Kumbi Muŵanaŵana nge Yehova?
“Sambukani mwakusintha maŵanaŵanu nginu.”—ARO. 12:2.
1, 2. Kumbi tisambira kuchitanji asani tikuwa mwauzimu? Kambani chakuyeruzgiyapu.
TIYERUZGIYI kuti kamwana akapaska mphasu. Apapi ŵaki atikakambiya kuti, “Kamba kuti yewu.” Kamwana kawonga kweni mwadangu ŵaka. Mukuluta kwa nyengu, kavwisa chifukwa cho apapi ŵaki atikakambiya kuti kawongengi asani ŵanthu akapaska chinthu. Sonu wawonga kutuliya mumtima chifukwa waziŵa kuti wakhumbika kuwonga.
2 Mwakuyanana ŵaka, tati tayamba ŵaka kusambira uneneska, tinguziŵa umampha wakuvwiya marangu ngaku Yehova. Kweni penipo tilutirizga tikuwa mwauzimu, tisambira mo Yehova waŵanaŵaniya, kung’amuwa vo watanja, vo watinkha ndipuso mo wawone nkhani zakupambanapambana. Asani titende maŵanaŵanu ngaku Yehova pakusankha vinthu, tilongo kuti tiŵanaŵana nge iyu.
3. Ntchifukwa wuli nkhwakusuzga kuŵanaŵana nge Yehova?
3 Chinanga kuti tikondwa asani tisambira kuŵanaŵana nge Yehova kweni nyengu zinyaki vija vakusuzga kuchita viyo chifukwa te akubuda. Mwakuyeruzgiyapu, tingasuzgika kuvwisa maŵanaŵanu ngaku Yehova pa nkhani ya ureŵi, kwanja vinthu vakuliŵavu, ntchitu yakupharazga, kuŵikika ndopa ndi nkhani
zinyaki. Kumbi tingachita wuli kuti tiŵanaŵanengi nge Chiuta? Kumbi kuchita viyo kungatiwovya wuli kuti tisankhengi vinthu mwazeru sonu ndipuso kunthazi?KUMBI TINGACHITA WULI KUTI TIŴANAŴANENGI NGE CHIUTA?
4. Kumbi tikhumbika kuchitanji kuti ‘tisinthi maŵanaŵanu ngidu’?
4 Ŵerengani Aroma 12:2. Pa lemba ili, wakutumika Paulo wakamba vo tingachita kuti tiŵanaŵanengi nge Yehova. Nkhani ya sabata yamala yingukamba kuti titenere kukana maŵanaŵanu nga charu kuti ‘tileki kuwumbika ndi mugonezi wunu.’ Kweni Paulo wangukamba so kuti tikhumbika ‘kusintha maŵanaŵanu ngidu.’ Kuti tichiti viyo, tikhumbika kusambira Mazu ngaku Chiuta, kuziŵa maŵanaŵanu ngaki, kulunguruka ndi kuyesesa kuŵanaŵana nge iyu.
5. Kumbi kusambira kung’anamuwanji?
5 Kusambira nkhuŵerenga ŵaka mwaluŵiluŵi cha pamwenga kugwara ŵaka mzeri kusi kwa kwamuka. Asani tisambira tiŵanaŵaniya vo nkhani yo tiŵerenga yititikambiya vaku Yehova, nthowa zaki ndipuso mo waŵanaŵaniya. Tiyesesa kuvwisa chifukwa cho Yehova watitikaniziya vinthu vinyaki ndi kutizomereza vinthu vinyaki. Tiŵanaŵaniya so mo tingagwiriskiya ntchitu vo tiŵerenga mwakusintha vo tichita ndi vo tiŵanaŵana. Chinanga kuti ndi nkhani zosi cha zo tingakhumbika kuchita vosi vo takamba yapa, kweni tipinduwa asani tipatuwa hafu ya nyengu yo tisambiriya Mazu ngaku Chiuta kuti tilunguruki vo taŵerenga.—Sumu 119:97; 1 Timo. 4:15.
6. Kumbi ntchinthu wuli cho chichitika asani tiŵanaŵaniyapu vo taŵerenga mu Mazu ngaku Chiuta?
6 Asani nyengu zosi tiŵanaŵaniyapu vo taŵerenga mu Mazu ngaku Chiuta, pachitika chinthu chinyaki chakukondwesa. ‘Tiziŵa,’ pamwenga kuti tisimikiza kuti maŵanaŵanu ngaku Yehova ngakufikapu. Titamba kuwona vinthu nge mo iyu wativiwone ndipu tikoliyana nayu. ‘Tisintha’ maŵanaŵanu ngidu ndipu titamba kuwona vinthu mwakupambana ndi mo taviwoniyanga kali. Kamana ndi kamana, titamba kuŵanaŵana nge Yehova.
VO TIŴANAŴANA VIKWASKA VAKUCHITA VIDU
7, 8. (a) Kumbi Yehova wativiwona wuli vinthu vakuliŵavu? (Wonani vithuzi vo ve papeji 23.) (b) Kumbi ndi vinthu wuli vo tiwonengi kuti vakukhumbika ukongwa asani tiwona vinthu nge iyu?
7 Vo tiŵanaŵana vikwaska ŵaka mo tivwiya mumtima cha kweni vikwaska so vo tichita. Tikamba viyo chifukwa pe kukoliyana pakati pa vo tiŵanaŵana ndi vo tichita. (Mariko 7:21-23; Yako. 2:17) Kuti tivwisi fundu iyi, tiyeni tikambiskani vakuyeruzgiyapu vimanavi. Chakuyeruzgiyapu chimoza ndi nkhani yakukwaskana ndi kuwaku kwaku Yesu. Nkhani iyi yilongo umampha mo Yehova wawone vinthu vakuliŵavu. Chiuta wangusankha Mariya ndi Yosefi kuti ndiwu aleri Mwana waki chinanga kuti ŵenga akavu. (Ŵale. 12:8; Luka 2:24) Yesu wati wawaku, Mariya ‘wangumugoneka muchakuryisiyamu viŵetu, chifukwa malu ngangumala munyumba ya alendu.’ (Luka 2:7) Yehova wakakhumbengi, watingi wasaniyengi malu ngamampha ngakuti Mwana waki wakawiyeku. Kweni Iyu wakhumbanga kuti Yesu walereke mu banja lo layanjanga kumusopa. Ichi ndichu chenga chakukhumbika ukongwa kwaku Yehova.
8 Nkhani ya kuwaku kwaku Yesu yititiwovya kuziŵa mo Yehova wawone vinthu vakuliŵavu. Apapi anyaki akhumba kuti ŵana ŵawu aje ndi vinthu vamampha vakuliŵavu chinanga kuti kuchita viyo kungachitiska kuti aleki kuŵa pa ubwezi wamampha ndi Yehova. Kweni Yehova wawona kuti vinthu vauzimu ndivu Aheberi 13:5.
vakukhumbika ukongwa. Kumbi namwi muwona vinthu nge Yehova pa nkhani iyi? Kumbi vo muchita vilongonji?—Ŵerengani9, 10. Kumbi tingalongo wuli kuti te ndi maŵanaŵanu ngaku Yehova pa nkhani ya kuguŵiska anyidu?
9 Chakuyeruzgiyapu chinyaki ndi nkhani ya mo Yehova wawone kuguŵiska anyidu. Yesu wangukamba kuti: “Weyosi yo waguŵiska kamoza mwa tiŵana teniti to te ndi chivwanu, vingaŵa umampha kumumangiliya mukhosi chimwa chikulu chakupere nge cho bulu waguza, ndi kumubizga munyanja.” (Mariko 9:42) Lemba ili lilongo kuti Yesu wawona kuti kuguŵiska anyidu ndi nkhani yikulu ukongwa. Chifukwa chakuti Yesu we ndi mijalidu ya Awisi, tikayika cha kuti Yehova nayu ndimu wawone munthu yo waleka kuphweriyaku asani vakuchita vaki viguŵiska yumoza wa akusambira aku Yesu.—Yoha. 14:9.
10 Kumbi nasi tiwona kuti kuguŵiska anyidu ndi nkhani yikulu nge mo Yehova ndi Yesu atiyiwone? Kumbi vakuchita vidu vilongonji? Mwakuyeruzgiyapu, wuli asani titijitoweska pamwenga titanja malaya ngo ngaguŵiska ŵanthu anyaki mu mpingu pamwenga ngo ngachitiska kuti anyaki aŵi ndi maŵanaŵanu ngakuchita ureŵi? Kumbi tilekengi kungavwala chifukwa cha kwanja abali ndi azichi?—1 Timo. 2:9, 10.
11, 12. Kumbi kuwona vinthu viheni nge mo Yehova wativiwone ndipuso kujiko kungativikiliya wuli?
11 Chakuyeruzgiyapu chinyaki ndi mo Yehova wawone vinthu vambula urunji. Iyu watinkha vinthu venivi. (Yesa. 61:8) Chinanga kuti Chiuta waziŵa kuti te ndi maŵanaŵanu ngaheni chifukwa te akubuda, iyu watitichiska kuti titinkhengi vinthu vambula urunji nge mo iyu wachitiya. (Ŵerengani Sumu 97:10.) Kuŵanaŵaniya vifukwa vo Yehova watinkhiya vinthu viheni, kutiwovyengi kuti nasi tiwonengi vinthu ivi nge mo iyu wativiwone. Asani tichitengi viyo, tikanengi kuchita chechosi cho iyu watinkha.
12 Asani tiwona vinthu vambula urunji nge mo Yehova wativiwone, kungatiwovya so kuziŵa vinthu vinyaki viheni chinanga kuti mu Bayibolu vikambika cha. Mwakuyeruzgiyapu, pe mtundu unyaki wakuvina wo watchuka ukongwa mazuŵa nganu. Munthukazi wavwala vamukati pe ndi kuvina mwakudukuliya pachipakatu cha munthulumi. Anyaki angawona kuti kuvina viyo mbuheni cha chifukwa kupambana ndi kuchita ureŵi. * Kweni kumbi ndimu Chiuta wawone? Mungaluwanga cha kuti Yehova watinkha mtundu wewosi wa uheni. Mwaviyo, tingachitanga chinthu chiheni chechosi cha mwakusambira kujiko ndi kutinkha vo Yehova watinkha.—Aro. 12:9.
KUZIŴIYA LIMU VO TAZAMUCHITA
13. Ntchifukwa wuli tikhumbika kuŵanaŵaniya mo Yehova wawone vinthu?
13 Asani tisambira Bayibolu, titenere kuŵanaŵaniya mo Yehova wawone vinthu. Ivi vingazitiwovya kusankha umampha vinthu kunthazi. Asani tichitengi viyo, tazamuziŵa chakuchita pa tazikumana ndi chinthu chinyaki cho chingakhumbika kuchitapu kanthu nyengu yeniyo. (Nthanthi 22:3) Tiyeni tiwonepu ŵanthu anyaki a mu Bayibolu wo anguchitapu venivi.
14. Kumbi tisambiranji kwaku Yosefi pa vo wangumuka muwolu waku Potifala?
14 Muwolu waku Potifala wati wamunyengere kuti wagoni nayu, Yosefi wangukana Chiyambo 39:8, 9.) Kweniso iyu wangumuka muwolu waku Potifala kuti: “Ndichitiyenji uheni ukulu viyo ndi kubudiya Chiuta?” Ivi vilongo kuti wenga ndi maŵanaŵanu ngaku Chiuta pa nkhani iyi. Nanga isi? Wuli asani munthu yo mugwira nayu ntchitu wayamba kukukopani? Pamwenga wuli asani munthu munyaki wangakutumiyani meseji pamwenga chithuzi chakusikuwa pa foni? * Chituŵa chipusu kukana asani tingunozgeke limu vo tingachita kweniso asani te ndi maŵanaŵanu ngaku Yehova pankhani iyi.
nyengu yeniyo. Ivi vilongole limu kuti ivi vechendachitiki, Yosefi wanguŵanaŵaniyapu mo Yehova wawone nkhani yakugomezgeka munthengwa. (Ŵerengani15. Kumbi tingachita wuli kuti tije akugomezgeka kwaku Yehova nge mo anguchitiya Aheberi atatu?
15 Chakuyeruzgiyapu chinyaki ndi nkhani ya anyamata atatu Achiheberi. Anyamata yaŵa ndi Shadreke, Mesheke ndi Abedenego. Yiwu angukana kusopa chikozgu cha golidi cho Fumu Nebukadinezara yingumika. Vo angumuka, vingulongo kuti anguŵanaŵaniyapu limu vo angachita kuti alutirizgi kuja akugomezgeka kwaku Yehova. (Chitu. 20:4, 5; Danye. 3:4-6, 12, 16-18) Tiyeruzgiyi kuti bwana winu wakupemphani kuti musonkheku ndalama ya phwandu lo likoliyana ndi chisopa chaboza. Kumbi mungachita wuli? Mumalu mwakulindizga kuti maji ngafiki dankha mukhosi, mutenere kuŵanaŵaniyapu kweche sonu kuti muziŵi mo Yehova wawone nkhani za nge izi. Ndipu asani vazichitika, chazamukuŵa chipusu kumuka pamwenga kuchita chinthu chakwenere, nge mo anguchitiya Aheberi atatu.
16. Kumbi kuziŵiya limu maŵanaŵanu ngaku Yehova kungazitiwovya wuli asani tatama?
16 Kunozeke limu kuti tiziŵi mo Yehova waŵanaŵaniya kungatiwovya so kuti tije akugomezgeka asani tatama. Mbuneneska kuti tikana kuŵikika ndopa pamwenga vigaŵa vikuluvikulu vinayi va ndopa. Kweni nthowa zinyaki zo madokotala ngagwiriskiya ntchitu ndopa, Mkhristu weyosi watenere kusankha yija vakuchita mwakukoliyana ndi fundu za mu Bayibolu zo zilongo mo Yehova wawone Machi. 15:28, 29) Nyengu yamampha yakusankhiya vakuchita pa nkhani iyi nkhuchipatala cha, chifukwa pa nyengu iyi tingaŵa kuti tituvwa urwirwi ndipu tingasankha vinthu mwaliŵi kwambula kuŵanaŵaniyapu. Tikhumbika kufufuziya limu kweche sonu, kusayina kadi la ndopa ndi kukambiskana ndi madokotala. *
nkhani iyi. (17-19. Ntchifukwa wuli titenere kuziŵiya limu maŵanaŵanu ngaku Yehova kweche sonu? Kambani chakuyeruzgiyapu.
17 Chakuyeruzgiyapu chakumaliya ndi vo Yesu wangumuka Peturo wati wamukambiya kuti: “Jivwiyeni lisungu Ambuya.” Yesu watenere kuti wanguŵanaŵaniyapu limu vo Chiuta wakhumbanga kuti wachiti kweniso vo Malemba ngakamba vakukwaskana ndi umoyu waki panu pasi ndipuso nyifwa yaki. Ivi vingumuwovya kuja wakugomezgeka kwaku Yehova ndi kupereka sembi umoyu waki kuti watiwombo.—Ŵerengani Mateyu 16:21-23.
18 Mazuŵa nganu Yehova wakhumba kuti tije nayu pa ubwezi ndipuso kuti tichitengi vo tingafiska pakupharazga uthenga wamampha. (Mate. 6:33; 28:19, 20; Yako. 4:8) Kweni ŵanthu anyaki angatigongowesa nge mo Peturo wanguchitiya ndi Yesu. Mwakuyeruzgiyapu, wuli asani bwana winu wakukwezgani pa ntchitu ndipu mulondiyengi ndalama zinandi kweni muŵengevi nyengu yakuchitiya vinthu vinyaki vauzimu? Pamwenga wuli asani ndimwi mwana wa sukulu ndipu akukambiyani kuti mukasazgiyeku masambiru nginu kutali ndi apapi ŵinu? Kumbi iyi yingaŵa nyengu yamampha yakupemphere, kufufuza mu mabuku ngidu, kufumba apapi pamwenga ŵara kuti akuwovyeni kusankha cho mungachita? Mungachita umampha kuziŵiya limu maŵanaŵanu ngaku Yehova sonu ndi kuyesesa kuti namwi muwonengi nkhani izi nge mo iyu watiziwone. Ndipu asani va nge ivi vazikuchitikiyani, mwazamuwona kuti ntchiyesu cha. Mwazamukuŵa kuti mukusankha kali vakuchita ndipu cho chajaku nkhuchita ŵaka vo mukusankha.
19 Mungaŵanaŵaniya so vinthu vinyaki vo vingachitika mwamabuchibuchi. Mbuneneska kuti tinganozgeke vosi cha vo tingakumana navu. Kweni asani pa nyengu yo tisambira pakutija tiyesesa kuti tiziŵi maŵanaŵanu ngaku Yehova, vazakutisuzga cha kukumbuka ndi kugwiriskiya ntchitu vo tikusambira. Mwaviyo, asani tisambira, tikhumbika kuziŵa maŵanaŵanu ngaku Yehova pa nkhani yo tiŵerenga. Ivi vingatiwovya kuti tiyambi kuŵanaŵana nge iyu ndipuso kuti tisankhengi vinthu mwazeru sonu ndi kunthazi viyo.
MWAZAMUTUMBIKIKA ASANI MUŴANAŴANENGI NGE YEHOVA
20, 21. (a) Ntchifukwa wuli tazamukuŵa ndi wanangwa mucharu chifya? (b) Kumbi tingachita wuli kuti tikondwengi chinanga ndi sonu?
20 Tosi tilindizga charu chifya. Tanandi tilindizga kuzija pacharu chapasi kwamuyaya. Ndipu mu Ufumu waku Chiuta tazamufwatuka ku masuzgu ngosi ngo tikumana nangu sonu. Kweni chinanga mphanyengu iyi, ŵanthu azamukuŵa ndi wanangwa wakusankha vo atanja ndipuso vo akhumba.
21 Kweni wanangwa uwu wazamukuŵa ndi mphaka. Pa nkhani ya cho ntchamampha ndi chiheni, ŵanthu akufwasa azamulongozgeka ndi marangu ngaku Yehova ndipuso mo iyu wawone vinthu. Ivi vazamuja vakukondwesa ukongwa ndipu vazamuchitiska kuti pacharu chapasi pazije chimangu chikulu. (Sumu 37:11) Kweni chinanga ndi sonu, tingaja akukondwa asani tiŵanaŵana nge Yehova.
^ ndimi 12 Mwakuyanana ndi mo vinthu ve nge, pangakhumbika komiti ya cheruzgu chifukwa kuchita viyo kungayanana ŵaka ndi kuchita ureŵi. Asani mzichi wavinanga dansi uyu pamwenga asani mubali, munthukazi wamuviniyanga pachipakatu, wakhumbika kupempha ŵara kuti amuwovyi.—Yako. 5:14, 15.
^ ndimi 14 Mwakuyanana ndi mo nkhani yilili, asani ŵanthu atumiziyana mameseji, vithuzi pamwenga mavidiyo ngamsiku pa foni, komiti ya cheruzgu yingapangika. Nyengu zinyaki chinanga ndi boma nalu limanga ŵana wo atumiziyana vithuzi vamsiku. Kuti muziŵi vinandi, lutani pa webusayiti yidu ya jw.org pa mutu wakuti “Zimene Achinyamata Amadzifunsa—Kodi Ndiyenera Kudziwa Zotani pa Nkhani Yotumizirana Mameseji ndi Zinthu Zina Zolaula?” (Wonani po alemba kuti ZIMENE BAIBULO LIMAPHUNZITSA > ACHINYAMATA.) Pamwenga wonani nkhani yamutu wakuti “Kukambirana ndi Mwana Wanu Nkhani Yotumizirana Zinthu Zolaula,” mu magazini ya Jani Masu! ya Chichewa ya November 2013, papeji 4-5.
^ ndimi 16 Kuti muziŵi fundu zinyaki za mu Bayibolu zo zingakuwovyani, wonani buku lakuti Mujisungi mu Chanju Chaku Chiuta, papeji 215-218.