayingiseri va tsundzuxiwe leswaku lunghelo ra hina ro va vaendli va rito ra Xikwembu ri hlawulekile, naswona loko hi ri tirhisa swinene, hi ta ya hi ri xixima swinene. Hinkwavo lava a va ri kona va khutaziwe ku kombisa ku vuyeriwa ka vona eka ntsombano lowu wa muganga eka ku navela ka vona ku va vaendli va rito ra Xikwembu hilaha va nga kotaka ha kona. Hi yona ntsena ndlela leyi hi nga tokotaka ntsako lowukulu hilaha swi nga kotekaka hakona.

[Bokisi/Xifaniso eka tluka 25]

U Nga Va Munghana Wa Xikwembu!

Hi Ravuntlhanu nindzhenga ku humesiwe broxara leyintshwa leyi nge, U Nga Va Munghana Wa Xikwembu! Ku ni xilaveko lexikulu xo olovisa dyondzo ya Bibele eswiphen’wini swo tala swa misava naswona broxara leyi yi ta tirhisiwa ku hetisisa xilaveko xexo. Yi ta va nkateko lowukulu eka vanhu lava nga dyondzangiki ku ya kwihi kumbe eka lava va nga swi kotiki kahle ku hlaya.

[Bokisi/Swifaniso eka tluka 26]

Vuprofeta bya Esaya—I Rivoningo Eka Vanhu Hinkwavo

Vatsombani a va tsakile ku kuma Vholumo I ya tivholumo timbirhi ta Vuprofeta Bya Esaya—I Rivoningo Eka Vanhu Hinkwavo. Eka buku leyi, ku kandziyisiwe nkoka wa vuprofeta bya Esaya esikwini ra hina.