เขียนโดยลูกา 5:1-39
เชิงอรรถ
ข้อมูลสำหรับศึกษา
ทะเลสาบเยนเนซาเรท: อีกชื่อหนึ่งของทะเลสาบกาลิลี เป็นทะเลสาบน้ำจืดที่อยู่ทางเหนือของอิสราเอล (มธ 4:18) บางครั้งก็เรียกทะเลสาบนี้ว่าทะเลคินเนเรท (กดว 34:11) และทะเลสาบทิเบเรียส (ดูข้อมูลสำหรับศึกษาที่ ยน 6:1) ทะเลสาบนี้อยู่ต่ำกว่าระดับน้ำทะเลโดยเฉลี่ย 210 เมตร มีความยาวตั้งแต่เหนือจดใต้ 21 กม. และมีความกว้างตั้งแต่ฝั่งตะวันออกถึงตะวันตก 12 กม. จุดที่ลึกที่สุดลึกประมาณ 48 เมตร เยนเนซาเรทเป็นชื่อของที่ราบขนาดเล็กซึ่งอยู่ริมชายฝั่งทางตะวันตกเฉียงเหนือของทะเลสาบกาลิลี ผู้เชี่ยวชาญบางคนคิดว่าเยนเนซาเรทอาจเป็นชื่อภาษากรีกที่ก่อนหน้านี้มีชื่อฮีบรูว่าคินเนเรท—ดูข้อมูลสำหรับศึกษาที่ มธ 14:34 และภาคผนวก ก7, แผนที่ 3ข, “เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นบริเวณทะเลสาบกาลิลี”
สอนประชาชนจากบนเรือ: ดูข้อมูลสำหรับศึกษาที่ มธ 13:2
จับ: แปลตรงตัวว่า “ล้อม” โดยใช้อวนจับปลา
ผู้ชายคนหนึ่งที่เป็นโรคเรื้อนทั่วทั้งตัว: โรคเรื้อนในพระคัมภีร์หมายถึงโรคผิวหนังร้ายแรงชนิดหนึ่ง แต่ก็มีความหมายกว้างกว่าโรคเรื้อนที่รู้จักกันในปัจจุบัน ใครก็ตามที่ถูกตรวจพบว่าเป็นโรคเรื้อนจะถูกไล่ออกจากชุมชนจนกว่าเขาจะหายจากโรค (ลนต 13:2, เชิงอรรถ, 45, 46; ดูส่วนอธิบายศัพท์คำว่า “โรคเรื้อน”) ตอนที่มัทธิวกับมาระโกบันทึกเหตุการณ์เดียวกันนี้ พวกเขาแค่เรียกผู้ชายคนนี้ว่า “คนโรคเรื้อนคนหนึ่ง” (มธ 8:2; มก 1:40) แต่ลูกาซึ่งเป็นหมอรู้ว่าโรคเรื้อนมีหลายระดับ (คส 4:14) ดังนั้น เขาจึงบอกชัดเจนว่าผู้ชายคนนี้ “เป็นโรคเรื้อนทั่วทั้งตัว” ซึ่งอาจหมายความว่าเป็นโรคเรื้อนขั้นรุนแรงมาก—ดูข้อมูลสำหรับศึกษาที่ ลก 4:38 ซึ่งเป็นอีกเหตุการณ์หนึ่งที่ลูกาพูดถึงความรุนแรงของโรค
พระเยซูก็ยื่นมือสัมผัสตัวเขา: ดูข้อมูลสำหรับศึกษาที่ มธ 8:3
ผมอยากช่วย: ดูข้อมูลสำหรับศึกษาที่ มธ 8:3
ไปให้ปุโรหิตตรวจดู: ดูข้อมูลสำหรับศึกษาที่ มก 1:44
ท่านมักจะหาเวลาปลีกตัวไปในที่ห่างไกลผู้คนเพื่ออธิษฐาน: นี่เป็นหนึ่งในหลาย ๆ ตัวอย่างที่มีแต่ลูกาเท่านั้นที่บันทึกว่าพระเยซูอธิษฐาน (ดูข้อมูลสำหรับศึกษาที่ ลก 3:21; 9:28) คำกริยากรีกที่ใช้ในข้อนี้แสดงให้เห็นว่าพระเยซูมีนิสัยชอบอธิษฐาน คำกรีกที่แปลว่า “ที่ห่างไกลผู้คน” (เอะเรมอส) มักหมายถึงทะเลทรายหรือที่กันดาร แต่ก็อาจหมายถึงที่ไหนก็ได้ที่ห่างไกลผู้คน (มธ 14:13; มก 1:45; 6:31; ลก 4:42; 8:29) พระเยซูไม่ใช่คนชอบปลีกวิเวก ท่านชอบอยู่กับผู้คน (มธ 9:35, 36; ลก 8:1; 19:7-10; ยน 11:5) แต่หลายครั้งท่านพยายามหาเวลาส่วนตัวเพราะสิ่งที่ท่านชอบมากกว่าก็คือการได้อยู่กับพระยะโฮวา ท่านอยากอยู่ตามลำพังกับพระยะโฮวาเพื่อจะอธิษฐานพูดคุยกับพระองค์—มธ 14:23; มก 1:35
พลังของพระยะโฮวา: แม้สำเนาพระคัมภีร์ภาษากรีกจะใช้คำว่า คูริออส (องค์พระผู้เป็นเจ้า) ในข้อนี้ แต่ก็มีเหตุผลที่ดีหลายอย่างที่พระคัมภีร์ฉบับนี้ใช้ชื่อของพระเจ้า ในท้องเรื่องแสดงให้เห็นอย่างชัดเจนว่า คูริออส ที่ใช้ในข้อนี้หมายถึงพระเจ้า และคำกรีก ดูนามิส ที่อาจแปลได้ว่า “พลัง” หรือ “กำลัง” มีอยู่ในฉบับเซปตัวจินต์ ซึ่งในข้อความภาษาฮีบรูเกี่ยวข้องกับพลังหรือกำลังของพระยะโฮวา และมีการใช้เททรากรัมมาทอนในท้องเรื่องเหล่านั้น—สด 21:1, 13; 93:1; 118:15
รื้อหลังคาออกเป็นช่องแล้วหย่อน: บันทึกเกี่ยวกับการที่พระเยซูรักษาผู้ชายที่เป็นอัมพาตมีอยู่ในหนังสือข่าวดีของมัทธิว (9:1-8) มาระโก (2:1-12) และลูกา บันทึกที่อยู่ในหนังสือทั้ง 3 เล่มเสริมกันและกัน มัทธิวไม่ได้พูดถึงการที่ผู้ชายคนนี้ถูกหย่อนลงมาทางหลังคาเลย ส่วนมาระโกอธิบายว่าเพื่อน ๆ ของผู้ชายคนนี้ช่วยกันรื้อหลังคาออก เจาะเป็นช่อง แล้วหย่อนเปลของเขาลงมา และลูกาก็บันทึกว่าผู้ชายคนนี้ถูก “หย่อน” ลงมาจากช่องหลังคา (ดูข้อมูลสำหรับศึกษาที่ มก 2:4) คำกรีกที่แปลว่า “หลังคา” (เคะรามอส) ในข้อนี้อาจหมายถึง “ดินเหนียว” ที่ใช้ทำกระเบื้องหลังคา แต่เนื่องจากในต้นฉบับภาษากรีกคำนี้อยู่ในรูปพหูพจน์จึงดูเหมือนว่าข้อนี้กำลังพูดถึงหลังคาที่ทำจากแผ่นกระเบื้อง มีหลักฐานแสดงว่าบ้านในอิสราเอลโบราณมีหลังคาที่ปูด้วยแผ่นกระเบื้อง ถึงแม้ไม่สามารถบอกได้ชัดเจนว่าหลังคาที่พูดถึงในบันทึกของมาระโกและลูกาเป็นแบบไหน แต่ก็เป็นไปได้ว่าหลังคานี้อาจเป็นแผ่นกระเบื้องที่ปูทับบนดินเหนียวหรือถึงกับฝังอยู่ในดินเหนียวก็ได้ ไม่ว่าจะเป็นอย่างไร บันทึกเหล่านี้ก็แสดงให้เห็นชัดเจนว่าเพื่อนของผู้ชายคนนี้พยายามมากจริง ๆ ที่จะพาเขาไปหาพระเยซู นี่แสดงว่าพวกเขามีความเชื่อมาก หนังสือข่าวดีทั้ง 3 เล่มจึงบอกว่าพระเยซู “เห็นความเชื่อของพวกเขา”—ลก 5:20
เห็นความเชื่อของพวกเขา: ดูข้อมูลสำหรับศึกษาที่ มธ 9:2
ลูกมนุษย์: ดูข้อมูลสำหรับศึกษาที่ มธ 8:20
ให้อภัยบาปในโลกนี้ได้จริง: ดูข้อมูลสำหรับศึกษาที่ มธ 9:6
เลวี: ในบันทึกเหตุการณ์เดียวกันที่ มธ 9:9 สาวกคนนี้มีชื่อว่ามัทธิว เมื่อมาระโกกับลูกาพูดถึงเขาในฐานะอดีตคนเก็บภาษี ทั้งสองคนเรียกเขาว่าเลวี (มก 2:14) แต่เมื่อพูดถึงเขาในฐานะอัครสาวกคนหนึ่ง มาระโกกับลูกาเรียกเขาว่ามัทธิว (มก 3:18; ลก 6:15; กจ 1:13) พระคัมภีร์ไม่ได้บอกว่าเลวีมีอีกชื่อหนึ่งว่ามัทธิวตั้งแต่ก่อนมาเป็นสาวกของพระเยซูหรือไม่—ดูข้อมูลสำหรับศึกษาที่ มก 2:14
ด่านเก็บภาษี: ดูข้อมูลสำหรับศึกษาที่ มก 2:14
ตามผมมาสิ: ดูข้อมูลสำหรับศึกษาที่ มก 2:14
คนเก็บภาษี: ดูข้อมูลสำหรับศึกษาที่ มธ 5:46
ร่วมงาน: หรือ “ร่วมโต๊ะอาหาร”—ดูข้อมูลสำหรับศึกษาที่ มก 2:15
อดอาหาร: ดูข้อมูลสำหรับศึกษาที่ มธ 6:16
เพื่อนเจ้าบ่าว: ดูข้อมูลสำหรับศึกษาที่ มธ 9:15
เหล้าองุ่น . . . ใส่ถุงหนัง: ดูข้อมูลสำหรับศึกษาที่ มธ 9:17
รสชาติถูกปากดี: หรืออาจแปลได้ว่า “รสชาติดีกว่า” ตามสำเนาพระคัมภีร์บางฉบับ
วีดีโอและรูปภาพ
ความแห้งแล้งที่เกิดขึ้นในปี 1985-1986 ทำให้น้ำในทะเลสาบกาลิลีลดลงจนเห็นซากเรือที่จมอยู่ในโคลน ซากเรือนี้ยาว 8.2 เมตร กว้าง 2.3 เมตร และท้องเรือส่วนที่ลึกที่สุดมีความลึก 1.3 เมตร นักโบราณคดีบอกว่าเรือนี้ถูกสร้างขึ้นระหว่างปี 100 ก่อน ค.ศ. ถึงปี ค.ศ. 100 วีดีโอนี้แสดงให้เห็นแบบจำลองเรือลำนี้ซึ่งปัจจุบันตั้งแสดงอยู่ที่พิพิธภัณฑ์ในอิสราเอล เรือน่าจะมีลักษณะแบบนี้ตอนที่มันอยู่ในทะเลสาบกาลิลีเมื่อประมาณ 2,000 ปีที่แล้ว
คัมภีร์ไบเบิลพูดถึงบ่อย ๆ เกี่ยวกับปลา การจับปลา และชาวประมงในทะเลสาบกาลิลี มีปลาประมาณ 18 ชนิดในทะเลสาบนี้ ซึ่งในจำนวนนี้มีประมาณ 10 ชนิดที่ชาวประมงจับกัน และใน 10 ชนิดนี้สามารถแบ่งออกมาเป็น 3 กลุ่มใหญ่ ๆ ตามการซื้อขาย กลุ่มแรกคือปลาบินนี (binny) ซึ่งเป็นที่รู้จักกันด้วยว่าปลาบาร์เบล (barbel, Barbus longiceps) (หมายเลข 1) ปลา 3 ชนิดในกลุ่มนี้มีหนวดที่มุมปากทั้งสองข้าง จึงมีชื่อในภาษาเซมิติกว่า บีนี ซึ่งหมายถึง “ขน” ปลากลุ่มนี้กินสัตว์จำพวกหอย หอยทาก และปลาเล็ก ๆ ปลาบาร์เบลหัวยาวมีความยาวประมาณ 75 ซม. และหนักมากกว่า 7 กก. กลุ่มที่ 2 คือปลามุชต์ (musht, Tilapia galilea) (หมายเลข 2) ซึ่งหมายถึง “หวี” ในภาษาอาหรับ เพราะปลา 5 ชนิดในกลุ่มนี้มีครีบหลังลักษณะคล้ายหวี ปลามุชต์ชนิดหนึ่งมีความยาวประมาณ 45 ซม. และหนักประมาณ 2 กก. กลุ่มที่ 3 คือปลาซาร์ดีนคินเนเรต (Kinneret sardine, Acanthobrama terrae sanctae) (หมายเลข 3) ซึ่งดูคล้ายกับปลาเฮอร์ริงตัวเล็ก ๆ ตั้งแต่สมัยโบราณมีการเก็บรักษาปลาซาร์ดีนชนิดนี้ไว้ด้วยการหมักดอง
ภาพจำลองนี้มีต้นแบบมาจากซากเรือหาปลาในศตวรรษแรกที่พบในโคลนใกล้ชายฝั่งทะเลสาบกาลิลี และอาศัยข้อมูลจากภาพโมเสกที่พบในบ้านหลังหนึ่งสมัยศตวรรษแรกในเมืองมิกดัลที่อยู่ติดทะเล เรือแบบนี้อาจมีเสากระโดงหนึ่งต้นและใบเรือ อาจมีชาวประมงอยู่ในเรือ 5 คน มี 4 คนทำหน้าที่พายเรือ และอีก 1 คนคอยคัดท้ายเรือโดยยืนอยู่บนแผ่นไม้เล็ก ๆ ท้ายเรือ เรือนี้ยาวประมาณ 8 เมตร กลางเรือกว้างประมาณ 2.5 เมตรและลึก 1.25 เมตร ดูเหมือนว่าเรือแบบนี้สามารถจุคนได้ 13 คนหรือมากกว่านั้น