1. Upendo ulio bora zaidi ni upi, na kwa nini? (Tazama picha mwanzoni mwa makala hii.)

UPENDO unaotegemea kanuni zinazofaa (a·gaʹpe) ni zawadi kutoka kwa Yehova. Yeye ndiye Chanzo cha upendo huo. (1 Yoh. 4:7) Upendo wa aina hiyo ndio upendo ulio bora zaidi. Unatia ndani hisia na shauku, lakini kimsingi ni upendo unaoonyeshwa kupitia matendo yasiyo ya ubinafsi yanayowanufaisha wengine. Kulingana na kamusi fulani, upendo wa a·gaʹpe “hujulikana tu kwa matendo yake.” Tunapoonyesha au kuonyeshwa upendo huo usio na ubinafsi, maisha yetu yanakuwa bora, tunakuwa wenye shangwe, na pia tunapata kusudi maishani.

2, 3. Yehova amewaonyeshaje wanadamu upendo usio na ubinafsi?

² Yehova alionyesha upendo kuelekea wanadamu hata kabla ya kuwaumba Adamu na Hawa. Aliandaa dunia iwe makao yao ya milele, makao ambayo wanadamu wangefurahia, na si mahali pa kuishi tu. Yehova alifanya hivyo kwa ajili yetu na si kwa faida yake mwenyewe. Zaidi ya hayo, alionyesha upendo usio na ubinafsi kwa kuwapa watoto wake tumaini la kuishi milele katika Paradiso aliyokuwa amewaandalia.

³ Baada ya Adamu na Hawa kuasi, Yehova alionyesha upendo  usio na ubinafsi kwa njia kubwa zaidi. Alifanya mpango wa kuandaa fidia kwa ajili ya wazao wa waasi hao wawili, akiwa na uhakika kwamba baadhi yao wangechochewa kumpenda. (Mwa. 3:15; 1 Yoh. 4:10) Kwa kweli, tangu Yehova alipoahidi kwamba kungekuwa na Mkombozi, machoni Pake ni kana kwamba dhabihu hiyo ilikuwa tayari imetolewa. Kisha, miaka 4,000 hivi baadaye, kwa gharama kubwa sana Yehova alimdhabihu Mwana wake mzaliwa-pekee kwa ajili ya ulimwengu wa wanadamu. (Yoh. 3:16) Tunathamini sana upendo huo usio na ubinafsi ambao Yehova ameonyesha!

4. Ni nini kinachoonyesha kwamba wanadamu wasio wakamilifu wanaweza kuonyesha upendo usio na ubinafsi?

⁴ Tumeumbwa kwa mfano wa Mungu, hivyo tunaweza kuonyesha upendo usio na ubinafsi. Dhambi tuliyorithi hufanya iwe vigumu kwetu kuonyesha upendo, hata hivyo, dhambi hiyo haijaondoa uwezo wetu wa kuonyesha upendo. Abeli alionyesha kwamba anampenda Mungu bila ubinafsi kwa kutoa dhabihu ya vitu bora zaidi alivyokuwa navyo. (Mwa. 4:3, 4) Noa alionyesha upendo usio na ubinafsi kuwaelekea wanadamu wenzake kwa kuhubiri ujumbe wa Mungu kwa miaka mingi licha ya kwamba watu walikataa kumsikiliza. (2 Pet. 2:5) Alipoambiwa amtoe mwanawe Isaka kuwa dhabihu, Abrahamu alitanguliza upendo wake kwa Mungu badala ya kutanguliza hisia zake. (Yak. 2:21) Kama wanaume hao waaminifu, sisi pia tungependa kuonyesha upendo licha ya changamoto tunazokabili.

5. Tunaweza kuonyesha upendo wa kweli katika njia zipi?

⁵ Biblia inaeleza kwamba upendo wa kweli huonyeshwa, “si kwa neno wala kwa ulimi, bali kwa tendo na kweli.” (1 Yoh. 3:18) Je, hilo linamaanisha kwamba hatuwezi kuonyesha upendo kupitia maneno? La hasha! (1 The. 4:18) Badala yake, inamaanisha upendo wetu unapaswa kuonyeshwa kwa matendo na si kwa maneno tu, hasa katika pindi zenye uhitaji. Kwa mfano, Mkristo mwenzetu anapokuwa na uhitaji wa vitu vya lazima maishani, tunahitaji kufanya mengi zaidi ya kumtakia tu mema. (Yak. 2:15, 16) Vivyo hivyo, kumpenda Yehova na jirani hakutuchochei tu kumwomba Mungu “awatume wafanyakazi katika mavuno,” bali pia atusaidie tushiriki kikamili katika kazi ya kuhubiri.—Mt. 9:38.

6, 7. (a) “Upendo usio na unafiki” ni nini? (b) Taja baadhi ya mifano ya upendo usio wa kweli.

⁶ Mtume Yohana aliandika kwamba tunapaswa kuonyesha upendo “kwa tendo na kweli.” Hivyo, upendo wetu unapaswa kuwa “bila unafiki,” au “usio na unafiki.” (Rom. 12:9; 2 Kor. 6:6) Hilo linamaanisha kwamba ikiwa tunajifanya kuwa tuna upendo lakini hautoki moyoni, huo si upendo wa kweli. Upendo wenye unafiki si upendo hata kidogo, bali ni maigizo tu.

⁷ Tufikirie baadhi ya mifano ya upendo usio wa kweli. Katika bustani ya Edeni, Shetani alionyesha kana kwamba anamjali Hawa, lakini kwa kweli matendo yake yalikuwa yenye ubinafsi na ya kinafiki. (Mwa. 3:4, 5) Katika siku za Daudi, Ahithofeli alionyesha wazi kwamba urafiki wake na mfalme haukuwa wa kweli. Ahithofeli alimsaliti Daudi alipoona kwamba kufanya hivyo kungemnufaisha. (2 Sam. 15:31) Vivyo hivyo leo, waasi-imani na wengine wanaosababisha migawanyiko kutanikoni hutumia “maneno laini na maneno ya kusifusifu” ili waonekane kuwa wana upendo lakini kihalisi wanachochewa na ubinafsi.—Rom. 16:17, 18.

8. Tunapaswa kujiuliza swali gani?

 ⁸ Ni jambo la aibu kuonyesha upendo wenye unafiki kwa kuwa huo ni kinyume cha sifa inayotoka kwa Mungu ya upendo wa kujidhabihu. Unafiki huo unaweza kuwapumbaza wanadamu, lakini si Yehova. Kwa kweli, Yesu alisema kwamba wanaotenda kama wanafiki wataadhibiwa “kwa ukali mkubwa zaidi.” (Mt. 24:51) Bila shaka, watumishi wa Yehova hawangependa kamwe kuonyesha upendo wenye unafiki. Hata hivyo, ni vema tujiulize, ‘Je, nyakati zote mimi huonyesha upendo wa kweli usio na ubinafsi au udanganyifu wowote?’ Hebu tuchunguze njia tisa tunazoweza kuonyesha upendo “usio na unafiki.”

9. Upendo wa kweli utatuchochea kufanya nini?

⁹ Furahia kuwatumikia wengine bila kujulikana. Tunapaswa kuwa tayari kuwatumikia kwa upendo ndugu zetu bila kujulikana, yaani, ‘sirini’ inapowezekana. (Soma Mathayo 6:1-4.) Anania na Safira hawakufanya hivyo. Hawakuridhika kutoa mchango wao kisiri, badala yake walisema uwongo waziwazi kuhusu kiasi cha pesa walichotoa, na hivyo walipatwa na msiba kwa sababu ya unafiki wao. (Mdo. 5:1-10) Kinyume cha hilo, upendo wa kweli unatuchochea kuwatumikia ndugu zetu kwa shangwe bila kujielekezea fikira au kujitafutia sifa. Kwa mfano, ndugu wanaosaidia Baraza Linaloongoza kuandaa chakula cha kiroho hufanya hivyo bila kujulikana, kujielekezea fikira, au kufunua habari walizohusika kuandaa.

10. Ni katika njia gani tunaweza kuwa wa kwanza kuwaonyesha wengine heshima?

¹⁰ Uwe wa kwanza kuwaonyesha wengine heshima. (Soma Waroma 12:10.) Yesu alituwekea kielelezo cha kuwaonyesha wengine heshima kwa kufanya kazi za hali ya chini. (Yoh. 13:3-5, 12-15) Huenda tukahitaji kujitahidi sana kusitawisha unyenyekevu unaohitajiwa ili kuwaonyesha wengine heshima katika njia hiyo. Hata mitume hawakuelewa kikamili matendo ya Yesu mpaka walipopokea roho takatifu. (Yoh. 13:7) Tunaweza kuwaonyesha wengine heshima kwa kuepuka kujifikiria kupita kiasi kwa sababu ya elimu yetu, mali zetu, au mapendeleo tuliyo nayo katika utumishi wa Yehova. (Rom. 12:3) Na badala ya kuwaonea wivu wengine wanapopongezwa, tutashangilia pamoja nao hata ikiwa tunahisi kuwa sisi pia tunastahili heshima au pongezi kwa jambo lililotimizwa.

11. Kwa nini tunapaswa kuwa wanyoofu tunapowapongeza wengine?

¹¹ Wapongeze waabudu wenzako kwa unyoofu. Tunapaswa kutafuta fursa za kuwapongeza wengine kwa sababu kufanya hivyo ni jambo “jema kwa ajili ya kujenga.” (Efe. 4:29) Hata hivyo, tunapaswa kuwa wanyoofu. La sivyo, tutakuwa tukiwarai watu au kuepuka wajibu wetu wa kutoa shauri linalohitajiwa. (Met. 29:5) Kumpongeza mtu na kisha kumchambua wakati hayupo ni aina ya unafiki. Mtume Paulo aliepuka mtego huo na kuweka kielelezo kizuri cha kuonyesha upendo wa kweli kwa jinsi alivyowapongeza wengine. Kwa mfano, aliwapongeza kutoka moyoni Wakristo Wakorintho kwa jinsi walivyojiendesha katika mambo fulani. (1 Kor. 11:2) Lakini walipojiendesha kwa njia isiyofaa, aliwaeleza kwa fadhili na kwa njia iliyo wazi sababu ya kutowapongeza.—1 Kor. 11:20-22.

12. Tunaweza kuonyeshaje upendo wa kweli tunapowaalika wengine?

¹² Uwe mkaribishaji-wageni. Yehova anatuamuru tuwaonyeshe ukarimu ndugu na dada zetu. (Soma 1 Yohana 3:17.) Hata hivyo, tunapaswa kufanya hivyo tukiwa na nia nzuri bila ubinafsi wowote. Tunaweza kujiuliza hivi: ‘Je, mimi huwaalika tu marafiki  wangu wa karibu, watu maarufu, au watu ambao wataninufaisha kwa njia fulani? Au je, mimi hutafuta fursa za kuwaonyesha ukarimu ndugu na dada ambao siwafahamu vizuri au wale ambao hawawezi kunilipa ukarimu niliowaonyesha?’ (Luka 14:12-14) Au namna gani ikiwa Mkristo mwenzetu anapatwa na hali ngumu kwa sababu ya kutofanya mipango mizuri au anakosa kutushukuru kwa ukarimu tuliomwonyesha? Katika hali hizo, tunapaswa kutumia shauri hili: “Mkaribishane bila kunung’unika.” (1 Pet. 4:9) Ukifuata ushauri huo, utakuwa na furaha inayotokana na utoaji unaochochewa na nia nzuri.—Mdo. 20:35.

13. (a) Ni katika hali gani tunahitaji kuwa wenye subira? (b) Tunaweza kufanya mambo gani ili kuwasaidia walio dhaifu?

¹³ Wasaidie walio dhaifu. Amri ya Biblia ya ‘kuwategemeza walio dhaifu na kuwa wenye ustahimilivu kuelekea wote,’ inaweza kujaribu upendo wetu. (1 The. 5:14) Ingawa wengi ambao ni dhaifu baadaye huwa na imani yenye nguvu, wengine wanahitaji tuendelee kuwasaidia kwa subira. Msaada huo unaweza kutia ndani kushiriki pamoja nao mambo yenye kujenga kutoka katika Maandiko, kuwaalika tuhubiri pamoja nao, au kuwasikiliza tu. Zaidi ya hilo, badala ya kufikiri kwamba ndugu au dada yetu ni mwenye “nguvu” au ni “dhaifu,” tunapaswa kutambua kwamba sisi sote tuna sifa nzuri na udhaifu pia. Hata mtume Paulo alikiri udhaifu wake. (2 Kor. 12:9, 10) Hivyo, sisi sote tunaweza kunufaika na msaada wa Wakristo wenzetu.

14. Tunapaswa kuwa tayari kufanya nini ili kudumisha amani pamoja na ndugu zetu?

¹⁴ Uwe mwenye kufanya amani. Tunafanya yote tuwezayo kudumisha amani pamoja na ndugu zetu, hata ikiwa tunahisi kwamba tumeeleweka vibaya au tumetendewa isivyo haki. (Soma Waroma 12:17, 18.) Kuomba msamaha kunaweza kumtuliza hisia aliyeumia, lakini lazima aliyekosea afanye hivyo kutoka moyoni. Kwa mfano, badala ya kusema, “Nasikitika kwamba unahisi hivyo,” unaweza kukubali kwamba umechangia tatizo kwa kusema, “Naomba msamaha kwa kukuumiza kwa maneno niliyosema.” Kufanya amani ni muhimu hasa katika ndoa. Mume na mke hawapaswi kujifanya kuwa wanapendana hadharani huku faraghani wanaumizana kwa kunyamaziana, kutumia maneno makali, au kupigana.

15. Tunaweza kuonyeshaje kwamba tumewasamehe wengine kutoka moyoni?

¹⁵ Samehe kwa hiari. Tunasamehe kwa kuachilia makosa ya aliyetukosea na kutomwekea kinyongo. Kwa “[kuvumiliana] katika upendo, [na kujitahidi] sana kuushika umoja wa roho katika kifungo chenye kuunganisha cha amani,” tunaweza kuwasamehe kwa hiari wale ambao huenda hawajui kwamba wametukosea. (Efe. 4:2, 3) Ili tuwasamehe wengine kutoka moyoni, tunapaswa kudhibiti fikira zetu ili ‘tusiweke hesabu ya ubaya.’ (1 Kor. 13:4, 5) Ikiwa tutaweka kinyongo, tunaweza kuharibu kabisa uhusiano wetu na ndugu au dada yetu, na hata zaidi  tunaweza kuharibu uhusiano wetu pamoja na Yehova. (Mt. 6:14, 15) Pia, tunaweza kuonyesha kwamba tumewasamehe kutoka moyoni wale waliotukosea, kwa kusali kwa ajili yao.—Luka 6:27, 28.

16. Tunapaswa kuyaonaje mapendeleo katika utumishi wa Yehova?

¹⁶ Dhabihu faida za kibinafsi. Ikiwa tuna mapendeleo katika utumishi wa Yehova, tunapaswa kuyaona mapendeleo hayo kuwa fursa za kuonyesha kwamba upendo wetu ni wa kweli kwa “kutafuta, si faida [yetu wenyewe], bali ile ya yule mtu mwingine.” (1 Kor. 10:24) Kwa mfano, katika makusanyiko yetu, wakaribishaji hufika mapema kwenye eneo la kusanyiko kwa sababu ya mgawo wao. Badala ya kuona mgawo wao kuwa fursa ya kuchagua sehemu bora zaidi ya kuketi pamoja na familia zao, wengi wao huchagua sehemu ambazo watu wengi hawapendelei kuketi lakini zilizo katika eneo la mgawo wao. Kwa kudhabihu faida zao za kibinafsi kwa njia hiyo, wanaonyesha upendo usio na ubinafsi wowote. Unaweza kuigaje mfano wao mzuri?

17. Upendo wa kweli utamchochea mtu kufanya nini ikiwa amefanya dhambi nzito?

¹⁷ Ungama na uache dhambi unazofanya sirini. Baadhi ya Wakristo ambao wamefanya dhambi nzito hujaribu kuficha dhambi hiyo ili wasiaibike au kuwavunja moyo wengine. (Met. 28:13) Hata hivyo, si jambo la upendo kuficha dhambi, kwa kuwa kufanya hivyo humletea madhara mtenda dhambi na watu wengine pia. Vilevile, kunaweza kuzuia utendaji wa roho ya Mungu na kuhatarisha amani ya kutaniko lote. (Efe. 4:30) Upendo wa kweli huwachochea Wakristo ambao wametenda dhambi nzito kuzungumza na wazee ili wapate msaada wanaohitaji.—Yak. 5:14, 15.

18. Upendo wa kweli ni muhimu kadiri gani?

¹⁸ Upendo ndiyo sifa iliyo kuu kuliko zote. (1 Kor. 13:13) Unatutambulisha kuwa wafuasi wa Yesu na waigaji wa Yehova, Chanzo cha upendo. (Efe. 5:1, 2) Paulo aliandika hivi: “Ikiwa . . . sina upendo, mimi si kitu.” (1 Kor. 13:2) Na tuendelee kuonyesha upendo, si kwa “neno” tu, bali pia “kwa tendo na kweli.”