Awa. Asani tingawona vo ve mumipukutu yakwambiliya vilongo kuti Bayibolu akulisintha cha, chinanga kuti ŵanthu aja achilikope kwa vyaka masawuzandi pa vinthu vo vinangika.

 Pe mipukutu yinandi yakwambiliya ya Bayibolu yo yikusanirika. Vo ve mumipukutu yinyaki vipambana ndi vo ve mumipukutu yinyaki, ivi vilongo kuti penga vinthu vinyaki vo vingunangika pa nyengu yo akopiyanga mipukutu yeniyi. Vinthu vinandi vo ve mumipukutu vipambana waka kamanavi ndipu visintha cha vo Malemba ngang’anamuwa. Chinanga kuti veviyo, viwoneka kuti pe vinthu vinyaki vimanavi vo akuvisintha ukongwa ndipu viwoneka kuti akuvisinthiya dala ndi chilatu chakuti atimbanyizgi uthenga wa mu Bayibolu. Tiyeni tiwoni vakuyeruzgiyapu viŵi:

1.   Pa lemba la 1 Yohane 5:7, mu Mabayibolu nganyaki ngo ngakufwatulika kali pe mazu ngakuti: “kuchanya kwe Ada, Mazu ndipuso Mzimu Wakupatulika: ndipu wosi yaŵa ndi chiuta yumoza.” Kweni mumipukutu yakwambiriya yakuthembeka mazu ngenanga mulivi. Mazu yanga anguchita kusazgiyamu pavuli paki. a Ndichu chifukwa chaki mazu ngenanga atingatuzgamu mu Mabayibolu ngakuthembeka ngo ngafwatulikiya mazuŵa nganu.

2.   Zina laku Chiuta lisanirika maulendu masauzandi nganandi mumipukutu yakwambiliya ya Bayibolu. Kweni mu Mabayibolu nganandi akutuzgamu zina laki mumalu mwaki akuyikamu mazina nga udindu ngakuti “Ambuya” pamwenga “Chiuta.”

 Pasonu panu, mipukutu yinandi yasanirika yo yitovya kuti vileki kuŵa vakusuzga kusaniyamu vo vikunangika.  b Kumbi kupambana kwa vinthu vo ve mumipukutu yeniyi kulongonji vakukwaskana ndi uneneska wo we mu Bayibolu mazuŵa nganu?

•   Kaswiri munyaki wa Bayibolu zina laki William H. Green wangukamba vakukwaskana ndi Malemba nga Chiheberi (ngo anyaki atingadana kuti “Chipanganu Chakali”). Iyu wangukamba kuti: “Palivi buku linyaki la mu nyengu yakali lo akulikope mwauneneska nge malemba ngenanga.”

•   Kaswiri munyaki wa Bayibolu zina laki F. F. Bruce wangulemba vakukwaskana ndi Malemba nga Chigiriki Ngachikhristu, ngo anyaki atingadana kuti “Chipanganu Chasonu.” Iyu wangulemba kuti: “Pe maukaboni nganandi ngo ngalongo kuti malemba nga Chipanganu Chasonu ngauneneska kuluska mabuku nganyaki ngakali ndipu palivi yo wangasuska fundu yeniyi.”

•   Sir Frederic Kenyon, yo watiyiziŵa umampha mipukutu ya Bayibolu wangukamba kuti munthu “wanganyamuwa Bayibolu mumanja mwaki ndikulongolo mwambula mantha pamwenga kukayikiya kuti vo wanyamuwa ndi Mazu chayingu ngaku Chiuta ngo ngakujaku kwa vyaka vinandi kwambula kusintha fundu zaki zakukhumbika.”

•   Ayuda kweniso Akhristu wo angukopa Bayibolu angulemba nkhani zo zilongo maubudi ngakulungakulu ngo ateŵeti aku Chiuta anguchita. c (Numeri 20:12; 2 Samuyeli 11:2-4; Agalatiya 2:11-14) Mwakuyanana waka, yiwu angulemba nkhani zakuchenya mtundu wa Yuda chifukwa chakuleka kuvwiya ndipu nkhani zenizi zitovya ŵanthu kuziŵa visambizu vinyaki vo venga mumitima ya ŵanthu. (Hoseya 4:2; Malaki 2:8, 9; Mateyu 23:8, 9; 1 Yohane 5:21) Ŵanthu wo angukopa nkhani zenizi angulongo kuti ŵenga akugomezgeka kweniso atumbikanga ukongwa Mazu ngaku Chiuta chifukwa angukopa nkhani zenizi kwambula kusiyaku kekosi.

•   Kumbi mphakuvwika cha kukamba kuti Chiuta yo wakulemba Bayibolu wangafiska kuchita chechosi kuti Bayibolu lilutirizgi kuja la uneneska? d (Yesaya 40:8; 1 Peturo 1:24, 25) Iyu wakhumbanga kuti Bayibolu liwovyi ŵanthu akali pe cha kweni wakhumbanga kuti liwovyi so isi mazuŵa nganu. (1 Akorinto 10:11) Mwaviyo, “vinthu vo vikulembeka kali, vikulembeke kuti vitisambizi, ndi chilatu chakuti tije ndi chilindizga chifukwa cha kukunthiyapu ndipuso kupembuzgika ndi Malemba.”—Aroma 15:4.

•   Yesu ndi akusambira ŵaki agwiriskiyanga ntchitu mazu ngakutuliya mu Malemba nga Chiheberi ndipu akayikiyanga cha kuti malemba yanga nga uneneska.—Luka 4:16-21; Machitidu 17:1-3.