ข้ามไปยังเนื้อหา

ข้ามไปยังสารบัญ

การเพ่งดูโลก

การเพ่งดูโลก

การ​เพ่ง​ดู​โลก

มารยาท​เสื่อม​ลง

“มารยาท​และ​ความ​ประพฤติ​ของ​ชาว​ญี่ปุ่น​แย่​ลง​มาก.” นั่น​คือ​คำ​ตอบ​ราว ๆ 90 เปอร์เซ็นต์​ของ​ผู้​ที่​ถูก​สัมภาษณ์​เกือบ 2,000 คน ซึ่ง​หนังสือ​พิมพ์​เดอะ โยมิอูริ ชิมบุน ได้​ทำ​การ​สำรวจ​เมื่อ​ไม่​นาน​มา​นี้. อะไร​ทำ​ให้​พวก​เขา​รู้สึก​ไม่​พอ​ใจ? คำ​ตอบ 68 เปอร์เซ็นต์​คือ “การ​ที่​บาง​คน​ไม่​ได้​ทิ้ง​ก้น​บุหรี่, หมากฝรั่ง​และ​กระป๋อง​เครื่อง​ดื่ม​ให้​ถูก​ที่.” กว่า​ครึ่ง​หนึ่ง​อ้าง​ถึง​การ​ที่​บิดา​มารดา​ไม่​ได้​อบรม​ลูก ๆ ที่​ส่ง​เสียง​ดัง. ส่วน​เรื่อง​อื่น ๆ ที่​บ่น​กัน​รวม​ถึง​การ​ใช้​โทรศัพท์​มือ​ถือ​ใน​ที่​สาธารณะ, การ​ไม่​ได้​เก็บ​อุจจาระ​สัตว์​เลี้ยง, และ​การ​จอด​รถยนต์​และ​จักรยาน​เกะกะ​ขวาง​ทาง. คน​หนุ่ม​สาว​ถูก​วิพากษ์วิจารณ์​มาก​ที่​สุด. “ใน​บรรดา​คน​ที่​ตอบ​แบบ​สอบ​ถาม​ซึ่ง​มี​อายุ​ระหว่าง 20 ถึง 40 ปี มี 66 เปอร์เซ็นต์​ที่​แสดง​ความ​เป็น​ห่วง​เกี่ยว​กับ​มารยาท​ที่​ไม่​ดี​ของ​นัก​เรียน​ชั้น​ประถม​และ​ชั้น​มัธยม.”

จระเข้​ปลอม

หนังสือ​พิมพ์​คาลการี เฮรัลด์ แห่ง​แคนาดา กล่าว​ว่า นก​กาน้ำ​ซึ่ง​ดู​เหมือน​จะ​กิน​ปลา​ได้​วัน​ละ​ประมาณ​หนึ่ง​กิโลกรัม “มัก​เป็น​ตัว​ที่​สร้าง​ความ​รำคาญ​แก่​นัก​ตก​ปลา​มือ​สมัคร​เล่น.” หนังสือ​พิมพ์​ฉบับ​นี้​รายงาน​ว่า เพื่อ​จะ​ไล่​นก​กาน้ำ​และ​นก​กิน​ปลา​ชนิด​อื่น ๆ ชาว​ไร่​และ​ผู้​จัด​การ​บ่อ​เลี้ยง​ปลา​ใน​อเมริกา​เหนือ​กำลัง​ใช้​เครื่อง​มือ​ชนิด​ใหม่ นั่น​คือ​จระเข้​พลาสติก. เฮรัลด์ อธิบาย​ว่า จระเข้​ที่​ยาว 4 เมตร “มี​กระจก​สะท้อน​แสง​อัน​ใหญ่​สอง​อัน​เป็น​ดวง​ตา คล้าย​กับ​จระเข้​ที่​ตื่น​ตัว​ใน​ป่า.” นัก​ชีววิทยา​คน​หนึ่ง​พบ​ว่า จระเข้​พลาสติก​ที่​ลอย​อยู่​บน​ผิว​น้ำ​ใช้​ได้​ผล​ประมาณ​หนึ่ง​เดือน. หลัง​จาก​นั้น นก​ก็​เริ่ม​รู้ และ​มี​คน​เห็น​ว่า​นก​กิน​ปลา​ตัว​หนึ่ง​ถึง​กับ “ยืน​เกาะ​อยู่​บน​จระเข้​ปลอม.” แต่​เมื่อ​มี​การ​ย้าย​จระเข้​ปลอม​ไป​ไว้​อีก​ที่​หนึ่ง มัน​ก็​ไล่​นก​กิน​ปลา​ไป​ได้​อีก​ครั้ง.

“ถูก​แกล้ง” ใน​ที่​ทำ​งาน

วารสาร​เอล ปาอิส เซมานัล รายงาน​ว่า สาเหตุ​หลัก​ที่​ทำ​ให้​ผู้​คน​ขาด​งาน​ใน​สเปน​คือ “การ​กลั่นแกล้ง​โดย​ใช้​จิตวิทยา.” ชาว​สเปน​มาก​กว่า​สอง​ล้าน​คน​ถูก​กลั่นแกล้ง​มา​เป็น​เวลา​นาน​ใน​ที่​ทำ​งาน. ตาม​คำ​กล่าว​ของ​นัก​จิตวิทยา อีญากี ปีญูเอล ผู้​ถูก​กลั่นแกล้ง​มัก​เป็น​พนักงาน​ที่​ขยัน​ขันแข็ง​ซึ่ง​ทำ​ให้​คน​อื่น​รู้สึก​อิจฉา​ความ​สามารถ​ใน​อาชีพ​การ​งาน. เพื่อน​ร่วม​งาน​อาจ​แกล้ง​คน​นั้น​โดย​ถ่วง​งาน​ให้​ช้า​ลง, กีด​กัน​ไม่​ให้​เข้า​ร่วม​วง​สนทนา, แกล้ง​ทำ​เป็น​ไม่​เห็น​เขา, วิพากษ์วิจารณ์​เขา​อยู่​ตลอด, หรือ​แพร่​ข่าว​เท็จ​เพื่อ​บั่น​ทอน​ความ​น่า​นับถือ​ใน​ตัว​เขา. รายงาน​นั้น​กล่าว​ว่า “มี​การ​กะ​ประมาณ​ว่า การ​ฆ่า​ตัว​ตาย 1 ใน​ทุก ๆ 5 ราย​ใน​ยุโรป​มี​ความ​เกี่ยว​พัน​กับ​เหตุ​การณ์​เช่น​ว่า​นี้.” จะ​ทำ​อะไร​ได้​บ้าง? วารสาร​นั้น​แนะ​ว่า “อย่า​เก็บ​เป็น​ความ​ลับ. หา​คน​ที่​จะ​เป็น​พยาน​ได้. รายงาน​เรื่อง​นั้น​ต่อ​บุคลากร​ของ​บริษัท. อย่า​โทษ​ตัว​เอง. ใน​กรณี​ร้ายแรง ให้​เปลี่ยน​แผนก [หรือ] เปลี่ยน​งาน.”

ปัญหา​ทาง​จิต​ใน​เด็ก

หนังสือ​พิมพ์​ดิ อินดิเพนเดนต์ แห่ง​กรุง​ลอนดอน กล่าว​ว่า “เด็ก ๆ ใน​โลก​มาก​ถึง​หนึ่ง​ใน​ห้า​มี​ปัญหา​ทาง​จิต​หรือ​ทาง​พฤติกรรม​ซึ่ง​จะ​ก่อ​ความ​เสียหาย​ไป​ตลอด​ชีวิต​ของ​เขา.” ใน​รายงาน​ที่​ทำ​ร่วม​กัน องค์การ​อนามัย​โลก​และ​องค์การ​ทุน​เพื่อ​เด็ก​แห่ง​สหประชาชาติ​เตือน​ว่า อัตรา​ของ​โรค​ซึมเศร้า, การ​ฆ่า​ตัว​ตาย, และ​การ​ทำ​ร้าย​ตัว​เอง​เพิ่ม​ขึ้น “อย่าง​น่า​ตกใจ” ท่ามกลาง​คน​หนุ่ม​สาว. ผู้​ที่​ได้​รับ​ผล​กระทบ​มาก​ที่​สุด​คือ​คน​ที่​อาศัย​ใน​เขต​สงคราม​และ​ใน​ประเทศ​ที่​มี​การ​เปลี่ยน​แปลง​ทาง​สังคม​และ​ทาง​เศรษฐกิจ​อย่าง​รวด​เร็ว. ตาม​ที่​ลง​ใน​หนังสือ​พิมพ์​ดิ อินดิเพนเดนต์ รายงาน​นั้น​กล่าว​ว่า เด็ก​ที่​เป็น​โรค​ซึมเศร้า “มี​โอกาส​ที่​จะ​ป่วย​ด้วย​โรค​อื่น ๆ และ​เสี่ยง​ต่อ​การ​มี​นิสัย​ที่​เป็น​อันตราย​ซึ่ง​อาจ​ทำ​ให้​ชีวิต​ของ​พวก​เขา​สั้น​ลง.” หนังสือ​พิมพ์​นั้น​ยัง​กล่าว​อีก​ว่า “ประมาณ 70 เปอร์เซ็นต์​ของ​การ​เสีย​ชีวิต​ก่อน​จะ​โต​เป็น​ผู้​ใหญ่​เต็ม​ที่​ก็​เกี่ยว​ข้อง​กับ​พฤติกรรม​ซึ่ง​เกิด​ขึ้น​ตั้ง​แต่​ตอน​เป็น​วัยรุ่น เช่น การ​สูบ​บุหรี่, การ​ดื่ม​สุรา​และ​การ​ใช้​ยา​ใน​ทาง​ผิด.”

ทาง​หลวง​ใน​ทะเล

หนังสือ​พิมพ์​เดอะ ซันเดย์ ไทมส์ แห่ง​กรุง​ลอนดอน​รายงาน​ว่า “มัน​คือ​ทาง​หลวง​ที่​ยอด​เยี่ยม​ที่​สุด​ใน​มหาสมุทร. ข้าง​ใต้​มหาสมุทร​แปซิฟิก​มี​ทาง​ด่วน​พิเศษ​ใน​ทะเล​ที่​ทอด​ยาว​จาก​ชาย​หาด​สี​ทอง​ใน​แคลิฟอร์เนีย​ผ่าน​ฮาวาย​ไป​จน​ถึง​ชายฝั่ง​ที่​เป็น​โขด​หิน​ของ​ญี่ปุ่น.” เจฟฟ์ โพ​โล​วี​นา นัก​ชีววิทยา​ทาง​ทะเล​ใน​ฮาวาย ได้​ค้น​พบ​และ​ทำ​แผนที่​เส้น​ทาง​ดัง​กล่าว​เมื่อ​ไม่​นาน​มา​นี้​โดย​ติด​เครื่อง​ส่ง​สัญญาณ​ไว้​กับ​ปลา​วาฬ, เต่า​ทะเล, ปลา​ทูนา, ปลา​โลมา, และ​ปลา​ฉลาม. ทาง​หลวง​นี้​อุดม​ไป​ด้วย​แพลงก์ตอน ซึ่ง​เป็น​อาหาร​สำหรับ​ปู, แมง​กะพรุน, และ​ปลา​หมึก. ส่วน​สัตว์​น้ำ​เหล่า​นี้​ก็​เป็น​อาหาร​ที่​มี​อย่าง​อุดม​สำหรับ​นัก​เดิน​ทาง​ระยะ​ไกล. เต่า​จะละเม็ด ซึ่ง​หนังสือ​พิมพ์​ฉบับ​นี้​พรรณนา​ว่า​เป็น “นัก​เดิน​ทาง​นานา​ชาติ​ตัว​ยง​ใน​โลก​ของ​สัตว์​เลื้อยคลาน” วาง​ไข่​ที่​ญี่ปุ่น, เติบโต​ขึ้น​ใกล้​ชายฝั่ง​แคลิฟอร์เนีย, และ​เดิน​ทาง​ไป​มา​ระหว่าง​สอง​แห่ง​นี้. ใน​ฤดู​หนาว เส้น​ทาง​ใต้​ทะเล​นี้​เลื่อน​ลง​ไป​ทาง​ใต้​ประมาณ 1,000 กิโลเมตร โดย​ทอด​ยาว​จาก​แคลิฟอร์เนีย​ทาง​ใต้​ไป​จน​ถึง​ทะเล​จีน​ใต้.

แข็งแรง​เสมอ

จดหมาย​ข่าว​เรื่อง​สุขภาพ​และ​โภชนาการ​แห่ง​มหาวิทยาลัย​ทัฟตส์ (ภาษา​อังกฤษ) ชี้​ว่า “การ​ออก​กำลัง​กาย​ช่วย​ควบคุม​น้ำหนัก, ป้องกัน​ปัญหา​สุขภาพ​อย่าง​เช่น เบาหวาน​และ​โรค​กระดูก​พรุน, ทำ​ให้​อารมณ์​ดี​ขึ้น, และ​ช่วย​ให้​นอน​หลับ​ตอน​กลางคืน​ได้​ดี​ขึ้น.” แต่​นอก​จาก​ที่​กล่าว​มา​นี้ “สภาพ​ความ​แข็งแรง​ของ​ร่าง​กาย​คุณ​เป็น​ปัจจัย​สำคัญ​ที่​จะ​ตัดสิน​ว่า​คุณ​จะ​มี​ชีวิต​อยู่​ได้​นาน​เท่า​ไร.” ใน​การ​ศึกษา​วิจัย​ที่​ทำ​กับ​ชาย​วัย​กลาง​คน​กว่า 6,000 คน​ใน​ช่วง​เวลา 13 ปี นัก​วิจัย​ที่​มหาวิทยาลัย​สแตนฟอร์ด​และ​ระบบ​การ​ดู​แล​สุขภาพ​กรม​ทหาร​ผ่าน​ศึก​แห่ง​สหรัฐ​พบ​ว่า ปริมาณ​การ​ออก​กำลัง​กาย​ที่​บุคคล​หนึ่ง​สามารถ​ทำ​ได้​โดย​ไม่​ถึง​จุด​ที่​หมด​แรง​เป็น​ตัว​บ่ง​ชี้​ที่​หนักแน่น​ว่า​เขา​จะ​อยู่​ได้​นาน​เท่า​ไร. แม้​ว่า​งาน​วิจัย​อื่น ๆ บ่ง​ชี้​ว่า พันธุกรรม​มี​บทบาท​ต่อ​ความ​สามารถ​ใน​การ​ออก​กำลัง​กาย แต่​แม้​กระทั่ง​การ​ออก​กำลัง​กาย​แบบ “เบา ๆ” เช่น การ​เดิน​เร็ว ก็​มี​ประโยชน์​สำหรับ​การ​มี​สุขภาพ​แข็งแรง​เสมอ.

โฆษณา​แอลกอฮอล์​แก่​เยาวชน

หนังสือ​พิมพ์​ซันเดย์ เทเลกราฟ แห่ง​ออสเตรเลีย รายงาน​ว่า “หนุ่ม​สาว​ชาว​ออสเตรเลีย​เกือบ​หนึ่ง​ใน 10 คน​พึ่ง​อาศัย​แอลกอฮอล์.” ศาสตราจารย์​เอียน เว็บสเตอร์ ประธาน​สภา​แอลกอฮอล์​และ​ยา​ชนิด​อื่น ๆ แห่ง​ออสเตรเลีย กล่าว​ว่า มี​ค่า​นิยม​อย่าง​หนึ่ง​เกิด​ขึ้น​ท่ามกลาง​หนุ่ม​สาว นั่น​คือ วัน​สุด​สัปดาห์​ที่​ดี​ก็​คือ​วัน​ที่ “ดื่ม​จน​เมา​สุด ๆ.” หนังสือ​พิมพ์​เดอะ ซิดนีย์ มอร์นิง เฮรัลด์ รายงาน​ว่า ผู้​เชี่ยวชาญ​บาง​คน​รู้สึก​ไม่​สบาย​ใจ​เนื่อง​จาก​การ​โฆษณา​แอลกอฮอล์​แก่​คน​หนุ่ม​สาว​เป็น “อุตสาหกรรม​ระดับ​โลก​ซึ่ง​กำลัง​เติบโต​ขึ้น.” นัก​วิจัย​พบ​ว่า นัก​การ​ตลาด​ส่วน​ใหญ่​ใน​วงการ​เครื่อง​ดื่ม​แอลกอฮอล์​มี​เว็บไซต์​ซึ่ง​มุ่ง​เป้า​ไป​ยัง​คน​หนุ่ม​สาว. “เว็บไซต์​เหล่า​นี้​เสนอ​บัตร​เข้า​ชม​คอนเสิร์ต​การ​แสดง​ดนตรี​สด และ​รวม​ถึง​การ​วิจารณ์​ภาพยนตร์ และ​แน่นอน ข้อมูล​เกี่ยว​กับ​ผลิตภัณฑ์​นั้น.” ตาม​รายงาน​นี้ องค์การ​อนามัย​โลก​เป็น​ห่วง​ว่า การ​ส่ง​เสริม​การ​ขาย​ทั้ง​หมด​นี้ “มุ่ง​หมาย​ที่​จะ​ทำ​ให้​แน่​ใจ​ว่า​แอลกอฮอล์​กลาย​เป็น​ส่วน​ที่​จะ​ขาด​เสีย​ไม่​ได้​ใน​ชีวิต​ของ​คน​หนุ่ม​สาว.”

แยก​ตัว​จาก​สังคม

ที่​ญี่ปุ่น ได้​เกิด​สิ่ง​ที่​ดู​เหมือน​เป็น​ปรากฏการณ์​ใหม่​กับ​วัยรุ่น​และ​ผู้​ที่​ย่าง​เข้า​สู่​วัย​ผู้​ใหญ่​เป็น​ส่วน​มาก. ที่​เรียก​กัน​ว่า​ฮิกิโกโมริ (การ​แยก​ตัว​จาก​สังคม​ขั้น​รุนแรง) กลาย​เป็น​เรื่อง​ที่​ได้​รับ​ความ​สนใจ​จาก​ประชาชน​ใน​ระหว่าง​การ​สอบสวน​คดี​อาชญากรรม​ที่​โหด​เหี้ยม​หลาย​ราย​ซึ่ง​ทำ​โดย​คน​หนุ่ม​สาว​ที่​แยก​ตัว​โดด​เดี่ยว. วารสาร​การ​แพทย์​เดอะ แลนเซต รายงาน​ว่า “การ​วิจัย​รูป​แบบ​ชีวิต​ของ​อาชญากร​เหล่า​นี้​แสดง​ให้​เห็น​ว่า​วิถี​ชีวิต​ที่​โดด​เดี่ยว​ของ​พวก​เขา ซึ่ง​ปิด​กั้น​ตัว​เอง​จาก​โลก​ภาย​นอก​นาน​ติด​ต่อ​กัน​เป็น​เดือน ๆ อยู่​ใน​ห้อง โดย​มี​แค่​คอมพิวเตอร์​หรือ​วิดีโอ​เกม​เป็น​เพื่อน​นั้น ไม่​ได้​เป็น​กรณี​พิเศษ​เลย.” หลักฐาน​อื่น ๆ บ่ง​ชี้​ว่า​ฮิกิโกโมริ มัก​แสดง​อาการ​ให้​เห็น​ใน​ลักษณะ​ที่​เซื่อง​ซึม​มาก​กว่า​แสดง​ความ​รุนแรง. กระนั้น วารสาร​เดอะ แลนเซต กล่าว​ว่า “มี​การ​เห็น​พ้อง​กัน​อย่าง​แพร่​หลาย​ว่า โรค​นี้​เป็น​ผล​มา​จาก​ความ​มั่งคั่ง, เทคโนโลยี, และ​ชีวิต​ที่​สะดวก​สบาย​ของ​ชาว​ญี่ปุ่น​สมัย​ใหม่. ฮิกิโกโมริ หลาย​คน​ใช้​เวลา​ส่วน​ใหญ่​ใน​ช่วง​ตื่น​นอน​กับ​การ​เล่น​อินเทอร์เน็ต​หรือ​วิดีโอ​เกม ขณะ​ที่​กิน​อาหาร​และ​เครื่อง​ดื่ม​ซึ่ง​ส่ง​มา​ถึง​บ้าน.” บาง​คน​กะ​ประมาณ​ว่า จำนวน​คน​หนุ่ม​สาว​ที่​แยก​ตัว​โดด​เดี่ยว​ใน​ญี่ปุ่น​นั้น​มี​ราว ๆ หนึ่ง​ล้าน​คน.