Skip to content

Skip to table of contents

CHIIYO 13

LWIIMBO 4 “Jehova Mweembezi Wangu”

Kuboko kwaJehova Teekufwiifwi Pe

Kuboko kwaJehova Teekufwiifwi Pe

“Kuboko kwaJehova nkufwiifwi na?”MY. 11:23.

NZITUTAYIYE

Chiiyo eechi chilatugwasya kuti tuyungizye kusyoma kuti Jehova unookkala katupa zintu nzituyandikana mubuumi.

1. Mozesi wakatondeezya biyeni kuti wakali kusyoma Jehova chiindi naakazulwida ma-Israyeli kuzwa mu-Ijipita?

 BBUKU lyaMahebberu lyaambuula atala abantu bakatondeezya lusyomo. Umwi wabantu aabo nguMozesi, wakali aalusyomo lugambya. (Heb. 3:​2-5; 11:​23-25) Mozesi wakatondeezya kuti ulaalusyomo chiindi naakali kuzulwida ma-Israyeli kuti bazwe mu-Ijipita. Wakakaka kuyoosezegwa aaFaro amasooja aakwe. Akaambo kakuti wakali kusyoma Jehova, Mozesi wakazulwida bantu kuti bayinde muLwizi Lusalala alubo wakazoobazulwida munkanda. (Heb. 11:​27-29) Ma-Israyeli miingi, teebakachilikwe lusyomo pe lwakuti Jehova wakali kukonzya kubapa zintu nzibayandikana. Pesi Mozesi wakayinkilila kunembo kasyoma Leza. Jehova wakamulongezya Mozesi akaambo kalusyomo ndwaakalaalo kwiinda mukubapa chakulya amaanzi bantu munzila yachigambyo nibakali munkanda. aKul. 15:​22-25; Int. 78:​23-25.

2. Nkamboonzi Leza naakabuzya Mozesi kuti, “kuboko kwaJehova nkufwiifwi na”? (Myeelwe 11:​21-23)

2 Nikuba kuti Mozesi wakali aalusyomo lusimide, pesi kuyeeyelwa kuti kakuli kwayinda munyaka ma-Israyeli kabali bafutulwa munzila yachigambyo, Mozesi wakasaanguna kuzumbuuzya kuti Jehova wakali kuyoobapa na bantu nyama njaakali wabasyomezya. Akaambo kakuvula kwabantu, Mozesi wakali kubonaanga Jehova takookonzya pe kubapa nyama njibakali kukkwana ma-Israyeli bakakkempede munkanda. Jehova wakasandula Mozesi kwiinda mukumubuzya kuti: “Kuboko kwaJehova nkufwiifwi na?” (Bala Myeelwe 11:​21-23.) Muvesi eeyi majwi aakuti “kuboko kwaJehova” aamba muuya uusalala, manguzu ngabelesya Leza kuti achite kuyanda kwakwe. Mulaamwi majwi, Jehova wakali kubuzya Mozesi kuti, ‘Ubonaanga ndilakachilwa na kuchita zintu nzindasyomezya kuti ndizoozichita?’

3. Nkamboonzi nikuyandikana kuti tulange-lange zyakachitikila Mozesi ama-Israyeli?

3 Kuli nunga wazumbuuzya na kuti Jehova ulakupa zintu zyakumubili naakuti kupa bamumpuli yako zintu zyakumubili? Nikuba kuti ulazumbuuzya naakuti pe, atulange-lange zyakachitikila Mozesi ama-Israyeli bakatalikwe choonzyo chakuti Jehova wakali kukonzya kubalangania. Malayilile aamumagwalo ngitutalange-lange alakonzya kutugwasya kuti tube aachoonzyo chakuti kuboko kwaJehova teekufwiifwi pe.

NZITUKONZYA KWIIYA KULI MOZESI AMA-ISRAYELI

4. Kweelede kuti niinzi zyakapa kuti bantu basaangune kuzumbuuzya kuti Jehova wakali kukonzya kubapa nzibayandikana zyakumubili?

4 Atulange-lange nkani eeyi. Chisi chama-Israyeli ‘ankamu mpati yabantu basiyene-siyene’ bakatali ma-Israyeli bakali baba aachiindi kabali munkanda nibakali kuzwa ku-Ijipita kabaya kuNyika Yachisyomezyo. (Kul. 12:38; Dt. 8:15) Nkamu mpati yabantu basiyene-siyene yakali yabakola mana ambabo ma-Israyeli biingi yakali yabakola mpawo bakasaanguna kung’ung’una. (My. 11:​4-6) Bantu bakasaanguna kuyeeya zyakulya nzibakali kulya ku-Ijipita. Akaambo kakuti bantu bakali kumung’ung’unina Mozesi, wakabonaanga nguwe wakeelede kubapa nyama yakataliwo pe.—My. 11:​13, 14.

5-6. Ma-Israyeli bakapambanisigwa biyeni abantu bakatali ma-Israyeli alubo twiiyaanzi?

5 Kulakonzeka kuti ma-Israyeli bakasaanguna kutalumba zintu Jehova nzyaakabachitila akaambo kakuti bakatobelezya buntu butali kabotu bwabantu bakatali ma-Israyeli. Andiswe tulakonzya kupambanisigwa aamuuya wakutalumba uuli mubantu mpawo tusaangune kutakkutisikana azintu Jehova nzyatupa. Eezi zilakonzya kuchitika kuti twasaanguna kuyeeya zintu nzitwakalaazyo chiindi naakuti kuti twachitila bamwi munyono akaambo kazintu nzibalaazyo. Nikuba oobo, tulakonzya kubotelwa kuti twaba bantu bakkutisikana kazitakwe ndaba azyiimo nzitulaazyo.

6 Ma-Israyeli bakeelede kuyeeya kuti Leza wakali wabasyomezya kuti wakali kuyoobapa zintu zyakumubili zyiingi chiindi nibakali kuyoosika kumuunzi wabo mupya. Chisyomezyo eecho chakali kuyoozuzikizigwa muNyika Yachisyomezyo kutali chiindi nibakali munkanda. Munzila iikozyenie, kwiinda kuti tubikkile maanu kuzintu nzitutakwaazyo mubwiime bwazintu oobuno, tweelede kubikkila maanu kuzintu Jehova nzyaakatusyomezya kuti uyootupa munyika mpya. Alubo tulakonzya kuyeeyesesya atala amagwalo aakonzya kutugwasya kuti tube aalusyomo lusimide muli Jehova.

7. Nkamboonzi nituli aachoonzyo chakuti kuboko kwaJehova teekufwiifwi pe?

7 Ulakonzya kulibuzya kuti nkamboonzi Leza naakabuzya Mozesi kuti: “Kuboko kwaJehova nkufwiifwi na?” Kulakonzeka kuti Jehova wakabuzya Mozesi mubuzyo ooyu kayanda kuti Mozesi ayeeyesesye atala azintu zibili, chakusaanguna, kuti Jehova ulaamanguzu aatagoli pe, chachibili, kuti Jehova ulakonzya kubelesya manguzu aakwe kufumbwa nkwayanda kazitakwe ndaba kuti ndawu eeyo ili kule biyeni. Leza wakali kukonzya kubapa nyama nyingi ma-Israyeli nikuba kuti bakali kunkanda kule loko. Jehova wakatondeezya manguzu aakwe “ajanza lyanguzu akuboko kutandabede.” (Int. 136:​11, 12) Nkinkaako, chiindi nituli mupenzi, tatweelede kuzumbuuzya pe kuti kuboko kwaJehova kulakonzya kutugwasya.—Int. 138:​6, 7.

8. Niinzi zikonzya kutugwasya kuti tutachiti mbuli mbubakachita bantu munkanda? (Langa chifanikisyo.)

8 Jehova wakachita nzyaakasyomezya alubo wakabapa bakwale. Nikuba oobo, ma-Israyeli taakwe nibakamulumba pe Leza akaambo kachigambyo eechi. Pesi ma-Israyeli biingi bakachili kuyanda bakwale bambi kwiinda mbibakajana. Bakabunganizya bakwale mubuzuba oobo sikati amansiku amubuzuba bwakatobela. Bakamunyemya loko Jehova aabo “bakalombozya zintu zibi” alubo wakabasubula. (My. 11:​31-34) Kuli chiiyo nchitukonzya kwiiya kuchikozyano eechi. Tweelede kuchenjelela kuti tutabi bantu batangala. Nikuba kuti tulinotede naakuti tulafwaba, tweelede kubikkila maanu kukubunganizya “bunoti kujulu” kwiinda mukuba aabweenzuma bulikabotu aJehova aJesu. (Mt. 6:​19, 20; Lk. 16:9) Kuti twachita oobo, tulakonzya kuba aachoonzyo chakuti Jehova uyootupa nzituyandikana.

Munkanda bantu biingi bakachita biyeni Jehova naakabapa nyama alubo zituyiisyaanzi? (Langa fuka 8)


9. Niinzi chipa kuti tusyome kuti Leza unootulangania?

9 Jehova ulilibambilide kugwasya bantu bakwe mazubaano. Nikuba oobo, tazyaambi kuti tatukooba aapenzi lyamali naakuti tatukooba aanzala. b Pesi Jehova takootulekelezya pe. Unootupa manguzu chiindi choonse nituli mumapenzi aasiyene-siyene. Kujana twatondeezya biyeni kuti tulamusyoma Jehova kuti ulatupa nzituyandikana? Atubone zyiimo zibili; (1) nitwaba aapenzi lyamali (2) achiindi nitupulana atala azintu zizootugwasya nitwazoochembaala.

NULI AAPENZI LYAMALI

10. Mbuubuli buyumu-yumu bukonzya kupa kuti kutuyumine kujana zintu ziyandikana?

10 Mbukunga bwiime bwazintu oobuno bwaba aafwiifwi kuti bumane, tulangilila kuti kujana zintu ziyandikana kuzooyindilila kuyuma. Kuchincha-chincha kwamfulumende, nkondo, mapenzi aalichitikila naakuti malwazi aabbuka zilakonzya kupa kuti zintu ziyume chakutayeeyela naakuti kupa kuti tumaninwe milimu, tusweekelwe zintu zyesu naakuti kupa kuti tubule aakukkala. Chimwi chiindi kweelede kuti tuyanduule mulimu mupya mundawu mutukkala naakuti tulongele kuli bumwi busena ampuli yesu kuchitila kuti tujane zintu nzibayandikana. Niinzi chikonzya kutugwasya kuti tusale munzila iitondeezya kuti tusyoma kuti Jehova ulatugwasya?

11. Niinzi chikonzya kukugwasya kuti kuli aapenzi lyamali? (Lukka 12:​29-31)

11 Kulayandikana kuti ubuzye Jehova zintu zikukataazya, kuchita oobo kulakugwasya. (Tus. 16:3) Mukumbile kuti akupe busongo mbuyandikana kuchitila kuti usale kabotu akuti ubatame kuchitila kuti utantamuke “kukataazikana zyiindilide” atala achiimo chako. (Bala Lukka 12:​29-31.) Kkala kumukumbila kuti akugwasye kuti ukkutisikane atala azintu nzuyandikana mubuumi. (1 Tim. 6:​7, 8) Yanduulisisya mumabbuku eesu kuti ubone mbukonzya kuzwidilila kuzunda penzi lyamali. Biingi bakagwasikana aamakani aajanika aajw.org awambuula atala ambutukonzya kuzunda penzi lyamali.

12. Njiili mibuzyo iikonzya kugwasya muKkristu kuti asale munzila iilikabotu kunkani iijatikizya mpuli yakwe?

12 Bamwi bakasunkwa kuti babeleke milimu iipa kuti babe kule ampuli zyabo pesi mukuya kwachiindi bakazoobona kuti teebakasala munzila yabusongo pe. Kutanazumina mulimu, utayeeyi atala amali njutanoofole kupela, pesi yeeya atala akuti mulimu ooyo unookugwasya na iwe ampuli yako kuti mukkale kamuli aabweenzinyokwe buli aafwiifwi aJehova. (Lk. 14:28) Libuzye kuti: ‘Niinzi chikonzya kuchitika mulukwatano lwesu kuti ndakkala kule amuntu ngundikwetenaawe? Ndizookonzya na kunjila miswaangano yoonse, kwiinka kumulimu wakukambawuka akujana chiindi chakubaamwi abakwesu abachizi?’ Kuti kuli aabana, weelede kulibuzya mubuzyo ooyu uuyandikana: ‘Bana bangu ndilabakomezya biyeni “mululayo lwaJehova akubikka mizeezo yakwe mulimbabo” kuti kanditalaamwi ambabo?’ (Ef. 6:4) Bona zintu mbuli mbazibona Jehova kutali kuba aamaboneno aabamumpuli naakuti beenzinyokwe batalemeki malayilile aamuMagwalo. c Tony uukkala ku-Asia nkwiili kubuzwezuba, kwaziindi zyiingi wakajana milimu yakali kumusunka kuti akabelekele kunze aanyika. Nikuba oobo, naakakomba atala ankani eeyi alubo nibakaambuuzyania aamwanakazi wakwe, wakasala kuti atayizumini milimu eeyo alubo wakasala kuti babelesye mali njiyeeyo njibakalaayo nche mubuumi bwabo. Kali kuyeeya zyakachitika, Tony wakaamba kuti: “Ndakajana chilongezyo chakugwasya bantu biingi kuti bazibe Jehova alubo bana besu balisungweete mubukombi. Mpuli yesu yakabona kuti, kuti twapona kweendelana amajwi aali muli Mateyo 6:​33, Jehova unootulangania.”

KUPULANA ATALA AZINTU ZIZOOTUGWASYA NITWAZOOCHEMBAALA

13. Nziizili zintu nzitukonzya kuchita lino zikonzya kutugwasya kuti tuzoojane zintu ziyandikana nitwazoochembaala?

13 Tulakonzya kutondeezya kuti tulamusyoma Jehova chiindi nitupulana atala azintu zizootugwasya nitwazoochembaala. Bbayibbili litusungwaazya kuti tubeleke changuzu kuchitila kuti tuzoojane zintu nzituyandikana muchiindi chilikunembo. (Tus. 6:​6-11) Kuti katukonzya, kuli kabotu kuti tubikke mali aambali njitutazoobelesye muchiindi chilikunembo. Mali ilakonzya kutukwabilila. (Muk. 7:12) Nikuba oobo, tatweelede kubona mali kachili chintu chiyandikana loko mubuumi bwesu.

14. Nkamboonzi nitweelede kulanga-langa lugwalo lwa Mahebberu 13:5 chiindi nitupulana atala azintu nzituzooyandikana muchiindi chilikunembo?

14 Jesu wakaamba chikozyano chitondeezya mbubuli bufuba-fuba kulondola mali ‘kutanotede pe kuli Leza.’ (Lk. 12:​16-21) Taakwe uuzi pe kuti niinzi chitazootuchitikile muchiindi chilikunembo. (Tus. 23:​4, 5; Jak. 4:​13-15) Alubo Jesu wakaamba kuti boonse bayanda kuba basikwiiya bakwe beelede kulipeda ‘kusiya’ zintu zyabo zyoonse zyakumubili nzibalaazyo. (Lk. 14:33) MaKkristu bamumwaanda wakusaanguna bamuJudiya, bakazumina kusweekelwa aazintu nzibakalaazyo kabali kubotelwa. (Heb. 10:34) Mazubaano, bakwesu biingi bakamaninwa milimu akaambo kakukaka kunjilila mulizyapolitikisi. (Chi. 13:​16, 17) Niinzi chakabagwasya kuti bachite oobo? Bali aalusyomo lusimide muchisyomezyo chaJehova chakuti: “Tandizookusiyi pe alubo tandizookulekelezyi pe.” (Bala Mahebberu 13:5.) Tuleezya amanguzu eesu woonse kuti tupulane atala azintu nzituzooyanda muchiindi chilikunembo alubo tulamusyoma Jehova chakumaninina kuti ulatulangania kuti kwachitika chimwi chintu nchitwatali kuyeeyela.

15. Ngaali maboneno aalikabotu bazyali bachiKristu ngibeelede kubaawo atala abana babo? (Langa chifanikisyo.)

15 Muli zimwi ndawu, bazyali ngababa aabana kabalangilila kuti bana aabo bazoobalanganie nibachembaala. Bbayibbili lyaamba kuti bazyali beelede kubayandwiida nzibayandikana bana babo. (2 Kor. 12:14) Pesi bazyali balakonzya kuzooyanda kugwasigwa aabana babo nibachembaala alubo bana biingi balabotelwa kugwasya bazyali babo. (1 Tim. 5:4) Pesi bazyali bachiKkristu balizi kuti balakonzya kubotelwa kuti bagwasya bana babo kuti babe babelesi baJehova kutali kuti bakomezye bana babo kabali aamakanze aakuti bana aabo nibazookomena bazoojane mali nyingi iitazookonzye kubalangania.—3 Joh. 4.

Mulumi amwanakazi wakwe basyoma Jehova babelesya nzilyaamba Bbayibbili chiindi nibasala zintu nzibayanda mubuumi (Langa fuka 15) d


16. Niinzi nzibeelede kuchita bazyali kuti bagwasye bana babo kuti balibambile kuti bazoolilangania biyeni nibakomena? (Ba-efeso 4:28)

16 Chiindi nugwasya bana bako kuti babone mbubakonzya kuzoolilangania muchiindi chilikunembo, batondeezye kuti usyoma Jehova. Kabachili baniini, bayiisye kubona bubotu buba akaambo kakubeleka changuzu. (Tus. 29:21; bala Ba-efeso 4:28.) Nibayabukomena, bagwasye kuti beezye amanguzu aabo woonse kuti bachite kabotu kuchikolo. Bazyali bachiKkristu balakonzya kuyanduulisisya akubelesya malayilile ngibajana muBbayibbili kuti bagwasye bana babo kuti balisalile lwiiyo munzila iilikabotu kuchitila kuti bakonzye kuzoolilangania akuti babe aazyiingi zyakuchita mumulimu waJehova.

17. Tuli aachoonzyo chanzi?

17 Bakombi baJehova basyomeka bali aachoonzyo chakuti Jehova ulakonzya akuti ulayanda kubapa zintu nzibayandikana. Mbukunga mamanino aabwiime bwazintu oobuno aba aafwiifwi, tulangilila kuti lusyomo lwesu luzoosunkwa. Kazitakwe ndaba akuti niinzi zyachitika, atusyome kuti Jehova uzoobelesya manguzu aakwe kuti atupe nzituyandikana zyakumubili. Tuli aachoonzyo chakuti Jehova ulakonzya kutugwasya kufumbwa nkutubede.

LWIIMBO 150 Amumuyandaule Leza Kutegwa Mukafwutuke

a Langa “Mibuzyo Yabasikubala” muNgaziyakulinda yamu-October 2023.

b Langa “Mibuzyo Yabasikubala” muNgazi Yamulindizi yamuSeptember 15, 2014.

d BUPANDULUZI BWACHIFANIKISYO: Bakwetene balipedelede kuli Jehova, bakkala kabaambuula aamwanaabo uulikubelekaamwi amulumaakwe kukuyaka Ng’anda yaBwaami.