16-нҗы бап

Хакыкы сеждәни кабул эт

Мукаддес Язгылар шекиллери уланмак барада нәме диййәр?

Месихчилер дини байрамчылыклара нәхили гараяр?

Адамларың гөвнүне дегмән‚ дини дүшүнҗәңи нәдип дүшүндирмели?

1, 2. Ялан динден чыкансоң нәме барада чынлакай ойланмалы ве нәме үчин?

АЙДАЛЫ, сениң ичйән сувуңы бир адам зәхерләпдир. Сен нәме эдердиң? Элбетде, сен деррев арасса сувуң гөзлегине чыкардың. Арасса сувы тапаныңдан соңам: «Мен шол сувдан зәхерленен болаймайын?» дийип алада эдердиң.

² Ялан дин барада хем шейле дийсе болар. Мукаддес Язгылар онуң мурдар таглыматлардан ве дәп-дессурлардан билен зәхерленендигини айдяр (2 Коринтослылар 6:17). Шонуң үчинем «Бейик Бабылдан», ягны ялан диниң дүнйә империясындан чыкмалы (Ылхам 18:2, 4). Сен ялан динден чыкдыңмы? Чыкан болсаң, берекелла! Эмма ялан динден долы чыкмак үчин, ене-де этмели затлар бар. Ойланып гөр, ялан дине дегишли затларың хеммесини терк этдиңми? Кәбир мысаллара середели.

 ШЕКИЛЛЕРЕ ВЕ ӨЛЕН АДАМЛАРА СЕЖДЕ ЭТМЕК

3. а) Мукаддес Язгыларда шекиллере сежде этмек барада нәме дийилйәр ве нәме үчин Худайың гарайшыны кабул этмек кәбир адамлара аңсат дәл? б) Ялан дине дегишли затлары нәме этмели?

³ Көп адамлар дини шекиллери ве кераматлы затлары өйлеринде энчеме йыл саклаяр. Шейле затлар сенде-де бармы? Белки, сен Худая онсуз догада йүзленип болян дәлдир өйдйәнсиң. Мегерем, кәбир шекиллер сениң үчин гымматлыдыр. Эмма нәдип сежде этмелидигимизи диңе Худай чөзйәр. Мукаддес Язгыларда Худай өзүне шекиллер аркалы сежде этмеклерини ислемейәндиги айдыляр (Чыкыш 20:4, 5; Зебур 115:4—8; Ишая 42:8; 1 Яхя 5:21). Диймек, хакыкы дини кабул этмек үчин, ялан дине дегишли затлары ёк этмели. Бизем олара Ехованың гарайшы ялы гарамалы. Ехова олары «йигренйәр» (Кануның гайталанышы 27:15).

4. а) Өлен адамлара сежде этмегиң пейдасыздыгыны ниреден билйәрис? б) Ехова халкына җадыгөйлүк билен мешгулланмагы нәме үчин гадаган этди?

⁴ Көп ялан динлерде өлен адама сежде эдйәрлер.  Кәбир адамлар Мукаддес Язгылардакы хакыкаты билмәнкә, өлен адамың рухы чыкып адамлара көмек берйәндир я-да зыян етирйәндир өйдйәрдилер. Мүмкин, сенем өлен доган-гарындашларың рухуны разы этмек үчин көп затлар эденсиң. Эмма 6-нҗы бапдан билшимиз ялы, адам өленсоң яшамаяр. Шонуң үчин өлен адам билен гүрлешмек пейдасыз. Өлен адамдан гелйән ялы хабарлар, аслында, җынлардан гелйәр. Шонуң үчинем Ехова ысрайыллылара өленлер билен гүрлешмеги ве җадыгөйлүгиң башга гөрнүшлери билен мешгулланмагы гадаган этди (Кануның гайталанышы 18:10—12).

5. Шекиллере ве өлен адамлара сежде эдйән болсаң нәме этмели?

⁵ Йөне сен шекиллере ве өлен адамлара өңден бәри сежде эдйән болсаң нәме этмели? Мукаддес Язгылардан шуңа дегишли аятлары окап, Худайың гарайшы барада ойлан. Хакыкы сеждәни кабул этмек ве Худайың гарайшы ялы гарамак үчин Ехова хер гүн дога эт (Ишая 55:9).

ИЛКИНҖИ МЕСИХЧИЛЕР РОЖДЕСТВОНЫ БЕЛЛЕМЕЙӘРДИ

6, 7. а) Рождество кимиң шанына белленилйәр ве бу байрамчылыгы Иса пыгамбериң илкинҗи шәгиртлери беллейәрмиди? б) Гадымы вагтда доглан гүнлер нәме билен баглыды?

⁶ Хәзирки байрамчылыкларың көпүси ялан дине дегишли. Оларың бири — Рождество. Рождество Исаның доглан гүни хасапланып, әхли христиан дининде белленилйәр. Эмма Иса Месихиң илкинҗи шәгиртлери, онуң доглан гүнүни белләпдир диймәге хич хили эсас ёк. Дини дәп-дессурларың гелип чыкышы барадакы китапда шейле дийилйәр: «Биринҗи ве икинҗи асырларда Исаның доглан гүни билен гызыкланянлар азды; онуң доглан гүнүни хич ким билмейәрди» («Sacred Origins of Profound Things»).

 ⁷ Иса пыгамбериң шәгиртлери онуң доглан гүнүни билен болсалар-да беллемездилер. Нәме үчин? «Уорлд бук» диен энциклопедияда илкинҗи месихчилер «ислендик адамың доглан гүнүни бутпаразларың дәби хасаплаярды» дийилйәр. Мукаддес Язгыларда диңе ики доглан гүн барада агзаляр, олары хем Ехова сежде этмейән хөкүмдарлар белледилер (Барлык 40:20; Маркус 6:21). Доглан гүнлер бутпараз таңрылара сежде этмек биленем баглы. Мысал үчин, гадымы римлилер Магтымгулы (май) айының 24-ине Диана диен таңрының доглан гүнүни беллейәрди. Магтымгулы (май) айының 25-ине болса, гүн таңрысы — Аполлоның доглан гүнүни беллейәрди. Гөршүмиз ялы, доглан гүнлер месихчилериң дәл-де, бутпаразларың байрамы.

8. Доглан гүнүң ырым билен нәхили багланышыгы бар?

⁸ Исаның доглан гүнүни илкинҗи месихчилериң беллемәндигиниң ене бир себәби бар. Шәгиртлер доглан гүнүң ырым билен баглыдыгына дүшүнйәрди. Мысал үчин, гадымы греклер ве римлилер чага догланда бир рух янына гелйәр ве чаганы бүтин өмрүниң довамында гораяр дийип ынаныпдырлар. «Доглан гүнлери беллемеклигиң гелип чыкышы» диен китапда шейле дийилйәр: «Хер бир чага хайсы-да болса бир таңрының доглан гүни дүнйә инйәр, шол рух болса шол таңры билен җадылы арагатнашык саклаяр» («The Lore of Birthdays»). Элбетде, Ехова Исаның адының ырым билен ятланмагыны халамаз (Ишая 65:11, 12). Онда Рождество байрамчылыгы нәдип гиңден яйрады?

РОЖДЕСТВОНЫҢ ГЕЛИП ЧЫКЫШЫ

9. Иса Месихиң доглан гүнүни нәме үчин Битараплык (декабрь) айының 25-ине белләп башладылар?

⁹ Иса Месих өленден соң йүзлерче йыл геченде, онуң доглан гүнүни Битараплык (декабрь) айының 25-ине белләп башладылар. Эмма бу Исаның доглан гүни  дәлди, чүнки ол Гарашсызлык (октябрь) айында догулды *. Онда оны нәме үчин Битараплык (декабрь) айының 25-ине беллейәрлер? Мәлим болшы ялы, христианлар «ол гүни рим бутпараз байрамчылыгы, ягны «еңип болмаян Гүн-таңрысының доглан гүни» билен билеликде» беллеҗек болдулар (Тәзе Британ энциклопедиясы «The New Encyclopædia Britannica»). Гүнүң гышына ягтылыгы азка, йылылыгың ве ягтылыгың чешмесини узак сыяхатдан ызына доландырмак үчин, бутпаразлар айратын байрамчылык эдйәрдилер. Ол Битараплык (декабрь) айының 25-ине доланяндыр өйдйәрдилер. Дини ёлбашчылар бутпаразлара өз динини кабул этдирмек үчин, бу байрамчылыгы гириздилер ве оны «христиан» байрамы хөкмүнде белләп башладылар *.

10. Өңлер нәме үчин Рождествоны беллемейәрдилер?

¹⁰ Рождествоның ялан динден гелип чыкышыны өңем билйәрдилер. Ол Мукаддес Язгылара эсасланмансоң, XVII асырда Англияда ве онуң Америкадакы кәбир колониясында беллемек гадаган эдилди. Шол гүн ише чыкман өйде галан адамлара җериме салынярды. Эмма бираз вагтдан шол гадымы дәплери ве башга-да бирнәче дәплери  тәзеден йөредип башладылар. Рождество ене-де умумы байрамчылыга өврүлип, хәзирем көп юртларда белленилйәр. Худая ярамлы яшамак ислейән адамлар, бутпаразлыкдан ве ялан динден гелип чыкан Рождествоны хем-де башга байрамчылыклары беллемейәр *.

БАЙРАМЧЫЛЫКЛАРЫҢ ГЕЛИП ЧЫКЫШЫНА ҮНС БЕРМЕЛИМИ?

11. Нәме үчин кәбир адамлар байрамчылыклары беллейәр, йөне, илки билен, биз нәмәниң аладасыны этмели?

¹¹ Кәбир адамлар Рождествоның Мукаддес Язгылара эсасланман, ялан дине дегишлидигини билселер-де, оңа үнс бермейәр. Олар диңе доган-гарындашлары билен үйшүп отурмак үчин бу байрамчылыгы беллейәрлер. Сенем шейле пикирдеми? Шейле болса, онда сен ялан дини сөййәнлигиң үчин дәл-де, доган-гарындашларың гөвнүне дегмеҗек болуп хакыкы сеждәни кабул эдип билеңок. Эмма машгаланы Дөреден Ехова доган-гарындашларың билен говы гатнашыкда болмагыңы ислейәр (Эфеслилер 3:14, 15). Худайың када-канунларыны бозманам машгалаңы беркидип боляр. Павлус ресул: «Реббиң писинди отурҗак зады аңлаҗак болуң» дийип, бизиң, илки билен, нәмәниң аладасыны этмелидигимизи айтды (Эфеслилер 5:10).

12. Бутпаразлыкдан гелип чыкан дәп-дессурлардан ве байрамчылыклардан гача дурмагың себәбини мысал аркалы гөркез.

¹² Мүмкин, сен хәзирки байрамчылыклар өңки манысыны йитирендир өйдйәнсиң. Оларың гелип чыкышына үнс бермелими? Хава! Мысал үчин, хапа сув йыгнанян япда кемпут гөрсең алып иермидиң? Элбетде, иймездиң! Ол хапа ахырын. Сүйҗи кемпут ялы өзүне чекйән байрамчылыкларам, йигренч ерден гелип чыкды. Хакыкы сеждәни кабул этмек үчин, бизде-де Ишая пыгамбериң  гарайшы болмалы. Ол хак Худайың гуллукчыларына: «Йигренч зада галташмаң» дийди (Ишая 52:11).

АДАМЛАР БИЛЕН ГҮРЛЕШЕНИҢДЕ ПАЙХАСЛЫ БОЛ

13. Байрамчылыклары беллемән башласаң, нәхили оңайсыз ягдая дүшмегиң мүмкин?

¹³ Байрамчылыклары беллемән башласаң, оңайсыз ягдая дүшмегиң мүмкин. Меселем, ишдешлериң байрамчылыга гатнашмаяныңы билсе гең галар. Эгер Рождество байрамында саңа совгат берселер нәме эдерсиң? Оны алса болярмы? Янёлдашың дини дүшүнҗеси сениңкиден тапавутланян болса нәме? Сизиң машгалаңыз хеммелериң беллейән байрамчылыгыны беллемесе, чагаларың кемсинмез ялы нәме этмели?

14, 15. Байрамчылык билен гутласалар я-да совгат берселер нәме этмели?

¹⁴ Хер бир ягдайда пайхаслы болмалы. Эгер душуңдан гечип барян бири байрамчылык билен гутласа, йөне «саг бол» дийип билерсиң. Эгер йыгы-йыгыдан гөрйән адамың я-да ишдешиң гутласа нәме? Элбетде, шейле ягдайда сен дини дүшүнҗәңи дүшүндирҗек боларсың. Хер ничик-де болса, мылайым гүрлеш. Мукаддес Язгыларда шейле маслахат берилйәр: «Хер киме нәхили җогап бермелидигини билер ялы, сөзүңиз дуз билен тагамлы эдилип, якымлы болсун» (Колоселилер 4:6). Гөдек гүрлешмеҗек бол. Дини дүшүнҗәңи сыпайылык билен дүшүндир. Сен, совгат алмага ве онуң билен гатнашык сакламага гаршы дәл-де, шол байрамчылыгы беллемейәндигиңи айт.

¹⁵ Саңа совгат берселер нәме этмели? Ягдая гөрә херекет этмели. Бир адам: «Мен сениң байрамчылык беллемейәндигиңи билйәрин, йөне шонда-да совгат эдесим гелди» диймеги мүмкин. Сен бу ягдайда: «Совгат алсам, байрамчылык белледигим дәл» диерсиң. Эгер ол  адам дини дүшүнҗәңден бихабар болса, оңа байрамчылык беллемейәндигиңи айт. Шонда совгат алсаң-да, нәме үчин совгат бермейәндигиңи дүшүндирмек саңа аңсат болар. Эмма бири саңа гыҗалат берҗек болуп совгат берсе я-да сен небисҗеңликден яңа аласың гелсе, онда совгады алмасаң говы боларды.

МАШГАЛАДА ӨЗҮҢИ НӘДИП АЛЫП БАРМАЛЫ?

16. Байрамчылыга дегишли меселелерде нәдип сыпайы болмалы?

¹⁶ Эгер якын гарындашларың сениң дини гарайшыңы кабул этмеселер нәме этмели? Шейле ягдайда-да сыпайы бол. Машгаладакы хер бир дәп-дессур я-да байрамчылык үчин җеделлешме. Доган-гарындашларың сениң гарайшыңа дүшүнмеклерини ислейән болсаң, онда сенем оларың гарайшына хормат гой (Матта 7:12). Байрамчылыга гатнашмаз ялы, оңа дегишли затлардан гача дур. Байрамчылыга дегишли болмадык меселелерде болса ойланышыклы херекет эт. Хер нәме болса-да, ынсабыңы арасса сакла (1 Тимотеос 1:18, 19).

17. Хеммелериң беллейән байрамчылыкларыны беллемейән болсаңыз, чагалар кемсинмез ялы нәме этмели?

¹⁷ Худайың халамаян байрамчылыкларыны беллемейән болсаңыз, чагалар кемсинмез ялы нәме этмели? Сениң чагалар үчин йылың довамында эден ишлериңе баглы. Кәбир ата-энелер чагаларына башга гүнлери совгат берйәр. Иң говы совгатларың бири болса, чагалара вагт сарп этмек ве үнс бермекдир.

ХАКЫКЫ СЕЖДӘНИ КАБУЛ ЭТ

18. Хакыкы сеждәни кабул этмәге месихчилериң йыгнагы нәдип көмек эдйәр?

¹⁸ Худайы бегендирмек үчин ялан динден чыкып, хакыкы сеждәни кабул этмели. Нәдип? Мукаддес Язгыларда шейле дийилйәр: «Бирек-биреги сөйги, оңат ишлер үчин гайрата галдырҗак болалың.  Кәбирлериниң эндик эдиши ялы, йыгнанышмагы гойман, гайтам ол гүнүң голайлаянлыгыны нәче гөрсеңиз, шонча-да бири-биримизи рухландыралың» (Еврейлер 10:24, 25). Месихчилериң йыгнагында Худайың ислейши ялы сежде эдип билйәрис (Зебур 22:22; 122:1). Вепалы месихчилер йыгнакдан «билеликде теселли» тапяр (Римлилер 1:12).

19. Мукаддес Язгылардан алан билимиңи адамлара нәме үчин гүррүң бермели?

¹⁹ Мукаддес Язгылары Ехованың Гүвәчилери билен өвренип, алан билимиңи башга адамлара гүррүң берсеңем, хакыкы сеждәни кабул этдигиңдир. Көп адамлар дүнйәде болян залымлыгы гөрүп, ахы-нала чекйәр (Хезекиел 9:4). Шейле адамлары сенем танаянсың. Олара Мукаддес Язгыларда айдылан гелеҗекде болҗак говы дурмуш барада гүррүң берермиң? Сен, месихчилер билен гатнашыкда болсаң ве Мукаддес Язгылардакы хош хабары адамлара гүррүң берсең, ялан диниң дәп-дессурларыны кем-кемден терк эдерсиң. Хакыкы сеждәни кабул этсең, багтлы боларсың ве бол берекет аларсың! (Малаки 3:10).

[Чыкгытлар]

МУКАДДЕС ЯЗГЫЛАР НӘМЕ ӨВРЕДЙӘР?

▪ Хакыкы динде шекиллере ве өлен адамлара сежде эдилмейәр (Чыкыш 20:4, 5; Кануның гайталанышы 18:10—12).

▪ Бутпаразлыкдан гелип чыкан байрамчылыклара гатнашмак нәдогры (Эфеслилер 5:10).

▪ Месихчилер дини гарайшыны адамлара гүррүң беренде сыпайы болмалы (Колоселилер 4:6).

[Макаланың сораглары]

[158 Сахыпадакы сурат]

Хапа сув йыгнанян япдан кемпут алып иермиң?

 [163 Сахыпадакы сурат]

Хакыкы сежде багтлы эдйәр