สัตว์มหึมาแห่งทะเลลึก
สัตว์มหึมาแห่งทะเลลึก
จู่ ๆ สัตว์ประหลาดตัวหนึ่งก็โผล่ขึ้นมาจากทะเล รัดเรือไว้ แล้วกวาดเหล่ากะลาสีลงไปใต้น้ำ. นิทานเรื่องนี้เป็นเค้าโครงของตำนานมากมายที่เล่าต่อกันมาหลายยุคหลายสมัย. แต่สัตว์ประหลาดใหญ่ขนาดนั้นมีจริงไหม?
ในปี 2007 หมึกมหึมา (colossal squid) ตัวหนึ่งถูกชาวประมงจับได้โดยบังเอิญในทะเลรอสซี นอกชายฝั่งแอนตาร์กติกา. เมื่อวัดรวมทั้งหนวดแล้วมันมีความยาว 10 เมตร และหนักกว่า 500 กิโลกรัม! นักวิทยาศาสตร์เชื่อว่าหมึกชนิดนี้อาจเติบโตได้ใหญ่กว่านี้อีก.
มีหมึกอีกชนิดหนึ่งที่คล้ายกันคือ หมึกยักษ์ (giant squid) ลำตัวของมันเป็นทรงตอร์ปิโด ดวงตาใหญ่เท่าหัวคน จะงอยปากแข็งมากจนสามารถกัดสายเคเบิลเหล็กกล้าให้ขาดได้ หนวดสั้นแปดเส้นของมันมีปุ่มดูดเรียงเป็นแถว และหนวดยาวสองเส้นทำหน้าที่จับเหยื่อเข้าปาก. มันสามารถแหวกน้ำไปได้ด้วยความเร็ว 30 กิโลเมตรต่อชั่วโมง และกระโจนขึ้นเหนือน้ำได้ด้วยซ้ำ!
ในศตวรรษที่ผ่านมา มีคนพบเห็นหมึกชนิดนี้ไม่ถึง 50 ครั้ง และไม่เคยมีการศึกษาสัตว์เหล่านี้ในถิ่นอาศัยธรรมชาติเลย.
วาฬมหึมาแห่งท้องทะเล
อย่างไรก็ดี หมึกมหึมาและหมึกยักษ์ก็เป็นเพียงอาหารของสัตว์ที่ใหญ่กว่า นั่นคือ วาฬหัวทุย (sperm whale) ซึ่งอาจยาวได้ถึง 20 เมตรและหนักถึง 50 ตัน. ฟันของมันซี่หนึ่งหนักเกือบหนึ่งกิโลกรัม! มีการพบวาฬหัวทุยที่ตายแล้วซึ่งมีซากหมึกยักษ์อยู่ในท้อง. นอกจากนั้น บนหัวขนาดใหญ่ของวาฬเหล่านี้มีรอยแผลเป็นวง ๆ จากปุ่มดูดของหมึก แสดงว่าหมึกคงพยายามต่อสู้จนตาย. ในปี 1965 ลูกเรือล่าวาฬชาวโซเวียตอ้างว่าได้เห็นการต่อสู้ระหว่างหมึกยักษ์กับวาฬหัวทุยหนัก 40 ตัน. ไม่มีฝ่ายใดรอด. วาฬถูกรัดจนตายลอยอยู่กลางทะเล โดยมีหัวของหมึกอยู่ในท้อง.
หมึกยักษ์และวาฬหัวทุยเหล่านี้เป็นสัตว์ขนาดใหญ่จริง ๆ แต่ยังมีสัตว์ที่ใหญ่กว่าพวกมัน นั่นคือวาฬสีน้ำเงิน ซึ่งเป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมขนาดใหญ่ที่สุดในโลก. วาฬสีน้ำเงินที่ยาวที่สุดเท่าที่เคยบันทึกไว้เป็นวาฬตัวเมียโตเต็มวัยยาว 33 เมตรซึ่งจับได้ที่แอนตาร์กติกา. วาฬสีน้ำเงินอาจหนักถึง 150 ตัน. แค่ลิ้นของมันก็หนักเท่ากับช้างที่โตเต็มที่ตัวหนึ่ง! และนึกภาพดูซิว่า วาฬออกลูกซึ่งหนักสามตันและยาว 7 ถึง 8 เมตร! วาฬสีน้ำเงินถูกล่าจนเกือบสูญพันธุ์ในทศวรรษ 1960 และปัจจุบันถูกจัดให้เป็นสัตว์ใกล้จะสูญพันธุ์เต็มทีแล้ว.
ดุร้ายและอ่อนโยน
ด้วยฟันที่น่ากลัว 3,000 ซี่ ฉลามขาวอาจเป็นปลากินเนื้อที่น่ากลัวที่สุด. ฉลามขาวใหญ่ที่สุดเท่าที่บันทึกไว้มีความยาว 7 เมตรและหนักประมาณ 3,200 กิโลกรัม. ฉลามชนิดนี้มีประสาทรับกลิ่นไวมาก เพราะสามารถได้กลิ่นเลือดหนึ่งหยดซึ่งละลายในน้ำ 100 ลิตร!
ฉลามวาฬเป็นปลาใหญ่ที่สุดที่ยังมีอยู่ในปัจจุบัน โดยมีความยาวโดยเฉลี่ย 7.5 เมตร. อย่างไรก็ตาม บางตัวยาวกว่านั้นเกือบสองเท่า. ปากของมันอาจกว้างถึง 1.4 เมตร สามารถกลืนคนได้สบาย ๆ. แต่มันก็ไม่ได้เป็นนักล่าที่ดุร้ายซึ่งกินสัตว์ทะเลขนาดใหญ่ชนิดอื่น ๆ สัตว์ใหญ่ชนิดนี้อ่อนโยน กินแต่แพลงก์ตอนและปลาเล็กปลาน้อย.
นิตยสารเนชั่นแนล จีโอกราฟฟิก รายงานว่า “ระบบย่อยอาหารที่แปลกประหลาดของฉลามวาฬน่าจะเหมาะกับเรื่องของโยนาห์” ซึ่งเป็นการกล่าวถึงเรื่องในคัมภีร์ไบเบิลเกี่ยวกับผู้พยากรณ์โยนาห์ที่ถูกปลาใหญ่กลืนเข้าไป. ฉลามวาฬมี “วิธีที่นุ่มนวลในการขจัดวัตถุขนาดใหญ่โยนา 1:17; 2:10
ที่อาจจะย่อยไม่ได้ซึ่งมันกลืนเข้าไปโดยบังเอิญ.”—ยักษ์ใหญ่ขี้อาย
สัตว์ใหญ่ในทะเลอีกชนิดหนึ่งคือหมึกออกโตปัสยักษ์ (giant octopus) ซึ่งอาจหนักถึง 250 กิโลกรัม. เคยเชื่อกันว่ามันสามารถจมเรือได้. กระนั้น จริง ๆ แล้วหมึกชนิดนี้ขี้อายและหลบซ่อนตัวอยู่ตามซอกหินก้นทะเล. หนวดแปดเส้นของมันวัดจากปลายข้างหนึ่งถึงปลายอีกข้างหนึ่งได้ 10 เมตรและมันมีสมองที่ใหญ่ที่สุดในบรรดาสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง. ที่จริง หมึกออกโตปัสฉลาดมากและสามารถเรียนรู้งานซับซ้อน เช่น แก้ปริศนาเขาวงกตและหมุนเปิดฝาขวดได้!
เช่นเดียวกับหมึกยักษ์ที่กล่าวถึงก่อนหน้านี้ หมึกออกโตปัสยักษ์สามารถพรางตัวโดยเปลี่ยนสี ใช้พลังไอพ่นเพื่อเคลื่อนตัวในน้ำ และหนีอันตรายโดยพ่นน้ำหมึกอันหนาทึบ. มันสามารถคลานขึ้นบกชั่วเวลาสั้น ๆ เพื่อหาอาหารได้ด้วย!
สัตว์เหล่านี้แห่งท้องทะเลลึกนำคำสรรเสริญมาสู่พระนามของพระยะโฮวา พระผู้สร้างอย่างแท้จริง. สมควรอย่างยิ่งที่ผู้ประพันธ์เพลงสรรเสริญในคัมภีร์ไบเบิลร้องเพลงว่า “สัตว์ใหญ่ทั้งหลายในทะเลและในน้ำลึกทั้งปวง, จงสรรเสริญพระยะโฮวาจากแผ่นดินโลก.”—บทเพลงสรรเสริญ 148:7
[แผนภาพหน้า 17]
สัตว์เหล่านี้เติบโตได้ถึงขนาดไหน?
(ดูรายละเอียดจากวารสาร)
ฉลามขาว
หมึกออกโตปัสยักษ์
ฉลามวาฬ
หมึกยักษ์*
หมึกมหึมา*
*ขนาดโดยประมาณ
วาฬหัวทุย
วาฬสีน้ำเงิน
ฟุต 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0
เมตร 30 25 20 15 10 5 0
[ภาพหน้า 15]
ฉลามขาว
[ภาพหน้า 15]
หมึกออกโตปัสยักษ์
[ภาพหน้า 16, 17]
วาฬหัวทุย
[ภาพหน้า 16]
ฉลามวาฬ
[ภาพหน้า 17]
วาฬสีน้ำเงินและลูก
[ที่มาของภาพหน้า 15]
Shark: © Steve Drogin/SeaPics.com; drawing: Getty Images; octopus: © Brandon Cole
[ที่มาของภาพหน้า 17]
Sperm whale: © Brandon Cole; blue whales: © Phillip Colla/SeaPics.com; whale shark: © Steve Drogin/SeaPics.com