1-2. Ino ty tsapa ty ndaty ila’e miomba tihoe mampiarake?

 MAHAFALE tihoe mampiarake. Naho mampiarake rehe ty amy izao, le azo antoke fa tea’o hilamigne soa ty fiaraha’areo. Maro ka ty mpifankatea mahatsapa hoe izay. Nirehake hoe izao ty Tsion, a rahavave raike a Etiopia agne: “Agnisa ty fotoagne tena nahafale ahy tamy ty fiaignako, le tamy tie izahay mirovaly mbe nampiarake. Nirehake raha lahibey zahay sady niarake nihehe ka. Tena nifale raho fa nahatrea ndaty tea ahy sady teako.”

² Faie nirehake ty Alessio rahalahy a Holandy agne tie: “Nahafale ahy ty nikezake nahafantatse i valiko tamy tie izahay nampiarake, faie nisy olagne avao ka ty fiaraha’ay.” Amy ty lahatsoratse toy tika le handineke ty olagne ila’e va’e hatrehe o ndaty mampiarakeo naho ty toro lala ty Baiboly hagnampe iareo hahavita hiatreke izay. Hodinehentikagne ka ty raha azo o fiangonagneo atao mba hagnampeagne iareo.

TY TANJO TIHOE MAMPIARAKE

3. Ino ty tanjo tihoe mampiarake? (Ohabolana 20:25)

³ Mahafale tihoe mampiarake sady agnisa ty dingagne ho amy ty fanambaliagne ka zay. Manao vava agnatreha i Jehovah eo o mpivalio amy ty andro i mariaze iareoy tie hifankatea naho hifagnaja lognandro amparake ty iveloma iareo. Aloha ty hanoagne vava, le toko’e hofantaregne soa ty dika i vavay. (Vakio ty Ohabolana 20:25.) Hoe izay ka ty vava atao amo o mariazeo. Magnampe ty ndaty roe magniry hifanambaly hifankafantatse naho handrambe fanapahan-kevetse soa ty fiarahagne aloha ty fanambaliagne. Tafilitse amo o fanapahan-kevetse  iohoe tihoe hifanambaly iareo ndra hisarake. Tsy tihoe diso iareo naho misarake satria i fiarahagney le natao hagnampeagne iareo hahatrea tie toko’e hifanambaly vao iareo sa tsy toko’e.

4. Nagnino tika ro toko’e hahafantatse ty tena dika tihoe mampiarake?

⁴ Nagnino ro tena lahibey ty mahafantatse ty dika tihoe mampiarake? Satria naho mahafantatse ty dika izay soa o ndaty tsy manambalio, le tsy hampiarake amy ty ndaty tsy eretserete’e hovaliegne. Faie tsy iareo avao ty toko’e hahafantatse ty dika o rehake iohoe fa itikagne iaby ka. Naho misy ndaty roe mampiarake, le misy ty mieretseretse tie tsy maintsy hifanambaly iareo. Ino ty voka izay amo o Kristiana mbe tsy manambalio? Hoe ty rahavave raike tsy manambaly atao tihoe Melissa, a Etazonia agne: “Naho fa misy rahalahy naho rahavave mampiarake, le mieretseretse ty mpiara-manompo ila’e tie tsy maintsy hifanambaly iareo. Voka’e, tsy mahavany misarake i ndaty mampiarake rey ndra tie fa trea iareo aza tie tsy milamigne ty fiaraha iareo. Misy aza ty mifily ty tsy hampiarake noho ze raha zay. Miterake aly saigne zay.”

MIFANKAFANTARA SOA

5-6. Nagnino o ndaty mampiarakeo ro toko’e hikezake hifakafantatse soa? (1 Petera 3:4)

⁵ Naho mampiarake rehe ty amy izao, ino ty hagnampe azo hahafantatse tie toko’e hifanambaly nareo ndra tsy toko’e? Mifankafantara soa. Va’e fa nisy raha fanta’o miomba aze taloha ty niaraha’areo. Faie managne fahafahagne hamantatse soa ty “toetse mietake am-po” i ndatỳ ao rehe hinane zao. (Vakio ty 1 Petera 3:4.) Tafilitse amy izay tihoe mamantatse soa ty ara-pagnahi’e, ty toetse’e naho ty fomba fisaigna’e. Naho fa mandeha ty fotoagne, le toko’e ho fanta’o ty vale ty fagnonteneagne retoa: ‘Ho valy soa hoahy vao ty ndaty toy?’ (Ohab. 31:26, 27, 30; Efes. 5:33; 1 Tim. 5:8) ‘Midare ty fihetseham-poko vao reke? Manao hoe izay ama’e ka vao raho? Hovitako vao ty hiaretse ty fahalemea’e sady hovita’e ka vao ty hiaretse ty ahy?’ b (Rom. 3:23) Naho fa mifankafantatse nareo le tadidio zao: Tsy ty hamaro ty raha itoviza’areo ty tena lahibey fa tihoe mahay mifagnarake soa vao nareo naho fa misy raha tsy itoviza’areo.

⁶ Ino ka ty raha lahibey hafa toko’e ho fanta’o miomba i ndaty miarake ama’oy? Amy i  nareo mbe tsy tena mifankateay, le mifampirehafa miomba ty raha lahibey, agnisa izay ty tanjo’areo. Akore ka ty miomba ty olagne ara-pahasalamagne, olagne ara-bola ndra ara-tsaigne? Tsy tihoe vaho manomboke i fiarahagney le fa hifampirehafagne iaby ze kila raha. (Ampitahao amy ty Jaona 16:12.) Naho tsapa’o tie mbe tsy tea’o hovaleagne ty fagnonteneagne ila’e, le rehafo reke. Faie naho fa mandeha ty fotoagne, le toko’e hovalea’o avao i fagnontenea’e rey mba hahaia’e hanapa-kevetse. Tsy maintsy mirehake ty maregne rehe naho fa mamale ty fagnontenea’e.

7. Akore ty hahavy ty ndaty roe mampiarake hifakafantatse soa? (Henteo ka ty efajoro tihoe “ Akore Naho Mifankalavitse Nareo?”) (Henteo i sarey.)

⁷ Akore ty hahafaha’o hahafantatse soa ty ndaty raike? Azo’areo atao ty mifampirehake soa, mifagnontane, le avy eo mitsanogne soa naho fa mirehake ty raike. (Ohab. 20:5; Jak. 1:19) Ho mora ama’areo ty hanao izay naho miarake manao raha nareo. Ohatse miarake mihinagne, miarake mitsangatsangagne amy ty toeragne maro ndaty naho miarake mitory. Afake hifakafantatse soa ka nareo naho miarake amy ty namagne naho ty keleiagne. Fagnampe izay, le miaraha manao raha amy ty ndaty sambe hafa amy ty fotoagne sambe hafa mba hahatreava’o ty toetse’e. A Holandy agne ty misy i Aschwin. Izao ty nirehafe’e miomba ty fiaraha iareo amy i Alicia: “Nipay ze raha hagnampe anay vao mainke hifakafantatse soa zahay. Mateteke le raha tsotra avao zay, ohatse miarake mahandro ndra manao raha hafa. Izay ty nahavy anay hifankatrea handra naho toetse soa tamy i fotoagne rey.”

8. Nagnino ro mahasoa ty ndaty roe mampiarake ty miarake mianatse Baiboly?

⁸ Hifakafantatse soa ka nareo naho ohatse miarake mianatse foto-kevetse Ara-baiboly. Naho fa mpivaly nareo, le mila manokagne fotoagne hanoagne fotoam-pivavaha ty keleiagne, amy izay ho fahatelo’areo ty Andrianagnahare. (Mpito. 4:12) Nagnino areke nareo naho manokagne fotoagne mba hiarahagne mianatse Baiboly manomboke amy izao? Mazava ho aze aloha fa mbe tsy keleiagne raike ty ndaty roe mampiarake, zane hoe mbe tsy i lahilahỳ ty loha i ampelay. Faie hagnampe anareo hahafantatse ty ara-pagnahy ty tsikiraidraike ty fiaraha’areo mianatse tsy tapake. Nisy soa hafa ka nirambese ty mpivaly atao tihoe Max naho i Laysa mitoboke a Etazonia agne. Hoe ty Max: “Tamy tie izahay vaho nanomboke  niarake, le nianatse foto-kevetse miomba ty fiarahagne aloha ty fanambaliagne, ty tokatragno naho ty keleiagne tamo o boke aman-gazetentikagneo. Voka’e, nanjare nimora tama’ay ty nifampirehake miomba ty raha lahibey ila’e sarotse ifampirehafagne.”

RAHA HAFA MILA DINEHEGNE

9. Ino ty raha mila dinehe ty ndaty roe mampiarake naho fa hanapa-kevetse tie ia ty ndaty hampahafantare iareo ty fiaraha iareo?

⁹ Ia ty hampahafantare’areo miomba ty fiaraha’areo? Miankigne ama’areo avao zay. Naho vaho tsiela nareo ty niarake, le va’e mbe ho fera’areo ty isa ty ndaty hampahafantaregne izay. (Ohab. 17:27) Naho manao izay nareo, le tsy ho maro ty hagnontane miomba ty fifandrambesa’areo naho hanere anareo handrambe fanapahan-kevetse memeke. Faie naho tsy ampahafantare’areo ndaty ka ty fiaraha’areo, le va’e hietake avao nareo satria matahotse tie kera hisy hahatrea. Tena magnoho-doza zay. Fahendreagne areke ty mirehake amy ty ndaty afake manoro hevetse naho afake magnampe. (Ohab. 15:22) Afake mirehake amy ty ndaty ila’e amy ty keleia’areo, amy ty namagne matotse ndra amy ty androanavi-pagnahy ohatse nareo.

10. Ino ty toko’e hatao ty ndaty roe mampiarake mba hahavy ty fiaraha iareo halio avao? (Ohabolana 22:3)

¹⁰ Akore ty hiarova’areo ty fiaraha’areo mba halio avao? Mihamitombo ty fifankateava’areo le ara-dalàna naho te hifampila nareo. Ino ty hagnampe anareo tsy hanao raha tsy mampifale i Jehovah? (1 Kor. 6:18) Ko manao rehake maloto ndra miarake irerike, sady ko minon-toake maro. (Efes. 5:3) Hagnindra ty fagniria’areo hifampila o raha reo le hanjare tsy ho mora ama’areo ty hanao ty soa. Soa naho mifampirehake mateteke miomba ty raha toko’e hatao’areo nareo mba hiarovagne ty fiaraha’areo halio avao. (Vakio ty Ohabolana 22:3.) Mareho ty raha nagnampe i Dawit naho i Almaz a Etiopia agne. Hoe iareo: “Mandeha amy ty toeragne maro ndaty zahay naho fa mampiarake ndra miarake amy ty namagne. Tsy mijanogne irerike agnate tobile ndra an-tragno ka zahay. Ireo ty nagnampe anay hiala amy ze raha va’e hitsapa hevetse anay.”

11. Ino ty raha toko’e hodinehe ty ndaty roe mampiarake naho fa hifaneho hatea iareo?

¹¹ Afake mifaneho hatea vao nareo? Va’e hanapa-kevetse ty hanao izay arake ty antogno’e nareo naho fa tapa-kevetse ty hifanambaly. Faie naho fa mihamafe ty fagniria’areo hifampila, le ho sarotse ama’areo ty hamantatse ty raha toko’e hatao naho ty tsy toko’e hatao. (Tonon. 1:2; 2:6) Va’e haloto findesam-batagne nareo naho tsy mahafehe tegna naho fa mifaneho hatea. (Ohab. 6:27) Vaho manomboke miarake areke nareo, le mifampirehafa miomba ze raha toko’e hatao ndra tsy toko’e hatao’areo mifagnarake amy ty toro lala ty Baiboly. c (1 Tes. 4:3-7) Mifagnontenea tie: ‘Akore ty fihevera ty ndaty amantika etoa ty fifanehoantikagne hatea? Tsy magnindra ty fagniriagne agnatentika ao vao ty fifanehoantika hatea?’

12. Naho misy olagne ndra tsy mifagnarake ty ndaty roe mampiarake, le ino ty toko’e hodinehe iareo?

¹² Ino ty hagnampe anareo handamigne olagne naho tsy fifagnarahagne? Naho ohatse nareo tsy mifagnarake mateteke, midika vao zay tie tsy mifagnentagne nareo? Tsy izay satria tsy voatere hitovy o mpivalio. Hanagne tokatragno mafe oregne ty ndaty roe  naho mikezake hahay hifagnarake ndra tie eo aza ty tsy fitoviagne. Miankigne amy ty fomba andamina’areo ty olagne atrehe’areo amy izao ty hahatreavagne tie hanao akore ty tokatragno’areo amy ty hoavy. Dineho areke zao: ‘Mifampirehake soa am-pagnajagne vao zahay sady tony naho fa misy olagne? Sambe magneke ty hadisoa’ay vao zahay sady mikezake mihasoa? Mifandefetse naho miala tsiny vaho mifamela ka vao zahay?’ (Efes. 4:31, 32) Naho lava mifamale ndra tsy mifagnarake avao nareo, le va’e mbe hitohy avao zay ndra tie fa mpivaly aza nareo. Naho trea’o tie tsy mifagnentagne ama’o i ndaty miarake ama’oy le fahendreagne ty misarake ama’e. Sambe hahasoa anareo roe zay. d

13. Ino ty raha hagnampe ty ndaty roe hamantatse tie hatrake ombia iareo ro hampiarake?

¹³ Hatrake ombia nareo ro toko’e hiarake? Misy voka’e raty ty fanapahan-kevetse rambesegne memeke. (Ohab. 21:5) Mila ampe soa areke ty fotoagne iaraha’areo mba hahafaha’areo mifankafantatse soa. Faie tsy toko’e hatao lava loatse ka zay. Izao ty rehafe ty Baiboly: “Marare ty fo naho ela vaho tanterake ty raha tamaegne.” (Ohab. 13:12) Naho ela ka ty fotoagne iaraha’areo, le va’e ho sarotse ama’areo ty hanohetse tsapa hevetse haloto findesam-batagne. (1 Kor. 7:9) Tsy toko’e hifantoke amy ty halava ty fotoagne iaraha’areo areke rehe, fa magnontenea tegna tie: ‘Ino ty raha mbe mila fantareko miomba aze mba hahafahako mandrambe fanapahan-kevetse?’

AKORE TY AZO TY HAFA AGNAMPEAGNE TY NDATY MAMPIARAKE?

14. Ino ty raha azo ty ndaty hafa atao mba hagnampeagne ty ndaty mampiarake? (Henteo i sarey.)

¹⁴ Naho misy ndaty fantantika tie mampiarake, akore ty azontika agnampeagne iareo? Afake asaentika hiarake hihinagne amantika iareo ndra hiarake hanao fotoam-pivavaha ty keleiagne amantika, ndra hitsangatsangagne. (Rom. 12:13) Hagnampe iareo hifankafantatse soa zay. Va’e afake miarake amy iareo rehe naho fa mandehandeha iareo. Azo’o atao ka ty miarake tobile amy iareo ndra manasa iareo an-tragno’o agne mba hahavy iareo tsy ho irerike. (Gal. 6:10) Nirehake ty raha nahafale iareo amy i Aschwin ty Alicia, i nirehafegne taloha tagney. Hoe reke: “Tena nifale zahay naho fa nisy rahalahy naho rahavave nirehake tie afake manasa anay amy iareo agne iareo  naho ohatse zahay roe mila toeragne hirehafagne.” Naho misy ndaty mampiarake mangatake azo hiarake amy iareo, le rambeso ho fomba hahafaha’o magnampe iareo zay. Mitaoa mba tsy hienga iareo ho irerike, faie afake mikisake rehe naho mila mirehake mitokagne iareo.​—Fil. 2:4.

15. Ino ka ty raha hafa azo ty namagne atao mba hagnampeagne ze mampiarake? (Ohabolana 12:18)

¹⁵ Afake magnampe iareo ka tika naho mifily soa ty raha horehafentikagne. Misy fotoagne tika va’e mila mifehe tegna. (Vakio ty Ohabolana. 12:18.) Va’e te hirehake amy ty hafa ohatse tika tie misy ndaty fantantika tie mampiarake, faie va’e hotea iareo naho iareo avao ty mampahafantatse izay amy ty hafa. Tsy toko’e hitsikotsiko miomba ty fiaraha iareo tika ndra hagnakiagne iareo. (Ohab. 20:19; Rom. 14:10; 1 Tes. 4:11) Ankoatse izay, le tsy toko’e hirehake ndra hametrake fagnonteneagne hahavy iareo hahatsapa tie seregne hifanambaly ka tika. Hoe ty rahavave Elise mirovaly: “Nahatsiaro megnatse zahay naho fa nisy ndaty nagnontane anay miomba ty hanoagne ty mariaze’ay, ie amy izao ndra izahay mbe tsy nifampirehake miomba izay.”

16. Akore ty toko’e hofihetsentika naho misy ndaty mampiarake nanapa-kevetse ty hisarake?

¹⁶ Akore naho manapa-kevetse ty hisarake iareo? Tsy toko’e hagnontanetane ndra hagnomey tsiny i raike nanapake i fiarahagneỳ tika. (1 Pet. 4:15) Hoe ty rahavave raike atao tihoe Lea: “Naharey raho tie nisy ndaty namorogne vande miomba ty anto’e nahavy anay amy i rahalahy niarake amakoy nisarake. Narare ty foko tamy izay.” Arake i fa nirehafentika taloha tagney, le tsy diso ty ndaty mampiarake naho misarake. Satria naho ty maregne, le natao hagnampeagne iareo hahatrea i fiarahagney tie afake hifanambaly iareo sa tsy afake. Faie ndra tie eo zay, le va’e halahelo iareo sady hahatsapa ho irerike noho i fisarahagney. Toko’e hipay fomba hagnampeagne iareo areke tikagne.​—Ohab. 17:17.

17. Ino ty raha toko’e hatao o ndaty mampiarakeo avao?

¹⁷ Arake ty nitreantika tato, le va’e hisy olagne ty fiarahagne aloha ty fanambaliagne faie azo ankamamiegne ka. Hoe ty Jessica: “Tsoreko fa nisy kezake bey natao’ay tamy tie izahay nampiarake. Faie fale raho fa nisy voka’e soa ty kezake mafe natao’ay satria nanjare nifankafantatse soa zahay.” Naho mampiarake areke nareo ty amy izao, le mikezaha hifankafantatse soa. Naho manao izay nareo le hagnampe anareo handrambe fanapahan-kevetse soa ty fiaraha’areo.