XANA ku tibuma i yini? Xana wa swi tiva?— Xiya xikombiso lexi. Xana u tshama u ringeta ku endla nchumu lowu u nga wu koteki kahle? Kumbexana a wu ringeta ku raha bolo. Kumbe a wu ringeta ku tlanga ntlango wo tlula-tlula ntambhu (khadi). Xana u kona loyi a nga tshama a ku hleka a ku, “Ndzi nga tlanga ku ku tlula”?— Kahle-kahle, munhu yoloye a a tibuma.

Xana u titwa njhani loko vanhu van’wana va endla sweswo? Xana wa swi tsakela?— Kutani, xana u anakanya leswaku vanhu van’wana va titwa njhani loko u tibuma?— Xana i swinene ku byela munhu un’wana u ku, “Ndza ku tlula”?— Xana Yehovha wa va rhandza vanhu lava endlaka sweswo?—

Mudyondzisi Lonkulu a a va tiva vanhu lava anakanyaka leswaku va antswa eka van’wana. A va tibuma kumbe va tikukumuxa va tlhela va langutela van’wana ehansi. Hiloko siku rin’wana Yesu a va rungulela xitori, a va kombisa ndlela leyi swi hoxeke ha yona ku tibuma. Hi lexi xitori xa kona.

Xi vulavula hi Mufarisi ni muluvisi. Phela Vafarisi a va ri varhangeri va vukhongeri lava hakanyingi a va tiendla onge vona va lulamile kumbe va kwetsima ku tlula vanhu lavan’wana hinkwavo. Mufarisi loyi ku vulavuriwaka hi yena exitorini xa Yesu u ye etempeleni ya Xikwembu le Yerusalema a ya khongela.

Yesu u vule leswaku muluvisi na yena u yile etempeleni a ya khongela. Vanhu vo tala a va nga va rhandzi valuvisi. A va vona onge va dya mali ya vona. Sweswo i ntiyiso hikuva valuvisi van’wana a va nga tshembekanga.

Loko a ri etempeleni, Mufarisi u sungule ku khongela eka Xikwembu a ku: ‘Xikwembu xanga, ndza ku nkhensa hikuva a ndzi mudyohi ku fana  ni vanhu van’wana. A ndzi dyeleri munhu naswona a ndzi endli swilo swo biha. A ndzi fani ni muluvisi luya. Ndzi munhu la lulameke. Ndzi titsona swakudya kambirhi evhikini leswaku ndzi kuma nkarhi lowu engetelekeke wo anakanya hi wena. Naswona etempeleni, ndzi humesa vukhume bya hinkwaswo leswi ndzi swi kumaka.’ Hakunene, Mufarisi a a anakanya leswaku wa antswa ku tlula van’wana, a swi tano ke?— U tlhele a byela ni Xikwembu ha swona.

Kambe muluvisi a a nga ri tano. Hambiloko a khongela a nga langutanga ni le tilweni. U hambete a yima ekule a korhamisa nhloko. Muluvisi a a tisola hikwalaho ka swidyoho swa yena naswona u tibe xifuva hikwalaho ka ku vaviseka. A nga ringetanga ku byela Xikwembu leswaku yena u lulame ku fikela kwihi. Ematshan’weni ya sweswo u khongerile a ku: ‘Xikwembu xanga, vana ni musa eka mina hikuva ndzi mudyohi.’

Hi wihi eka vavanuna lavambirhi loyi u vonaka onge a a amukeleka eka Xikwembu? Xana i Mufarisi, loyi a a anakanya leswaku u lulamile? Kumbe i muluvisi, loyi a a tisola hikwalaho ka swidyoho swakwe?—

Yesu u vule leswaku muluvisi hi yena loyi a a amukeleka eka Xikwembu. Hikwalaho ka yini? Yesu u hlamuserile: ‘Hikuva un’wana ni un’wana loyi a ringetaka ku tiendla wo antswa eka van’wana u ta tsongahatiwa. Kambe munhu loyi a titsongahataka u ta tlakusiwa.’—Luka 18:9-14.

Xana hi yihi dyondzo leyi Yesu a a yi dyondzisa hi xitori xa yena?— A a dyondzisa leswaku swi hoxile ku anakanya leswaku ha antswa eka van’wana. Hi  nga vula leswaku hina a hi na xona xiphiqo lexi, kambe ndlela leyi hi endlaka swilo ha yona, yi nga ha kombisa leswaku hi na xona. Xana u tshama u tikhoma hi ndlela leyi kombisaka leswaku wa antswa eka van’wana?— Anakanya hi muapostola Petro.

Loko Yesu a byela vaapostola va yena leswaku hinkwavo va ta baleka va n’wi siya loko a khomiwa, Petro u titlakusile a ku: ‘Hambiloko hinkwavo vo baleka va ku siya, mina a ndzi nge baleki!’ Kambe Petro a a endla xihoxo. A a titshemba ku tlula mpimo. U balekile a siya Yesu. Kambe u tlhele a vuya hilaha hi nga ta swi vona hakona eka Ndzima 30 ya buku leyi.—Matewu 26:31-33.

A hi xiye xikombiso xa manguva lawa. A hi nge wena ni mudyondzi-kuloni mi vutisiwa swivutiso swo karhi exikolweni. Xana u nga titwa njhani loko wo swi kota ku hatla u hlamula swivutiso swa kona, kambe mudyondzi-kuloni a hlwela ku swi hlamula? Handle ko kanakana, wa tsaka loko u ti tiva tinhlamulo ta swivutiso swa kona. Kambe, xana swi ta va swi ri swinene ku langutela leswaku mudyondzi-kuloni, loyi a hlwelaka ku hlamula swivutiso a fana na wena?— Xana i swinene ku ringeta ku tiendla wo antswa hi ku endla lon’wana a vonaka a nga tlharihanga?—

Sweswo hi leswi Mufarisi a swi endleke. U tikukumuxile a vula leswaku wa antswa eka muluvisi. Kambe Mudyondzisi Lonkulu u vule leswaku Mufarisi a a hoxile. I ntiyiso leswaku munhu un’wana a nga ha kota ku endla nchumu wo karhi kahle ku tlula un’wana. Kambe sweswo a swi vuli swona leswaku wa antswa.

Kutani, xana swi fanerile ku tikukumuxa ntsena hileswi hi nga ni vutivi byo tlula munhu un’wana?— Tivutise. Xana byongo lebyi hi nga na byona hi lo tiendlela?— Doo, hi nyikiwe hi Xikwembu. Nakambe, vunyingi bya swilo leswi hi swi tivaka, hi swi dyondze eka munhu un’wana. Hi nga ha va hi swi hlaye ebukwini. Kumbe hi nga ha va hi swi byele hi munhu un’wana. Niloko hi kuma tindlela to tlhantlha swiphiqo hi hexe, xana swi va swi sukela kwihi?— Ina, hi va hi tirhise byongo lebyi Xikwembu xi hi nyikeke byona.

 Loko munhu a tikarhata, i swinene ku n’wi byela marito lama nga ta n’wi khutaza. N’wi byele leswaku wa swi rhandza leswi a swi endleke. Kumbexana u nga ha n’wi pfuna leswaku a antswisa vuswikoti byakwe. Leyi i ndlela leyi u nga navelaka leswaku vanhu va ku khoma ha yona, a swi tano ke?—

Vanhu van’wana va ni matimba ku tlula van’wana. Xana u nga titwa njhani loko u ri ni matimba ku tlula makwenu? Xana u fanele ku tibuma hi sweswo?— Doo! Swakudya leswi hi swi dyaka hi swona swi hi endlaka hi va ni matimba. Naswona, Xikwembu hi xona xi humesaka dyambu, xi nisaka mpfula xi tlhela xi endla swilo hinkwaswo leswi endlaka leswaku swakudya swi mila, a hi swona ke?— Kutani, hi fanele hi nkhensa Xikwembu loko hi va ni matimba.—Mintirho 14:16, 17.

A nga kona eka hina loyi a lavaka ku twa munhu un’wana a tibuma, a swi tano ke?— A hi tsundzuke marito ya Yesu lama nge: ‘Leswi mi lavaka leswaku van’wana va swi endla eka n’wina, swi endleni eka vona hilaha ku fanaka.’ Loko ho endla tano, a hi nge tshuki hi fane ni Mufarisi luya a tikukumuxeke eka xitori xa Mudyondzisi Lonkulu.—Luka 6:31.

Munhu un’wana u tshame a vitana Yesu a ku, i munhu lonene. Xana Mudyondzisi  Lonkulu u pfumerile a ku, ‘Ina, ndzi munhu lonene?’— Doo! Ematshan’weni ya sweswo, u te: “Munhu lonene a nga kona, handle ka un’we, ku nga Xikwembu.” (Marka 10:18) Hambileswi Mudyondzisi Lonkulu a a hetisekile, a nga tikukumuxanga ni siku ni rin’we. Ematshan’weni ya sweswo, ku dzuneka hinkwako u ku yise eka Yehovha, Tata wa yena.

Kutani, xana u kona munhu loyi hi nga tibumaka ha yena?— Ina, u kona. Hi nga tibuma hi Muvumbi wa hina, Yehovha Xikwembu. Loko hi vona vuxongi bya dyambu loko ri pela, kumbe swilo swin’wana leswi hlamarisaka swa ntumbuluko, hi nga ha byela un’wana hi ku, ‘Xikwembu xa hina lexikulu, Yehovha, hi xona xi endleke swilo leswi!’ Minkarhi hinkwayo a hi tshame hi lunghekele ku vulavula hi swilo leswikulu leswi Yehovha se a swi endleke ni leswi a nga ta swi endla enkarhini lowu taka.