Ko e Tuʻunga Fakamamahi ʻo e Maté
SIOLOTO atu ʻokú ke sio ʻi ha vitiō ʻo ha tokotaha ʻiloa, mahalo ko ha tokotaha hiva ʻiloa ʻokú ke saiʻia ai. ʻOku kamata mei heʻene kei siʻí, ko ʻene ako hivá, mo ʻene ngaahi toutou ako ʻa e hivá. ʻOkú ke sio leva ki heʻene konisetí, ko ʻene fefolauʻaki takaí, pea ʻokú ne hoko ko ha tokotaha hiva ʻiloa fakavahaʻapuleʻanga. Fuoloa mei ai, ko ha ngaahi ʻata ʻo ʻene taʻumotuʻá, pea ngata leva ʻa e vitiō—ʻokú ne mate.
Ko e vitiō ko ení ʻoku ʻikai moʻoni ka ʻokú ne ʻomai ha fakalika ʻo e moʻui ʻo ha tokotaha kuo mate. Pe ko e tokotahá ko ha fai mūsika, faisaienisi, tokotaha sipoti pe ko ha tokotaha ʻiloa, ʻe aofangatuku tatau pē ʻa e talanoá. Kuo lavameʻa lahi nai ʻa e tokotahá, ka ʻokú ke fakakaukau atu ki he lahi ʻo e meʻa naʻá ne mei lavaʻi kapau naʻe ʻikai ʻa e tuʻunga fakamamahi ʻo e taʻumotuʻá mo e maté?
ʻOku fakamamahi nai, ka ko e meʻa ia te tau fou aí. (Tangata Malanga 9:5) Tatau ai pē pe ko e hā ʻo e lahi ʻetau feingá, heʻikai lava ke tau hao mei he nunuʻa ʻo e taʻumotuʻá pea mo e maté. ʻIkai ko ia pē, ʻe fuonounou nai ʻetau moʻuí koeʻuhi ko ha mate fakafokifā pe ko ha ʻekisiteni. Hangē ko ia ʻoku fakamatalaʻi ʻi he Tohi Tapú, ʻoku tau hangē ko e kakapu ʻo e pongipongí ʻoku “hā ʻi ha kiʻi taimi siʻi pea puli atu leva.”—Sēmisi 4:14.
Ki he niʻihi, ʻoku hā ngali taʻepau mo taʻeʻaonga ʻa e moʻuí pea ʻoku nau muimui ai ʻi he founga moʻui ko e “tuku ke tau kai ā mo inu, he ko ʻapongipongí te tau mate.” (1 Kolinitō 15:32) ʻIkai ʻokú ke loto-tatau, ko e moʻui ʻi he founga peheé ko e founga pē ia ke tali ai ki he tuʻunga fakamamahi ʻo e maté? ʻOku vavé ni pe ko ʻamui ange—kae tautefito ki he taimi ʻoku tau fekuki ai mo ha ʻahiʻahi—te ke ʻeke nai, ‘Ko e moʻuí pē eni?’ Te ke maʻu mei fē ʻa e talí?
ʻOku hanga ʻa e tokolahi ʻi he ʻahó ni ki he saienisí. Ko e fakalakalaka ʻi he saienisí mo e tafaʻaki fakafaitoʻó kuó ne fakalōloa atu ʻetau moʻuí. Pea ko e kau faisaienisi ʻe niʻihi ʻoku nau feinga ke fakalōloa ange ʻetau moʻuí. Pe te nau lavameʻa pe ʻikai, ʻoku kei tuʻu pē ʻa e fehuʻí: Ko e hā ʻoku tau motuʻa ai pea maté? ʻOku ʻi ai ha ʻamanaki ʻe ikuʻi hotau fili ko e maté? Ko e kupu hokó ʻe sivisiviʻi ai ʻa e ongo kaveinga ko ení pea tali ʻa e fehuʻi: Ko e moʻuí pē eni?