Buku Lakwamba la Mafumu 8:1-66
8 Pa nyengu yeniyo, Solomoni wanguwunganisa+ ŵara wosi ŵa Ayisirayeli, alongozgi wosi a mafuku kweniso alongozgi a nyumba za awusewu za Ayisirayeli.+ Yiwu anguza kwa Fumu Solomoni ku Yerusalemu kuti akato bokosi la phanganu laku Yehova kutuwa ku Tawuni yaku Davidi,+ kung’anamuwa Ziyoni.+
2 Anthulumi wosi mu Isirayeli anguwungana pa masu pa Fumu Solomoni pa nyengu ya phwandu* mu mwezi wa Etanimu,* wo ndi mwezi wa 7.+
3 Mwaviyo, ŵara wosi ŵa Ayisirayeli anguza ndipu asembi angunyamuwa Bokosi.+
4 Yiwu angunyamuwa Bokosi laku Yehova, chihema chakukumanaku+ kweniso vipangizu vosi vakupaturika vo venga muchihema. Asembi kweniso Alevi ndiwu angupinga vinthu venivi.
5 Fumu Solomoni ndipuso Ayisirayeli wosi* wo yinguŵadana kuti azikumani nayu ŵenga panthazi pa Bokosi. Yiwu angupereka+ sembi mbereri zinandi kweniso ng’ombi zinandi ukongwa mwakuti zinguŵerengeka cha.
6 Pavuli paki, asembi anguza ndi bokosi la phanganu laku Yehova ndipu anguliŵika pamalu ngaki,+ muchipinda chamukati ukongwa cha nyumba kung’anamuwa Malu Ngakupaturika Ukongwa, pasi pa mapapa nga akerubi.+
7 Mwaviyo, mapapa nga akerubi ngangutambasukiya pamalu po penga Bokosi, mwakuti akerubi angubenekere Bokosi ndipuso vimiti vaki vakunyamuliya.+
8 Vimiti vakunyamuliya+ venga vitali ukongwa mwakuti songu zaki zawonekiyanga mu Malu Ngakupaturika ngo ngenga kumasu kwa malu ngamukati ukongwa, kweni zawonekiyanga kubwalu cha, ndipu venivi veche penipo mpaka msanawale.
9 Mu Bokosi ili, mwenga ŵaka mya yiŵi yakusema+ yo Mozesi wanguŵikamu+ ku Horebu, pa nyengu yo Yehova wachitanga phanganu+ ndi Ayisirayeli achituwa mucharu cha Ijipiti.+
10 Asembi ŵati atuwa mumalu ngakupaturika, mtambu+ unguzaza nyumba yaku Yehova.+
11 Chifukwa cha mtambu, asembi angutondeka kuma kuti ateŵete, pakuti unkhankhu waku Yehova unguzaza nyumba yaku Yehova.+
12 Pa nyengu iyi, Solomoni wanguti: “Yehova wangukamba kuti wajengi mu chimdima chikulu.+
13 Ndafiska kukuzengiyani nyumba yapachanya ndipu nyumba yeniyi ndi malu ngakujalikiskika ngakuti mujengemu kwamuyaya.”+
14 Pavuli paki, fumu yingung’anamuka ndi kwamba kutumbika mpingu wosi wa Ayisirayeli, ndipu pa nyengu iyi mpingu wosi wa Ayisirayeli unguma wima.+
15 Iyu yingukamba kuti: “Yehova Chiuta waku Isirayeli wathamikiki, mweniyo wangulayizga ada ŵangu a Davidi ndi mulomu waki, ndipu wafiska ndi manja ngaki vo wangulayizga. Iyu wangukamba kuti,
16 ‘Kutuliya pa zuŵa lo ndingutuzgiya ŵanthu ŵangu Ayisirayeli ku Ijipiti, ndikusankhapu tawuni yeyosi cha pa mafuku ngosi nga Ayisirayeli kuti ndizengeku nyumba yakuziŵika ndi zina langu, kuti lilutirizgi kuja kweniko.+ Kweni ndikusankha Davidi kuti walamuliyengi ŵanthu ŵangu Ayisirayeli.’
17 Sonu ada ŵangu a Davidi angukhumbisiska mumtima mwawu kuzenge Yehova Chiuta waku Isirayeli nyumba yakuziŵika ndi zina laki.+
18 Kweni Yehova wangukambiya ada ŵangu a Davidi kuti, ‘Mtima waku ungukhumbisiska nadi kuzenga nyumba yakuziŵika ndi zina langu, ndipu unguchita umampha kuja ndi khumbu lenili mumtima mwaku.
19 Kweni ndiwi cha uzengengi nyumba iyi, mwana waku munthulumi yo ubalengi* ndiyu wazamuzenga nyumba yakuziŵika ndi zina langu.’+
20 Ndipu sonu Yehova wafiska layizgu lo wangukamba, chifukwa ini ndasere mumalu mwa ada ŵangu a Davidi ndipu ndaja pampandu waufumu waku Isirayeli, nge mo Yehova wangulayizgiya. Ndazenga so nyumba yo yiziŵika ndi zina laku Yehova Chiuta waku Isirayeli,+
21 ndipu munyumba yeniyi ndanozgamu malu ngakuŵikapu Bokosi lo mwe phanganu+ lo Yehova wangupangana ndi apapi ŵidu akali pa nyengu yo waŵatuzganga mucharu cha Ijipiti.”
22 Pavuli paki, Solomoni wanguma panthazi pa guŵa la sembi laku Yehova pa masu pa mpingu wosi wa Ayisirayeli, ndipu wangutambasuliya manja ngaki kuchanya.+
23 Iyu wangukamba kuti: “Yimwi Yehova Chiuta waku Isirayeli, palivi Chiuta munyaki wakuyanana ndi yimwi+ kuchanya ndi pacharu chapasi, chifukwa yimwi musunga phanganu ndipuso ateŵeti ŵinu wo atenda pa masu pinu ndi mtima wawu wosi+ mutiŵalongo chanju chambula kumala.+
24 Yimwi mwasunga layizgu linu lo mungukambiya mteŵeti winu Davidi ada ŵangu. Yimwi mungulayizga ndi mulomu winu, ndipu msanawale mwafiska ndi manja nginu vo mungulayizga.+
25 Ndipu sonu yimwi Yehova Chiuta waku Isirayeli, sungani layizgu lo mungukambiya mteŵeti winu Davidi ada ŵangu pa nyengu yo mungumukambiya kuti: ‘Pa masu pangu palekengi cha kuja munthu wakutuliya mumzeri waku kuti waje pampandu waufumu waku Isirayeli asani ŵana ŵaku aphweriyengi nthowa zawu mwa kwenda pa masu pangu nge mo yiwi wayende pa masu pangu.’+
26 Sonu yimwi Chiuta waku Isirayeli, ndipempha kuti layizgu lo mungukambiya mteŵeti winu Davidi ada ŵangu lifiskiki chondi.
27 “Kweni kumbi Chiuta wangaja nadi pacharu chapasi?+ Awonani! Kuchanya, hinya, kuchanya kwa kuchanya yimwi mukwanaku cha.+ Sonu kwe wuli nyumba iyi yo ini ndazenga?+
28 Sonu vwisiyani pempheru laku ini ndamteŵeti winu lakupempha lisungu, yimwi Yehova Chiuta wangu, ndipuso vwisiyani kuliya kwangu kwakupempha chovyu kweniso pempheru lo ini ndamteŵeti winu ndipemphera pa masu pinu msanawale.
29 Masu nginu ngaje ngakujula kuti ngalereskengi kunyumba iyi usiku ndi msana, kumalu ngo yimwi mungukamba kuti, ‘Zina langu lijengi kweniko,’+ kuti muvwisiyi pempheru lo ini ndamteŵeti winu ndipemphera ndalereska kumalu yanga.+
30 Muvwisiyi pempheru laku ini ndamteŵeti winu lakupempha lisungu ndipuso pempheru la ŵanthu ŵinu Ayisirayeli lo apemphera achilereska kumalu yanga. Ndipu yimwi muvwi mwe kuchanya kumalu nginu ko muja;+ hinya, yimwi muvwi ndi kugowoka.+
31 “Asani munthu wanangiya munyaki ndipu yo wamunangiya wamuchitiska kuti walapizgi,* vo vingachitiska kuti walangiki chifukwa cha vo walapizga,* kweni asani iyu waza panthazi pa guŵa la sembi munyumba iyi, chinanga kuti vo walapizga veche kugwira ntchitu,*+
32 yimwi muvwi mwe kuchanya ndipu muchitepu kanthu kweniso muyeruzgi ateŵeti ŵinu ŵenaŵa. Yo mwamusaniya kuti ndi muheni mumulongo kuti we ndi mulandu* ndipuso vo wakuchita muviweze pamutu waki, kweni yo mwamusaniya kuti walivi mulandu* mumuweze mwakukoliyana ndi urunji waki.+
33 “Asani ŵanthu ŵinu Ayisirayeli athereskeka ndi murwani chifukwa chakuti yiwu akubudiyaningi,+ kweni yiwu awere kwaku yimwi, akankhuska zina linu+ ndipuso apemphera munyumba iyi ndi kupempha kuti muŵachitiyi lisungu,+
34 yimwi muvwi mwe kuchanya ndipu muŵagowoke ubudi wawu ŵanthu ŵinu Ayisirayeli ndi kuŵaweze kucharu cho mungupaska apapi ŵawu akali.+
35 “Asani kuchanya kwajalika ndipu kulivi vuwa+ chifukwa chakuti yiwu akubudiyaningi,+ ndipu apemphera achilereska kumalu yanga kweniso akankhuska zina linu ndi kuleka maubudi ngawu chifukwa chakuti yimwi mwaŵayuyuwa,*+
36 yimwi muvwi mwe kuchanya ndipu muŵagowoke ubudi wawu ateŵeti ŵinu, ŵanthu ŵinu Ayisirayeli, chifukwa yimwi muŵasambizengi+ nthowa yamampha yo atenere kwendamu; ndipu yimwi muwisiyi vuwa pacharu chinu+ cho mukupaska ŵanthu ŵinu kuti chije chihara chawu.
37 “Asani mucharu mwawa nja,+ pamwenga mulili, chifundizi chikulu, kodikodi,+ azombi ndipuso azombi akuteketa; pamwenga asani murwani wawu wazingiliza tawuni yeyosi ya mucharu ichi,* pamwenga asani mwawa mulili wamtundu wewosi kweniso nthenda,+
38 pempheru lelosi kweniso kuŵeyere kwekosi kwakupempha lisungu+ ko munthu yumoza pamwenga ŵanthu ŵinu wosi Ayisirayeli angapempha achitambasuliya manja ngawu kunyumba iyi (pakuti weyosi waziŵa suzgu yo ye mumtima mwaki),+
39 yimwi muvwi mwe kuchanya kumalu nginu ko muja+ ndipu mugowoki+ kweniso muchitepu kanthu. Weyosi mumupaski mphotu mwakukoliyana ndi nthowa zaki+ pakuti yimwi muziŵa mtima waki (yimwi pe ndimwi muziŵa nadi mtima wa munthu weyosi),+
40 kuti akuwopeningi mu mazuŵa ngosi ngo ajengi mucharu cho mungupaska apapi ŵidu akali.
41 “Kweniso asani mulendu yo njumoza wa ŵanthu ŵinu cha Ayisirayeli, yo watuwa kucharu chakutali chifukwa cha zina linu,*+
42 (pakuti avwengi va zina linu likulu,+ janja linu lanthazi kweniso janja linu lakutambasuka), waza kuzipemphera wachilereska kunyumba iyi,
43 yimwi muvwi mwe kuchanya kumalu nginu ko muja,+ ndipu mumuchitiyi vosi vo mulendu yo watikupemphani, kuti ŵanthu wosi pacharu chapasi aziŵi zina linu ndi kukuwopani,+ nge mo ŵanthu ŵinu Ayisirayeli achitiya, ndipuso aziŵi kuti nyumba iyi yo ndazenga yiziŵika ndi zina linu.
44 “Asani ŵanthu ŵinu aluta ku nkhondu kuchilimbana ndi murwani wawu nge mo mwaŵatumiya,+ ndipu apemphera+ kwaku Yehova achilereska kutawuni yo mwasankha+ kweniso achilereska kunyumba iyi yakuziŵika ndi zina linu yo ndazenga,+
45 yimwi muvwi pempheru lawu mwe kuchanya ndipuso muvwi pemphu lawu lakupempha lisungu kweniso muŵachitiyi urunji.
46 “Asani akubudiyani (pakuti palivi munthu yo waleka kubuda),+ ndipu mwaŵakwiyiya kweniso mwaŵajowo mu manja mwa murwani, ndipu arwani ŵawu aŵatole ku ukapolu kucharu cha murwani, kwali kungaŵa kutali pamwenga pafupi;+
47 ndipu ŵe mucharu cha ukapolu awamu kuti angunanga,+ ndipuso ŵe kucharu cha ukapolu chenichi awere kwaku yimwi+ ndi kukupemphani kuti muŵachitiyi lisungu+ mwakukamba kuti, ‘Tabuda kweniso tananga; tachita vinthu viheni,’+
48 ndipu awere kwaku yimwi ndi mtima wawu wosi+ kweniso umoyu wawu wosi ŵe mucharu cha arwani ŵawu wo anguŵako ukapolu, ndipuso apemphera kwaku yimwi achilereska kucharu chawu cho yimwi mungupaska apapi ŵawu akali, achilereska kutawuni yo mukusankha kweniso kunyumba yakuziŵika ndi zina linu yo ini ndazenga,+
49 yimwi muvwi pempheru lawu mwe kuchanya kumalu nginu ko muja+ ndipuso muvwi pemphu lawu lakupempha lisungu kweniso muŵachitiyi urunji,
50 ndipu muŵagowoke ŵanthu ŵinu wo akubudiyani, muŵagowoke vakunanga vawu vosi vo akuchitiyani. Muŵachitiskengi kuja ŵanthu akuvwisa lisungu pa masu pa ŵanthu wo aŵako ukapolu, ndipu aŵachitiyengi lisungu+
51 (pakuti yiwu mbanthu ŵinu kweniso chihara chinu,+ ŵeniwo mukuŵatuzga mu Ijipiti,+ mukati mwa ng’anju yakusongonoliyamu visulu).+
52 Masu nginu ngaliwoni pemphu laku ini ndamteŵeti winu lakupempha lisungu+ ndipuso pemphu la ŵanthu ŵinu Ayisirayeli lakupempha lisungu, mwa kuvwisiya pa nyengu yeyosi yo atikudanani.*+
53 Pakuti pa ŵanthu wosi pacharu chapasi,+ yimwi Yehova Ambuya Fumu Yikulu mukupatuwapu yiwu kuti aje chihara chinu nge mo mungukambiya kuporote mwa mteŵeti winu Mozesi pa nyengu yo mwatuzganga apapi ŵidu akali mu Ijipiti.”
54 Solomoni wati wamaliza ŵaka kupemphera pempheru losi ili kwaku Yehova kweniso kupempha lisungu, wangusoka pafupi ndi guŵa la sembi laku Yehova po wangujikama uku wasoske manja ngaki muchanya.+
55 Iyu wangusoka ndi kutumbika mpingu wosi wa Ayisirayeli mwakudaniriza kuti:
56 “Walumbiki Yehova mweniyo wapereka malu ngakupumuliya ku ŵanthu ŵaki Ayisirayeli nge mo wangulayizgiya.+ Palivi mazu chinanga ngamoza pa malayizgu ngaki ngamampha ngo wangulayizga kuporote mwaku Mozesi, ngeningo ngakutondeka kufiskika.+
57 Yehova Chiuta widu waŵi nasi nge mo wanguŵiya ndi apapi ŵidu akali.+ Iyu wangatisiyanga cha pamwenga kutijowo.+
58 Mitima yidu wayiguziyi kwaku iyu mweneku,+ kuti tiyendengi munthowa zaki ndi kusunga marangu ngaki, fundu zaki kweniso vyeruzgu vaki, venivo wangulamula apapi ŵidu akali kuti asungengi.
59 Ndipu mazu ngangu yanga ngo ndapempha Yehova kuti watichitiyi lisungu, ngaje pafupi ndi Yehova Chiuta widu msana ndi usiku, kuti iyu wachitiyi urunji ndamteŵeti waki kweniso ŵanthu ŵaki Ayisirayeli nge mo kukhumbikiya zuŵa lelosi,
60 kuti ŵanthu wosi pacharu chapasi aziŵi kuti Yehova ndiyu Chiuta wauneneska.+ Palivi so munyaki!+
61 Sonu zomerezani kuti mtima winu uje wamphumphu*+ kwaku Yehova Chiuta widu mwa kwende fundu zaki kweniso kusunga marangu ngaki nge mo mwachitiya msanawale.”
62 Sonu fumu ndi Ayisirayeli wosi wo yenga nawu angupereka sembi yikulu pa masu paku Yehova.+
63 Sembi za chimangu+ zo Solomoni wangupereka kwaku Yehova ndi izi: Wangupereka ng’ombi 22,000 ndipuso mbereri 120,000. Mwaviyo fumu limoza ndi Ayisirayeli wosi angujuliya nyumba yaku Yehova.+
64 Pa zuŵa ili, fumu yakhumbikanga kutowesa pakati pa balaza lo le kumasu kwa nyumba yaku Yehova kuti yiperekiyepu sembi zakupiriza, sembi za mbewu ndipuso mafuta nga sembi za chimangu. Venga viyo chifukwa guŵa la sembi lamkuŵa+ lo lenga pa masu paku Yehova, lenga limana ukongwa kuti waperekiyepu sembi zakupiriza, sembi za mbewu, ndipuso mafuta+ nga sembi za chimangu.
65 Pa nyengu yeniyi, Solomoni limoza ndi Ayisirayeli wosi anguchita phwandu+ pa masu paku Yehova Chiuta widu, yiwu ŵenga mpingu ukulu ndipu angutuliya ku Lebo-hemati* mpaka ku Dambu la Ijipiti.+ Phwandu ili linguchitika kwa mazuŵa 7, pavuli paki linguchitika so kwa mazuŵa 7, ngosi pamoza ngangukwana mazuŵa 14.
66 Mawa laki,* iyu wangukambiya ŵanthu kuti alutengi. Ŵanthu wo angutumbika fumu ndi kuwere kunyumba zawu achikondwa ndipuso achivwa umampha mumtima chifukwa cha vinthu vamampha vosi+ vo Yehova wangulongo mteŵeti waki Davidi ndi ŵanthu ŵaki Ayisirayeli.
Mazu Ngam'mphata
^ Kung’anamuwa Phwandu la Misasa.
^ Wonani Fundu Zakukumaliya B15.
^ Mazu ngaki chayingu, “unganu wosi wa Ayisirayeli.”
^ Mazu ngaki chayingu, “mwana waku munthulumi yo watuwengi muchiwunu mwaku.”
^ Pamwenga kuti, “munthu yo wamunangiya wamutemba.” Kung’anamuwa mazu ngakulapizga ngo ngajanga ndi thembu lo lachitiskanga kuti munthu yo walapizga vaboza pamwenga watondeka kufiska vo walapizga walangiki.
^ Mazu ngaki chayingu, “vo vachitiska kuti waje wakutembeka.”
^ Mazu ngaki chayingu, “iyu weche wakutembeka.”
^ Mazu ngaki chayingu, “kuti ndi muheni.”
^ Mazu ngaki chayingu, “kuti ndi murunji.”
^ Pamwenga kuti, “mwaŵalanga.”
^ Mazu ngaki chayingu, “mucharu cha mageti ngaki.”
^ Pamwenga kuti, “mbiri yinu.”
^ Pamwenga kuti, “mwa kuŵavwisiya pa chechosi cho atikupemphani.”
^ Pamwenga kuti, “uje wakujipereka ukongwa.”
^ Pamwenga kuti, “pakuselere ku Hemati.”
^ Mazu ngaki chayingu, “Pa zuŵa la 8,” kung’anamuwa zuŵa la pavuli pa mazuŵa 7 ngachiŵi.