Tehdit Altındaki Taklitçiler

Maryland Üniversitesi’nden (ABD) Dr. Timothy Wright’ın gözlemlerine göre, papağanlar “dünya çapında nesli en çok tükenme tehlikesi altındaki kuşlar arasındadır.” Ne yazık ki, onların parlak renkli tüyleri ve insan sesini taklit edebilme yetenekleri, soylarının tükenme tehlikesini artıran etkenlerdir.

İlginçtir ki, evcil bir muhabbetkuşu hakkında bilinen ilk kayıt, MÖ beşinci yüzyılda yaşamış Yunanlı bir doktor tarafından kaleme alındı. Kuş, anavatanı Hindistan’ın dilinde söylediği bazı sözcüklerin yanı sıra Yunanca sözcükler de söylemeye başlayınca doktor hayretler içinde kaldı.

Bugün, papağanın taklit yeteneğinin çekiciliği, onu yasadışı yollarla ticareti yapılan, aranan bir hayvan haline getirir. 20 yılı aşkın bir süredir yapılan araştırmalar, kaçak avcıların 14 ülkede bulunan 21 papağan türünün yuvalarının yüzde 30’unu ve 4 türün yuvalarının yüzde 70’ini mahvettiklerini gösterir. Genellikle yılda bir kez kuluçkaya yatan bu kuşların yavaş üremelerine ek olarak doğal yaşam alanlarının da yok edilmesi fiyatlarını yükseltti; papağan ne kadar enderse fiyatı da o kadar yüksektir.

Soylarının tükenme tehlikesinin ciddi boyutlara vardığı, bazı türlerin sayılarının gitgide azaldığını belirten raporlardan açıkça görülüyor. Brezilya’da yaşayan Lear ara’sı sayısının 200’ün altında olduğu tahmin ediliyor. Yabanıl ortamdaki sayıları 50’den daha az olan Porto Riko’nun Amazon papağanının durumu daha da vahim. Yabanıl ortamda soyunun tükendiği düşünülen Spix ara’sının korunması ise, kendi özgür ortamlarından uzakta yapılan üretme çabalarına bağlıdır.

Bu göz kamaştırıcı güzel kuşların yaşamları, onların göze çarpan görünüşlerinden ve olağanüstü yeteneklerinden zevk duyan bir Yaratıcı’nın varlığını kanıtlar. Acaba insanın açgözlülüğü papağan soyunun tükenmesine yol açacak mı? Bunu zaman gösterecek. Bu arada, bu taklitçiler tehdit altında olmaya devam edecekler.

[Sayfa 31’deki resimler]

Amazon papağanları

Lear ara’sı

Spix ara’sı

[Tanıtım Notları]

Amazon papağanları: U.S. Geological Survey/Photo by James W. Wiley; Lear ara’sı: © Kjell B. Sandved/Visuals Unlimited; Spix ara’sı: Progenies of and courtesy of Birds International, Inc.