“Aôndo u Ishimawan man Ishimasurun” Wasen Se

PAULU, u yange lu môm ken ior mba ve nger Bibilo la ôr kwagh u Yehova ér ngu “Aôndo u ishimawan man ishimasurun.” A ôr kwagh ne kuma er anyom 2,000 nahan hegen. (Mbaromanu 15:5) Er Bibilo i kaa a vese ér Yehova gem ga yô, se na jighjigh ser, Aôndo ngu a de u surun mbacivir un sha mimi asema ga. (Yakobu 1:17) Sha kpôô yô, Bibilo pase ér Yehova surun mba kwagh a tser ve la asema sha igbenda kposo kposo. Igbenda shon igen ka nyi? Ne mba ve sen un ér a wase ve la agee a vea wa ishima yô. Aôndo shi ka a mgbegha Mbakristu mba mimi ve sur anmgbianev vev asema. Shi Yehova yange wase ior ve nger akaa a surun se asema ken Bibilo i i lu Mkaanem nam la, man ungeren mban ka ve taver or u nan lu vaan ku u wan u nan la ishima kpen kpen. Se time ase nen sha igbenda itiar i Yehova a surun se asema ne môm môm.

“TER Ungwa Un Je”

Tor Davidi yange ôr kwagh u Yehova, un u a gbe akaa cii la ér: “Ne ikyurior ne, suur nen sha a Na hanma shighe, pase nen asema a en sha ishigh Nagh; Aôndo ka ijiir yase i yeren je.” (Pasalmi 62:8) Er nan ve Davidi lu a vangertiôr ken Yehova nahana? Davidi ôr kwagh na iyol na wener: “Icanor ne yila, TER ungwa un je, A yima un sha atsan a na cii.” (Pasalmi 34:6) Hanma shighe u Davidi yange una tagher a mzeyol yô, a er msen hen Aôndo ér a̱ wase un, Yehova kpa a wase kpee je. Akaa a Aôndo eren a Davidi la wase un fa ér Aôndo una sue un ken ican na shi una wase un kpaa.

Hanma ormaren u nan lu vaan ku u wan u nan cii yô nana̱ fa ér, Yehova una wase nan ken ijungwen i nan la er wase Davidi kpaa nahan. Nahan nana̱ er msen hen uhemban ‘u a ongo msen’ la, shi nana̱ na jighjigh kpaa ér una wase nan kpee je. (Pasalmi 65:2) Orgen u wan yange kpe un yô, mba yer un ér William, a kaa ér: “Ashighe kpishi, ka i lum er a wan wam shio yô, guda ku nahan, kpa m sôn Yehova mer a̱ surum ishima. Hanma shighe yô Yehova nem agee shi taver mo ishima sha er me za hemen u lun uma yô.” Aluer we kpa u er msen hen Yehova sha jighjigh yô, Aôndo u hembancii u a lu sha la una taver we. Kera je kpa, Yehova Aôndo tôndo zwa a mba ve nôngon kwagh tsung ér vea civir un la wener: “Mo, TER, Aôndo wou, M kôr uwegh ough ku yanegh; M kaa a we Mer: De cie ga, M wasen we.”—Yesaia 41:13.

Iwasen i Ahuraior a Mimi

Ashighe kpishi ka i gba u mbamaren mba wan a kpe ve la vea vaa ku u wan ve la tswen shi vea hen sha kwagh u nan sha er ishima a pever ve shimi yô. Nahan kpa, aluer ve za hemen u lun kwagh ve shighe gôgônan yô, a doo ga. Anzaakaa 18:1 kaa ér, “or u nan dugh iyol i nan kposo yô,” alaghga nana ya ican. Nahan yô, doo u or u nan lu zungwen ku la nana zer lun tswen gbem ga.

Ahuraior a cian Aôndo, a or u nan lu zungwen la aa wasen nan sha gbenda u dedoo. Anzaakaa 17:17 kaa ér: “Huror yô, lu a dooshima gbem, man shi i mar anmgbian sha ci u ayange a ican.” Ahuraior a mimi a kwase ugen, mba yer un ér Lucy, yange sur un ishima kpishi shighe u wan na u nomso saa ku yô. A ôr kwagh u ahuraior a na a ken tiônnongo u Kristu wener: “Ashighe agen yange ve va se inya kpa ve lam a vese kpishi ga, nahan kpa mve ve la wase kpen kpen. Zum u m lu tswen yô, ijende yam igen gba uwer u va nengen mo ga. Yange fa wener m ngu tswen m ngu vaan, nahan ashighe kpishi a va lu a mo a vaan a mo imôngo. Ijende yam igen di yilan mo  hanma iyange, taver mo ishima. Mbagenev di yange ve lôhô se iwer hen ya ve, man zan zan hegen kpa mba a de ga.”

Ijungwen i mbamaren ka ve lu a mi tsung shighe u wan a kpe ve la ngi gbe been fele ga, nahan kpa aluer mba eren msen hen Aôndo shi lun imôngo a anmgbianev mba nomso man mba kasev mba ken Kristu yô vea zua a msurshima u mimi. Mbamaren kpishi mba ve lu Mbakristu mba wan a saa ve yô, kav er Yehova a lu a ve sha u wasen ve nahan. Sha mimi yô, Yehova ngu ‘sôron mba asema a vihi ve tsung la, A kange ve avav’ kpaa.—Pasalmi 147:3.

Ungeren mba ken Bibilo Mba Surun Se Asema

Mkaanem ma Aôndo ma i nger ken Bibilo la kpa ka ma sur mba ve lu zungwen la asema, ka msen man ahuraior a mimi tseegh ga. Akaa a i nger ken Bibilo la tese er yange sar Yesu tsung u surun mbamaren mba ônov kpe ve la asema sha u nderen ve shin ku yô, shi Yesu lu a tahav mbu eren kwagh ne kpaa. Ungeren mba ken Bibilo mban ka ve na mba ve lu zungwen ku la msurshima u mimi. De se time nen sha ungeren mban uhar.

Luka ityough 7 pase se kwagh u yange er shighe u Yesu tagher a ior mba ken gar u Nain mba za iin ku yô. Ve lu yemen a ikyom i wannomso u môm môm u kwasecôghol ugen vea za ii. Ivur i sha 13 la kaa ér: “Er Ter nenge a Na yô, mhôônom kôr Un a na, A kaa a na er: De vaan ga.”

Er nan ve Yesu kaa a na ér a de vaan ga? Sha ci u yange fa ér ijungwen na la ngi sôôn been. Luka 7:14, 15 kaa ér: “[Yesu] kporom, A bende gambe la. Mbatôôn mbara tile; tsô A kaa er: Wanye kwaor, M ngu kaan a we Mer; Mough sha! Orkpen la mough, tema sha, gba ôron kwagh. A gema un A na ngô na.” Alaghga tsô, ngô u wanye kwaor ne shi vaa, kpa kwa ne yô lu mliam ma iemberegh.

Sha shighe ugen di, orgen va hen Yesu, i yilan un ér Yairu, lu zamber a na ér a bee wan na u kwase u lun anyom 12 u lu uange kpoghuloo la angev. Kpa ica gba ga maa i va ôr Yairu ér wan na u kwase la kpe. Tsô Yairu hingir zunguluu, kpa Yesu kaa a na ér: “De cie ga, gba nan jighjigh tsô.” Yesu za nyer hen ya u Yairu yô, a za ape i gbir ikyom i wankwase shon la. Ker un sha uwe yô, a kaa ér: “Wankwase, M ngu kaan we Mer, mough sha!” Tsô nyi i eree? “Fese nahan wankwase  la mough sha, gba zenden.” Nahan mbamaren nav er nena? “Cier ve iyol je zua ga.” Yairu man kwase na kuve wan ve u kwase ne, saan ve iyol je zua ga. Lu ve inja er ka mnyamciem nahan.—Marku 5:22-24, 35-43.

Ungeren mba ken Bibilo mba ve er kwagh u mbayev mba yange i nder ve shin ku ne wase hanma ormaren u sha ayange a ase ne u nan lu zungwen ku u wan u nan cii u fan kwagh u a lu keghen nan ken hemen yô. Yesu kaa ér: “Shighe ngu van u mba ve lu shin iwar cii vea ungwa imo Na, vea due kpaa.” (Yohane 5:28, 29) Yehova wa ishima ér Wan na a va nder mbakpenev. Ônov mba kiriki umiliôn imôngo mba ve kpe la “vea ungwa imo Na” shighe u una kaa a ve ér: ‘M ngu kaan a ven Mer, mough nen sha’ la! Nahan vea hide a gba zenden sha shi lamen kpaa. A “cier” mbamaren vev ‘iyol je a zua ga,’ er Yairu man kwase na nahan.

Aluer wan wou u nomso shin u kwase saa ku je kpa, fa wer Yehova una gema ijungwen you la ia hingir iember shighe u una nder mbakpenev la. Aluer u soo u nengen sha ashe ou er kwagh u kpilighyol ne una er yô, er ase kwagh u orpasalmi yange ôr ne: “Ker nen TER kua agee a Na kpaa, keren nen ishigh Nagh gbem. Umbur nen ityom Na i kpilighyol i A er yô, uivande Nav.” (Pasalmi 105:4, 5) Er Yehova, Aôndo u mimi tom shi civir un sha mimi kpaa.

Aluer u ‘ker Yehova’ yô, kanyi ia er u hegen je? Msen u ú eren hen Aôndo la una na u agee shi ahuraior a ou a ken Kristu a a we u ikyo sha mimi la aa sur u ishima shi Mkaanem ma Aôndo ma u henen la kpa ma a taver we. Heela tseegh ga, ica a gba ga tsô, u nenge ‘ityom i kpilighyol man uivande’ mba Yehova una er sha u wasen we gbem sha won man sha ci u wan wou u a saa ku la kpaa.

[Box on page 4]

“Vam a Kwase u Ônov Ve Kpe Un Uhar” La

Orgen ken tar u Najeria, mba yer un ér Kehinde, iti i kwase na ér Bintu. Yange ônov vev uhar saa ku u aikyôr u matoo. Or ne ka Orshiada u Yehova vea kwase na. Er yange kwagh u vihin ne er ve je, ka a taver ve iyol ga. Nahan kpa, ve na Yehova jighjigh, nahan ve zua a agee a pasen mbawanndor a ve loho u Bibilo u ú ne se ishimaverenkeghen la.

Ior mbagenev nenge mlu u kundu kundu man ishimataver i Kehinde man Bintu lu a mi la. Tsô iyange igen kwase ugen, iti i orya na ér Ukoli, kaa a ijende i Bintu ér: “Vam a kwase u ônov ve kpe un uhar, kpa a lu pasen ior loho u Bibilo her la. M soo u fan kwagh u a wase un u wan ishima yô.” Er Bintu za kwase u Ukoli inya yô, a kaa a na ér: “M soo u fan er i hii ve u lu a de u pasen ior kwagh u Aôndo u a woo u ônov la ga yô. U fa er Aôndo a yem a wan wam u kwase môm môm yô ga. Hii shighe la je, Aôndo vihim ishima.” Er nahan yô, Bintu pase un ken Bibilo er i hii ve ior ve kpen yô, man ityôkyaa i se fatyô u lun a ishimaverenkeghen ser a va nder ior asev mba doon se ishima mba ve kpe la kpaa yô.—Aerenakaa 24:15; Mbaromanu 5:12.

Tsô kwase u Ukoli kaa ér: “Kera cii je, m na jighjigh mer ka Aôndo a woo ior ye. Kpa hegen yô m fa mimi ve.” Tsô a hii u henen Bibilo vea Mbashiada mba Yehova sha er una seer fan uityendezwa mba Aôndo yô.

[Box on page 5]

‘M Soo u Wasen Ve, kpa M Fa Er Me Wase Ga’

Shighe u mbamaren ve lu vaan ku u wan ve, ônov vev mba ve shi uma la kpa ve lu vaan yô, azende a ve ka a fa kwagh u aa er jighilii ga. Ka ve soo u wasen tsombor u ku u er u ne, kpa ve gema ve cian ér aluer ve ôr kwagh shin ve er ma kwagh sha inja ga yô, vea seer ve a seer ishimavihin. Mbamhen mbagenev mba shin heen mba vea wase or u alaghga nana kaa ér ‘M soo u wasen ve, kpa m fa er me wase jighilii ga’ la.

❖ De palegh tsombor u ú lu vaan ku la sha ci u ú fa kwagh u ú ôr shin u er jighilii ga yum ga. Aluer u za pe ku u er la tseegh kpa, mve wou la una sur mba ku u er ve la asema. U fa kwagh u ú ôr a ve jighilii gaa? Aluer u kumbur ve, u kaa a ve sha mimi wou wer, “ku ne nyoon mo je zua ga,” wea ôr nahan tseegh kpa vea fa je ér u wa ve ikyo. U hen wer aluer u hii mliam yô, mliam ou mara ma a seer ve ijungwene? Bibilo kaa ér: “Vaa nen a mba ve vaa imôngo.” (Mbaromanu 12:15) Mliam ou mara tese ér u ngu zungwen a ve imôngo, man ka kwagh u surun ve ishima kpaa.

❖ De gbe kenger ve a kenger ga. U fatyô u eren ve an-kwaghyan shin kiren agbande a a tse her yô, shin zan ve ityom je kpaa. De kaan wer, “Aluer kwagh ngu u me er ne yô, tindi nen i ôrom” ga. Or ka nana ôr kwagh nahan sha mimi u nan je kpa, mbamaren kpishi mba wan a saa ve la ve hen ér nan ngu a ian i wasen ve ga. Nahan kaa wer, “Kanyi ne soo ner m wase ne hegene?” maa er kwagh u ve ôr u la. Kpa, de nyer ken ayou a ve a tsan sha ajiir a ken iuv ga, shi de nenge wer u fa akaa a ve a myer kpaa ga.

❖ De kaan wer, “M fa er ishima i lu u ker” ga. Hanma orumace yô ngu a gbenda kposo u nan vaan ku u or u doon nan ishima yô. Aluer wan wou vande saan ku je kpa, mayange u fatyô u fan er ishima i lu or u ku u er nan la ker jighilii ga.

❖ Shighe ka a kar gôgônan cii ve ishima i hii u pever tsombor u ku u er ve la shimi ye. Nahan za hemen u wasen er u fetyô la cii. Ku ka ua sember eren yô, hanma or nan lu imôngo a tsombor u ku u er u la, nahan kpa i de lu shighe la tseegh ga. Za hemen u wasen tsombor u ku u er u la ulahadi man iwer imôngo ken hemen je kpaa. *

[Footnote]