U Fa Kpa?
U Fa Kpa?
Lu hanma shighe mbafankwagh mbara za nenge Yesuu?
Ivangeli i Mateu kaa ér “mbafankwagh due vegher u sha ityoughkitaregh” va nenge Yesu, ve na un iyua. (Mateu 2:1-12) Bibilo pase iyenge i mbafankwagh shin mbaahiriv mba ve za nenge anikyundan Yesu la ga, nahan kwagh u ior kpishi ve ne jighjigh ér yange ve lu utar la kôr inya ga, shi i ter ati ve ken Bibilo kpaa ga.
Bibilo i i yer ér New International Version Study Bible la ôr kwagh sha mkaanem ma ken Mateu 2:11 la ér: “Kwagh u ior kpishi ve kaan ér Mbaahiriv mbara yange ve za nenge Yesu ape i gbir un shin anar u haan ilev kwaghyan, hen tugh mbu i mar un, sha shighe u mbakuranilev mbara kpa za nengen un la ka shami ga. Iwer yange i kar imôngo cii ve ve za nenge Yesu ken ‘iyou’ hen ya na shighe u ‘wanikyundan’ la vese kera la ye. ” Kwagh ne ka mimi, gadia er Herode lu keren gbenda u wuan wan la yô, a na zwa ér i wua mbayevnomso mba ken Betelehem kua ken ityar i i kase un la cii, hii sha mba ve lu anyom ahar kua mba ve yen nahan kpaa. Yange tsua anyom ne sha ci u a gbidye kwar “sha inja i shighe u a time vighe vighe hen mbafankwagh” mbara.—Mateu 2:16.
Luun er mbafankwagh mbara za nenge Yesu hen tugh mbu i mar un la shi ve na un zenaria man akaa a injaa agen yô, alaghga Maria yange ma na annyonov uhar tseegh shighe u za a Yesu ken tempel ken Yerusalem ayange 40 ken hemen la ga. (Luka 2:22-24) Ka mbaatsanev mba ve lu a inyaregh ki yamen gumiyôngo ga la, Tindi kaa ér ve naan annyonov uhar tseegh ye. (Levitiku 12:6-8) Nahan kpa, akaa a injaa a i va na Yesu ne alaghga lu sha shighe u aa wase tsombor na ua fatyô u moughon yemen ken Igipiti za lun ker yô.—Mateu 2:13-15.
Er nan ve yange i tôô Yesu ayange anyiin u zan hen uwar u Lasaru?
A shi nan kpa Yesu yange timbir iyolna. Er nan ve se kaa nahana? Time ase sha kwagh u i nger ken Yohane ityough 11 ne.
Zum u Lasaru, ijende i Yesu, or u ken Betani gba angev yô, anngôôv nav mba kasev tindi loho hen Yesu. (Ivur 1-3) Hen shighe la Yesu lu hen ijiir igen i a tôô un ayange ahar u zan ken Betani yô. (Yohane 10:40) A shi nan kpa Lasaru yange kpe shighe u loho la nyôr a Yesu la. Nahan Yesu er nena? A “shi A tsa her ape A lu la ayange ahar” cii ve mough gba yemen Betani ye. (Ivur 6, 7) Er tsa ayange ahar shi zende ayange ahar yô, Lasaru kpe ayange kar anyiin cii ve mase va nyôron hen uwar na ye.—Ivur 17.
Yesu yange vande nderen iorov uhar shin ku; nder u môm ave ave la je, ugen la di alaghga lu ave ave ga, kpa lu sha iyange shon i kpe la nder un ye. (Luka 7:11-17; 8:49-55) Una fatyô u nderen or u nan kpe ayange anyiin, u nan hii u human je he? (Ivur 39) Kwagh ka a er yô, takerada ugen u pasen Bibilo kaa ér Mbayuda mbagenev yange ve na jighjigh ér “aluer or kpe ayange kar anyiin yô,” a kera fatyô u nderen nan ga, “gadia hen shighe la nana hii u hôôn shi uma u nan, u ve na jighjigh ér ka a due a ningir ikyua a ikyum i nan ayange atar la kpa una yem kera.”
Hanma or u yange nan kohol hen uwar la u nan lu a akperan ken ishima cii yô, nan mase nengen er Yesu a lu a tahav mbu nderen mbakpenev yô. Yesu tile hen uwar la, yila genger genger ér: “Lasaru, due ken won!” Tsô “un u a kpe la due.” (Ivur 43, 44) Ka mnder u shin mbakpenev la a lu ishimaverenkeghen i mimi sha ci u mbakpenev ye, ka jighjigh u aiegh u ior kpishi ve lumun a mi ér or ka nana kpe yô uma u nan a due la ga.—Esekiel 18:4; Yohane 11:25.