‘Okú Ke Manatu‘i?
Kuó ke lau fakalelei ‘a e ngaahi ‘īsiu fakamuimui ‘o e Taua Le‘o? Sai, sio angé pe ‘e lava ke ke tali ‘a e ngaahi fehu‘i ko ení:
‘I he taimi ‘oku ‘omai ai ha ngaahi fakahinohino mei he kautaha ‘a e ‘Otuá, ko e hā ‘a e fakakaukau ‘oku totonu ke ma‘u ‘e he fanga tokouá, ‘o hangē ko e kau ‘ovasia sēketí mo e kau mātu‘a ‘i he fakataha‘angá?
‘Oku totonu ke vave ‘enau talangofua ki aí. ‘E lava ke nau ‘eke hifo kiate kinautolu: ‘‘Oku ou tokoni ki he tu‘unga fakalaumālie ‘o e fa‘ahinga takatakai ‘iate aú? ‘Oku vave ‘eku tali mo poupou‘i ‘a e ngaahi fakahinohino ‘oku ‘omaí?’—w16.11, p. 11.
Ko fē ‘a e taimi na‘e nofo pōpula ai ‘a e kau Kalisitiane mo‘oní ‘i Pāpiloné?
Na‘e hoko eni taimi nounou mei he mate ‘a e kau ‘apositoló. ‘I he taimi ko iá, na‘e kamata ke ‘asi mai ‘a e kalasi ‘o e ha‘a faifekaú. Na‘e pouaki ‘e he Siasí mo e pule‘anga Lomá ‘a e kau Kalisitiane tafoki mei he mo‘oní mo feinga ke fakavaivai‘i ‘a e le‘o ‘o e kau Kalisitiane na‘e hangē ha uité. Ka ‘i he laui hongofulu‘i ta‘u ‘o a‘u mai ki he 1914, na‘e kamata ke mavahe mai ‘a e kau paní.—w16.11, p. 23-25.
Ko e hā na‘e mahu‘inga ai ‘a e ngāue ‘a Lefèvre d’Étaples?
Lolotonga ‘a e 1520 tupú, na‘e liliu ai ‘e Lefèvre ‘a e Tohi Tapú ki he lea faka-Falaniseé ke malava ‘o ma‘u ‘e he kakai lāuvalé. Ko ‘ene fakamatala‘i ‘a e ngaahi kupu ‘i he Tohi Tapú na‘e tākiekina ai ‘a Mātini Lūtelo, Viliami Tinitale mo Sione Kalavini.—wp16.6, p. 10-12.
Ko e hā ‘a e kehekehe ‘o e “fokotu‘u ‘a e fakakaukaú ‘i he kakanó” mo e “fokotu‘u ‘a e fakakaukaú ‘i he laumālié”? (Loma 8:6)
Ko e tokotaha ‘okú ne fokotu‘u ‘ene fakakaukaú ‘i he kakanó ‘okú ne tokangataha pē ki he ngaahi holí mo falala ki he kakano ta‘ehaohaoá, ‘okú ne talanoa ma‘u pē ki ai pea fakalāngilangi‘i ‘a e ngaahi me‘a ‘o e kakanó. Ko ha tokotaha ‘okú ne fokotu‘u ‘a e fakakaukaú ‘i he laumālié ‘oku fakatefito ‘ene mo‘uí ‘i he ngaahi me‘a ‘oku felāve‘i mo e ‘Otuá mo ‘ene fakakaukaú; ko ha Kalisitiane pehē ‘oku pule‘i ia ‘e he laumālie mā‘oni‘oní. Ko e fakakaukau ‘i he kakanó ‘oku iku ia ki he mate, ko e fakakaukau ‘i he laumālié ‘oku iku ki he mo‘ui mo e melino.—w16.12, p. 15-17.
Ko e hā ha ngaahi founga ‘aonga ke fakasi‘isi‘i ai ‘a e loto-mo‘uá?
Fakamu‘omu‘a ‘a e ngaahi me‘a ‘oku mahu‘inga angé, hoko ‘o anga-faka‘atu‘i, vahe‘i ha taimi ke mālōlō ai, fiefia ‘i he fakatupu ‘a e ‘Otuá, ‘ai ke anga-fakakata, pea fakamālohisino ma‘u pē mo ma‘u ha mohe fe‘unga.—w16.12, p. 22-23.
‘Na‘e ‘ave ‘a ‘Īnoke koe‘uhi ke ‘oua te ne sio ‘i he maté.’ (Hep. 11:5) Anga-fēfē?
Ngalingali na‘e ‘ave ‘e he ‘Otuá ‘a ‘Īnoke mei he mo‘uí ki he maté ‘o ‘ikai te ne ‘ilo‘i na‘á ne mate.—wp17.1, p. 12-13.
Ko e hā ‘oku kei mahu‘inga ai ‘a e anga-vaivaí?
Ko e anga-vaivaí ‘oku kau ki ai ‘a hono ma‘u ha vakai totonu kiate kitautolu pea ‘ilo‘i hotau ngata‘angá. ‘Oku fiema‘u ke tau ‘ilo‘i ‘a e anga hono uesia ‘e he‘etau tō‘ongá ‘a e ni‘ihi kehé pea ‘oua ‘e fu‘u fakakaukau tōtu‘a fekau‘aki mo kitautolu.—w17.01, p. 18.
Ko e hā ‘okú ne fakamo‘oni‘i na‘e tataki ‘e he ‘Otuá ‘a e kulupu pule ‘i he ‘uluaki senitulí, ‘o hangē pē ko ‘ene tataki ‘a e fa‘ahinga ‘i he Kulupu Pule ‘i he ‘aho ní?
Na‘a nau mahino‘i ‘a e ngaahi mo‘oni Fakatohitapú ‘i he tokoni ‘a e laumālie mā‘oni‘oní. Na‘a nau tokanga‘i ‘a e ngāue fakamalangá ‘i he tokoni ‘a e kau ‘āngeló pea ‘oku nau falala ki he Folofola ‘a e ‘Otuá ‘i he taimi ‘oku nau tokonaki mai ai ha fakahinohino. Ko e ngaahi mo‘oni‘i me‘a ko ení ‘oku toe hoko mo ia ‘i he ‘ahó ni.—w17.02, p. 26-28.
Ko e hā ‘a e ngaahi mo‘oni‘i me‘a ‘okú ne ue‘i kitautolu ke tau vakai ai ‘oku mahu‘inga ‘a e huhu‘í?
Mo‘oni‘i me‘a ‘e fā: Ko hai na‘á ne ‘omai iá, ‘uhinga na‘e ‘omai aí, ko e hā ha feilaulau na‘e kaunga ki aí, pea ko e hā ‘a e fiema‘u mo‘oni na‘e fakahoko aí. ‘Oku totonu ke tau fakalaulauloto ki he anga ‘o ‘ene kaunga ki ai ‘a e ngaahi mo‘oni‘i me‘a ko ení.—wp17.2, p. 4-6.
‘E lava ke liliu ‘e ha Kalisitiane ‘ene fakakaukaú ‘i he hili ha‘ane ‘osi fakapapau‘i ha me‘a?
‘Oku totonu ke tau fai ki he‘etau leá. Kae kehe, ‘i he taimi ‘e ni‘ihi ‘oku ‘i ai ha fili ‘oku taau ke toe fakakaukau‘i. ‘I he hili ‘a e fakatomala ‘a e kakai ‘o Ninivé, na‘e liliu ‘a e fakakaukau ‘a e ‘Otuá. ‘I he taimi ‘e ni‘ihi, koe‘uhí ko ha ngaahi tu‘unga fo‘ou pe fakamatala fo‘ou ‘e fiema‘u nai ai ke tau fai ‘a e me‘a tatau—w17.03, p. 16-17.
Ko e hā ‘oku mātu‘aki fakatu‘utāmaki ai ‘a e ngutu laú?
‘Oku lava ke ne fakatupunga ha palopalema ‘o ‘ikai lava ai ke mapule‘i, ‘o ne ‘ai ai ‘a e palopalemá ke toe kovi ange. Tatau ai pē pe ‘oku tau tonu pe hala, ko e ngaahi lea fakalotomamahí he‘ikai ‘aupito ke ne fakalelei‘i ‘e ia ‘a e ngaahi tu‘ungá.—w17.04, p. 21.